Ondortler olayı
Ondortler hakkında bilgi
Ondortlerin isimleri
Ondortler olayı sonucları
Ondortler nedir,Ondortler kimlerdir
Ondortler, 27 Mayıs Darbesinin (1960) ardından kurulan Milli Birlik Komitesi'nden (MBK) daha sonra ihrac edilen 14 subaya verilen ad
MBK'den Ondortler'in tasfiyesi 27 Mayıs rejiminin en onemli donum noktasını oluşturdu Bu tasfiyeyle iktidarın secimler yoluyla yeniden sivil yonetime devredilmesine karşı olan grup gucunu buyuk oranda yitirirken, askeri yonetimin gecici olmasını savunan grup yonetimi kesin bicimde ele gecirmiş oldu
27 Mayıs Darbesinden sonra iktidarı ele geciren ve Milli Birlik Komitesi'ni oluşturan subay kadrosu arasında siyasi bir amac birliği yoktu MBK icinde zamanla başlıca iki siyasi goruş bicimlendiBirinci goruşe gore, 27 Mayıs mudahalesinin amacı demokratik sistemi yeniden kurmak, bunun icin gereken hukuksal yapıyı oluşturmak, en kısa zamanda secimleri yaparak iktidarı secimle gelecek olan sivil yonetime devretmekle sınırlıydı İkinci goruşe goreyse Turkiye'nin siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda yapısal sorunları vardı ve bunlar cozulmeden ulkede sağlıklı bir demokrasi kurulamazdı Bu grup, iktidarın kısa surede yapılacak secimlerle yeniden sivillere bırakılmasını kabul etmiyor ve askeri yonetimin uzun sure daha devam etmesi gerektiğini one suruyordu
Darbenin 14'ler ismiyle anılan bu grubun genel fikri eğilimleri ise: mevcut siyasi organizasyonlara, kendi ifadeleri ile statukocumuhafazakarolmaları nedeniyle ulkenin buyuk sorunlarına koklu cozumler getiremeyeceği yonundedir 14'lere gore, Turkiye'nin zaman kaybetmeye tahammulu yoktu ve bundan dolayı tarafsız ve guclu bir Milli Birlik Komitesi iktidarı, sağlık hizmetlerinin sosyalizasyonundan başlayıp, toprak reformuna kadar uzanan bir dizi reform politikasını gercekleştirene kadar yonetimde kalmalıydı Bu reformu yururluğe gecirebilmek icin ise en azdort yıllık iktidar donemi ongoruluyordu
Bu sırada ulkenin siyasi yaşamında onemli rol oynayan Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkanı İsmet İnonu askeri yonetimin bir an once sona erdirilmesi ve en kısa zamanda secimlerin yapılarak iktidarın sivil yonetime devredilmesi yonunde ağırlığını koydu İnonu'nun bu tutumu, MBK icinde birinci goruş yanlılarının guclenmesini sağladı Komite icindeki anlaşmazlıkların siyasi bir bunalıma donuşmesi uzerine, 13 Kasım 1960'ta MBK Başkanı Orgeneral Cemal Gursel bir bildiri yayımlayarak MBK'nin calışmalarının ulkenin yuksek cıkarlarını tehlikeye duşurecek bir duruma geldiğini, bu nedenle Turk Silahlı Kuvvetleri ile MBK uyelerinin talepleri uzerine MBK'yi feshettiğini acıkladı Yeni oluşturulan MBK'de ise Fazıl Akkoyunlu, Rıfat Baykal, Ahmet Er, Orhan Erkanlı, Numan Esin, Orhan Kabibay, Mustafa Kaplan, Muzaffer Karan, Munir Koseoğlu, Muzaffer Ozdağ, İrfan Solmazer, Şefik Soyuyuce, Dundar Taşer ve Alparslan Turkeş'e yer verilmiyorduMBK uyesi Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun inisiyatifiyle gercekleşen bu operasyonla soz konusu kişiler Turk Silahlı Kuvvetleri'nden de emekli edilerek ceşitli gorevlerle yurtdışına surgune gonderildiler
