Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği nedir

Okul kütüphaneleri yönetmeliği (MEB)
Millî Eğitim Bakanlığı Mektep Kütüphaneleri Yönetmeliği
Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği hakkında

ULUSAL EĞİTİM BAKANLIĞI MEKTEP KÜTÜPHANELERİ YÖNETMELİĞİ

Millî Eğitim Bakanlığı Mektep Kütüphaneleri Yönetmeliği

Ulusal Eğitim Bakanlığı

Resmi Gazete Tarihi: 22082001

Resmi Gazete Sayısı: 24501

BİRİNCİ BIRIM :

Amaç, Kapsam, Yardım ve Tanımlar

Amaç

Madde 1 Bu Yönetmeliğin amacı, Türk Milli Eğitiminin genel amaçları ve esas ilkeleri doğrultusunda öğrencilerin bilimsel düşünen, demokratik davranışlara sahip, okuma alışkanlığı kazanmış, öğrenmeye, araştırmaya ve yeni teknolojileri kullanmaya istekli; yargı, tahsis ve sorumluluklarının bilincinde; çağın gereklerini yerine getirebilecek şekilde yetişmelerine ve yararlanmalarına yardım etmek için mektep kütüphaneleri ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapmaktır

Kapsam

Madde 2 Bu Yönetmelik, Ulusal Eğitim Bakanlığına emrindeki resmi, özel örgün ve yaygın eğitim kurumlarında oluşturulan mektep kütüphanelerinin kuruluş, işleyiş ve personelle ilgili meslek ve işlemlere ait esasları kapsar

Yardım

Madde 3 Bu Yönetmelik, 1739 sayılı Ulusal Eğitim Esas Kanunu ile 3797 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır

Tanımlar

Madde 4 Bu Yönetmelikte geçen; a) Bakanlık : Ulusal Eğitim Bakanlığını, b) Başkanlık : Yayımlar Dairesi Başkanlığını, c) Kurum : Okul öncesi, ilköğretim ve orta öğretim kurumları ile çıraklık ve yaygın eğitim kurumlarını, d) Müdür : Okul öncesi, ilköğretim ve orta öğretim kurumları ile çıraklık ve yaygın eğitim kurumları müdürlerini, e) Kütüphaneci : Lisans düzeyinde kütüphanecilik eğitimi almış personeli, ifade eder

İKİNCİ BÖLÜM :

Kuruluş ve Görevler

Kuruluş

Madde 5 Yönetmeliğin amacını gerçekleştirmek üzere kurumlarda okul kütüphanesi ve ilköğretim kurumlarında hem sınıf kitaplığı kurulur

Kütüphanelerin Düzenlenmesi

Madde 6 Kütüphanede bulundurulacak zorunlu donatım malzemesi ile kitap ve diğer eğitim araçları, okul kütüphaneleri standartlarına uygun şekilde düzenlenir Bu standartlar Direktif ile belirlenir Teknolojik kaynak için gerekli düzenlemeler yapılır ve elektrik tesisatı kurulur

Devir veya Görevlendirme

Madde 7 Kitap sayısı 3000'i aşan mektep kütüphanelerine bir kütüphaneci atanır Kütüphanecinin atanamadığı durumlarda Yönetimce kütüphanecilik kursu almış her hoca yahut öğretmenler kurulunca belirlenecek bir hoca görevlendirilir Öğretmene yardım etmek üzere mektep müdürlüğünce bir memur görevlendirilir Hoca ve memurun, Bakanlıkça düzenlenecek programa tarafından kütüphanecilik ile ilgili hizmetiçi eğitim kursuna katılmaları sağlanır Kütüphaneciye ve kütüphanede görevlendirilen memura diğer ödev verilmez

Kütüphanecinin Görevleri

Madde 8 Kütüphaneci ya da kütüphanede görevlendirilen öğretmen, modern kütüphanecilik ilkelerine kadar okul kütüphanesini düzenler ve yönetir Her türlü basılı ve teknolojik kaynaklardan yararlanma konusunda öğrencileri, öğretmenleri ve öteki personeli bilgilendirme, öğrenme ve öğretme çalışmalarına asistan olur, öteki cins kütüphanelere tanıtım gezileri düzenler

