Ortodonti tedavisi nedir? Merak ettikleriniz!

Ortodonti Nedir?

Ortodonti,diş hekimliğinin diş ve yüz düzensizliklerinin teşhis ve tedavisi ile ilgilenen bilim koludur.

Ortodontist Kimdir?

Devletimizdeki mevcut eğitim sisteminde 5 yıl süren diş hekimliği eğitiminin akabinde, ortodonti ana bilim kolunda en az 4 yıl süren doktora yahut bilirkişilik eğitimini tamamlayan eksper diş doktorlarına verilen unvandır.

Ortodontistler dişler ve çenelerdeki uyumsuzlukların teşhis ve tedavisiyle ilgilenirler. Yalnızca bu bilirkişilik yahut doktora eğitimini muvaffakiyet ile tamamlamış olan diş doktorları, ortodontist unvanını kullanabilirler. Her dişhekimi ortodontist değildir. Ortodontist diş hareketini denetim edebilmek için ve gelişimini yönlendirebilmek için gerekli tüm haberlere sahiptir.

Neden Ortodontik Tedavi?

Çapraşık dişler başta estetik görünüm olmak üzere birçok dertlere neden olabilmektedir.

Çapraşık dişlerin temizlenmesi daha zordur bu nedenle çürüklere ve diş eti hastalıklarına eğilim artar. Dişler düzgün kapanmadığı devir, çene ekleminde ve çene hareketlerini sağlayan kaslarda dertler oluşabilir.

Dişlerdeki hal bozuklukları konuşma bozukluklarına ve kimi seslerin düzgün çıkartılamamsına sebep olur. Ortodonti tedavisiyle fonksiyonel ve estetik sıkıntılar düzeltilir ve kişinin hayat kalitesi artar.

Çeneler arasında (iskeletsel) uyumsuzluk yoksa ortodonti tedavisi her yaşta yapılabilir.

Ortodontik Meselelerin Sebepleri Nelerdir?

GENETİK: Ortodontik meselelerin büyük çoğunluğu genetik sebeplerle ortaya çıkar. Ana yahut pederde ortodontik bir sorun varsa bunun evlatta görülme ihtimali yüksektir.

AĞIZDAN NEFES ALMA: Geniz eti, büyük bademcik yahut burundan nefes almayı engelleyen (kemik eğriliği) varlığında ağızdan teneffüs başlar. Ağız teneffüsünde üst çenenin gelişimi engellenir ve üst çenede darlık ve çapraşıklık oluşur. Bu darlık çene genişletme süreciyle büyüme çağında ameliyatsız olarak düzeltilebilir.

PARMAK EMME: Bebeklerde emme içgüdüsel bir harekettir. Bu içgüdüsü tam olarak tatmin edilemeyen bebek bu gereksinimini gidermek için kendine yeni alışkanlıklar edinir. Ana sütü ile beslenen çocuklarda parmak emmeye çok sık rastlanılmaz. Yapılan çalışmalar parmak emme alışkanlığının hayatın birinci birkaç haftasında açlığa bağlı olarak geliştiğini göstermiştir. Parmak emme alışkanlığına 3 yaşına kadar yalnızca telkin yoluyla müdahale edilir, 3 yaşından sonra telkinler ve alışkanlık kırıcı apareyler tasarrufuyla parmak emme önlenmelidir.

Bu alışkanlığı devam ettiren evlatta emilen parmağa ve sayısına nazaran tesir sahasında bulunan alt ve üst dişlerde bölge değiştirme ve kapanış bozuklukları görülecektir.

UZUN PERIYODIK YALANCI EMZİK TASARRUFU: Fizyolojik ve anatomik özellikleri müsait bir emziğin 18 aya kadar kullanılması zararlı değildir. Velev parmak emme alışkanlığının önlenmesi açısından yararlıdır. Gelgelelim yalancı emzikler uzun müddet kullanıldıklarında tesir yerindeki nahiyelere uzun müddet anormal tesir yapacağı için o nahiyelerde düzensizlik ve çeşitli kapanış bozukluklarına neden olmaktadır.

