iltasyazilim
FD Üye
Olumsuzlamanın Olumsuzlanması Ne Demek
Eytişimsel ve tarihsel özdekçi öğretinin açıkladığı üç büyük evrensel Yasadan biri
Karşıtların birliği ve savaşımı'yla nicelikten niteliğe geçiş yasası adlarını içeren öteki evrensel yasalarla birlikte olumsuzlamanın olumsuzlanması yasası doğanın, bilincin ve toplumun evriminde geçerli olan evrensel bir yasadır Sonsuz ve sınırsız evrim, bütün evrende bu üç yasanın işlemesiyle gerçekleşir
Her üç yasa da ilkin idealist bir açıdan ve mantıklı hafıza alanına özgü almak üzere Alman düşünürü Hegel göre ileri sürülmüştür Eytişimsel ve tarihsel özdekçi doktrin onu idealist yapısından çıkararak özdeksel yaşama ve topluma uygulamış, evrenselleştirmiştir
Ebedi ve sınırsız evrende sonlu ve sınırlı olan nesne ve olaylar bu yasalarla doğar, büyür ve ölürler Ne var oysa ölümleri de yeni bir doğumu sağlamak, benzer deyişle genel gelişmeyi yerine getirmek içindir Her yeni eskir ve yerini daha yenisine bırakır Eski'nin yerini 'yeni'ye bırakması olumsuzlamanın olumsuzlamasıdır
Çünkü eski, çok eskiden yeniydi ve kendisinden eski olanı olumsuzlayarak varlaşmış ve yeni olarak kendini meydana koymuştu Şimdiyse bu olumsuzlayan yeni, kendisinden daha yeni olan göre olumsuzlanmaktadır Bundan ötürüdür ki eski varoluş biçimleri olumsuzlanmadıkça hiçbir alanda gelişme olmaz
Olumsuzlamanın olumsuzlanması yasası, karşıtların birliği ve savaşımı yasasının doğal sonucudur Evrende her nesne, durum ya da süreç birbirlerini iki taraflı olarak yok etmeye çalışan dağıtılmış karşıt yönler ve eğilimler taşır Bu, onların savaşımıdır Ama tüm bu karşıt yönle ve eğilimler bununla birlikte, birbirleriyle sımsıkı bağımlıdırlar, biri olmadan öbürü de olmaz Bu da onların birliğidir
Gelişme sürecinde yeninin eskiyi olumsuzlaması, karşıtlar arasındaki çelişkilerin çözülmesinden ve aşılmasından başka bir şey değildir Olumsuzlamanın olumsuzlanması yasası, bununla birlikte nicelikten niteliğe geçiş yasasıyla da organik bir sadakât içindedir Çünkü olumsuzlama, eski bir nitelikten yeni bir niteliğe geçiş demektir ama bu da niceliksel birikimlerin gereken olgunluğa ulaştıkları vakit sıçramayla gerçekleşir Her yeni, eskinin bağrında ve onun olumlu birim ve eğilimlerinden oluşur; bundan ötürüdür oysa her yeni, aynı zamanda eskinin daha yetkinleşmiş ve gelişmiş yer alan özelliklerini de taşır
Eytişimsel olumsuzlamayı metafizik olumsuzlamayla karıştırmamak gerekir Metafizik olumsuzlama eskinin büsbütün yok olup gitmesidir (? N), eytişimsel olumsuzlamaysa eskinin değerli yanlarının korunarak yeniye geçirilmesidir Böyle olmasaydı gelişme gerçekleşmezdi Nitekim metafiziğe kadar gelişme bir kısır döngüdür ve eskiye dönüş yönündedir Eytişimsel gelişme anlayışı da gelişme sürecinde ara sıra eskiye dönüşlerin varlığını kabul eder; ne var ki son çözümlemede gelişme her zaman alttan üste, basitten karmaşığa, aşağıdan yukarıya ve daha az gelişmişten daha çok gelişmişe dürüst ilerler Dünya