Osmanlı Döneminde Anadolu Beylikleri

Osmanlıda Anadolu Beylikleri

Anadolu Beylikleri, Türklerin 1071 yılındaki Malazgirt Savaşından sonra Anadoluda kurdukları devletlerdir Savaşın anında peşinde, özellikle Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu'da kurulan devletlere Birinci Dönem Anadolu Beylikleri, aynı dönemde; önce Anadolu'nun batı ucunda İznik'i başkent edinen, ardından Haçlı Seferleri nedeniyle başkentini Konya'ya taşıyarak Orta Anadolu merkezli olarak sürekli Anadolu Selçuklu Devletinin zayıflaması ve yıkılmasından daha sonra kurulan devletler ise İkinci Dönem Anadolu Beylikleri olarak açıklama edebilir
Anadolu Selçukluları, Anadolu'daki Türkmen beylerini aşiretleriyle birlikte Bizans ve Kilikya sınırlarına yerleştirmişlerdi Bu Nedenle Anadolu Selçukluları ayrıca devletin sınırlarını güvence altına alıyor, keza de Türkmen beylerini yoklama altında tutuyorlardı Lakin 1243 yılıKösedağ Savaşı'nda Moğollara yenilen Anadolu Selçuklu Devletinin Türkmenler üzerindeki denetimi zayıfladı Bu savaşın gerisinde, Moğolların bir kolu olan İlhanlılar Anadoluda denetimi ele geçirdiler Bu süreçte direk beylikleri, önce İlhanlılara bağlı, sonra egemen devletlere dönüştüler Bu beyliklerden biri olan Osmanlı Beyliği, zamanla bütün değişik beyliklerin topraklarını ele geçirdi ve bir imparatorluğa dönüştü

Anadolu beyliklerinin kurucuları aşiretlerdi Anadolu Selçukluları bu aşiretleri özellikle Bizans sınırına yerleştirmişler ve bu toprakları aşiret beylerine ikta yani tımar olarak vermişlerdi İkta sisteminde, Türkmen beyleri kendilerine bahşedilen toprağın karşılığında Anadolu Selçuklu sultanına savaş zamanlarında asker gönderiyordu Toprağın mülkiyeti sultana aitti, beylerin ise bu toprağı işleme hakkına sahipti Bu beyler daha sonra bağımsızlıklarını ilan ettiklerinde Anadolu Selçuklu devlet yapısını kendilerine örnek aldılar
Anadolu beyliklerinde devlet yönetimi hanedanın elindeydi Bu hanedanın en ihtiyar ya da etkin kişisine ulu bey denirdi Yüce bey devlet merkezinde oturur, vilayetlerin yönetimini ise çocuklarına ya da kardeşlerine bırakırdı Devlet işleri, bir kurul ya da kurum olan anda görüşülür ve karara bağlanırdı Vilayetlerin yönetiminden ise valiler sorumluydu; ayrıca hukuk işlerini kadılar ve askerlik ile emniyet işlerini subaşılar yürütürdü Devletin parası yani sikkeulu bey adına basılırdı
Anadolu beyliklerinde ordu, Yüce beyin atlı ve hassa birlikleri, ikta verilmiş beylerin yetiştirdiği askerler ve çeri denen aşiret atlılarından oluşurdu Savaş sırasında ordu üç kola ayrılırdı Merkez kuvvetlere ulu bey, sağ ve sol kollara da oğulları ya da kardeşleri komuta ederdi Ok, yay, kılıç, kargı, hançer, balta, gürz ve mancınık orduda kullanılan esas silahlardı


Alâiye Beyliği
Aydınoğulları Beyliği
Candaroğulları Beyliği
Canik Beylikleri Bugünkü
Çobanoğulları Beyliği
Dulkadıroğulları Beyliği
Eretna Beyliği
Eşrefoğulları Beyliği
Germiyanoğulları Beyliği
Hamidoğulları Beyliği
İnançoğulları Beyliği
Kadı Burhaneddin Ahmed
Karamanoğulları Beyliği
Karesioğulları Beyliği
Menteşeoğulları Beyliği
Pervaneoğulları Beyliği
Ramazanoğulları Beyliği
Sâhipataoğulları Beyliği
Saruhanoğulları Beyliği
Tacettinoğulları Beyliği
Tekeoğulları Beyliği *