YATIŞ FORMU: Yatış formu alt çenenin yatma sırasındaki konumunu belirler, uyurken daima tıpkı tarafa yatıp elini yahut yumruğunu yüzü ile yastık arasına koyma alışkanlığı olan kimselerde o tarafta yüz devamlı bir basınç altında bulunacağı için ortodontik meseleler çıkabilir.

ERKEN SÜT DİŞİ ÇEKİMLERİ: Süt dişleri çürük vs. sebeple düşme vaktinden evvel çekiliyorsa mahal tutucular uygulanmalıdır. Mekan tutucular altındaki daimi diş gelene kadar mevcut çekim boşluğunu koruyup, komşu dişlerin o ortama kayıp ortodontik bozukluk oluşturmasını önlerler.

YİRMİ YAŞ DİŞLERİ: Yirmi yaş dişlerinin öndeki dişleri sıkıştırmasına bağlı olarak bilhassa alt çenede 20 yaş dişleri çıkmak isterken ön dişleri sıkıştırıp çapraşıklık oluşmasına sebep olurlar.

Ortodontik Tedaviye Başlamadan Evvel Neler Yapılmalıdır?

Ortodontik tedavi; ortodonti mütehassısı bir diş tabibi tarafından yapılması gereken şahsa hususî planlama gerektiren hususî bir tedavi biçimidir. Ortodontik tedaviye başlamadan evvel, gerekli incelemeleri yapan ortodontist tedavinin umum planını ve uygulancak tedavi formülü ve alternatifleri hakkında size ayrıntılı haber verecektir.

Ortodontik tedaviye başlamadan evvel başka tüm tedavilerin (dolgu, çekim, diş eti tedavisi vs.) bitmiş olması gerekmektedir, bu süreçte ortodontistiniz çürük risk tahlilinizi yapıp gerekli esirgeyici tedaviler için sizi yönlendirecektir.

Ortodontik Tedavi Sırasında Sizi Neler Bekler?

Ortodontik tedavide en çok dikkat edilmesi gereken nokta ağız hijyeninin sağlanmasıdır. Diş yüzeylerinde braket ve teller yokken diş yüzeyi boş bir duvar üzeredir temizlenmesi kolaydır. Lakin duvara bir tablo yahut saat asıldığında temizlemek için ya bunların çıkarılması gerekecek ya da çıkartamıyorsak etrafının dikkatli biçimde yeterlice temizlenmesi gerekecektir.

Tıpkı bu örnekte olduğu üzere braket ve tellerimiz dişlerimizin etrafında tutucu sahalar oluşturarak dişlerimizin daha kolay kirlenmesine ve daha güçlükle temizlenmesine neden olur. Diş ve diş etlerinde rastgele bir sorun oluşumunun engellenmesi için braketlerin etrafının büsbütün temizlenmesi gereklidir. Bu maksatla ortodonti hastaları için şahsi olarak üretilmiş ortodontik diş fırçaları bulunmaktadır. Ortodontistiniz sizi diş fırçalama, diş ipi tasarrufu ve ağız bakımıyla ilgili detaylar hakkında bilgilendirilecektir.

Ortodontik Tedavi Sonrasında Neler Yapılır?

Orotodontik tedaviyle dişler düzeltildikten sonra canlı tedavi sona erdirilir. Braketler çıkarıldıktan sonra dişler temizlenir. Ortodontik tedavi sonucu elde edilen sonucun korunması en az tedavi kadar kıymetlidir. Dişleri çene kemiğine bağlayan ince lifler diş hareket ettikçe uzayarak dişi eski konumuna geri döndürmeye çalışırlar. Dişlerin eski konumlarına gerçek hareket etmesine ortodontide “nüks” denir. Ortodontistiniz nüksü engellemek emeliyle size iyi pekiştirme tedbirini kesinlikle alacaktır. Bu hedefle sabit ya da hareketli koruyucular yapılır.

