osmanlı tahtına oturan ilk cocuk padişah

osmanlı tahtına oturan ilk cocuk padişah
osmanlıda cocuk padişah kimdir

Osmanlı tahtına oturan ilk cocuk padişah Fatih Sultan Mehmet



Osmanli padisahlarinin yedincisi Istanbulun fatihi olup,Ikinci Murad Hanin ogludur 30 Mart 1431 (H 833) Pazar gunu Edirnede dunyaya geldi Annesi Candarogullari ailesinden Hadice Alime Huma Hatundur Kucuk yasta tahsiline ve yetismesine cok ehemmiyet verilen Sehzade Mehmed devrin en mumtaz alimlerinden ilim ogrendi Ilk hocasi Molla Yegandi Meshur din ve fen alimi olup zahiri ve batini ilimlerde mutehassis Aksemseddin hazretleri sehzadenin her seyi ile bizzat ilgilendi 12 yasina gelince devlet idaresini ogrenmesi icin Edirneden Manisaya vali olarak gonderildi Kisa bir sure sonra babasi tarafindan tahta cikarildi Ancak bundan faydalanmak istiyen yeni bir Hacli ordusu 1444 Eylulunde Turk topraklarina girdiVaziyetin ciddiyetini anlayan Sultan Mehmed yazdigi mektupla babasini yeniden saltanata davet etti Bazi rivayetlerde bu taleb uzerine, bir kisim rivayetlere gore de, durumun vehametini takdir eden Ikinci Murad, kendi reyi ile Istanbul Bogazindan Avrupaya gecerek Edirneye geldi Derhal idareyi ele alarak Varnaya hareket etti Gerek Avrupa devletlerinin hasimca davranislari, gerek Anadoludaki Turk beyliklerinin nizami bozucu hareketleri, devleti cok sarsmisti 1444 Varna Zaferi ile Osmanli Devletinin temelleri tam olarak saglamlastirilmis oldu 1451 tarihinde babasi Ikinci Muradin vefati uzerine Ikinci Mehmed, ikinci defa Osmanli tahtina oturdugunda 19 yasindaydi Daha onceden saltanat tecrubeleri oldugu gibi, babasinin yaninda seferlere de katilmis ve cok iyi bir kumandan olarak yetistirilmisti Saltanat degisikligi dolayisiyla firsat kollayan Karamanogullari uzerine bir sefer yaptiktan sonra, artik kangren haline gelen Bizans meselesini halletmek uzere butun agirligini bu konuya verdiRumeli Hisarini yaptirip, Yildirim Bayezidin karsi kiyida yaptirdigi Anadolu Hisari ile beraber bogazi kestikten sonra, 14521453 kisini Edirnede harp hazirliklari ile gecirdi Rumeli Hisarinin insa planinin bizzat Padisah tarafindan cizildigi rivayeti kuvvetlidir Hisarin kerestesi Izmitten, kireci Sile bolgesinden getirildi ve yapiminda 1000 tasci ustasi, 5000 isci, 10000 civarinda yamak calistirildi Vezirler sirtlarinda tas tasiyarak hisarin yapilmasina hizmet ettilerAyrica bazi burclarin yapim masrafini isci ucretleri dahil vezirler uzerine aldilarRumeli Hisarinin insasi esnasinda Bizans Imparatoru elci gondererek, “kendi topraklari uzerine kale yapilmasinin dostluga ve ahde vefaya uymadigini bildirdi Bunun uzerine Fatih SultanMehmed elciye; “Var git kralina soyle! O, rahmetli babam zamaninda ahdi cok defa bozmustuArada ahid mi kaldi ki vefadan bahseder Bu topraklara biz hisar yapariz, toprak elci gondermekle kurtarilmaz Eger bu topraklar onunsa, gelip kurtarsin diyerek niyetini az cok ortaya koydu Dort aydan az bir zamanda bitirilen Rumeli Hisari ile Istanbulun Karadenizden ikmal yolu tam kontrola alinmis oldu Ayrica Karadeniz kiyilarina yayilan Venedik kolonilerinin de Venedik ile irtibati kesilmis oluyorduIstanbulun muhasarasina kadar da her gecen gemi, yuku, kalkis ve varis iskeleleri gibi bilgileri ve gecis rusUmunu (gecis vergisi) altin olarak vermeye mecbur birakilmis, vermeyen batirilmistir Sehzadeliginden beri bir an once Istanbulu fethetmek, hazreti Peygamberin mujdesine mazhar olabilmek ideali ile tutusan SultanMehmed, bu buyuk meselenin halline calisiyordu Bu sebeple askeri tarihin kaydettigi ilk buyuk atesli silahlar ve toplarla bu orduyu dayanilmaz bir kudret haline getirmis, Istanbul muhasarisinda donanmayi Besiktastan kara yolu ile Halice indirilen teknik bir dehaya ve cesitli muhasara makinalarina, seyyar kulelere sahib olmustu Halic uzerinde; Kasimpasa tarafindan baslamak uzere bos ficilar uzerine kalaslar baglatarak bes bucuk metre eninde bu kopruyu KasimpasaAyvansaray arasina