Teknik Hizmetler

Madde 9 Teknik hizmetler, kütüphane kaynaklarının; a) Seçimi ve sağlanması, b) Düzenleme, kataloglama ve sınıflandırılması, c) Bakım, onarım ve güncelliğini yitiren eserlerin ayıklanması, etkinliklerinden oluşur

Kaynaklar, Seçimi ve Sağlanması

Madde 10 (Öbür madde : 27072006 26241 SRG Istikamet1mad) Okul kütüphanelerinde bulundurulacak kaynaklar; a) Basılı kaynaklar: Her tür eğitici ve eğitici kitap, dergi, kitapçık, poster, kupür ve resimlerden, b) Teknolojik kaynaklar: Teknolojik gelişmeler göz önünde bulundurularak, her nesil eğitici ve öğretici bilişim teknolojisine karşın CDROM, DVD ile film, video kaset, plak, ses kasedi ve elektronik ortam içerisindeki araç ve gereçten oluşur Kütüphane kaynaklarının tespiti ve seçimini yapacak komisyon; mektep müdürünün başkanlığında, ilgili zümre başkanları, kütüphanecilik kulübü danışman öğretmeni, kütüphanecilik kulübü temsilcisi, mektepaile birliğinden bir üye, mektep öğrenci meclisi başkanı, kütüphaneci ya da kütüphane memurundan oluşturulur Kaynaklar, Bakanlıkça uygun bulunarak Tebliğler Dergisinde yayımlanan ders kitapları ile 2951995 tarihli ve 22297 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliğinin ders kitapları dışındaki kitaplar ile eğitim araçlarının incelenmesi, seçimi ve kullanımı ile ilgili hükümleri göz önünde bulundurularak seçilir Kitap seçiminde, öğretmen, öğrenci ve velilerden gelen istekler de dikkate alınır Keza, bilimsel nitelikte yayınlama yapan resmî kuruluşların yayımı olan eserler, herhangi bir seçime ast tutulmadan kütüphanelerde bulundurulur Kütüphane kaynakları; Başkanlıktan gönderilenler ile satın alma, bağış ve imkânlara göre başkalaşım aracılığıyla sağlanır

Kataloglama ve Sınıflama

Madde 11 Kütüphaneye sağlanan kaynakların gerekli kayıtları tutulur ve kaynaklardaki bilgilere dinç erişim için bibliyografik kimlikleri hazırlanır Bu işlemler için AAKKII (AngloAmerikan Kataloglama Kuralları II) kullanılır Sınıflamada Dewey Onlu Sınıflama Sistemi kullanılır Kataloglar ; yazar adı, kaynak adı ve konularına tarafından alfabetik olarak düzenlenir Yapılan işlemler bilgisayar ortamına aktarılır Bütün bu işlemler, kütüphaneci göre gerçekleştirilir

Bakım, Yenileme, Ayıklama

Madde 12 (Değişik fıkra : 27072006 26241 SRG Istikamet2mad) Her ders yılı sonunda kütüphane kaynakları, kütüphaneci ya da görevlendirilen hoca göre gözden geçirilir ve tespit edilen hususlar raporla okul müdürlüğüne bildirilir Onarımı zorunlu görülen kaynakların her türlü bakımı yaptırılır Mektep müdür başyardımcısı ya da mektep müdürünce görevlendirilecek bir müdür yardımcısının başkanlığında kütüphanecilik kulübünde görevli öğretmen, kütüphaneci ya da kütüphane memurundan oluşturulacak bir komite göre aşağıda belirtilmiş nedenlerle ayıklanmasına karar bahşedilen kaynaklar, bir tutanakla saptama edilerek Ayniyat Talimatnamesi hükümlerine göre kayıtlardan düşümü yapılır Oysa, kurumun düzeyine uygun olmayan eserler, uygun olan kurumlara verilir Ayıklama kapsamına; a) Aşırı kullanımdan nedeniyle yıpranan, b) Bilimsel değeri kalmayan, c) Kurumun düzeyine uygunsuz, d) Intibak kararları kaldırılan, eserler alınır

