Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Ondörtler olayı
Ondörtler hakkında bilgi
Ondörtlerin isimleri
Ondörtler olayı sonuçları
Ondörtler nedir,Ondörtler kimlerdir
Ondörtler, 27 Mayıs Darbesinin (1960) arkasında kurulan Milli Birlik Komitesi'nden (MBK) sonra ihraç edilen 14 subaya verilen ad
MBK'den Ondörtler'in tasfiyesi 27 Mayıs rejiminin en kayda değer dönüm noktasını oluşturdu Bu tasfiyeyle iktidarın seçimler aracılığıyla her tarafta sivil yönetime devredilmesine karşı olan grup gücünü büyük oranda yitirirken, askeri yönetimin geçici olmasını savunan grup yönetimi kesin biçimde ele geçirmiş oldu
27 Mayıs Darbesinden sonra iktidarı ele geçiren ve Milli Birlik Komitesi'ni oluşturan subay kadrosu aralarında siyasi bir gaye birliği yoktu MBK içinde zamanla esas iki siyasi görüş biçimlendiBirinci görüşe kadar, 27 Mayıs müdahalesinin amacı demokratik sistemi yeniden kurmak, bunun için gereken hukuksal yapıyı meydana getirmek, en kısa zamanda seçimleri yaparak iktidarı seçimle gelecek olan sivil yönetime devretmekle sınırlıydı İkinci görüşe göreyse Türkiye'nin siyasi, sosyal ve hesaplı alanlarda yapısal sorunları vardı ve bunlar çözülmeden ülkede sağlıklı bir demokrasi kurulamazdı Bu grup, iktidarın kısa sürede yapılacak seçimlerle bitmiş sivillere bırakılmasını kabul etmiyor ve askeri yönetimin uzun zaman daha devam etmesi gerektiğini öne sürüyordu
Darbenin 14'ler ismiyle anılan bu grubun genel fikri eğilimleri ise: mevcut siyasi organizasyonlara, kendi ifadeleri ile statükocumuhafazakârolmaları nedeniyle ülkenin büyük sorunlarına köklü çözümler getiremeyeceği yönündedir 14'lere tarafından, Türkiye'nin zaman kaybetmeye tahammülü yoktu ve bundan nedeniyle tarafsız ve dinç bir Ulusal Birlik Komitesi iktidarı, sağlık durumu hizmetlerinin sosyalizasyonundan başlayıp, toprak reformuna değin uzanan bir dizi reform politikasını gerçekleştirene kadar yönetimde kalmalıydı Bu reformu yürürlüğe geçirebilmek için ise en düşükdört takvim iktidar dönemi öngörülüyordu
Bu sırada ülkenin siyasi yaşamında önemli rol oynayan Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkanı İsmet İnönü askeri yönetimin bir an önce sona erdirilmesi ve en kısa zamanda seçimlerin yapılarak iktidarın sivil yönetime devredilmesi yönünde ağırlığını koydu İnönü'nün bu tutumu, MBK içinde birinci manzara yanlılarının güçlenmesini sağladı Kurul içindeki anlaşmazlıkların siyasi bir bunalıma dönüşmesi üstüne, 13 Kasım 1960'ta MBK Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel bir bildiri yayımlayarak MBK'nin çalışmalarının ülkenin yüksek çıkarlarını tehlikeye düşürecek bir duruma geldiğini, böylece Türk Silahlı Kuvvetleri ile MBK üyelerinin talepleri üstüne MBK'yi feshettiğini açıkladı Yeni oluşturulan MBK'de ise Fazıl Akkoyunlu, Rıfat Baykal, Ahmet Er, Orhan Erkanlı, Numan Esin, Orhan Kabibay, Mustafa Kaplan, Muzaffer Karan, Münir Köseoğlu, Muzaffer Özdağ, İrfan Solmazer, Şefik Soyuyüce, Dündar Taşer ve Alparslan Türkeş'e yer verilmiyorduMBK üyesi Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun inisiyatifiyle gerçekleşen bu operasyonla laf konusu kişiler Türk Silahlı Kuvvetleri'nden de emekli edilerek dağıtılmış görevlerle yurtdışına sürgüne gönderildiler
