Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Orkinos (ya da bilinen genel adlandırmayla Ton balığı), uskumrugiller familyasından boyu 6 metreyi, ağırlığı 1 tonu bulabilen türleri olan ışınsal (aydınlık) yüzgeçli bir balık türüdür Etçil bir balık türü olması evriminde manâlı yer tutan orkinoslar ceset yapılarına göre oldukça seri (saatte 70 ile 75 km) yüzerler ve öteki küçük balıklarla beslenirler Bazı türler tropik, subtropik suları tercih etse de çoğunlukla fazla sıcak sularda yok ılıman sularda yaşarlar
Bazı türlerinin 40 ile 50 sene yaşayabildiği bilinmektedir Göçmen bir balık türü olmaları nedeniyle dönem dönem ayrı coğrafyalarda gezinseler bile genelde derin sularda yaşamayı tercih etmektedirler Bilinen en uzun mesafeli göçleriyse Amerika Birleşmiş Devletleri Japonya aralarında üretilmiş ve kayıtlara geçmiştir Üreme dönemlerinde 1 milyon civarı yumurta dökseler bile çok avlanan bir cins olmalarından nedeniyle günümüzde bir takım alt türleri risk aşağı sayılmaktadır En bilinen türleri sarıkanat orkinos, güney mavi yüzgeçli orkinos, kaplı orkinos, uzun kanat orkinos ve kocagöz orkinos gibi türleridir Güney Mavi yüzgeçli orkinos, sarıkanat orkinos ve kocagöz orkinos genel olarak 2,5 metre uzunluğa ve 200 ile 400 kilogram arasında bir ağırlığa ulaşabilmektedir Ebat olarak diğer orkinoslardan birazcık daha minik olsalar da dünya üstünde en büyük kemikli balıklardan birkaçıdırlar
Onlarca daha alçak türü olan orkinosların bazı türleri hariç hemen hemen her türünün et kalitesi birbirine benzerdir Sürüler halinde yaşayan ve diğer minik balık sürüleriyle beslenen orkinoslar kemikli yapıları ve etlerinin kalitesi sebebiyle konserveciliğin esas dayanak noktası olan balıklardan bir tanesidir Bu koşul daha aşağı türleriyle beraber orkinosların büyük kısmının neslinin tehlikede olmasına niçin olmaktadır Günümüzde en çok yakalanan ve tüketilen Kocagöz orkinos ve sarıkanat orkinosun türleri tehlike altındayken güney mavi yüzgeçli orkinosların neslinin tükenmesi riski daha yüksektir
Özellikle son yıllarda popülerliğinden negatif etkilenen bir nesil olan güney mavi yüzgeçli orkinosların aşırı avlanması sebebiyle cins risk altındadır bununla birlikte Japonyada çok miktarda avlanılması ve piyasa değerinin epeyce yüksek olması sebebiyle güney mavi yüzgeçli orkinosların varlıklarında oldukça ciddi azalmalar olmuş ve bu durum onlarca sivil toplum örgütünü harekete geçirmiştir
Şu asıl dek uluslar arası anlamda bahşedilen tepkilerin Japonyadaki bilinçsiz avcılığı ve pazarı pek etkilediği söylenemese de araştırmalar ve görüşmeler devam etmektedir Konserveciliğin temel takviye noktaları olmalarının yanı sıra sushi ve sashimi gibi bölgesel lüks lezzetlerin de esas malzemeleri olmaları oldukça hareketli bir pazarlarının olmasına ve buna bağlı fazla avlanmalarına sebep olmaktadır Bir Takım kaynaklar göre kocagöz ve sarı yüzgeçli orkinosların okyanuslarda yok olduğu kabul edilmekle birlikte, bir takım kaynaklar ise bu türlerin tükenme tehlikesinin güney mavi yüzgeçli orkinoslarından düşük olduğunu kabul etmektedir Günümüzde en detaylı projeler mavi yüzgeçli orkinoslar için yapılmaktadır
Dünya üzerindeki azalışları popülaritelerinin artmaya başladığı 1960lı yıllara dayanmaktadır Zaman içinde çoğalan teknolojiye emrindeki olarak balıkçı gemilerinde konservecilik olanaklarının artmasıyla türdeki süratli azalış başlamıştır Akdenizde de yaşayabilen türleri olan orkinosların 1980 2000li yıllar aralarında popülasyonlarında yer yer %70 ile 80 e varan azalmalar olduğu dağıtılmış sivil toplum örgütlerinin çalışmalarıyla tespit edilmiştir
Birçok zaman ağ ile avlanılan orkinoslar için denizlere atılan ağlara bununla birlikte diğer deniz canlıları da takılmakta ve gereksiz yere ölmektedirler Bu durumda denizlerdeki hassas dengenin bozulmasına yol açabilmektedir bununla beraber başta orkinos çiftlikleri edinmek üzere çeşitli şekillerde türün geleceğine katkıda bulunulduğu bahis edilse bile sivil toplum örgütlerince bu çiftliklerin büyük kısmının türe zarar verdiği kabul edilmektedir Başta Greenpeace tarafından düzenlenen ?Orkinoslar ve Zaman Tükeniyor etkinliğinin yanı sıra onlarca öbür sivil toplum örgütü tarafından uyarı çekilmek istenen manâlı konulardan birisi olan orkinosların denizlerdeki hızlı azalışı artarak devam etmekte ve daimi çözümler beklemektedir
