iltasyazilim
FD Üye
Yöntem ve teknik kavramları birbirleriyle çok karıştırılmaktadır
Yöntem, başlıca hedefe ulaşmak için izlenen en kısa yol olarak tanımlanmaktadır
Teknik ise, bir öğretme yöntemini uygulamaya sipariş verme biçimi, veya derslik içinde yapılan işlemlerin bütünü olarak tanımlanmaktadır Daha geniş bir açıdan yöntemi, hedefe ulaştırmak için öğretme ve öğrenme sürecini
düzenleme, plânlama; tekniği de bu düzenlenen ve plânlanan düşüncelerin uygulamaya aktarılmasında izlenen yol olarak görebiliriz
Yaygın olarak kullanılan teknikler:
A Grupla Öğretim Teknikleri
1 Beyin Fırtınası :
Bir konuya çözüm getirmek, karar belirlemek ve düş yoluyla fikir ve hafıza üretmek için kullanılan yaratıcı teknik Buna keşif fırtınası da denilmektedir
Esas ilkesi, bir problemi çözmede görevlendirilen grubun üyeleri mümkün olduğu kadar çok düşünce üretirler Burada fikirlerin savunulması istenmez
Özellikleri:
1 Toplantının amacı ya da sorunun ne olduğunun belirtilmesi
2 Vakit sınırı belirlenmeli, bu süre içinde herkesin katkı sağlaması istenmeli
3 Tartışma bitince analiz edilmeli, değerlendirilmesi ve her yerde örgütlenmesi yapılmalı
4 Görüşme sonunda tartışmalara devam edilip edilmeyeceğine karar verilmeli
Beyin fırtınası ile problem çözmede istenilen zihin yöntemleri farklılıklar göstermekle birlikte en çok yararlanılan çözüm yolları, benzerinden kullanma, zihin bağlantıları kurma ve zarardan fayda çıkarmadır
2 Ziyafet :
İzleyici grubun önünde bir işin nasıl yapılacağını uygulamak ya da genel ilkeleri izah etmek için başvurulan tekniktir Sınıf içerisinde genellikle öğretmen ya da varsa kaynak kişilerce yapılır Bu tekniği kullanmak için derslik içinde etkin ve yoğun hazırlık gerekir
Özellikleri:
1 Tüm öğrencilerin problemsiz, iyi duyuyor ve görüyor olması gerekir
2 Meçhul terimlerin kullanılmasından kaçınılmalı
3 Öğrencilerde merak uyandıracak soruların sorulmasına uyarı edilmeli
4 Öğrenciler etkinliğe bulunma için cesaretlenmeli
Tüm gösterilerin hoca göre gerçekleştirilmesine lüzum yoktur Gerektiğinde öğrenciler bunu kendi aralarında yapabilmelidir
3 Sorucevap:
Öğrencilere düşünme ve hitabe alışkanlıkları kazandırma bakımından kayda değer bir tekniktir
Özellikleri:
1 Tüm sınıfı ilgilendiren sorular , tüm sınıfa sorulmalı ve benzer anda herkes cevabı bulmak için
düşündürülmeli ve sonradan cevap verecek birey belirlenmeli
2 Dürüst cevaplar hemen pekiştirilmeli
3 Öğrenciye soru yöneltiliyorsa bunun belirli bir sıraya tarafından değil de seçkisiz (random) yolla
sorulmasında yarar vardır
4 Tavır zorluğu çeken ve hatalı yanıt veren öğrenciler sabırla dinlenmeli Onları aşağılayıcı
davranışlardan kaçınılmalı
1 Rol Yapma :
Öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini diğer bir kişiliğe girerek açıklama etmesini karşılayan tekniktir Öğrencinin iyi rol yapabilmesi için marifetli akıl önemlidir Rol yapma, sosyodrama olarak da adlandırılır Diğer bir deyişle sosyodrama, öğrencilere, insan ilişkileri konusunda daha fazla data, hüner ve kavrama kazandırmayı öngören ve oyun (drama) tekniklerinden kullanma temeline dayalı deneyde kullanılan bir eğitim tekniğidir
Belirtilen aşamalar sınıf içi etkinliklerini yönlendirmede etkili olabilir Bunlar, etraf yaratmak, rol gerçekleştirmek için sahneyi hazırlamak, roller için öğrencilerin seçilmesi, rollerin oynanması, olayın tartışılması vb