14'ler, yurt dıştan sürgünde bulundukları süre içerisinde mevcut fikirlerini geliştirmeye ve pratiğe geçirme yolları aramaya devam edecekti Fakat sırası gelmişken ikiye ayrılacak ve Türkeş'in liderliğini kabul etmeyen Orhan Kabibay, Orhan Erkanlı, İrfan Solmazer üçlüsü Türkiye'ye döndükten sonradan 1965'te CHP'den seçimlere katılacaktır Muzaffer Karan her iki grubun da dışarıya kalarak TİP'ten meclise girecek ve Alparslan Türkeş, Rıfat Baykal, Numan Esin, Muzaffer Özdağ grubunun başını çektiği diğerleri ise CKMP'ye dâhil olacaktır
Sürgün yıllarında ülke hakkındaki düşüncelerini pratiğe devretmek için yeni bir darbe zemini arayan 14'ler, Türkiye'ye döndükten sonra güçlerini ölçmüş ve neticede bir darbe ile iktidarı ele geçirmenin olası olmadığını anlayarak, siyasal partiler aracılığıyla iktidar mücadelesinin daha verimli olabileceği konusunda anlaşmaya varılmış olmuşlardır
Ondörtlerin isimleri
1 Alparslan Türkeş 13 Kasım 1960 tarihinde Yeni Delhi'ye sürgün edildi
2 Orhan Kabibay 13 Kasım 1960 tarihinde Brüksel'e sürgün edildi
3 Orhan Erkanlı 13 Kasım 1960 tarihinde Mexico City'ye sürgün edildi
4 Münir Köseoğlu 13 Kasım 1960 tarihinde Stokholm'a sürgün edildi
5 Mustafa Kaplan 13 Kasım 1960 tarihinde Lizbon'a sürgün edildi
6 Muzaffer Karan 13 Kasım 1960 tarihinde Oslo'ya sürgün edildi
7 Şefik Soyuyüce 13 Kasım 1960 tarihinde Kopenhag'a sürgün edildi
8 Fazıl Akkoyunlu 13 Kasım 1960 tarihinde Kabil'e sürgün edildi
9 Rıfat Baykal 13 Kasım 1960 tarihinde TelAviv'e sürgün edildi
10 Dündar Taşer 13 Kasım 1960 tarihinde Rabat'a sürgün edildi
11 Numan Esin 13 Kasım 1960 tarihinde Madrid'e sürgün edildi
12 İrfan Solmazer 13 Kasım 1960 tarihinde Lahey'e sürgün edildi
13 Muzaffer Özdağ 13 Kasım 1960 tarihinde Tokyo'ya sürgün edildi
14 Ahmet Er 13 Kasım 1960 tarihinde Trablusgarp'a sürgün edildi *
Ondörtler hakkında bilgi
Ondörtlerin isimleri
Ondörtler olayı sonuçları
Ondörtler nedir,Ondörtler kimlerdir
Ondörtler, 27 Mayıs Darbesinin (1960) arkasında kurulan Milli Birlik Komitesi'nden (MBK) sonra ihraç edilen 14 subaya verilen ad
MBK'den Ondörtler'in tasfiyesi 27 Mayıs rejiminin en kayda değer dönüm noktasını oluşturdu Bu tasfiyeyle iktidarın seçimler aracılığıyla her tarafta sivil yönetime devredilmesine karşı olan grup gücünü büyük oranda yitirirken, askeri yönetimin geçici olmasını savunan grup yönetimi kesin biçimde ele geçirmiş oldu
27 Mayıs Darbesinden sonra iktidarı ele geçiren ve Milli Birlik Komitesi'ni oluşturan subay kadrosu aralarında siyasi bir gaye birliği yoktu MBK içinde zamanla esas iki siyasi görüş biçimlendiBirinci görüşe kadar, 27 Mayıs müdahalesinin amacı demokratik sistemi yeniden kurmak, bunun için gereken hukuksal yapıyı meydana getirmek, en kısa zamanda seçimleri yaparak iktidarı seçimle gelecek olan sivil yönetime devretmekle sınırlıydı İkinci görüşe göreyse Türkiye'nin siyasi, sosyal ve hesaplı alanlarda yapısal sorunları vardı ve bunlar çözülmeden ülkede sağlıklı bir demokrasi kurulamazdı Bu grup, iktidarın kısa sürede yapılacak seçimlerle bitmiş sivillere bırakılmasını kabul etmiyor ve askeri yönetimin uzun zaman daha devam etmesi gerektiğini öne sürüyordu
Darbenin 14'ler ismiyle anılan bu grubun genel fikri eğilimleri ise: mevcut siyasi organizasyonlara, kendi ifadeleri ile statükocumuhafazakârolmaları nedeniyle ülkenin büyük sorunlarına köklü çözümler getiremeyeceği yönündedir 14'lere tarafından, Türkiye'nin zaman kaybetmeye tahammülü yoktu ve bundan nedeniyle tarafsız ve dinç bir Ulusal Birlik Komitesi iktidarı, sağlık durumu hizmetlerinin sosyalizasyonundan başlayıp, toprak reformuna değin uzanan bir dizi reform politikasını gerçekleştirene kadar yönetimde kalmalıydı Bu reformu yürürlüğe geçirebilmek için ise en düşükdört takvim iktidar dönemi öngörülüyordu