Kullanıcı Hizmetleri

Madde 13 Kullanıcı hizmetleri, kütüphane dermesinden öğrenci, hoca ve diğer personelin etkin biçimde yararlanmasıyla ilgili işlemlerden oluşur

Danışma Hizmetleri

Madde 14 Hoca ve öğrencilerin dersleri ile dağıtılmış konulardaki data gereksinimlerini en kısa sürede karşılamalarına yardım etmek üzere kütüphanede danışma hizmeti verilir Bu hizmet, basılı kaynaklarla olduğu gibi olanaklar ölçüsünde elektronik ortamlarla da karşılanır Bu amaçla aşağıdaki işlemler yapılır: a) Danışma dermesi oluşturulur Burada ders kitapları, ansiklopediler, sözlükler, atlaslar, yıllıklar, rehberler, bibliyografyalar, kataloglar, listeler ve benzerleri bulundurulur b) Basılı olmayan kaynaklardan, CDROM'lar, kasetler videolar ve benzerleri olabildiğince sağlanarak hizmete sunulur c) Derme, kütüphanede ulaşılabilecek bir alanda hizmete sunulur d) Bu hizmetlerden yararlanacaklara kesintisiz asistan olunur

Kütüphaneden Kullanma

Madde 15 (Öbür paragraf : 27072006 26241 SRG Istikamet3mad) Kütüphaneci ya da kütüphane öğretmeni, kütüphanecilik kulübü, yayın ve iletişim kulübü, kültür ve edebiyat kulübü rehber öğretmenleriyle de meslek birliği yaparak: a) Her öğretim yılı başında öğrencilere, gruplar halinde kütüphanenin danışma kaynakları ile varsa elektronik kaynakların kullanımını öğretir b) Kütüphanede bulunmayan oysa, öğretmen ve öğrencilerce ihtiyaç duyulan kaynakları başka kütüphanelerden kütüphaneler arası ödünç verme aracılığıyla sağlar (EK1'deki Örnek6) c) Her yıl mart ayının son haftasında yapılan kütüphane haftasıve çocuk kitapları ile ilgili egzersiz yapar ve programlar düzenler Bu çerçevede; 1) Kitap tanıtma ve kavga etkinliklerinin düzenlenmesi, 2) Derslik ve duvar gazeteleri ile okul gazete ve dergilerinde yeni yayınlama ve kitapların tanıtımlarına yer verilmesi, 3) Öğrencilerin her ay en az bir kitap okumaları için özendirilmesi, 4) Derslik ve okullar arası yarışmaların düzenlenmesi, dereceye girenlerin kitapla ödüllendirilmesi, programlarda belirlenen yazan ve şairlerin eserlerinin okutulması, 5) Okul ve sınıf kitaplıklarının zenginleştirme çalışmalarının yapılması, 6) Rehberlik ve denetimlerde kitap okuma çalışmalarına tartma verilmesi, 7) Öğrencilerin okuma alışkanlığı kazanmış, bilimsel düşünebilen bireyler olarak yetiştirilebilmeleri için zorunlu etkinliklerin yapılması, sağlanır

Ödünç Verme Hizmeti

Madde 16 Okul kütüphanelerinden; öğrenci, hoca öteki personel ile çevre halkının gereği gibi yararlanmasını sağlamak ve öğrencilerin özgür zamanlarının değerlendirilmesine olanak planlamak nedeniyle kütüphanelerde Ödünç Verme Hizmetiyapılır Haftanın belli gün ve saatlerinde öğrenci, hoca ve öteki personel ile çevre halkına kütüphanenin dışında okumak üzere ödünç kitap verilir Ödünç verme gün ve saatleri, kütüphaneci veya kütüphane öğretmeninin görüşü alınarak, mektep müdürlüğünce saptama ve ilan edilir Yatılı ve pansiyonlu okullarda ders saati bitimi ve hafta sonu tatil günlerinde mektep yönetiminin hazırlayacağı planlamaya tarafından kütüphanenin açılış ve kapanış saatleri ayrıca belirlenir Ancak; a) Danışma kaynakları, b) Piyasada mevcudu bulunmayan kitaplar, c) Süreli yayınların son sayıları, ödünç verilmez