tarihini, düz, geriye doğru dönüşsüz, büyük sıçramalarla defalarca ileriye dürüst giden bir devim olarak bakmak diyalektiğe ve bilime aykırı bir görüştür, yanlıştır Geriye dönüşler defalarca olabilir, fakat toplum son çözümlemede aralıksız bir ilerleyiş içindedir Bir sosyohesaplı yaradılış, tekrar tekrar, yerini, kendisinden daha yetkin bir sosyohesaplı oluşuma bırakmıştır ve bırakacaktır Gelişme, olumsuzlamanın olumsuzlanması aşamasında, daha önceki aşamaların olumlu özellik ve eğilimlerini daha yetkin bir biçimde tekrarladığından, alttan üste doğru (örneğin bir uzay gemisinin göğe yükselişi gibi) dümdüz bir yol izlemez, helezoni bir yol izler
Eytişimsel olumsuzlama, mekanik olumsuzlamadan da titizlikle ayırt edilmelidir Mekanik olumsuzlamada olumsuzlanan nesne bir dış etkenle değil edilir, eytişimsel olumsuzlamadaysa onu ortadan kaldıran kendi iç çelişkilerinin gelişimsel aşılmasıdır Örneğin bir böceğin üzerine ayağımızı basıp öldürebiliriz, bu mekanik olumsuzlamadır; fakat haşere yaşamını tamamlayıp kendiliğinden ölür, bu eytişimsel olumsuzlamadır(Demek oysa, kapitalist toplum da suni olarak öldürülmek yerine, kendi içyapısı ve çelişkileri sebebiyle kendiliğinden ölmesi gerekir, devir fakat ölme aşamasında yani çürüdüğünde yapılmalıdır N) mekanik olumsuzlama da birçok durumlarda faydalı olabilir; örneğin zararlı böcekler bu yolla yok edilir, buğdaydan bu yolla un ve ekmek yapılır Olumsuzlamanın olumsuzlanması deyimi dillimizde 'yadsımanın yandsınması' deyimiyle de dile getirilir *
Eytişimsel ve tarihsel özdekçi öğretinin açıkladığı üç büyük evrensel Yasadan biri
Karşıtların birliği ve savaşımı'yla nicelikten niteliğe geçiş yasası adlarını içeren öteki evrensel yasalarla birlikte olumsuzlamanın olumsuzlanması yasası doğanın, bilincin ve toplumun evriminde geçerli olan evrensel bir yasadır Sonsuz ve sınırsız evrim, bütün evrende bu üç yasanın işlemesiyle gerçekleşir
Her üç yasa da ilkin idealist bir açıdan ve mantıklı hafıza alanına özgü almak üzere Alman düşünürü Hegel göre ileri sürülmüştür Eytişimsel ve tarihsel özdekçi doktrin onu idealist yapısından çıkararak özdeksel yaşama ve topluma uygulamış, evrenselleştirmiştir
Ebedi ve sınırsız evrende sonlu ve sınırlı olan nesne ve olaylar bu yasalarla doğar, büyür ve ölürler Ne var oysa ölümleri de yeni bir doğumu sağlamak, benzer deyişle genel gelişmeyi yerine getirmek içindir Her yeni eskir ve yerini daha yenisine bırakır Eski'nin yerini 'yeni'ye bırakması olumsuzlamanın olumsuzlamasıdır
Çünkü eski, çok eskiden yeniydi ve kendisinden eski olanı olumsuzlayarak varlaşmış ve yeni olarak kendini meydana koymuştu Şimdiyse bu olumsuzlayan yeni, kendisinden daha yeni olan göre olumsuzlanmaktadır Bundan ötürüdür ki eski varoluş biçimleri olumsuzlanmadıkça hiçbir alanda gelişme olmaz