Bu sırada ülkenin siyasi yaşamında önemli rol oynayan Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkanı İsmet İnönü askeri yönetimin bir an önce sona erdirilmesi ve en kısa zamanda seçimlerin yapılarak iktidarın sivil yönetime devredilmesi yönünde ağırlığını koydu İnönü'nün bu tutumu, MBK içinde birinci manzara yanlılarının güçlenmesini sağladı Kurul içindeki anlaşmazlıkların siyasi bir bunalıma dönüşmesi üstüne, 13 Kasım 1960'ta MBK Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel bir bildiri yayımlayarak MBK'nin çalışmalarının ülkenin yüksek çıkarlarını tehlikeye düşürecek bir duruma geldiğini, böylece Türk Silahlı Kuvvetleri ile MBK üyelerinin talepleri üstüne MBK'yi feshettiğini açıkladı Yeni oluşturulan MBK'de ise Fazıl Akkoyunlu, Rıfat Baykal, Ahmet Er, Orhan Erkanlı, Numan Esin, Orhan Kabibay, Mustafa Kaplan, Muzaffer Karan, Münir Köseoğlu, Muzaffer Özdağ, İrfan Solmazer, Şefik Soyuyüce, Dündar Taşer ve Alparslan Türkeş'e yer verilmiyorduMBK üyesi Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun inisiyatifiyle gerçekleşen bu operasyonla laf konusu kişiler Türk Silahlı Kuvvetleri'nden de emekli edilerek dağıtılmış görevlerle yurtdışına sürgüne gönderildiler
14'ler, yurt dıştan sürgünde bulundukları süre içerisinde mevcut fikirlerini geliştirmeye ve pratiğe geçirme yolları aramaya devam edecekti Fakat sırası gelmişken ikiye ayrılacak ve Türkeş'in liderliğini kabul etmeyen Orhan Kabibay, Orhan Erkanlı, İrfan Solmazer üçlüsü Türkiye'ye döndükten sonradan 1965'te CHP'den seçimlere katılacaktır Muzaffer Karan her iki grubun da dışarıya kalarak TİP'ten meclise girecek ve Alparslan Türkeş, Rıfat Baykal, Numan Esin, Muzaffer Özdağ grubunun başını çektiği diğerleri ise CKMP'ye dâhil olacaktır
Sürgün yıllarında ülke hakkındaki düşüncelerini pratiğe devretmek için yeni bir darbe zemini arayan 14'ler, Türkiye'ye döndükten sonra güçlerini ölçmüş ve neticede bir darbe ile iktidarı ele geçirmenin olası olmadığını anlayarak, siyasal partiler aracılığıyla iktidar mücadelesinin daha verimli olabileceği konusunda anlaşmaya varılmış olmuşlardır
Ondörtlerin isimleri
1 Alparslan Türkeş 13 Kasım 1960 tarihinde Yeni Delhi'ye sürgün edildi
2 Orhan Kabibay 13 Kasım 1960 tarihinde Brüksel'e sürgün edildi
3 Orhan Erkanlı 13 Kasım 1960 tarihinde Mexico City'ye sürgün edildi
4 Münir Köseoğlu 13 Kasım 1960 tarihinde Stokholm'a sürgün edildi
5 Mustafa Kaplan 13 Kasım 1960 tarihinde Lizbon'a sürgün edildi
6 Muzaffer Karan 13 Kasım 1960 tarihinde Oslo'ya sürgün edildi
7 Şefik Soyuyüce 13 Kasım 1960 tarihinde Kopenhag'a sürgün edildi
8 Fazıl Akkoyunlu 13 Kasım 1960 tarihinde Kabil'e sürgün edildi
9 Rıfat Baykal 13 Kasım 1960 tarihinde TelAviv'e sürgün edildi
10 Dündar Taşer 13 Kasım 1960 tarihinde Rabat'a sürgün edildi
11 Numan Esin 13 Kasım 1960 tarihinde Madrid'e sürgün edildi
12 İrfan Solmazer 13 Kasım 1960 tarihinde Lahey'e sürgün edildi
13 Muzaffer Özdağ 13 Kasım 1960 tarihinde Tokyo'ya sürgün edildi
14 Ahmet Er 13 Kasım 1960 tarihinde Trablusgarp'a sürgün edildi *