2 Drama :
Öğrencilere hangi durumlarda nasıl davranılması gerektiğini yaşayarak öğreten bir tekniktir problem çözme ve irtibat kurma yeteneğini geliştirir Bu teknik, aşina en eski öğretme tekniklerinden birisidir Çok elverişli ve yardımcı olduğu için günümüzde okullarda yaygın olarak kullanılmaktadır
Özellikleri:
1 Etkili ve özenli dinleme yeteneğini geliştirir
2 Kişinin kendine olan güvenini artırır
3 Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı artırır
4 Akan konuşmayı geliştirir
5 Dile hakimiyeti ve iyi açıklama yeteneğini pekiştirir
Drama tekniğinin iki türü vardır, bunlar biçimsel ve doğal drama tekniğidir
3 Benzetim :
Derslik içinde öğrencilerin bir olayı gerçekmiş gibi ele alıp üzerinde eğitici alıştırma yapmalarına olasılık karşılayan tekniktir Öteki bir tanımla, öğrenciyi teşvik etmek üzere gerçeğe uygun bir şekilde geliştirilen bir model üzerinde yapılan bir öğretim yaklaşımıdır Benzetim tekniği bir us değil, bir hareket bir olaydır Benzetim tekniğinin uygulanmasında öğrencilerin meslek görüleri gerçektir oysa hoca göre ortaya konan durum ya da durum yapaydır reel değildir
Özellikleri:
1 İleride alabilecekleri rollere daha iyi hazırlanabilirler
2 Bildikleri ilkeleri hayata geçirebilme yetilerini geliştirirler
3 Öğrenmeye daha fazla güdülenirler
4 Tahlil ve sentez yapabilme yetilerini geliştirir
5 Öteki bireylerle daha iyi iletişim kurabilirler
1 İkili ve Grup Çalışmaları :
Öğrenci sayısına göre bir konu üstünde sınıfın gruplandırılması ve derslik içi etkinliğinin soru yanıt tekniği ile sağlanması
Özellikleri:
1 Öğretmen yapılacak faaliyetler hakkında öğrencilere data vermeli
2 Etkinliğin uzunluğu 52O dakika aralarında olmalı
3 Tüm etkinliklere herkesin eşit süreyle ve katılımları sağlanmalı Etkinlik esnasında mümkünse hoca dıştan bir gözlemci sınıfta bulunmalı
2 Mikro Öğretim :
Yüz yüze eğitimin gerçekleştirilmesi için derslik içinde uygulanan tekniktir Başarısızlık tehlikesinin düşük, öğretme yeteneği olanaklarının yüksek olduğu suni ortamlarda hoca adaylarına hizmet öncesi tecrübe kazandırır Bu teknikte dersler kısa tutulur ve öğrenci sayısının az olmasına dikkat edilir mikro öğretim çoğunlukla öğrether yerde öğret çevrimi adı verilen bir sınama yanılma durumu olarak saptanır Bu çevrim altı basamaktan oluşur :
1 Bahşedilen görevin gereklerine uygun bir mikro ders hazırlanır
2 Belirlenen mikro ders öğretilir
3 Hoca işlemin ne derece başarıyla yerine getirildiğine dair dönüt alır
4 Alınan dönüt ışığında mikro ders her yerde düzenlenir
1 Mikro ders tekrar öğretilir
2 Bu kez öğretme işleminde gerçekleştirilen veya gerçekleştirilemeyen iyileştirmelerle ilgili sözlü, yazılmış veya teyple dönüt alınır
1 Eğitsel Oyunlar :
Öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini ve daha sıcacık bir ortamda yeniden edilmesini karşılayan tekniktir Özellikle öğrenmeye karşın olması ve bir amaç için sınıf içinde uygulanması gerekir Eğitsel oyunlar derste konular, çekici duruma getirebilir, en pasif öğrencilerin bile bu etkinliğe katılmaları sağlanabilir Burada öğretmenin diğer manâlı bir rolü, oyunu sürekli teftiş etmesi ve ilgi göstermesidir Diğer önemli husus ise, oyun oynarken kuvvetsiz öğrenciler hata yaptığı vakit üstünde durulma ması ve herkesin etkili olarak oyuna katılımının sağlanmasıdır *