Litaratür:
meydan laorusse
Bazı türlerinin 40 ile 50 sene yaşayabildiği bilinmektedir Göçmen bir balık türü olmaları nedeniyle dönem dönem ayrı coğrafyalarda gezinseler bile genelde derin sularda yaşamayı tercih etmektedirler Bilinen en uzun mesafeli göçleriyse Amerika Birleşmiş Devletleri Japonya aralarında üretilmiş ve kayıtlara geçmiştir Üreme dönemlerinde 1 milyon civarı yumurta dökseler bile çok avlanan bir cins olmalarından nedeniyle günümüzde bir takım alt türleri risk aşağı sayılmaktadır En bilinen türleri sarıkanat orkinos, güney mavi yüzgeçli orkinos, kaplı orkinos, uzun kanat orkinos ve kocagöz orkinos gibi türleridir Güney Mavi yüzgeçli orkinos, sarıkanat orkinos ve kocagöz orkinos genel olarak 2,5 metre uzunluğa ve 200 ile 400 kilogram arasında bir ağırlığa ulaşabilmektedir Ebat olarak diğer orkinoslardan birazcık daha minik olsalar da dünya üstünde en büyük kemikli balıklardan birkaçıdırlar
Onlarca daha alçak türü olan orkinosların bazı türleri hariç hemen hemen her türünün et kalitesi birbirine benzerdir Sürüler halinde yaşayan ve diğer minik balık sürüleriyle beslenen orkinoslar kemikli yapıları ve etlerinin kalitesi sebebiyle konserveciliğin esas dayanak noktası olan balıklardan bir tanesidir Bu koşul daha aşağı türleriyle beraber orkinosların büyük kısmının neslinin tehlikede olmasına niçin olmaktadır Günümüzde en çok yakalanan ve tüketilen Kocagöz orkinos ve sarıkanat orkinosun türleri tehlike altındayken güney mavi yüzgeçli orkinosların neslinin tükenmesi riski daha yüksektir
Özellikle son yıllarda popülerliğinden negatif etkilenen bir nesil olan güney mavi yüzgeçli orkinosların aşırı avlanması sebebiyle cins risk altındadır bununla birlikte Japonyada çok miktarda avlanılması ve piyasa değerinin epeyce yüksek olması sebebiyle güney mavi yüzgeçli orkinosların varlıklarında oldukça ciddi azalmalar olmuş ve bu durum onlarca sivil toplum örgütünü harekete geçirmiştir
Şu asıl dek uluslar arası anlamda bahşedilen tepkilerin Japonyadaki bilinçsiz avcılığı ve pazarı pek etkilediği söylenemese de araştırmalar ve görüşmeler devam etmektedir Konserveciliğin temel takviye noktaları olmalarının yanı sıra sushi ve sashimi gibi bölgesel lüks lezzetlerin de esas malzemeleri olmaları oldukça hareketli bir pazarlarının olmasına ve buna bağlı fazla avlanmalarına sebep olmaktadır Bir Takım kaynaklar göre kocagöz ve sarı yüzgeçli orkinosların okyanuslarda yok olduğu kabul edilmekle birlikte, bir takım kaynaklar ise bu türlerin tükenme tehlikesinin güney mavi yüzgeçli orkinoslarından düşük olduğunu kabul etmektedir Günümüzde en detaylı projeler mavi yüzgeçli orkinoslar için yapılmaktadır
Dünya üzerindeki azalışları popülaritelerinin artmaya başladığı 1960lı yıllara dayanmaktadır Zaman içinde çoğalan teknolojiye emrindeki olarak balıkçı gemilerinde konservecilik olanaklarının artmasıyla türdeki süratli azalış başlamıştır Akdenizde de yaşayabilen türleri olan orkinosların 1980 2000li yıllar aralarında popülasyonlarında yer yer %70 ile 80 e varan azalmalar olduğu dağıtılmış sivil toplum örgütlerinin çalışmalarıyla tespit edilmiştir
Birçok zaman ağ ile avlanılan orkinoslar için denizlere atılan ağlara bununla birlikte diğer deniz canlıları da takılmakta ve gereksiz yere ölmektedirler Bu durumda denizlerdeki hassas dengenin bozulmasına yol açabilmektedir bununla beraber başta orkinos çiftlikleri edinmek üzere çeşitli şekillerde türün geleceğine katkıda bulunulduğu bahis edilse bile sivil toplum örgütlerince bu çiftliklerin büyük kısmının türe zarar verdiği kabul edilmektedir Başta Greenpeace tarafından düzenlenen ?Orkinoslar ve Zaman Tükeniyor etkinliğinin yanı sıra onlarca öbür sivil toplum örgütü tarafından uyarı çekilmek istenen manâlı konulardan birisi olan orkinosların denizlerdeki hızlı azalışı artarak devam etmekte ve daimi çözümler beklemektedir
Litaratür:
meydan laorusse
