iltasyazilim
FD Üye
Osmanlı Devletinin Vakıfları
osmanlı devleti vakıf sistemi
Osmanlı Devletinin Vakıfları
Osmanlı devletinde her vakfın üç başlıca amacı vardıBağış bu bağışın ürettiği uyumlu ve devamlı uzun sureli kazanç ve son olarak belirli bır amaçki bu saglıktan egıtıme ve beledıye hızmetlerıne yukarıda adı gecen alanların herhangı bırınde olabılırTarihte varlıklı bir birey yakın çevresinde zorunlu bir gereklilik gordugu süre bu sorunla ugrasmak uzere bır vakıf kurmus ve bu da merkezı bır karar verme bıcımıne ımkan vermıstırVakıfların merkezı karar verme yetısı vakıfların lokal sorunları burokratık merkezı otorıteye kıyasla cok daha çabuk bır sekılde ıyılestırebılmesını saglamıstır
Çoğu vakıf kurulmuşturAkla gelen her şey: Cami, mescid, külliye, medrese, okul, çeşme, sebil, selsebil, şadırvan, yalak, fıskıye, havuz, kuyu, kaplıca, hamam, çifte hamam, ılıca, hela, yol, köprü, kervansaray, imaret, hastane, kütüphane, namazgah, musallâ, gasilhane, tekke, ribat, zaviye, hücresel, dergâh, türbe, künbed, çarşı, pazar, han, bahçe, tarh, lağım, kışla, kale, hisarbeçe, palanka, burç, hendek, tabya, kaldırım, sokak, park, bulvar, miskinhane, kalenderhane, darülkura, darülhuffâz, dârülhadis, muvakkıthane, liman, fener, deniz feneri, yunak (çamaşırhane), yağhane, mumhane, şekerhane, demirhane, dökümhane, fırın, tezgâh, mezbaha, tophane, güllehane, şişhane, ağıl, hara, dershane, tımarhane, dârüşşifâ, nişangâh, fetvâhane, menzilhane, nişantaşı, sâyebân, kameriyye, çardak, suyolu, sarnıç, tâbhane (prevantoryum), müftihane, mahkeme, barınak, kabristan, köşk, konak, saray, sâhilsaray, yalı, konut, meşrûtahane, liman, iskele, kahvehane, bozahane, şırahane, kıraathane, eczahane, mahzen, cedvel (kanal) ve daha o kadar çok şey
Bunların bir kısmı hayır eseri, bir kısmı da hayır eserlerine gelir karşılayan vakıf mal olarak yaptırılıyordu Her birinin çeşitleri de vardı
çok büyük hayır müessesesi olduğu kadar ticareti ayakta ve yolları canlı tutan bir kuruluş kervansaraylardır
Kervansarayların daha mütevazı olanlarına handenilmektedir Han ve kervansarayların ekserisinin vakıfnâmesinde yolcuların hayvanları ile berabe üç gün misafir edileceği yedirilip içirileceği şartı vardır
Türbelerin bakımı için de vakıflar üretilmiş olması tabiîdir Bunların en muazzamı Eyüp Türbesi idi 10 türbedar72 hafız edinmek üzere türbenin hizmetinde 117 birey bulunuyordu
Son derece sevap sayılan vakıflardan bir su vakıfları idi Her taraftan su akardı Bazı camilerde abdest edinmek için yaz kış sıcak su akması o caminin vakıfnâmesi icabı idi
neticede Osmanlı vakıf sisteminin mirası kurumsal tasarımdaki belli bir takım değişikliklerle de olsa etkilemeye devam etmektedirVakıfların İslam dünyasında birincil sivil toplum kuruluşu unsuru oldukları iddia edilebilir;dolayısıyla bunların altının oyulması canlı ve hür bir sivil toplumun kritik önemde olduğu demokrasi mücadelesine yarar değil fakat zarar verecektir *
osmanlı devleti vakıf sistemi
Osmanlı Devletinin Vakıfları
Osmanlı devletinde her vakfın üç başlıca amacı vardıBağış bu bağışın ürettiği uyumlu ve devamlı uzun sureli kazanç ve son olarak belirli bır amaçki bu saglıktan egıtıme ve beledıye hızmetlerıne yukarıda adı gecen alanların herhangı bırınde olabılırTarihte varlıklı bir birey yakın çevresinde zorunlu bir gereklilik gordugu süre bu sorunla ugrasmak uzere bır vakıf kurmus ve bu da merkezı bır karar verme bıcımıne ımkan vermıstırVakıfların merkezı karar verme yetısı vakıfların lokal sorunları burokratık merkezı otorıteye kıyasla cok daha çabuk bır sekılde ıyılestırebılmesını saglamıstır
Çoğu vakıf kurulmuşturAkla gelen her şey: Cami, mescid, külliye, medrese, okul, çeşme, sebil, selsebil, şadırvan, yalak, fıskıye, havuz, kuyu, kaplıca, hamam, çifte hamam, ılıca, hela, yol, köprü, kervansaray, imaret, hastane, kütüphane, namazgah, musallâ, gasilhane, tekke, ribat, zaviye, hücresel, dergâh, türbe, künbed, çarşı, pazar, han, bahçe, tarh, lağım, kışla, kale, hisarbeçe, palanka, burç, hendek, tabya, kaldırım, sokak, park, bulvar, miskinhane, kalenderhane, darülkura, darülhuffâz, dârülhadis, muvakkıthane, liman, fener, deniz feneri, yunak (çamaşırhane), yağhane, mumhane, şekerhane, demirhane, dökümhane, fırın, tezgâh, mezbaha, tophane, güllehane, şişhane, ağıl, hara, dershane, tımarhane, dârüşşifâ, nişangâh, fetvâhane, menzilhane, nişantaşı, sâyebân, kameriyye, çardak, suyolu, sarnıç, tâbhane (prevantoryum), müftihane, mahkeme, barınak, kabristan, köşk, konak, saray, sâhilsaray, yalı, konut, meşrûtahane, liman, iskele, kahvehane, bozahane, şırahane, kıraathane, eczahane, mahzen, cedvel (kanal) ve daha o kadar çok şey
Bunların bir kısmı hayır eseri, bir kısmı da hayır eserlerine gelir karşılayan vakıf mal olarak yaptırılıyordu Her birinin çeşitleri de vardı
çok büyük hayır müessesesi olduğu kadar ticareti ayakta ve yolları canlı tutan bir kuruluş kervansaraylardır
Kervansarayların daha mütevazı olanlarına handenilmektedir Han ve kervansarayların ekserisinin vakıfnâmesinde yolcuların hayvanları ile berabe üç gün misafir edileceği yedirilip içirileceği şartı vardır
Türbelerin bakımı için de vakıflar üretilmiş olması tabiîdir Bunların en muazzamı Eyüp Türbesi idi 10 türbedar72 hafız edinmek üzere türbenin hizmetinde 117 birey bulunuyordu
Son derece sevap sayılan vakıflardan bir su vakıfları idi Her taraftan su akardı Bazı camilerde abdest edinmek için yaz kış sıcak su akması o caminin vakıfnâmesi icabı idi
neticede Osmanlı vakıf sisteminin mirası kurumsal tasarımdaki belli bir takım değişikliklerle de olsa etkilemeye devam etmektedirVakıfların İslam dünyasında birincil sivil toplum kuruluşu unsuru oldukları iddia edilebilir;dolayısıyla bunların altının oyulması canlı ve hür bir sivil toplumun kritik önemde olduğu demokrasi mücadelesine yarar değil fakat zarar verecektir *