Yöntem, başlıca hedefe ulaşmak için izlenen en kısa yol olarak tanımlanmaktadır
Teknik ise, bir öğretme yöntemini uygulamaya sipariş verme biçimi, veya derslik içinde yapılan işlemlerin bütünü olarak tanımlanmaktadır Daha geniş bir açıdan yöntemi, hedefe ulaştırmak için öğretme ve öğrenme sürecini
düzenleme, plânlama; tekniği de bu düzenlenen ve plânlanan düşüncelerin uygulamaya aktarılmasında izlenen yol olarak görebiliriz
Yaygın olarak kullanılan teknikler:
A Grupla Öğretim Teknikleri
1 Beyin Fırtınası :
Bir konuya çözüm getirmek, karar belirlemek ve düş yoluyla fikir ve hafıza üretmek için kullanılan yaratıcı teknik Buna keşif fırtınası da denilmektedir
Esas ilkesi, bir problemi çözmede görevlendirilen grubun üyeleri mümkün olduğu kadar çok düşünce üretirler Burada fikirlerin savunulması istenmez
Özellikleri:
1 Toplantının amacı ya da sorunun ne olduğunun belirtilmesi
2 Vakit sınırı belirlenmeli, bu süre içinde herkesin katkı sağlaması istenmeli
3 Tartışma bitince analiz edilmeli, değerlendirilmesi ve her yerde örgütlenmesi yapılmalı
4 Görüşme sonunda tartışmalara devam edilip edilmeyeceğine karar verilmeli
Beyin fırtınası ile problem çözmede istenilen zihin yöntemleri farklılıklar göstermekle birlikte en çok yararlanılan çözüm yolları, benzerinden kullanma, zihin bağlantıları kurma ve zarardan fayda çıkarmadır
2 Ziyafet :
İzleyici grubun önünde bir işin nasıl yapılacağını uygulamak ya da genel ilkeleri izah etmek için başvurulan tekniktir Sınıf içerisinde genellikle öğretmen ya da varsa kaynak kişilerce yapılır Bu tekniği kullanmak için derslik içinde etkin ve yoğun hazırlık gerekir
Özellikleri:
1 Tüm öğrencilerin problemsiz, iyi duyuyor ve görüyor olması gerekir
2 Meçhul terimlerin kullanılmasından kaçınılmalı
3 Öğrencilerde merak uyandıracak soruların sorulmasına uyarı edilmeli
4 Öğrenciler etkinliğe bulunma için cesaretlenmeli
Tüm gösterilerin hoca göre gerçekleştirilmesine lüzum yoktur Gerektiğinde öğrenciler bunu kendi aralarında yapabilmelidir
3 Sorucevap:
Öğrencilere düşünme ve hitabe alışkanlıkları kazandırma bakımından kayda değer bir tekniktir
Özellikleri:
1 Tüm sınıfı ilgilendiren sorular , tüm sınıfa sorulmalı ve benzer anda herkes cevabı bulmak için
düşündürülmeli ve sonradan cevap verecek birey belirlenmeli
2 Dürüst cevaplar hemen pekiştirilmeli
3 Öğrenciye soru yöneltiliyorsa bunun belirli bir sıraya tarafından değil de seçkisiz (random) yolla
sorulmasında yarar vardır
4 Tavır zorluğu çeken ve hatalı yanıt veren öğrenciler sabırla dinlenmeli Onları aşağılayıcı
davranışlardan kaçınılmalı
1 Rol Yapma :
Öğrencinin kendi duygu ve düşüncelerini diğer bir kişiliğe girerek açıklama etmesini karşılayan tekniktir Öğrencinin iyi rol yapabilmesi için marifetli akıl önemlidir Rol yapma, sosyodrama olarak da adlandırılır Diğer bir deyişle sosyodrama, öğrencilere, insan ilişkileri konusunda daha fazla data, hüner ve kavrama kazandırmayı öngören ve oyun (drama) tekniklerinden kullanma temeline dayalı deneyde kullanılan bir eğitim tekniğidir
Belirtilen aşamalar sınıf içi etkinliklerini yönlendirmede etkili olabilir Bunlar, etraf yaratmak, rol gerçekleştirmek için sahneyi hazırlamak, roller için öğrencilerin seçilmesi, rollerin oynanması, olayın tartışılması vb
