
Şili'de devlet başkanlığı seçimlerini 86 doğumlu solcu aday Gabriel Boric kazandı. 2011-2012'deki eğitim sistemine karşı düzenlenen öğrenci protestolarında değerli bir rolü olan öğrenci kümesi önderi olarak tanınan Boric, seçim zaferinin akabinde yaptığı konuşmada toplumsal hakları genişletme ve doğal çevreyi 'yok eden' madencilik teşebbüslerine karşı çıkma kelamı verdi.
BBC Türkçe'nin aktardığına nazaran Boric'in çok sağcı rakibi José Antonio Kast, sandıkların kapanmasından ve oyların yaklaşık yarısının sayılmasından bir buçuk saat sonra yenilgiyi kabul etti. Oyların birden fazla sayılmış durumda.
Şu anki duruma nazaran seçimlerin ikinci tipinde Boric oyların yüzde 56'sını, en yakın rakibi Kast ise oyların yüzde 44'ünü aldı.
Seçim, son yıllarda en kutuplaşmış seçimlerden biri oldu ve kitlesel hükümet aykırısı protestoların akabinde geldi.
Boric ve Kast, siyasi yelpazede sol ve sağın en uçlarındaki iki aday olarak görülüyor.
İki adayın ülke için vizyonları büsbütün farklıydı ve ikisi de hiçbir vakit hükümette yer almamış olan siyasi partileri temsil ediyordu.
35 yaşındaki Boric, dünyanın en genç siyasi başkanlarından biri ve Şili tarihinin en genç devlet lideri olacak.
'Dünyayı yok etmek kendimizi yok etmektir'
Boric zafer konuşmasında, 'Dünyayı yok etmek kendimizi yok etmektir. Daha fazla 'kurban edilen bölge' istemiyoruz, ülkemizi mahveden, toplulukları mahveden projeler istemiyoruz ve bunu sembolik bir davada gösteriyoruz: 'Dominga'ya Hayır'' dedi.
Dominga maden projesini yazın Şili'deki bir bölge etraf kurulu yıllar süren tartışmaların akabinde onayladı. Proje 2017 yılında etraf kurulu tarafından reddedilmişti ve ülkede davalara mevzu olmuştu.
Maden projesinin, başşehir Santiago'nun yaklaşık 500 km uzağında olması planlanıyor.
Projeye karşı çıkanlar bölgede değerli ekolojik hayat alanlarını bulunduğunu ve madenin etrafa geri döndürülemez ziyanlar vereceğini söylüyor, projenin sahibi Şilili özel bir şirket olan Andes Iron ise bunu reddediyor.
Ülke değişim sürecinden geçiyor
Seçimler 2019 ve 2020 yıllarında ülkeyi saran kitlesel hükümet zıddı şovların akabinde yapılması bakımından kıymet ve değişim umudu taşıyor.
Eski bir öğrenci başkanı olarak Boric, yolsuzluk tezlerine ve eşitsizliğe karşı yapılan bu şovları destekledi.
Bir vakitler Latin Amerika'nın en istikrarlı iktisadı olan Şili, dünyanın en büyük gelir uçurumlarından birine sahip. Birleşmiş Milletler'e nazaran, nüfusun yüzde biri, ülkenin zenginliğinin yüzde 25'ini elinde tutuyor.
Boric, Şili'nin emeklilik ve sıhhat sistemlerinde ıslahat yaparak, çalışma saatlerini haftalık 45 saatten 40 saate indirerek ve yeşil iktisada yatırımda bulunarak bu eşitsizliği giderme kelamı verdi.
Rakibi ise vergi ve toplumsal harcamalarda kesinti, cürümle uğraş ve yasa dışı göçü engelleme kelamlarında bulunmuştu.
Ülkenin eski askeri diktatörü Augusto Pinochet'ten övgüyle kelam eden Kast, rakipleri tarafından 'diktatörlük yanlısı bir çok sağcı' olarak niteleniyor.
Ülke, Pinochet periyodundan kalan anayasanın değiştirilmesinin referandumda kabul edilmesinin akabinde büyük bir dönüşümden geçiyor.
Vazifesi devredecek olan şu anki Devlet Lideri Sebastián Piñera Pazar günü yaptığı açıklamada, ülkede 'aşırı kutuplaşma, çatışma [ve] uyuşmazlıklar ortamı' olduğunu söyledi ve halefini 'tüm Şilililerin lideri olmaya' çağırdı.