iltasyazilim
FD Üye
Oruca Ne Zaman ve Nasıl Hedef Edilir?
Orucun manâlı bir şartı da niyettir Niyetsiz oruç sahih değildir Bu sebeple; niyetin ne zaman ve nasıl yapılacağının bilinmesi gerekir
Kasıt zamanı itibariyle oruçlar ikiye ayrılır:
1 Akşamdan itibaren gündüz kuşluk vaktine değin gaye edilebilen oruçlar;
Bunlar, Ramazan ayında tutulan, belirtilen günlerde tutulması adanan oruçlar ile nafile olarak tutulan oruçlardır
Bu oruçlara geceleyin imsak vaktinden önce gaye edilebileceği gibi gündüz kuşluk vaktine dek da kasıt edilebilir, gece niyet etmek daha faziletlidir
Gündüz oruca niyetin caiz olması, imsaktan sonra birşey yemeyip içmemeye ve orucu bozan bir iş yapmamaya bağlıdır Eğer oruca aykırı bir şey üretilmiş ise gündüz kasıt caiz olmaz
2 İmsak vaktinden önce geceleyin maksat edilmesi gereken oruçlar:
Bunlar da; Ramazanda tutulamayıp diğer zamanda kaza edilen Ramazan orucu ile her çeşitlilik keffaret oruçları, başlanıp ta bozulan beyhude oruçların kazası ve mutlak olarak adanan (zamanı belirlenmeyen) oruçlardır
Bu oruçlar için belirlenen bir zaman olmadığından bunlar için imsaktan önce geceleyin niyet etmek lâzımdır Bu oruçlara tan yeri ağardıktan yani imsak vakti geçtikten sonradan hedef edilmez
Ramazan orucuna akşamdan itibaren kuşluk vaktine dek amaç edilebilir Şöyle ama;
Sıradan olarak oruca sahur yemeğini yedikten sonradan gaye edilir Fakat sahurda uyanamayıp yeme içme zamanının bittiği imsak vaktinden sonra kalkan bir kimse, güneş doğmuş olsa bile, kuşluk vaktine değin o günün orucuna amaç edebilir Yeter ancak, imsak vaktinden sonra orucu bozacak bir şey yapmasın
Sahura kalkmak istemeyen bir kimse akşamdan sonra yarının orucuna amaç edebilir, geceleyin kalkıp baştan amaç etmesi gerekmez
Niyet esasen kalb ile olur Yani geceleyin, yarın oruç tutacağını kalbinden geçiren kimse kasıt etmiş demektir Oruç yetişmek düşüncesi ile sahur yemeğine kalkan kimsenin bu düşüncesi de niyettir Oruca kalb ile niyet etmek yeterlidir Ancak kalb ile yapılan bu niyeti dil ile bildirmek daha iyidir Bu sebeple, oruç tutacak olan kimse, keza içinden niyet etmeli, hem de dili ile:
Gaye ettim Ramazanı şerifin yarınki orucunadiye söylemelidir Her günün orucuna bambaşka niyeti olmak lâzımdır *
Orucun manâlı bir şartı da niyettir Niyetsiz oruç sahih değildir Bu sebeple; niyetin ne zaman ve nasıl yapılacağının bilinmesi gerekir
Kasıt zamanı itibariyle oruçlar ikiye ayrılır:
1 Akşamdan itibaren gündüz kuşluk vaktine değin gaye edilebilen oruçlar;
Bunlar, Ramazan ayında tutulan, belirtilen günlerde tutulması adanan oruçlar ile nafile olarak tutulan oruçlardır
Bu oruçlara geceleyin imsak vaktinden önce gaye edilebileceği gibi gündüz kuşluk vaktine dek da kasıt edilebilir, gece niyet etmek daha faziletlidir
Gündüz oruca niyetin caiz olması, imsaktan sonra birşey yemeyip içmemeye ve orucu bozan bir iş yapmamaya bağlıdır Eğer oruca aykırı bir şey üretilmiş ise gündüz kasıt caiz olmaz
2 İmsak vaktinden önce geceleyin maksat edilmesi gereken oruçlar:
Bunlar da; Ramazanda tutulamayıp diğer zamanda kaza edilen Ramazan orucu ile her çeşitlilik keffaret oruçları, başlanıp ta bozulan beyhude oruçların kazası ve mutlak olarak adanan (zamanı belirlenmeyen) oruçlardır
Bu oruçlar için belirlenen bir zaman olmadığından bunlar için imsaktan önce geceleyin niyet etmek lâzımdır Bu oruçlara tan yeri ağardıktan yani imsak vakti geçtikten sonradan hedef edilmez
Ramazan orucuna akşamdan itibaren kuşluk vaktine dek amaç edilebilir Şöyle ama;
Sıradan olarak oruca sahur yemeğini yedikten sonradan gaye edilir Fakat sahurda uyanamayıp yeme içme zamanının bittiği imsak vaktinden sonra kalkan bir kimse, güneş doğmuş olsa bile, kuşluk vaktine değin o günün orucuna amaç edebilir Yeter ancak, imsak vaktinden sonra orucu bozacak bir şey yapmasın
Sahura kalkmak istemeyen bir kimse akşamdan sonra yarının orucuna amaç edebilir, geceleyin kalkıp baştan amaç etmesi gerekmez
Niyet esasen kalb ile olur Yani geceleyin, yarın oruç tutacağını kalbinden geçiren kimse kasıt etmiş demektir Oruç yetişmek düşüncesi ile sahur yemeğine kalkan kimsenin bu düşüncesi de niyettir Oruca kalb ile niyet etmek yeterlidir Ancak kalb ile yapılan bu niyeti dil ile bildirmek daha iyidir Bu sebeple, oruç tutacak olan kimse, keza içinden niyet etmeli, hem de dili ile:
Gaye ettim Ramazanı şerifin yarınki orucunadiye söylemelidir Her günün orucuna bambaşka niyeti olmak lâzımdır *