14'ler, yurt dışında surgunde bulundukları sure icerisinde mevcut fikirlerini geliştirmeye ve pratiğe gecirme yolları aramaya devam edecekti Ancak bu arada ikiye ayrılacak ve Turkeş'in liderliğini kabul etmeyen Orhan Kabibay, Orhan Erkanlı, İrfan Solmazer uclusu Turkiye'ye dondukten sonra 1965'te CHP'den secimlere katılacaktır Muzaffer Karan her iki grubun da dışında kalarak TİP'ten meclise girecek ve Alparslan Turkeş, Rıfat Baykal, Numan Esin, Muzaffer Ozdağ grubunun başını cektiği diğerleri ise CKMP'ye dahil olacaktır
Surgun yıllarında ulke hakkındaki duşuncelerini pratiğe gecirmek icin yeni bir darbe zemini arayan 14'ler, Turkiye'ye dondukten sonra guclerini olcmuş ve neticede bir darbe ile iktidarı ele gecirmenin mumkun olmadığını anlayarak, siyasal partiler yoluyla iktidar mucadelesinin daha verimli olabileceği konusunda hemfikir olmuşlardır
Ondortlerin isimleri
1 Alparslan Turkeş 13 Kasım 1960 tarihinde Yeni Delhi'ye surgun edildi
2 Orhan Kabibay 13 Kasım 1960 tarihinde Bruksel'e surgun edildi
3 Orhan Erkanlı 13 Kasım 1960 tarihinde Mexico City'ye surgun edildi
4 Munir Koseoğlu 13 Kasım 1960 tarihinde Stokholm'a surgun edildi
5 Mustafa Kaplan 13 Kasım 1960 tarihinde Lizbon'a surgun edildi
6 Muzaffer Karan 13 Kasım 1960 tarihinde Oslo'ya surgun edildi
7 Şefik Soyuyuce 13 Kasım 1960 tarihinde Kopenhag'a surgun edildi
8 Fazıl Akkoyunlu 13 Kasım 1960 tarihinde Kabil'e surgun edildi
9 Rıfat Baykal 13 Kasım 1960 tarihinde TelAviv'e surgun edildi
10 Dundar Taşer 13 Kasım 1960 tarihinde Rabat'a surgun edildi
11 Numan Esin 13 Kasım 1960 tarihinde Madrid'e surgun edildi
12 İrfan Solmazer 13 Kasım 1960 tarihinde Lahey'e surgun edildi
13 Muzaffer Ozdağ 13 Kasım 1960 tarihinde Tokyo'ya surgun edildi
14 Ahmet Er 13 Kasım 1960 tarihinde Trablusgarp'a surgun edildi
Ondortler hakkında bilgi
Ondortlerin isimleri
Ondortler olayı sonucları
Ondortler nedir,Ondortler kimlerdir
Ondortler, 27 Mayıs Darbesinin (1960) ardından kurulan Milli Birlik Komitesi'nden (MBK) daha sonra ihrac edilen 14 subaya verilen ad
MBK'den Ondortler'in tasfiyesi 27 Mayıs rejiminin en onemli donum noktasını oluşturdu Bu tasfiyeyle iktidarın secimler yoluyla yeniden sivil yonetime devredilmesine karşı olan grup gucunu buyuk oranda yitirirken, askeri yonetimin gecici olmasını savunan grup yonetimi kesin bicimde ele gecirmiş oldu
27 Mayıs Darbesinden sonra iktidarı ele geciren ve Milli Birlik Komitesi'ni oluşturan subay kadrosu arasında siyasi bir amac birliği yoktu MBK icinde zamanla başlıca iki siyasi goruş bicimlendiBirinci goruşe gore, 27 Mayıs mudahalesinin amacı demokratik sistemi yeniden kurmak, bunun icin gereken hukuksal yapıyı oluşturmak, en kısa zamanda secimleri yaparak iktidarı secimle gelecek olan sivil yonetime devretmekle sınırlıydı İkinci goruşe goreyse Turkiye'nin siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda yapısal sorunları vardı ve bunlar cozulmeden ulkede sağlıklı bir demokrasi kurulamazdı Bu grup, iktidarın kısa surede yapılacak secimlerle yeniden sivillere bırakılmasını kabul etmiyor ve askeri yonetimin uzun sure daha devam etmesi gerektiğini one suruyordu
