oruç çeşitleri nelerdir? oruç çeşitleri nelerdir beyhude oruçlar nelerdir oruc zamani orucun çeşitleri oruç Beş çeşit oruç vardır: 1 Farz Olan Oruçlar: Ramazan ayında oruç tutmak, Ramazanda tutulamayan orucu diğer günlerde kaza etmek ve keffaret oruçları da farzdır 2 Vacip Olan oruçlar: Adak oruçları ile, bozulan beyhude oruçları kaza etmek vaciptir 3 Sünnet Olan Oruçlar: Muharrem ayının dokuzuncu gününü onuncu günü ile veya onuncu gününü onbirinci günü ile birlikte oruç tutmak sünnettir 4 Müstehab Olan Oruçlar: Kamerî ayların onüç, ondört ve onbeşinci günleri ile haftanın Pazartesi ve Perşembe günleri ve Ramazandan sonradan Şevval ayında altı gün oruç tutmak müstehabdır 5 Mekruh Olan Oruçlar: Mekruh olan oruçlar iki kısımdır: a) Tenzihen Mekruh Olan Oruçlar: Muharrem ayının sadece onuncu günü ile yalnız cuma ve yalnız cumartesi günlerinde oruç yakalamak, akşamdan iftar etmiyerek bir günün orucunu ertesi güne birleştirmek mekruh olduğu gibi, kişiyi zayıf düşürmesi ve orucu âdet haline getireceği için senenin tamamını oruç yetişmek da mekruhtur Peygamberimiz, açıklanmış zamanlarda tutulması emir ve tavsiye edilen oruçlar açık havada sürekli olarak her gün oruç tutulmasını uygun görmemiştir Ashabı Kiram'dan Selmanı Farisî Ebu'dDerdâ'yı ziyarete gitti ve bulamadı Eşini eski elbise içinde biçare bir durumda görür görmez: Bu ne haldir? diye sordu Bayan: Kardeşin Ebu'dDerdâ'nın dünya ile işi yok fakat, gündüz oruç tutar, gece namaz kılardiye yakındı Bu sırada kocası Ebu'dDerdâ da geldi Selman'ı selâmladı ve onun için yemek hazırlayıp önüne getirdi Selman ona: Haydi sen de ye! dedi Ebu'dDerdâ: Ben oruçluyum, deyince, Selman: Vallahi sen yemeyince ben de yemem dedi Bunun üstüne o da, orucunu bozup misafiri ile yedi (38) Gece olunca Ebu'dDerdâ gecenin birincil saatlerinde namaza kalkmak istedi Selman: Uyu; diye ona engel oldu Ebu'dDerdâ da uyudu Daha Sonra her tarafta kalkmak isteyince tekrar Selman: Uyu! diyerek, ona engel oldu Gecenin geç zamanında, Selman: Şu Anda kalk! dedi ve ikisi de kalkıp abdest aldılar ve namaz kıldılar Namazdan sonradan Selman Ebu'dDerdâ'ya: Kardeşim! Şüphesiz senin üzerinde Rabbının hakkı vardır Kendinin de hakkı vardır Ailenin de hakkı vardır Binaenaleyh, her adalet sahibine hakkını vermelisin, dedi Sonra Ebu'dDerdâ Peygamberimizin huzuruna gelip olanları anlatınca, Peygamber Efendimiz: Selman içten söylemiştir, buyurdu (39) Görülüyor ama bir müslüman'ın, yapmakla sorumlu bulunduğundan pozitif olarak kendisini en ince ayrıntısına kadar ibadete vererek vücudunu çelimsiz düşürmesi, dünya ile ilgisini kesmesi ve ailesini dikkatsizlik etmesi dürüst değildir b) Tahrimen Mekruh Olan Oruçlar: Ramazan bayramının birinci günü ile kurban bayramının dört günü oruç yakalamak tahrimen mekruhtur Bu günler, Allah'ın kullarına birer ziyafet günleridir Oruç tutarak Allah'ın ziyafetinden kaçmak içten değildir Oruca Ne Vakit ve Nasıl Kasıt Edilir? Orucun önemli bir şartı da niyettir Niyetsiz oruç sahih değildir Bu sebeple; niyetin ne vakit ve nasıl yapılacağının bilinmesi gerekir Hedef zamanı itibariyle oruçlar ikiye ayrılır: 1 Akşamdan itibaren gündüz kuşluk vaktine değin kasıt edilebilen oruçlar; Bunlar, Ramazan ayında tutulan, belirtilen günlerde tutulması adanan oruçlar ile beyhude olarak tutulan oruçlardır Bu oruçlara geceleyin imsak vaktinden önce kasıt edilebileceği gibi gündüz kuşluk vaktine kadar da amaç edilebilir, gece niyet etmek daha faziletlidir Gündüz oruca niyetin caiz olması, imsaktan daha sonra birşey yemeyip içmemeye ve orucu bozan bir iş yapmamaya bağlıdır Eğer oruca tutarsız bir şey üretilmiş ise gündüz maksat caiz olmaz 2 İmsak vaktinden önce geceleyin amaç edilmesi gereken oruçlar: Bunlar da; Ramazanda tutulamayıp başka zamanda kaza edilen Ramazan orucu ile her değişiklik keffaret oruçları, başlanıp ta bozulan nafile oruçların kazası ve mutlak olarak adanan (zamanı belirlenmeyen) oruçlardır Bu oruçlar için belirlenen bir süre olmadığından bunlar için imsaktan önce geceleyin niyeti olmak lâzımdır Bu oruçlara tan yeri ağardıktan yani imsak vakti geçtikten daha sonra maksat edilmez Ramazan orucuna akşamdan itibaren kuşluk vaktine kadar kasıt edilebilir Şöyle ki; Alışılagelmiş olarak oruca sahur yemeğini yedikten sonradan niyet edilir Fakat sahurda uyanamayıp yeme içme zamanının bittiği imsak vaktinden sonra kalkan bir kimse, güneş doğmuş olsa bile, kuşluk vaktine değin o günün orucuna niyet edebilir Yeter fakat, imsak vaktinden sonradan orucu bozacak bir şey yapmasın Sahura kalkmak istemeyen bir kimse akşamdan sonra yarının orucuna kasıt edebilir, geceleyin kalkıp bitmiş gaye etmesi gerekmez Niyet aslında kalb ile olur Yani geceleyin, yarın oruç tutacağını kalbinden geçiren kimse hedef etmiş demektir Oruç yetişmek düşüncesi ile sahur yemeğine kalkan kimsenin bu düşüncesi de niyettir Oruca kalb ile niyet etmek yeterlidir Ancak kalb ile yapılan bu niyeti dil ile anlatmak daha iyidir Bu sebeple, oruç tutacak olan kimse, ayrıca içinden gaye etmeli, hem de dili ile: Amaç ettim Ramazanı şerifin yarınki orucunadiye söylemelidir Her günün orucuna ayrı niyet etmek lâzımdır