Sabit koruyucular, mahsusen ön dişlerin iç yüzeylerine, dişleri birbirine sabitleyecek halde yapılır. Bu koruyucular dışarıdan görülmeyecek biçimde kişisel telden üretilmişlerdir, konuşma ve diş fırçalamayı etkilemezler.

Hareketli koruyucular, ince ve şeffaf gereçlerden, dişlerin ölçüsü alınarak yapılır. Şeffaf olan bu koruyucular da dışarıdan bakılınca görünmezler ve istenildiğinde çıkarılabilirler. Bu iki çeşit koruyucudan hangisinin size münâsib olduğuna ortodontistiniz karar verecektir.

Ortodontik Tedavi Sonrasında Neler Yapılır?

Orotodontik tedaviyle dişler düzeltildikten sonra faal tedavi sona erdirilir. Braketler çıkarıldıktan sonra dişler temizlenir. Ortodontik tedavi sonucu elde edilen sonucun korunması en az tedavi kadar değerlidir. Dişleri çene kemiğine bağlayan ince lifler diş hareket ettikçe uzayarak dişi eski konumuna geri döndürmeye çalışırlar. Dişlerin eski konumlarına sahih hareket etmesine ortodontide “nüks” denir.

Ortodontistiniz nüksü engellemek emeliyle size elverişli pekiştirme tedbirini kesinlikle alacaktır. Bu emelle sabit ya da hareketli koruyucular yapılır.

Sabit koruyucular, bilhassa ön dişlerin iç yüzeylerine, dişleri birbirine sabitleyecek formda yapılır. Bu koruyucular dışarıdan görülmeyecek biçimde şahsi telden üretilmişlerdir, konuşma ve diş fırçalamayı etkilemezler.

Hareketli koruyucular, ince ve şeffaf materyallerden, dişlerin ölçüsü alınarak yapılır. Şeffaf olan bu koruyucular da dışarıdan bakılınca görünmezler ve istenildiğinde çıkarılabilirler. Bu iki çeşit koruyucudan hangisinin size müsait olduğuna ortodontistiniz karar verecektir.

Evladımı Kaç Yaşında Ortodontik Muayeneye Getirmeliyim?

Evladın birinci ortodontik muayenesinin 7–8 yaşlarında, alt ve üst ön dişler sürdükten sonra yapılmasında yarar vardır. Bu devirde çenelerin gelişimi ve sürecek daimi dişler ile ilgili sorunlar fark edilebilir. Yapılacak erken bir teşhis ile ileride tedavi edilmesi daha çetin olan iskeletsel bozukluklar basitçe tedavi edilebilir, diş çekimini gerektirecek durumlar önlenebilir. Başkaca tedavi mühleti de kısaltılıp tedavi maliyeti düşürülebilir.

Ortodontik Tedavi Ne Kadar Sürer?

Ortodontik tedavi müddeti pekçok faktöre bağlıdır. Lakin ortodontik tedavide vadeyi etkileyen en değerli faktör, ortodontik sorunun şiddetidir. Ortalama tedavi müddeti 18 ay olmakla birlikte, tedavi vadesi sorunun şiddetine nazaran 8-30 ay arasında değişebilmektedir.

Ortodontik Tedavi Mühletince Tüketilmemesi Gereken Yiyecekler Var mıdır?

Tedavi mühletince asitli içeceklerden ve yapışkan tatlı, karamel üzere yiyeceklerden uzak durmak gerekmektedir. Tedavi boyunca elma, ayva, havuç üzere sert azıklar ısırark yenmemelidir. Bu çeşit azıkları küçük modüllere ayırarak yemek makuldür. Ayrıyeten yeniden ısırarak tüketilen sandviç, tost, hamburger çeşidi yiyecekleri de tedavi müddetince yememek mütenasiptir. Fındık, ceviz, leblebi üzere kuruyemişlerin ayrıyeten kiraz, erik, zeytin üzere besin unsurlarının çekirdekleri çıkarılmadan yenilmesinin braket ve tellere zarar verme mümkünlüğü olduğundan münasebetli değildir.

