Ortaylı'dan Kaz Dağları tepkisi: Bakanlığın verdiği rakamlar gülünç

Prof. Dr. İlber Ortaylı, Kanadalı bir şirketin altın arama çalışmaları yürüttüğü Kaz Dağları ile ilgili olarak "Bakanlığın verdiği sayılar gülünç, ikna edici değil. Bunları denetleyecek bir muhalefet de memlekette mevcut değil. 13 bin küsur ağaç kesilmiş, 14 bin dikilmişmiş. Ağaç dikilecek yerde maden araması ve çıkarma faaliyeti yapılamaz" dedi.

Prof. Dr. İlber Ortaylı, "Vatanımıza sahip çıkalım" başlığıyla dün yayımlanan yazısında "Türkiye sanıldığı kadar gümrah (bereketli, bol kaynaklı) bir ülke değildir. Mesela kıyılarımız mevcut nüfus için son derece yetersizdir. Türk halkının rahat rahat kıyı şeridine çıkıp tatil yapması bile mümkün değilken kıyılarda birtakım sabit binaların, kullanılmayan yapıların bulunması büyük israftır" tabirini kullandı. 

Ortaylı şöyle devam etti:

"Bu gerçek benim görüşüm değil, 1980’li yılların başında toplanan kurullarda turizm otoritelerimiz tarafından o vakit Başbakan Turgut Özal’a açıkça söz edilmiştir. Elimizde adalar yok. Ormanlarımız sonludur. Taşocakları yahut çeşitli madenler için hafriyat yapamayız. Bu üzere zenginliklerin nefes alınacak alanları tahrip etmesi ve zehirlenme getirmesi çok açık.

EN HÜZÜNLÜ ÖRNEK 



En dokunaklı örnek İstanbul’un üzerinde bulunduğu Boğaz’ın iki yakasındaki yarımadadır. Anadolu yakasında zeytinlikler bitmiş, su kaynakları kirlenmiş ve Dilovası üzere yerlerde halkın zehirlendiği, kanserin yayıldığı yerleşmeler ortaya çıkmıştır. Maalesef Anadolu’nun belirli yerlerinde halk kendi tabiatlarını tahrip etmekte ve yurtdışından gelen yabancılara şuursuz bir satış sürecine girmişlerdir. Oturduğu yere bile sahip çıkamayan bu kitlenin Türkiye’nin başka yerlerinde yaptığı yatırımlar ortadadır. İstanbul’un dört tarafını saran gökdelen siteler, özellikle Kalamış Koyu’nu feci hale dönüştüren bozuk kanalizasyon sistemleri buna örnektir.

‘ÖDÜL’ VERELİM

Kaz Dağları’nda son olarak Kanadalı bir şirketin yatırımı kelam konusu olmuştur. Bakanlığın verdiği sayılar gülünçtür, ikna edici değildir. Bunları denetleyecek bir muhalefet de memlekette mevcut değil. 13 bin küsur ağaç kesilmiş, 14 bin dikilmişmiş. Ağaç dikilecek yerde maden araması ve çıkarma faaliyeti yapılamaz. Altın siyanür kullanılarak elde edilir. Yaptıkları açıklamanın hiçbir gerçekçi istikameti yok. Diğer sistemler bulmuşlarsa kendilerine bilim mükafatı verelim. Lise çocukları bile altının ayracının siyanür olduğunu bilir (Tabii kastettiğim 30 sene evvelki liselerdir). Ayrıyeten altın araması için harcanan sudan açıklamalarda hiç bahsedilmiyor. 

REZALET SAYILAR

Şirket 1 milyar dolarlık yatırım yapacakmış. 2 bin kişi iş bulacakmış. 2 bin kişi için 1 milyar doların çok büyük bir israf olduğu açık değil mi? Hakikatle bağdaşmayacak lakin detaylı açıklaması yapılmayan bu sayıların bir rezalet olduğu açık. Bu Kanadalı şirket sanki dünyanın öteki neresinde bu türlü işler yapabiliyor. Ormanlar ve madenlerle dolu Kanada’da halk bu cins yerleşim yerlerine yakın teşebbüsleri sessizce izliyor mu? 



Çevreci memleketlerin diğer ülkelerde tahribatının örnekleriyle dolu bir dünyadayız. Kendi memleketinde yarım metre yeşile titreyen Japonya gözünü kırpmadan Brezilya’daki Amazon yağmur ormanlarını tahrip etti, el’an da ediyor. Bıraksanız Güney Kutbu’nda da tıpkı şeyleri yapacak. Komşunun bahçesini çöplüğe çevirmenin kolayına kaçan bu dünya aslında bir yerde gökkubbenin altında ortaklaşa yaşadığımızı unutan mültinasyonellerle dolu. Ülkede reaksiyon çok az, bu korkutucu. Kaz Dağları değişik bir iklim ve çevredir. Orada su kaynaklarını kirletecek, mükemmel ormanlarını yok edecek bu üzere faaliyetlerin bütün etrafa sirayet edeceği açıktır."