iltasyazilim
FD Üye
Osmanlı Konut Resimleri
Osmanlı Evleri Safranbolu Evleri
Osmanlının muazzam mimari sanatını günümüze içeren evler şüphesiz ki Safranbolu evleridir
Bu evler takriben 80 – 140 yaş aralığında olan evlerdir ve genelde Anadolumuzda rastlanır Bu evlerin biçimini belirleyen üç esas unsur vardır ancak bunlar ;
Fazla nüfuslu büyük aile yapısı, iklim, kültürel ve bedensel zenginlik Bir ailede karı kocanın bayağı olarak üç ya da dört ya da daha pozitif çocuğu vardır Erkek evlat evlendirilince ona öbür bir ev açılmaz, gelin benzer eve getirilir Amcalar, yengeler, halalar ve torunlarında dahil olduğu aile defalarca birlikte bir evde yaşarlar
Kalabalık aile yapısının yanında evlerde haremlik selamlık ayrımı vardır Genelde yüksek duvarlar üstüne resmileşmiş, dışa taşkın üst katlar yapıya estetik bir dış görünüş kazandırır Ahşap çatkılı, taş ve kerpiç örgülü duvarlar beyaz badanalıdır Meyve bahçeleri içindeki konumları, planları, selamlık köşkleri, iç düzenlemeleri, sedirlerle taraflı fıskiyeli havuzları, ahşap işleri (tavanlar, kapılar, dolaplar ), yaşmaklı ocakları, geniş saçakları, kabaralı süslü halkalı kapıları ile İşte tüm bunların sonucu olarak evler büyük hacimlidir Bu alıcı evlerindeki çıkmalar, evin dış görünümünü tek düzelikten kurtardığı gibi, bu çıkmaların yanlarında yer alan pencereler sedirde oturanların sokağı boyunca görmesini sağlar Evlerin pencereleri özel tasarlanmış, bakımlı, uzun ve sayıca fazladır Başlıca de bu pencereler “ Cumba adı bahşedilen ahşap kafeslerle süslenmiştir Bu doğru geniş görünüş ve dışarıdan çekicilik kazandırır Bu evler genel olarak antre dahil almak üzere 3 kattan oluşur:
1 Zemin, Giriş Katı ( Eyvan – Taşlık )
2 1 Kat, Kapılarının yaşam – Sofa adı bahşedilen orta salona açılan odaların olduğu kat
3 2 Kat, Büyük mutfak ve Hizmetlilerin kaldığı kat
1 Kat : Çoğunlukla bahçe ile aralarında millet dili ile “ BAHNA diye adlandırılan bir paravan ya da seperatörle ayrılmış, evin hanımının gününün büyük bölümünü geçirdiği, Ahırın, Büyük Ocağın, Kuyunun ya da çeşmenin, Kilerin bulunduğu zemini taş olan, Binanın asıl kapısından
( Cümle Kapısı ) girişde misafiri karşılayan birincil mekandır Cümle kapısı kendine has kilit düzeneğiyle ve kapı zili yerine kullanılan kapı tokmaklarının özelliğiyle evlerin en favori birimlerinden biridir Evler haremlik – Selamlık olduğundan kapı tokmaklarıda ona kadar tasarlanmıştır Kapılarda kalın ve oldukca ihtişamlı değişik motiflerde yapılan bir demir tokmak bulunur, bu tokmağın kapıya değdiği yerde yer alan demir perçine vurmasıyla meydana çıkan tok ses doğruca evde yer alan halk gelen kişinin erkek olduğunu bilir ve kapıyı evin erkeği ya da erkek hizmetli açar Bunun anında aşağı bulunan yuvarlak halka şeklinde, bir tokmaktan ziyade ufak bir çampari ye eş halka vardır oysa bunu da kapı zeminindeki metal aynaya vurduğunuzda kuvvetsiz fakat duyulacak bir ses çıkartırki bunda da gelen kişinin hanımefendi olduğu kavranabilir ve kapıyı evin hanımlarından veya hizmetlilerinden bir bayan açar Taşlık olarak kullanılan bu bölümde yakıt odunların istiflenmesi için ayrılan bölüm vardır ki burayada “ KOR adı verilir Kışların sert ya da yumuşak geçtiği “ kor odun yaktık cümlesiyle de millet kadar belirtilir