2 Drama :
Öğrencilere hangi durumlarda nasıl davranılması gerektiğini yaşayarak öğreten bir tekniktir problem çözme ve irtibat kurma yeteneğini geliştirir Bu teknik, aşina en eski öğretme tekniklerinden birisidir Çok elverişli ve yardımcı olduğu için günümüzde okullarda yaygın olarak kullanılmaktadır
Özellikleri:
1 Etkili ve özenli dinleme yeteneğini geliştirir
2 Kişinin kendine olan güvenini artırır
3 Anlama yeteneğini ve yaratıcılığı artırır
4 Akan konuşmayı geliştirir
5 Dile hakimiyeti ve iyi açıklama yeteneğini pekiştirir
Drama tekniğinin iki türü vardır, bunlar biçimsel ve doğal drama tekniğidir
3 Benzetim :
Derslik içinde öğrencilerin bir olayı gerçekmiş gibi ele alıp üzerinde eğitici alıştırma yapmalarına olasılık karşılayan tekniktir Öteki bir tanımla, öğrenciyi teşvik etmek üzere gerçeğe uygun bir şekilde geliştirilen bir model üzerinde yapılan bir öğretim yaklaşımıdır Benzetim tekniği bir us değil, bir hareket bir olaydır Benzetim tekniğinin uygulanmasında öğrencilerin meslek görüleri gerçektir oysa hoca göre ortaya konan durum ya da durum yapaydır reel değildir
Özellikleri:
1 İleride alabilecekleri rollere daha iyi hazırlanabilirler
2 Bildikleri ilkeleri hayata geçirebilme yetilerini geliştirirler
3 Öğrenmeye daha fazla güdülenirler
4 Tahlil ve sentez yapabilme yetilerini geliştirir
5 Öteki bireylerle daha iyi iletişim kurabilirler
1 İkili ve Grup Çalışmaları :
Öğrenci sayısına göre bir konu üstünde sınıfın gruplandırılması ve derslik içi etkinliğinin soru yanıt tekniği ile sağlanması
Özellikleri:
1 Öğretmen yapılacak faaliyetler hakkında öğrencilere data vermeli
2 Etkinliğin uzunluğu 52O dakika aralarında olmalı
3 Tüm etkinliklere herkesin eşit süreyle ve katılımları sağlanmalı Etkinlik esnasında mümkünse hoca dıştan bir gözlemci sınıfta bulunmalı
2 Mikro Öğretim :
Yüz yüze eğitimin gerçekleştirilmesi için derslik içinde uygulanan tekniktir Başarısızlık tehlikesinin düşük, öğretme yeteneği olanaklarının yüksek olduğu suni ortamlarda hoca adaylarına hizmet öncesi tecrübe kazandırır Bu teknikte dersler kısa tutulur ve öğrenci sayısının az olmasına dikkat edilir mikro öğretim çoğunlukla öğrether yerde öğret çevrimi adı verilen bir sınama yanılma durumu olarak saptanır Bu çevrim altı basamaktan oluşur :
1 Bahşedilen görevin gereklerine uygun bir mikro ders hazırlanır
2 Belirlenen mikro ders öğretilir
3 Hoca işlemin ne derece başarıyla yerine getirildiğine dair dönüt alır
4 Alınan dönüt ışığında mikro ders her yerde düzenlenir
1 Mikro ders tekrar öğretilir
2 Bu kez öğretme işleminde gerçekleştirilen veya gerçekleştirilemeyen iyileştirmelerle ilgili sözlü, yazılmış veya teyple dönüt alınır
1 Eğitsel Oyunlar :
Öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini ve daha sıcacık bir ortamda yeniden edilmesini karşılayan tekniktir Özellikle öğrenmeye karşın olması ve bir amaç için sınıf içinde uygulanması gerekir Eğitsel oyunlar derste konular, çekici duruma getirebilir, en pasif öğrencilerin bile bu etkinliğe katılmaları sağlanabilir Burada öğretmenin diğer manâlı bir rolü, oyunu sürekli teftiş etmesi ve ilgi göstermesidir Diğer önemli husus ise, oyun oynarken kuvvetsiz öğrenciler hata yaptığı vakit üstünde durulma ması ve herkesin etkili olarak oyuna katılımının sağlanmasıdır *