Okul kaygısının çözümü veli-öğretmen işbirliğinde saklı

Yeni eğitim öğretim yılının başlamasına sayılı günler kaldı.

Okul öncesinden liseye her kademeden 18 milyon öğrenci, yaz tatilinin akabinde okula başlamanın yahut bir üst sınıfa geçmenin heyecanını yaşıyor. Her yeni eğitim öğretim yılı, çocukların geliştiği, büyüdüğü ve gereksinimlerinin değiştiği yeni bir periyodu de beraberinde getiriyor. Bu süreç uygun yönetilmediğinde, öğrencinin duygusal gereksinimleri tespit edilip gerekli tedbirler alınmadığında okula ahenk süreci hem öğrenciler hem veliler hem de eğitimciler için güç bir duruma dönüşebiliyor. “İyi bir gelecek için âlâ bir başlangıç” kuraldır diyen Barış Sezgin, çocukların meskendeki duygusal ömür merkezlerinden ayrılması nedeniyle kaygılandıklarını, yanlışsız yaklaşımlarla bu sorunun kolay kolay aşılabileceğini söyledi.

ARKADAŞ DEĞİL DUYGUDAŞ OLMALIYIZ

Gelişim çağındaki öğrencilerin bilhassa de okul öncesi eğitimine ve 1. sınıfa başlayan öğrencilerin bu gerilime ve tasaya verdikleri yansıların yetişkinlerinden farklı olduğunu tabir eden Sezgin “Okul öncesi ve ilkokul 1. sınıf öğrencileri ahenk haftası çerçevesinde 1 hafta evvel okula başlamış olmalarına karşın çocuklarda ağlama, okula gitmek istememe, sınıfa girmeyi reddetme üzere durumlar yaşanabiliyor.  Bu periyotta çocuklar inançlı bir liman olarak gördükleri ebeveynlerinin yanında olmak istiyorlar. Hisleri reddetmek yerine hisleri anlamamız gerekiyor. Ebeveynler de öğretmenler de çocuklara karşı yapan tavır sergilemeli. Çocuğa “Neden ağlıyorsun” demek yerine “Üzgün olduğunu görüyorum. Bu çok olağan. Öğretmenine ve arkadaşlarına alıştıkça bu hislerin değişecek” demek çok daha tesirli bir metottur. Bu biçimde hem çocuğun hislerini reddetmemiş hem de olumsuz hisleri karşılamış ve anlamış oluruz. Okulun birinci günlerinde çocuklarla arkadaş olmak yerine ‘duygudaş’ olmalıyız” dedi.

ÇOCUK HAYATI EBEVEYNLERİNİN GÖZÜNDEN GÖRÜR

Öğrencilerin okula ahenk sürecinde aile içi tavırların çok değerli olduğuna dikkat çeken Barış Sezgin ebeveynlere tekliflerde bulundu:

“Çocuklar, hayatı anne ve babasının gözlerinden görür. Ebeveynler bu süreçte sakin ve dengeli olursa çocukta da telaş azalacaktır ve okula daha kolay adapte olacaktır. Ayrıyeten öğretmen ve ebeveyn alakası itimat verici olmalıdır. Ebeveynin öğretmenle müspet irtibat halinde olduğuna şahit olan çocuk, öğretmeninin ailesinin güvendiği bir kişi olduğunu düşünür ve korkusu azalır. Vakit zaman öğretmen ve ebeveyn ortasında uyuşmazlıklar olabilir lakin bu durum asla çocuğa yansıtılamamalıdır. Aileler çocukların okula ahenk sürecinde gösterdiği çabayı görmeli ve takdir etmeli. Bunun yanı sıra okul kapısında vedalaşma anları mümkün olduğunca kısa tutulmalı. Bu süreçte babalara büyük misyon düşüyor. Anne ve çocuk ortasında ağır bir bağımlılık varsa çocuğu okula baba bırakmalı. Çocuktan beklenen, yaşadığı duygusal sorunu inançlı ortamda bekleyerek çözmesidir. Çocuğa olumsuz hisleriyle uğraş etmesini öğretmeliyiz. Çocuklara saat kullanmasını öğretmek yararlı olabilir. Örneğin okuldan çıkış saatinin saat 12.00 olduğunu söylemek ve o saatte okuldan alınacağının söylemek çocuğa şuur kazandırır ve bir müddet sonra ‘saat’ çocuk için bir itimat objesi olur.  Birinci günlerde çocuklar kendini inançta hissetmek için okula giderken yanına sevdiği bir oyuncağı ya da annesinin saç tokasını alabilir. Aileler çocukları ile birlikte uyumamalı. Bu bağımlılığı artıran bir alışkanlıktır. Bu bahiste okulların rehberlik ünitelerinden takviye alınabilir.”

ÇOCUKLARDA DA PAZARTESİ SENDROMU OLUR

Tıpkı yetişkinler üzere çocuklarda da pazartesi sendromu olabileceğini belirten Barış Sezgin kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Pazartesiden cumaya okula alışan çocuk, yeni bir haftaya başladığında emsal ahenk sıkıntılarını yaşayabilir. Bu durumda aileler yeniden birinci günlerde sergiledikleri tavrı devam ettirmeli. Ayrıyeten mide bulantısı, karın ağrısı üzere psikosomatik durumlar oluşabilir. Korku bazlı yaşanan bu durumlar kriz haline getirilerek ödüllendirilmemeli. Çocukta ‘karnım ağrırsa okula göndermezler’ algısı oluşmamalı.”

ÖĞRETMENLER MÜZİĞİN VE OYUNUN GÜCÜNDEN YARARLANMALI

Öğretmenlerin de en kısa vakitte öğrencilerle itimat bağı kurması gerektiğini belirten Sezgin “Çocuğun en önemli işi oyundur. Çocuklara çokça oyun oynatarak okula ahenk süreci kolaylaştırılabilir. Öğretmenler bilgi vermenin yanı sıra birinci olarak çocukların hislerine ulaşmalı. Öğrencilerin okulu sevmelerini sağlamak değerli. Öğretmenler kesinlikle çocukların ismini öğrenmeli. Bir çocuğa ismiyle hitap etmek, onu kabul etmek ve birey olarak algılamak manasına gelir. Müziğin ve fotoğrafın gücünden yararlanarak çocukları motive etmek tesirli bir sistemdir. Derslerde bol bol müzikler çalıp, fotoğraflar çizdirebilir. Çocuklara küçük sürprizler hazırlayıp, gün sonunda takdir edebilirler. Ayrıyeten sınıf kuralları çocuklarla birlikte belirlenmeli ve tutarlılık sağlanmalı. Kendi fikirleri de kurallara dahil edildiğinde çocuklar kurallara daha çok ahenk sağlıyor” diyerek öğretmenlere tekliflerde bulundu.