Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Öğrenmeyi Etkileyen Etmenler nelerdir

ÖĞRENMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER


A Öğrenenle ile ilgili faktörler S Türe özgü hazır oluş
öğrenecek olan organizmanın istenüen davranışı kullanmak için zorunlu biyolojik donanıma sahip olması demektir Organizma bu donamımdan mahrum olduğunda öğrenemez Mesela; İnsan uçmayı öğrenemez oysa kuşlar uçabilir

Olgunlaşma

• Organların kendilerinden beklenen görevleri yapabilecek duruma gelmesi durumudur Öteki bir deyişle Organizmanın temelindeki potansiyel güçlerin göreve hazırlanmış bir duruma ulaşmasıdır

Organizma türe özgü hazırlanmış oluş durumunda olsa bile olgunlaşma olmadan öğrenemez Olgunlaşma yaş ve akıl açılarından ele alınmaktadır
İki aylık bir bebek yürüyemez, yaş açısından o olgunluğa ulaşmamıştır bununla beraber bazı millet yaş olarak olgunlaşmış olsalar bile zeka gelişimleri açısından tatmin edici olgunluğa ulaşmamış olabilirler

Kaygı ve genel uyarılmışlık hali

Organizmanın verimli bir öğrenme sağlayabilmesi için hazırlanmış ve dikkatli bulunmasıdır Bireyin dıştan gelen uyarıcıları alma derecesidir Canım ders niyetlenmek istemiyordiyen öğrenci fiilen tatmin edici genel uyarılmışlık haline ulaşmamıştır Yatakta ders kastetmek öğrencinin genel uyarılmışlık haline girmesini olumsuz yönde etkilemektedir Ego kavramı, dürtü, çalışma alışkanlıkları gibi etkenler genel uyarılmışlık halini etkileyen faktörlerdendir

Kaygı

Dinç bir özlem ya da dürtünün gerçekleşmeyecek gibi göründüğü durumlarda ortaya meydana çıkan huzursuz edici bir duygudur Aşın ve düşük düzeydeki vesvese öğrenmeyi olumsuz yönde etkilemektedir

Güdülenme (Motivasyon)

Organizmayı etkileyerek bir amaç için harekete geçiren durumdur Buradaki koşulifadesi dürtü, istek, gereksinim, hırs vb olabilir
Güdüler bizi harekete geçiren güçlerdir Yani davranışı bir amaca içten başlatan ve sürdüren bir iç şarttır Güdüler organizma içindeki ihtiyaçlardan doğar ve bu ihtiyaçların giderilmesi için organizmayı harekete geçirir Organizmanın öğrenmeye güdülenmiş olması bireyin öğrenmesini kolaylaştırır
Öğrenmede güdüler üç nedenle önemlidir;

1 Dürtü, davranışı yaratıcı en manâlı koşuldur Örnek: aç olmayan organizmaya et gösterilse de salya salgılamaz

2 Dürtü, pekiştirme için de gereklidir Yani davranışın sürdürülmesinitekrarını sağlar

3 Güdü, tutum değişikliğini de denetler Yani davranışın şu veya bu yönde olmasını sağlar Böylece organizmanın istenen tepkide bulunabilme artar
Güdüler çoğunlukla içse! ya da dışsal uyarıcılar tarafından uyarılmaktadır Güdünün uyandırılması sonucunda organizma bugüdüyü beslemek için harekete geçmektedir

Örneğin susuzluk dürtüsü organizmayı su ihtiyacını karşılamak için harekete geçmeye zorlar

Organizma

harekete geçerek su aramaya başlar Suyun içilmesiyle birlikte susama dürtüsü doyurulmuş olur

Güdülerin içseldışsal, birincilikincil, döngüsel olma gibi özellikleri vardır
• Dikkat: Bilincin bir noktada toplanması haline denir Diğer bir deyişle psikofizik enerjinin bir noktada toplanmasıdır

Eski Yaşantılar

Daha önceden deneyimli oluş veya konu ile tanışıklığın bulunması (eski yaşantılar) yeni öğrenmeleri etkiler

