Bilimin en çok ilgisini çeken hususlardan birisi mevt ve hayat döngüsüdür. Kişiler ve canlılar neden ölür sorusu da karşılığı aranan sorulardan bir adedidir.
Alabama Üniversitesi’nden emekli profesör Peter Noble, Washington Üniversitesi’nden meslektaşları ile birlikte yaptığı çalışmalarda, gen aktivitesini ölçme gayesiyle bir teknik test ediyordu. Yaptıkları çalışma onları bambaşka bir keşfe yönlendirdi.
Ilmî araştırmalarda test öbeği ve denetim kümesi bulunur. Denetim öbeği olağan formda yaşar. Sıradanda olması gerekenler, bu denetim kümesinin üzerinde yapılan incelemelerde öğrenilir. Noble ve arkadaşları da meyyit bir zebra balığını kendi deneyleri için denetim kümesi olarak kullanmayı amaçlıyordu. Yeni ölmüş balıktan test maksadıyla aldıkları dokuyu denetim ederken iddiaları, hücre aktivitesi azaldıkça genlerin yeni kopyalarının süratli bir halde azalmasıydı. Aradıklarını da buldular sayılır –bazı genleri istisna kabul edersek.
Genlerin %1’lik bir kısmı, bir şeyler inşa etmeye hazırlanır üzere davranmaya devam ediyordu. Yapılan tekrarlı testlerde, organizma öldükten saatler, velev günler sonra aktivitesi devam eden hücreler bulundu.
Nobl ve ekibinin çalışmaları uzun mühlet kuşkuyla yaklaşılan çalışmalar olmuştu. İspanya’da Barselona Genom Enstitüsü’nden Roderic Guigo önderliğindeki bir küme, mevt sonrası gen aktivitesinin kişilerde da gözlemlendiğini ortaya çıkardı. Noble, bu öbeğin da tıpkı olguyu kanıtlaması sayesinde kurtulduklarını söyledi.