Ödünç Verme Servisi

Madde 17 Öğrenci, öğretmen ve öteki personel üye olmak koşuluyla ödünç verme servisinden yararlanırlar Ödünç verme servisine abone olmak isteyen öğretmen, öğrenci ve öteki personel örneğine uygun üye kartını doldurup imzaladıktan sonradan kütüphaneciye verir Ödünç kitap elde etmek isteyenler için EK2'deki (2) numaralı örneğe uygun bir Üye Tescil Defteri tutulur Bu defterin her sayfası okul müdürlüğünce mühürlenir ve onanır

Ödünç Alma Süresi

Madde 18 Bir kitabın ödünç alma süresi yedi gündür Bu süreyi özürsüz olarak geçiren öğrenciler ilgililerce sözlü olarak uyarılır ve rehberlik yapılır Her öğrenciye bir defasında maksimum iki, hoca ve personele ise azami üç kitap ödünç verilebilir

Kütüphane Kaynaklarının Hasara Uğratılması ya da Kaybedilmesi

Madde 19 Hasara uğratılan ya da kaybedilen kaynağın, o günkü piyasa bedeli, hasara uğratan ya da kaybeden kişiden alınır Kaynak bedeli ile mevcudu varsa aynısı, yoksa kaybedilenin kaydı silinerek başkası satın alınır

Kullanıcı Ödünç Kitap Alma Kartı

Madde 20 Ödünç kitap elde etmek isteyen aza öğretmen, öğrenci ve öteki personele kütüphane yöneticisi kadar ILAVE2'deki (3) numaralı örneğine yerinde bir kullanıcı kartı düzenlenerek verilir

Kitap ya da Kaynaklara Numara Fişinin Verilmesi

Madde 21 Ödünç verilecek kitapların arka dış kapaklarının iç tarafındaki alt sol köşesinde ILAVE2'deki (4) numaralı örneğine tarafından içine kitap numarası fişinin konulabileceği bir kitap cebi bulundurulur Kitap, kütüphanede bulunduğu sürece kitap ya da kaynak fişi cebin içinde bırakılır

Kitap Yoklama Fişi

Madde 22 Ödünç verilecek kitaplar için EK2'deki (5) numaralı örneğine tarafından bir kitap yoklama fişi kullanılır Bu fiş, kitabın arkadaki dış kapakta yer alan EK2'deki (4) numaralı örnekteki şekilde konulur Bu fişe, kitabın ödünç verilişinde kütüphaneye geri getirileceği tarih ve kullanıcının adı yazılır

Kitabın Ödünç Verilmesi

Madde 23 Kütüphaneden ödünç verilebilmesi için şunlar yapılır: a) Öğrenci, öğretmen veya personel, kartını kütüphane görevlisine verir b) Görevli, istenilen kitabın kitap fişini cebinden çıkarır, kitabın geri getirileceği ay ve gün sırasına tarafından ödünç verme kutusuna yerleştirir c) Görevli, kitap kontrol fişine kitabın geri getirileceği tarihi yazan veya tarih damgasını vurarak kitabı alanın adını da yazan d) Alınan kitap, kütüphaneye geri getirildiğinde kütüphane görevlisi ödünç verme kutusuna yerleştirilmiş olan kitap denetim fişini kutudan çıkarır, kitap cebine koyarak kitabı yerine kaldırır

Geçici Madde

Geçici Madde 1 Bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde kurum kütüphanelerindeki eserler, Yönetmeliğin 12 nci maddesi hükmü doğrultusunda değerlendirilir

Yürürlükten Kaldırılan Yönetmelik

Madde 24 Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 26081976 tarihli ve 15689 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Okul Kütüphaneleri Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır

Yürürlük

Madde 25 Bu Mevzuat yayımı tarihinde yürürlüğe girer

Yürütme

Madde 26 Bu Yönetmelik hükümlerini Milli Eğitim Bakanı yürütür *