Osmanlı Devletinin Paylaşılması

Osmanlı Devletinin Paylaşılma antlaşmaları
Osmanlı Devletinin Paylaşılması bakımlı antlaşmalar

Osmanlı Devletini paylaşma tasarıları:

Osmanlı Devleti'ni paylaşmak amaçlı antlaşmalar yapıldı Peki bu antlaşmalar ve yapılma nedenleri neydi?

Gizli Antlaşmaların Yapılma Sebepleri:
1Şark meselesi (Osmanlı ülkesini paylaşma meselesi) ni halletmek
2İtilaf bloğunun birlik ve istikrarını temin etmek
3Savaştan daha sonra Osmanlıyı paylaşma konusunda anlaşmazlığa düşmemek
4İtalyayı İtilaf bloğuna katmak
5Rusyayı İtilaf bloğunda yakalamak

1Boğazlar Antlaşması (MartNisan 1915):
Çanakkale Savaşı sırasında Rusya boğazlar konusunda tedirginleşince; İngiltere, Fransa ve Rusya aralarında imzalanan mukavele ile boğazlar ve çevresi Rusyaya bırakılmıştır

Antlaşmanın Önemi:

1Rusyanın Almanya tarafına geçmesi önlendi
2Gizli antlaşmalar başladı
3İngiltere ve Fransa birincil defa Rusyanın boğazlar konusundaki isteklerini kabul etti
NOT: Rus Çarlığı yıkıldıktan sonra; yeniden yapılan dar antlaşmalar sonucunda boğazlar bölgesinin yönetiminin İtilafların müşterek kontrolünde olmasına karar verildi

2Londra Antlaşması (26 Nisan 1915):
Bu antlaşma İngiltere, Fransa ve İtalya aralarında imzalandı
İtalyaya On İki Ada ve Antalya bırakıldığı gibi; İtalyaya,Osmanlının Libya üzerindeki halifelik haklarının da kaldırılacağı vaat edildi Bu mukavele sonucunda İtalya İtilaf bloğuna geçti

3SykesPicot (1916):
Bu mukavele İngiltere ile Fransa arasında imzalanmıştır
1Musul hariç, Irak İngiltereye bırakıldı
2Adana, Antakya, Lübnan ve Suriye kıyıları Fransaya bırakıldı
3Musul, Ürdün ve Suriyenin bir kısmında Arap krallığının kurulması ve bu devletin Fransa ile İngilterenin ortak denetiminde olması kararlaştırıldı
4Filistinde, Rusya, İngiltere, Fransa, İtalya ve Şerif Hüseyin kadar kararlaştırılarak, uluslararası bir yönetimin kurulması kararlaştırıldı
5Hicazın özgürlük alan olması kararlaştırıldı
Önemi:
1Arap bölgeleri (Orta Doğu) paylaşıldı

4Petrograt Protokolü:
Bu mukavele Rusya, Fransa ve İngiltere aralarında imzalandıRusya'ya, İngiltere ve Fransanın Orta Doğu çıkarlarını kabul etmesine karşılık boğazlar bölgesine ilave olarak Trabzona kadar Doğu Karadeniz, Erzurum, Van ve Bitlis verildi

5Mc Mahon (1916):
İngilterenin Darı valisi ile Şerif Hüseyin aralarında imzalanmıştır Şerif Hüseyine bağımsız bir Arap devleti vaat edilmiştir Arapları Osmanlıya karşı savaştırmak isteyen İngilizler bu cins rahat antlaşmalarla amaçlarına ulaşmıştır

6Saint Jean de Maurıenne (19 Nisan 1917):
Bu antlaşma İngiltere, Fransa ve İtalya aralarında imzalanmıştır
On İki Ada, Antalya, İzmir,Kültürlü ve Muğla İtalyaya bırakılmıştır İngiltere; İzmirin İtalyaya verilmesini Rusya istemeyeceğinden dolayı; bu antlaşmanın geçerli olabilmesini, Rusyanın antlaşmayı imzalamasına bağlamıştır Rusya kısa bir zaman sonradan savaştan çekildiği için bu antlaşma Rusya kadar imzalanamamıştır
Paris Konferansında İzmiri Yunanistana ayrılmak isteyen İngiltereye İtalya aleyhinde çıkınca; İngiltere Sen Jön dö Möryen antlaşmasının geçersizliğini ileri sürmüştür

Rahat Antlaşmaların Önemi:
1İtilaf devletleri aralarında çıkar birliği sağlamışlardır
2Savaş daha bitmeden, Osmanlı toprakları paylaşılmıştır
3Bu antlaşmalar Mondros Mütarekesinin ağır koşullar taşımasında etkin olmuştur
4İtilaf devletleri aralarındaki birlik ve bütünlüğü güçlendirmişlerdir
5Dar antlaşmalar İtilaf devletlerinin zaferden emin olduğunu gösterir

Kuytu Antlaşmaların Özellikleri:
1Şark meselesini halletmeye yöneliktirler
2Osmanlı toprakları paylaşılmıştır
3İtilaf Devletleri çıkar birliği sağlamıştır
4Osmanlının savaşa girmesinin bir sonucu olarak gündeme gelmiştir

Açıklamalar:

1Yunanistan rahat antlaşmalara katılmadığı halde; savaştan daha sonra toplanan Paris Konferansında İzmir ve civarını alarak Osmanlının paylaşımına dobra dobra katılmıştır
2Rusya sıcacık antlaşmalara katıldığı halde; savaştan çekildiğinden dolayı; savaştan sonra Osmanlının paylaşımına katılamamıştır
3İtalya gizli antlaşmalara katıldığı halde; savaştan sonra antlaşmalardan umduğunu bulamamış; oysa bu durum İtalya ile İngiltere ve Fransanın arasını açmıştır
4Rahat antlaşmaları dünyaya birincil kez Çarlık Rusyasını, İngiltere, Fransa ve İtalyayı dünya ulus oyuna kötü kullanmak isteyen Bolşevikler duyurmuştur
5Wilson İlkeleri kuytu antlaşmaları hukuken geçersiz saymıştır
6İngiltere ve Fransa ABD ile çelişkiye düşmeden gizli antlaşmaları uygulayabilmek için, Paris Konferansında mandater sistem düşüncesini ortaya attılar Mondoros Mütarekesine 7 ve 24 maddeleri koydular Azınlıkları Osmanlıya karşısında kışkırttılar
7Mondros Mütarekesinden sonradan başlayan işgaller, çoğunlukla, kuytu antlaşmalar doğrultusunda oldu
8Rusyanın savaştan çekilmesi üstüne; Doğu Anadoluda Ermeni Devleti kurulmasına; Ermenilerin koruyuculuğunun ABDye verilmesine ve Boğazlar üzerinde karşılıklı yönetim kurulmasına karar verildi
9Mondros Mütarekesinin imzalanması ile rahat antlaşmalar uygulamaya girdi
10İşgal güçleri rahat antlaşmaları daha rahat uygulayabilmek için Mondros Mütarekesini işlerini kolaylaştıracak şekilde hazırladılar *