Online Terapi, e-Terapi, e-Danışma, Tele Terapi, Siber Danışma gibi isimlerle de adlandırabileceğimiz Tele Psikiyatrinin tarihi sanılandan çok daha eskidir.
Sigmund Freud’un bazı danışanlarının terapisi için mektuplaşmayı kullandığını biliyoruz. Amerika Birleşik Devletleri’nde 1982 yılında kendine yardım gruplarıyla başlayan online terapiler günümüzde kullanılmaktadır.
Ülkemizde bazı telefon hatlarıyla destek görüşmeleri yapılabiliyorsa da terapistler tarafından profesyonel destek verilmesi halen yaygın olarak kullanılmamaktadır. Yaygınlaşamamasının sebepleri her ne olursa olsun bundan sonraki dönemde yaygınlaşacağı ve yaygınlaşması gerektiği aşikardır.
Tekrar etmekte fayda gördüğümden, ilk tercihimiz her zaman yüz yüze görüşmedir. Ancak şu sıralar olduğu gibi zorunlu hallerde kişilerin ruh sağlığının korunması, desteklenmesi ve iyileştirilmesi önem arz etmektedir. İnsanoğlu uyum sağlama konusunda yeteneğiyle dünyaya hakim olmuştur ve şu anki duruma da uyum sağlayacaktır. Uzun zamandır yurt dışında kullanılmasına rağmen ülkemizde kullanımı henüz yaygın olmayan online terapilerin de bu dönemde yaygınlaşacağı kanaatinde olduğumdan bu yazıyı kaleme alma gereği gördüm.
Sizleri sıkmadan biraz da bu konuyla ilgili yapılmış çalışmalardan bahsetmek istiyorum. Yapılmış olan çalışmalar Tele Psikiyatrinin etkinliğini göstermiştir.
S. Chakrabarti tarafından yapılan 2015 yılında yapılan bir çalışmada görüntülü online terapi alan kişiler de “Yüksek memnuniyet seviyesi” rapor edilmiştir (Chakrabarti S. Usefulness of telepsychiatry: A critical evaluation of videoconferencing-based approaches. World J Psychiatry. 2015; 5(3): 286-304. doi: 10.5498/wjp.v5.i3.286). Bu çalışmayla aynı zamanda bu yolla belli bazı diğer durumların da tedavisinin sağlanabileceği gösterilmiştir.
Araştırmacılar başka bir çalışmada online Bilişsel Davranışçı Terapinin (BDT) klinik bakım ile kombine edilmesinin depresyon, anksiyete ve hastalıklara bağlı gelişmiş duygusal stres tedavisinde etkili olduğunu göstermiştir. (Gratzer D, Khalid-khan F. Internet-delivered cognitive behavioural therapy in the treatment of psychiatric illness. CMAJ. 2016;188(4):263-272. doi:10.1503/cmaj.150007.
Olthuis JV ve arkadaşları tarafından 2015 yılında yapılan çalışmayla anksiyete bozukluklarında online BDT‘nin kullanıldığı görülmüştür (Olthuis JV, Watt MC, Bailey K, Hayden JA, Stewart SH. Therapist-supported Internet cognitive behavioural therapy for anxiety disorders in adults. Cochrane Database Syst Rev. 2015;(3):CD011565. doi:10.1002/14651858.CD011565).
Kumar V. Ve arkadaşları tarafından 2017 yılında yayınlanan bir gözden geçirme çalışmasında Online BDT’nin ruh sağlığını ilgilendiren durumlarda kullanıldığı gösterilmiştir (Kumar V, Sattar Y, Bseiso A, Khan S, Rutkofsky IH. The effectiveness of Internet-based cognitive behavioral therapy in treatment of psychiatric disorders. Cureus. 2017;9(8):e1626. doi:10.7759/cureus.1626).
Online Terapi bir acil durum müdehalesi değildir. Muayenehanede yaptığımız terapi seansları gibi planlı ve sürelidir. Acil durumlarda (özellikle kişinin kendisine veya bir başkasına zarar verme riski varsa) mutlaka 112 Acil Sağlık Hizmetleri aranarak kişinin en yakın destek alınabilecek sağlık kurumuna nakli sağlanmalıdır.
Tüm bunlara ek olarak online terapinin herkese uygun olmadığını ve kimlere online terapi uygulanabileceği kararının terapiste ait olduğunu belirtmek isterim.