Ortodontik Tedavi İçin Diş Çekilmesinin Bir Zararı Var mıdır?

Ortodontik tedavi emeli ile diş çekilmesi hastalar tarafından tercih edilmeyen bir durumdur. Diş çekimine karar vermede, alt ve üst çenedeki çapraşıklık ölçüsü, alt ve üst çenenin büyüme formu ve hastanın yüz profili üzere kriterler esas alınır. Ortodontik tedavi gayesiyle genelikle 1. küçük azı dişleri çekilmektedir. Bunun sebebi, bu dişlerin ekseriyetle çapraşıklık ortamına yakın olmaları, çenenin her iki tarafında ikişer adet bulunmaları ve çekimlerinin estetik olarak rahatsızlık vermemesidir. Yapılan ilmî çalışmalarda ortodontik tedavi gören hastaların ortalama % 42`sinde 1 yahut daha çokça diş çekimi gerektiği bildirilmiştir. Elde edilen sonucun daha stabil olacağı, başarılı bir ortodontik tedavi için diş çekimi gerekebilir.

Ortodonti Randevuları Hangi Sıklıkta Olmalıdır? Daha Sık Geldiğimde Ortodontik Tedavi Mühleti Kısalır mı?

Randevular hastanın durumuna nazaran düzenlenmektedir. Sabit ortodontik tedavi gören hastalarda 4-6 hafta arasında değişmektedir. Daha sık denetim gerektiren şahsi durumlarda ise randevular buna iyi olarak verilir. Seanslara daha sık gelip gitmekle, ağzınızdaki tellerin çok gerilmesi ile tedavi vadesi kısalmaz. Tersine bu durum dişlerinize zarar verip ve tedaviyi uzatabilir.

Görünmeyen Teller Var mıdır?

Son yıllarda metal braketlere nazaran daha az dikkat çeken diş renginde porselen braketlerin tasarrufu artmıştır. Ayrıyeten dişlerin lisana bakan yüzeylerine yerleştirilen braket sistemleri (lingual braket) geliştirilmiştir. Münasip vakalarda braket ve tel kullanmadan, şeffaf kalıpların tasarrufuyla çapraşıklıklar düzeltilir. İki haftada bir değiştirilecek olan hastaya şahsi bu kalıpları günde yaklaşık 20 saat kullanmak gerekmektedir. Tedavi mühleti vakaya nazaran 2 ile 24 ay arasında değişmektedir.

Tedavi Bittikten Sonra Dişler Tekrar Bozulabilir mi?

Teller çıkarıldıktan sonra dişler eski konumlarına dönmek isterler. Dişleri mevcut konumlarında tutmak için sabit ya da hareketli pekiştirme apareyleri kullanılır. Bu apareyler önerilen vadelerde kullanılmazsa dişler tekrar bozulabilir.

Ortodontik Tedavi Pahalı Bir Tedavi midir?

Ortodontik tedavi fiyatı vakaya nazaran değişiklik gösterir. Ortodontik tedaviler uzun vadeli tedaviler olduğu için, hasta bütçesine mütenasip ödeme alternatifleri oluşturulabilmektedir. Ayrıyeten ortodontik tedavinin sağladığı ruhsal ve estetik yararların bir ömür uzunluğu süreceği göz önünde bulundurulduğunda ortodontik tedavinin düzgün bir yatırım olduğu da unutulmamalıdır.

Telleri Çıkardıktan Sonra Dişlerimin Üzerinde Leke Kalır mı?

Ortodontik tedavi vadesince dişler akıllıca ve tertipli biçimde fırçalandığında dişler üzerinde leke olmayacaktır. Leke olarak isimlendirilen renklenmeler, fırçalamanın ehliyetsiz olduğu durumlarda oluşan çürük başlangıçlarıdır.

Teller Konuşmayı Tesirler mi?

Teller direkt olarak konuşmayı etkilemez. Yalnızca teller takıldıktan sonraki bir haftalık adaptasyon sürecinde konuşmada hafif değişiklik izlenebilir.