Darbenin 14'ler ismiyle anılan bu grubun genel fikri eğilimleri ise: mevcut siyasi organizasyonlara, kendi ifadeleri ile statukocumuhafazakarolmaları nedeniyle ulkenin buyuk sorunlarına koklu cozumler getiremeyeceği yonundedir 14'lere gore, Turkiye'nin zaman kaybetmeye tahammulu yoktu ve bundan dolayı tarafsız ve guclu bir Milli Birlik Komitesi iktidarı, sağlık hizmetlerinin sosyalizasyonundan başlayıp, toprak reformuna kadar uzanan bir dizi reform politikasını gercekleştirene kadar yonetimde kalmalıydı Bu reformu yururluğe gecirebilmek icin ise en azdort yıllık iktidar donemi ongoruluyordu
Bu sırada ulkenin siyasi yaşamında onemli rol oynayan Cumhuriyet Halk Partisi'nin genel başkanı İsmet İnonu askeri yonetimin bir an once sona erdirilmesi ve en kısa zamanda secimlerin yapılarak iktidarın sivil yonetime devredilmesi yonunde ağırlığını koydu İnonu'nun bu tutumu, MBK icinde birinci goruş yanlılarının guclenmesini sağladı Komite icindeki anlaşmazlıkların siyasi bir bunalıma donuşmesi uzerine, 13 Kasım 1960'ta MBK Başkanı Orgeneral Cemal Gursel bir bildiri yayımlayarak MBK'nin calışmalarının ulkenin yuksek cıkarlarını tehlikeye duşurecek bir duruma geldiğini, bu nedenle Turk Silahlı Kuvvetleri ile MBK uyelerinin talepleri uzerine MBK'yi feshettiğini acıkladı Yeni oluşturulan MBK'de ise Fazıl Akkoyunlu, Rıfat Baykal, Ahmet Er, Orhan Erkanlı, Numan Esin, Orhan Kabibay, Mustafa Kaplan, Muzaffer Karan, Munir Koseoğlu, Muzaffer Ozdağ, İrfan Solmazer, Şefik Soyuyuce, Dundar Taşer ve Alparslan Turkeş'e yer verilmiyorduMBK uyesi Korgeneral Cemal Madanoğlu'nun inisiyatifiyle gercekleşen bu operasyonla soz konusu kişiler Turk Silahlı Kuvvetleri'nden de emekli edilerek ceşitli gorevlerle yurtdışına surgune gonderildiler
14'ler, yurt dışında surgunde bulundukları sure icerisinde mevcut fikirlerini geliştirmeye ve pratiğe gecirme yolları aramaya devam edecekti Ancak bu arada ikiye ayrılacak ve Turkeş'in liderliğini kabul etmeyen Orhan Kabibay, Orhan Erkanlı, İrfan Solmazer uclusu Turkiye'ye dondukten sonra 1965'te CHP'den secimlere katılacaktır Muzaffer Karan her iki grubun da dışında kalarak TİP'ten meclise girecek ve Alparslan Turkeş, Rıfat Baykal, Numan Esin, Muzaffer Ozdağ grubunun başını cektiği diğerleri ise CKMP'ye dahil olacaktır
Surgun yıllarında ulke hakkındaki duşuncelerini pratiğe gecirmek icin yeni bir darbe zemini arayan 14'ler, Turkiye'ye dondukten sonra guclerini olcmuş ve neticede bir darbe ile iktidarı ele gecirmenin mumkun olmadığını anlayarak, siyasal partiler yoluyla iktidar mucadelesinin daha verimli olabileceği konusunda hemfikir olmuşlardır
Ondortlerin isimleri
1 Alparslan Turkeş 13 Kasım 1960 tarihinde Yeni Delhi'ye surgun edildi
2 Orhan Kabibay 13 Kasım 1960 tarihinde Bruksel'e surgun edildi
3 Orhan Erkanlı 13 Kasım 1960 tarihinde Mexico City'ye surgun edildi
4 Munir Koseoğlu 13 Kasım 1960 tarihinde Stokholm'a surgun edildi
5 Mustafa Kaplan 13 Kasım 1960 tarihinde Lizbon'a surgun edildi
6 Muzaffer Karan 13 Kasım 1960 tarihinde Oslo'ya surgun edildi
7 Şefik Soyuyuce 13 Kasım 1960 tarihinde Kopenhag'a surgun edildi
8 Fazıl Akkoyunlu 13 Kasım 1960 tarihinde Kabil'e surgun edildi
9 Rıfat Baykal 13 Kasım 1960 tarihinde TelAviv'e surgun edildi
10 Dundar Taşer 13 Kasım 1960 tarihinde Rabat'a surgun edildi
11 Numan Esin 13 Kasım 1960 tarihinde Madrid'e surgun edildi
12 İrfan Solmazer 13 Kasım 1960 tarihinde Lahey'e surgun edildi
13 Muzaffer Ozdağ 13 Kasım 1960 tarihinde Tokyo'ya surgun edildi
14 Ahmet Er 13 Kasım 1960 tarihinde Trablusgarp'a surgun edildi