2 Kat : Çoğunlukla evin oturma odası ve yatak odası olarak kullanılan odalarının bulunduğu, ufak bir mutfak ve bunların ortak kullanımına açık bulunan yöre halkına göre sofa & koridor & hayat adları verilen salonun bulunduğu kat dır Burada bulunan odalara misal olarak, Baş oda – Gelin odası – vb, lerini söyleyebiliriz Mutfak ile selamlık arasında yemek yemek servisinde kullanılan bir ahşap dolap yer alır Gündelik hayat orta katta geçer Kışın bu katın ısıtılması daha kolay olur Zira öteki katlara oranla daha basıktır Her odada sedir düzeni ve ocak vardır Odaların herkes bir aileyi barındırabilecek şekilde tasarlanmıştır Bu yüzden her odada ahşap dolapların içinde duş alınabilecek, banyo yapılabilecek ve gerektiğinde de yüklük olarak kullanılabilecek “ gusülhaneler vardır Her odanın tavan süslemeleri birbirinden farklıdır Bir kısım büyük konaklarda havuzlu odalar bulunmaktadır Bu katta bulunan mutfak gündelik yemek işlerinde kullanılan minik ölçekli bir mutfaktır
3 Kat : Bu kat başlıca orta kattan daha yüksektir Kat aralarında birbirinden farklı ahşap trabzanlarla süslü merenler kullanılır Üst katta büyük günlerde, bayramlarda, kutlamalarda ve misafir ağırlanacak günlerde kullanılmak üzere üretilmiş büyük mutfak bulunur Bunun yanı sıra burada hizmetliler için üretilmiş bundan başka oda bulunmaktadır *
Osmanlı Evleri Safranbolu Evleri
Osmanlının muazzam mimari sanatını günümüze içeren evler şüphesiz ki Safranbolu evleridir
Bu evler takriben 80 – 140 yaş aralığında olan evlerdir ve genelde Anadolumuzda rastlanır Bu evlerin biçimini belirleyen üç esas unsur vardır ancak bunlar ;
Fazla nüfuslu büyük aile yapısı, iklim, kültürel ve bedensel zenginlik Bir ailede karı kocanın bayağı olarak üç ya da dört ya da daha pozitif çocuğu vardır Erkek evlat evlendirilince ona öbür bir ev açılmaz, gelin benzer eve getirilir Amcalar, yengeler, halalar ve torunlarında dahil olduğu aile defalarca birlikte bir evde yaşarlar
Kalabalık aile yapısının yanında evlerde haremlik selamlık ayrımı vardır Genelde yüksek duvarlar üstüne resmileşmiş, dışa taşkın üst katlar yapıya estetik bir dış görünüş kazandırır Ahşap çatkılı, taş ve kerpiç örgülü duvarlar beyaz badanalıdır Meyve bahçeleri içindeki konumları, planları, selamlık köşkleri, iç düzenlemeleri, sedirlerle taraflı fıskiyeli havuzları, ahşap işleri (tavanlar, kapılar, dolaplar ), yaşmaklı ocakları, geniş saçakları, kabaralı süslü halkalı kapıları ile İşte tüm bunların sonucu olarak evler büyük hacimlidir Bu alıcı evlerindeki çıkmalar, evin dış görünümünü tek düzelikten kurtardığı gibi, bu çıkmaların yanlarında yer alan pencereler sedirde oturanların sokağı boyunca görmesini sağlar Evlerin pencereleri özel tasarlanmış, bakımlı, uzun ve sayıca fazladır Başlıca de bu pencereler “ Cumba adı bahşedilen ahşap kafeslerle süslenmiştir Bu doğru geniş görünüş ve dışarıdan çekicilik kazandırır Bu evler genel olarak antre dahil almak üzere 3 kattan oluşur:
1 Zemin, Giriş Katı ( Eyvan – Taşlık )
2 1 Kat, Kapılarının yaşam – Sofa adı bahşedilen orta salona açılan odaların olduğu kat
3 2 Kat, Büyük mutfak ve Hizmetlilerin kaldığı kat
1 Kat : Çoğunlukla bahçe ile aralarında millet dili ile “ BAHNA diye adlandırılan bir paravan ya da seperatörle ayrılmış, evin hanımının gününün büyük bölümünü geçirdiği, Ahırın, Büyük Ocağın, Kuyunun ya da çeşmenin, Kilerin bulunduğu zemini taş olan, Binanın asıl kapısından
( Cümle Kapısı ) girişde misafiri karşılayan birincil mekandır Cümle kapısı kendine has kilit düzeneğiyle ve kapı zili yerine kullanılan kapı tokmaklarının özelliğiyle evlerin en favori birimlerinden biridir Evler haremlik – Selamlık olduğundan kapı tokmaklarıda ona kadar tasarlanmıştır Kapılarda kalın ve oldukca ihtişamlı değişik motiflerde yapılan bir demir tokmak bulunur, bu tokmağın kapıya değdiği yerde yer alan demir perçine vurmasıyla meydana çıkan tok ses doğruca evde yer alan halk gelen kişinin erkek olduğunu bilir ve kapıyı evin erkeği ya da erkek hizmetli açar Bunun anında aşağı bulunan yuvarlak halka şeklinde, bir tokmaktan ziyade ufak bir çampari ye eş halka vardır oysa bunu da kapı zeminindeki metal aynaya vurduğunuzda kuvvetsiz fakat duyulacak bir ses çıkartırki bunda da gelen kişinin hanımefendi olduğu kavranabilir ve kapıyı evin hanımlarından veya hizmetlilerinden bir bayan açar Taşlık olarak kullanılan bu bölümde yakıt odunların istiflenmesi için ayrılan bölüm vardır ki burayada “ KOR adı verilir Kışların sert ya da yumuşak geçtiği “ kor odun yaktık cümlesiyle de millet kadar belirtilir
2 Kat : Çoğunlukla evin oturma odası ve yatak odası olarak kullanılan odalarının bulunduğu, ufak bir mutfak ve bunların ortak kullanımına açık bulunan yöre halkına göre sofa & koridor & hayat adları verilen salonun bulunduğu kat dır Burada bulunan odalara misal olarak, Baş oda – Gelin odası – vb, lerini söyleyebiliriz Mutfak ile selamlık arasında yemek yemek servisinde kullanılan bir ahşap dolap yer alır Gündelik hayat orta katta geçer Kışın bu katın ısıtılması daha kolay olur Zira öteki katlara oranla daha basıktır Her odada sedir düzeni ve ocak vardır Odaların herkes bir aileyi barındırabilecek şekilde tasarlanmıştır Bu yüzden her odada ahşap dolapların içinde duş alınabilecek, banyo yapılabilecek ve gerektiğinde de yüklük olarak kullanılabilecek “ gusülhaneler vardır Her odanın tavan süslemeleri birbirinden farklıdır Bir kısım büyük konaklarda havuzlu odalar bulunmaktadır Bu katta bulunan mutfak gündelik yemek işlerinde kullanılan minik ölçekli bir mutfaktır
3 Kat : Bu kat başlıca orta kattan daha yüksektir Kat aralarında birbirinden farklı ahşap trabzanlarla süslü merenler kullanılır Üst katta büyük günlerde, bayramlarda, kutlamalarda ve misafir ağırlanacak günlerde kullanılmak üzere üretilmiş büyük mutfak bulunur Bunun yanı sıra burada hizmetliler için üretilmiş bundan başka oda bulunmaktadır *