Şu devirlerde daima etrafımdaki insanlardan ve genel olarak aldığım duyumların sonucunda da insanlarda daima ‘’ölüme’’ dair gelişen bir fikir ve bununla bir arada oluşan dehşet hissini müşahedeler oldum. Ve bunun içinde biraz bu bahis hakkında konuşmak istedim.
Toplumumuz da mevt kanısı, kimi beşerler için gerilim sebebi ya da kimi beşerler için ölümsüz bir hayatın başlangıcı halinde yorumlanabilir. Bu farklı yorumlamalar sonucunda ‘’ölüm fikri’’ insanları kaygılandırabilir ya da sevinmelerine yol açabilir. Kaygılandırmış olmasını anladık da insan buna nasıl sevinir dediğinizi duyar üzereyim. Kimi kimselerin bu duruma sevinmesinin sebebi hayattan zevk almamaları, kaybedecek bir şeylerinin olmadıklarını düşünmesi ve bunu bir kurtuluş görmesi üzere yorumlar örnek gösterilebilmektedir. Aslında buradan da yola çıkarak vefat korkusunu çok boyutlu bir kavram olduğunu es geçmeden ‘’ her beşerde varlığını hissettiren, yaşadığımız tüm kaygıların temeli olarak düşünülen, insanın artık var olmayacağının, kendisi ve dünyayı kaybedebileceğinin, bir hiç olabileceğinin farkındalığı sonrası gelişen bir duygu’’ olarak tanımlamak mümkündür.
Etrafımızda illa ki mevt hissinin çoklukla yaşlılık periyodunda artış gösterdiğini denk gelmişizdir. Pekala, bunun nedeni ne olabilir?
Yaşlılık, bireyin hem gelişiminin devam ettiği hem de fizikî, bilişsel ve toplumsal özelliklerinin gerileme gösterdiği bir devirdir. Toplum tarafından da vurgulanan, ayrıyeten kişinin kendisinin de mevtin yaklaştığına dair yaptığı çıkarımlar, kişinin mevtle yüz yüze gelme tasası ile daha sık müsabakasına neden olmaktadır.
Bununla bile birlikte yaşlılıkta, doğal nedenlerden ötürü ölmek, yaşlılıktan ötürü ve saygınlığını kaybetmeden ölmek, birçok insan tarafından ‘’iyi ölüm’’ olarak isimlendirilir. Verimli bir hayat sürdürdüğünü düşünen yaşlı bireyler, mevti uzun bir hayatın ‘’doğal sonu’’ olarak karşılarlar ve memnun bir hayat geçirdikleri fikriyle mevti kabullenirler. Fakat mutsuz bir ömür geçirdiklerini düşünüyorlarsa geçmiş günlere dönük pişmanlık hissi, mevt hissinin artmasına neden olabilmektedir.
Bu devirde vefat korkusunu azaltmak için neler yapılabilir?
Literatüre nazaran vefat derdine neden olan şey mevtin kendisinden çok, vefata atfedilen mana ve vefatla ilişkilendirilen hislerdir. Vefat hakkındaki bilgisizlik ve belirsizlik hissi korkuda artışa neden olabilmektedir. Mevt derdinin ağır olması sonucunda tasaya eşlik eden depresyon görülebilmektedir. Bu türlü bir durumla karşı karşıya kaldığınızı hissettiğiniz durumlarda siz ve etrafınızdaki kimselerin bir uzman takviyesi alması en gerçek seçim olacaktır.
Hayatın tüm hoşluklarını yaşayabilmeniz dileğiyle.