Olumsuzlamanın olumsuzlanması yasası, karşıtların birliği ve savaşımı yasasının doğal sonucudur Evrende her nesne, durum ya da süreç birbirlerini iki taraflı olarak yok etmeye çalışan dağıtılmış karşıt yönler ve eğilimler taşır Bu, onların savaşımıdır Ama tüm bu karşıt yönle ve eğilimler bununla birlikte, birbirleriyle sımsıkı bağımlıdırlar, biri olmadan öbürü de olmaz Bu da onların birliğidir
Gelişme sürecinde yeninin eskiyi olumsuzlaması, karşıtlar arasındaki çelişkilerin çözülmesinden ve aşılmasından başka bir şey değildir Olumsuzlamanın olumsuzlanması yasası, bununla birlikte nicelikten niteliğe geçiş yasasıyla da organik bir sadakât içindedir Çünkü olumsuzlama, eski bir nitelikten yeni bir niteliğe geçiş demektir ama bu da niceliksel birikimlerin gereken olgunluğa ulaştıkları vakit sıçramayla gerçekleşir Her yeni, eskinin bağrında ve onun olumlu birim ve eğilimlerinden oluşur; bundan ötürüdür oysa her yeni, aynı zamanda eskinin daha yetkinleşmiş ve gelişmiş yer alan özelliklerini de taşır
Eytişimsel olumsuzlamayı metafizik olumsuzlamayla karıştırmamak gerekir Metafizik olumsuzlama eskinin büsbütün yok olup gitmesidir (? N), eytişimsel olumsuzlamaysa eskinin değerli yanlarının korunarak yeniye geçirilmesidir Böyle olmasaydı gelişme gerçekleşmezdi Nitekim metafiziğe kadar gelişme bir kısır döngüdür ve eskiye dönüş yönündedir Eytişimsel gelişme anlayışı da gelişme sürecinde ara sıra eskiye dönüşlerin varlığını kabul eder; ne var ki son çözümlemede gelişme her zaman alttan üste, basitten karmaşığa, aşağıdan yukarıya ve daha az gelişmişten daha çok gelişmişe dürüst ilerler Dünya tarihini, düz, geriye doğru dönüşsüz, büyük sıçramalarla defalarca ileriye dürüst giden bir devim olarak bakmak diyalektiğe ve bilime aykırı bir görüştür, yanlıştır Geriye dönüşler defalarca olabilir, fakat toplum son çözümlemede aralıksız bir ilerleyiş içindedir Bir sosyohesaplı yaradılış, tekrar tekrar, yerini, kendisinden daha yetkin bir sosyohesaplı oluşuma bırakmıştır ve bırakacaktır Gelişme, olumsuzlamanın olumsuzlanması aşamasında, daha önceki aşamaların olumlu özellik ve eğilimlerini daha yetkin bir biçimde tekrarladığından, alttan üste doğru (örneğin bir uzay gemisinin göğe yükselişi gibi) dümdüz bir yol izlemez, helezoni bir yol izler
Eytişimsel olumsuzlama, mekanik olumsuzlamadan da titizlikle ayırt edilmelidir Mekanik olumsuzlamada olumsuzlanan nesne bir dış etkenle değil edilir, eytişimsel olumsuzlamadaysa onu ortadan kaldıran kendi iç çelişkilerinin gelişimsel aşılmasıdır Örneğin bir böceğin üzerine ayağımızı basıp öldürebiliriz, bu mekanik olumsuzlamadır; fakat haşere yaşamını tamamlayıp kendiliğinden ölür, bu eytişimsel olumsuzlamadır(Demek oysa, kapitalist toplum da suni olarak öldürülmek yerine, kendi içyapısı ve çelişkileri sebebiyle kendiliğinden ölmesi gerekir, devir fakat ölme aşamasında yani çürüdüğünde yapılmalıdır N) mekanik olumsuzlama da birçok durumlarda faydalı olabilir; örneğin zararlı böcekler bu yolla yok edilir, buğdaydan bu yolla un ve ekmek yapılır Olumsuzlamanın olumsuzlanması deyimi dillimizde 'yadsımanın yandsınması' deyimiyle de dile getirilir *