Erişkin kişiler neredeyse hiç bir öğrenmeye sıfırdan başlamazlar Okullardaki eğitimde her konu daha önce öğrenilmiş olması gereken başka konularla bağlantılıdır Bu açıdan bir derste öğrenilen kavramlar öteki bir dersteki öğrenilen kavramlarla zıt düşmemelidir

Birey öğrenmeyi kolaylaştıracak ve hızlandıracak önbilgilere (ön öğrenmeler) sahip olmalıdır Bu ön öğrenmeler öğrenmeyi kolaylaştıracağı gibi zorlaştırabilir

Öğrenmenin Aktarılması

Fazla aktarma (olumlu aktarma): Geçmiş yaşantıların öğrenmeyi kolaylaştırmasına denir Araba kullanmayı öğrenen birisinin diğer bir model veya marka otomobili de kullanabilmesi

Olumsuz aktarma (negatif transfer): Geçmiş yaşantıların öğrenmeyi olumsuz etkilemesine denir Iki parmak yöntemiyle daktilo yazmayı öğrenen birisi on parmak ile yazmaya çalıştığında zorlanır ve daha yavaş yazar Önceki öğrenme yeni öğrenmeyi negatif etkiler

Fizyolojik Durum

Öğrenme için sağlıklı bir fizyolojik yapı gereklidir Süreğen hastalıklar ve duyu organlarındaki bozukluklar öğrenmeyi olumsuz yönde etkiler

Kişisel Farkhlıklar

Zeka, alaka, yetenek, davranış, güven, ego tasarımı gibi farklılıklar öğrenmeyi etkileyen kişisel farklılıklardır Kalıtım ve çevrenin rolü vardır

B Öğretim Yöntemi ile ilgili Faktörler Konunun Yapısı

öğrenmede konunun tam olarak verilmesi parçalara bölerek verilmesinden daha etkilidir Konu anlamlı ve kolayca birbirine bağlanabilir nitelikte olmalıdır

Öğrenmeye Ayrılan Zaman

Öğrenen bireyler arasında bir konunun öğrenilmesine ayrılan süre bakımından farklılıklar vardır

Bir Takım öğrenciler öğrenilecek konuyu günde 2 saatten bir haftada öğrenirler buna kesik kesik öğrenme denir Sistematik çalışmadır öğrenilen bilgiler kısa sürede unutulmaz

Bazı öğrenciler de öğrenilecek konuyu yoğun bir biçimde bir günde öğrenirler buna toplu öğrenme denir Sadece imtihan zamanında çalışan öğrenciler bu gruba girer Öğrenciler konuyu kısa zamanda öğrenmekte ve sınavda başarılı olmaktadırlar Buna karşın öğrenilen veri kısa sürede unutulmaktadır

Katılım (öğrenci aktivitesi)

Öğrenilecek olanla etkileşim öğrenme çabasına girmedir Bu etkileşim dinlemeokumayazmaanlatma şeklinde olabilir Dinlemede öğrenci pasiftir Öğrenme çelimsiz olmaktadır Buna rağmen anlatmaya doğru gidildikçe öğrenci aktifleşmekte ve öğrenme artmaktadır

Geribildirim (Dönüt)

Sonuçların bilgisi de denebilir iyi bir öğrenmenin gerçekleşmesi için öğrencinin öğrenip öğrenmediği ya da ne dek öğrendiği ile ilgili olarak bilgilendirilmesi gerekir Öğrenci yaptıkları ve söylediklerinin ne derece doğru olduğunu bilirse daha basit öğrenir Bunu bilmeyen öğrenci yavaş öğrenir Sınav sorularının kısa sürede cevaplanması geribildirimdir

C Öğrenme Malzemesi ile ilgili faktörler s Algısal Ayırt Edilebilirlik

Öğrenme malzemesinin çevredeki uyarıcılardan ayırt edilebilir olmasıdır Beyaz uyarıcılar içinde siyah bir uyaranın uyarı çekmesi gibi öğrenilecek konu da öğrencinin dikkatini çekmelidir Öteki uyaranlar arasından öğrenilecek araç gereç ile ilgili uyaranlar kolayca ayırt edilebilir nitelikte olmalıdır Öğrenilecek araç gereç öğrencilerin amaçlarına, beklentilerine yerinde olmalıdır *