OKB ( Obsesif- kompulsif Bozukluk) Nedir?
Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB), obsesyon ismi verilen takıntılı fikir, fikir ve dürtüler ile kompulsiyon ismi verilen yineleyici davranışlar ve zihinsel aksiyonlardan oluşan bir ruhsal hastalıktır.
Obsesyon (saplantı):Kişinin zihnine girmesine mahzur olamadığı, zihninden uzaklaştıramadığı fikir, fikir ve dürtülerdir. Kişinin isteği dışında gelirler, kişi tarafından mantıkdışı olarak değerlendirilirler ve ağır eza ve huzursuzluğa yani anksiyeteye neden olurlar.
Kompulsiyon ( zorlantı) :Obsesyonların neden olduğu ağır badire ve huzursuzluğu azaltmak ya da ortadan kaldırmak üzere yapılan yineleyici davranış ve zihinsel aksiyonlardır.
Teşhis alacak kadar önemli sıklıkta olmasa da birçok kişi takıntı ve zorlantılarından dolayı acı çekmesine karşın, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) toplumun %1 ya da %2 lik bir kısmını kahra sokmaktadır. Bu tip tasa bozukluğu yaşayan şahısların yaklaşık %90’ ının hem birden fazla takıntısı hem de zorlantıları vardır.
OKB’ si olan şahısların ‘’ takıntılı bir biçimde uzun uzadıya düşünmekten’’ yani bir takıntının rastgele bir davranışsal zorlantı olmadan devamlı olarak açığa çıkmasından yakınırlar.
Obsesif kompulsif bozukluğu olan kişi, birden fazla vakit obsesyonlarının anlamsızlığının farkındadır. Ve hem obsesyonlarını, hem de kompulsiyonlarını egodistonik yaşar. Obsesyonlar vakit kaybettirici olabilir, kişinin olağan rutinine ,mesleki fonksiyonlarına, olağan toplumsal aktivitelerine, arkadaş ve ailelerine değerli ölçüde mani teşkil edebilir.
OKB Belirtileri Nelerdir?
* Kirlenme korkusu
* Tertipli ve simetrik olma
* Kendisini yahut sevdiklerinin ziyan görmesine ilişkin kanılara kapılma
* Diğerlerinin dokunduğu objelere dokunamamak
* Objeler nizamlı olmadığında gerilime girme
* El sıkışmaktan rahatsızlık duyma
* Daima el yıkama
* Çok paklık takıntısı
* Mikroplardan korkma
* Daima duş alma isteği
* Daima bir şeyleri denetim etme muhtaçlığı duyma
* Bir şeyleri sayma
* Kilitlendiklerinden emin olmak için kapıları tekrar tekrar denetim etme
* Kapalı olduğundan emin olmak için ocağı tekrar tekrar denetim etme
* Makul kalıplarda sayma
* Bir duayı, kelimeyi yahut ifadeyi içten içe tekrarlamak
Çocuklarda OKB görünür mü?
Obsesif kompulsif bozukluğun çocuklukta ve erişkinlikte emsal belirtilerle ortaya çıktıkları ve olgularının yarısına yakınının çocuk-ergen devirde başladığı biliniyor. Çocuklar obsesyon ve kompulsiyon larının çok ve anlamsız olduğunun farkında olmayabilrler. Bunun dışında , teşhis koymak için gerekli kriterler yetişkin kriterleri ile birebirdir. Çocukluk periyodu obsesif kompulsif ritüelleri ise birden fazla vakit, şanslı numaralarının olması, çizgilere basmama, işlerini düzgün yapma halinde olur.
En sık görülen belirtileri ise; bulaşma dehşetleri ve buna eşlik eden kompulsif el yıkama ve kaçınmadır. Anne babasının ya da kendisinin güvenliğine ait obsesif kaygılarda yaygındır.