insa ettirdi Bu calismalari gorenBizanslilar su ustunde yurundugunu zannederek, sihir yapildigina hukmetmislerdi Devrin en agir toplarini dokturdu O zamana kadar atesli silahlarin atistan sonra sogumasi beklenirdi Fatih Sultan Mehmed, zeytinyagi dokturerek insanlik tarihinde “yagla makina sogutmasini havan topunun balistik hesaplarini yaparak, planini cizerek dik mermi yollu ilk silahi kesfetti Fatih, bu yuksek vasiflari ve ustun kuvvetiyle Istanbul fethine hazirlanirken,ona karsi dis dusmanlari ve icerde sehzadeleri kiskirtanBizans, tarihi fesat siyasetinin son gayreti olarak bu sefer de sehzade Orhani Fatih aleyhine kullanma tesebbusuyle genc Padisaha Istanbul seferinin mesrulugunu ve zarUretini bir kere daha gostermis oluyordu Ustelik daha Manisada sehzadeyken, hocasi buyuk veli AksemseddinIstanbulu fethedecegini mujdelemisti Hazreti Peygamberin; “Istanbul muhakak fethedilecektir Bu fethi yapacak hukumdar ve ordu ne mukemmel insanlardir mealindeki hadisi serifi onu ayri bir sevke getirmisti Kaynaklarin belirttigine gore, Padisah, hep Istanbulun fethini dusunuyordu Evliyanin isaretleri, kesif ve keramet sahiplerinin sozleri ile o bu fikri tamamiyle benimsemisti Padisahin gecegunduz huzUru kacmisti Yatagina girer kalkarken, sarayinda ve disarida gezinirken kafasi hep Istanbulun fethi ile mesguldu Yalniz veya maiyetiyle gezintiye ciktiginda da yine fethi dusunur, istirahat ve uyku bilmezdi Elinde kalem ve kagit daima Istanbulun haritasi ile ugrasirdiYine bir gece ayni dusunceyle uykusu kacmis, veziri Candarli Halil Pasayi gece yarisindan sonra konagindan sarayina cagirtmisti Boyle gece yarisi vakitsiz cagrilmaktan korkan yasli vezir, padisahin ayaklarina kapanarak, ozurler dilemis, padisah da korku ve telasinin yersiz oldugunu belirterek,Istanbulun alinmasi icin oturup konusmaya cagirdigini bildirmisti Nihayet Ikinci Mehmed, 23 Martta ordusuyla Edirneden hareket etti Kusatma 6 Nisanda basladi 18 Nisanda Istanbul adalari alindi 22 Nisan gecesi Turk donanmasi karadan Halice indirildi 23 Nisanda sulh teklifine gelen Bizans elcisine genc Padisah; “Ya ben sehri alirim, ya sehir beni! cevabini verdi 29 Mayis sabahi yapilan son taarruzda Istanbul dustu Bu sekilde ortacag sona erdi yenicag basladi Istanbulun fethi, Turk tarihinin en mustesna olayi sayilarak “Fethi Mubin denildi Dunyanin en buyuk kilisesi (SainteSophie) ve butun Avrupanin ayakta kalan en eski yapisi olan Ayasofya camiye cevrildi Fatih bu mabedin kiyamete kadar cami kalmasini yazili olarak vasiyet ve vakfeyledi Butun Ortodoks Hiristiyanlarin basi olan patrikligi ortadan kaldirmadi Bunu o zamanki, siyasi olaylara gore degerlendirmek icab ederIsteseydi Istanbul fatihi, patrikligi ortadan kaldirabilirdi Fakat o zamanin siyasi durumu bunu gerektirmemekteydi Istanbulun dusmesinden sonra, surlarda Ceneviz kumandan ve askerlerinin olulerine rastlandi Halbuki CenevizlilerTurklerle dostluk anlasmasi imzalamislardi Bu ihanetleri ortaya cikinca cok korktular Kendilerine cok agir cezalar verilecegini beklerken, Fatih Sultan Mehmed, Ceneviz valisi ve papazini cagirtarak uzuntulerini bildirdi ve Galatada oturan bu Cenevizliler icin bir ferman cikartti; “Evvelden oldugu gibi herkes sanat ve ticaretinde, ibadetinde serbesttir Kiliseler acik bulunacak, ancak can calinmayacaktir seklindeki emriyle olum bekleyen insanlari sevindirdi Gerek Ortodokslara, gerek Cenevizlilere tanidigi bu serbestlik, Avrupalilarin husUmetini azaltti Bazi Avrupali tarihciler, Turklerin Avrupada suratli bir sekilde ilerlemesini, Avrupanin kolay fethini bu davranisa baglarlar ve Osmanli Imparatorlugu, bu hadise ile cihansumUl hale geldi seklinde yazarlar 21 yasinda Istanbulu fetheden Fatih, Katolik Avrupaya cephe aldi ve Ortodoks Hiristiyanligin Katoliklerle birlesmesini onledi Esasen imparator ve devlet adamlari, Istanbulu kurtarmak icin papaligin asirlardan beri istedigi fedakarligi yapiyor, papalik da Katolik ve Ortodoks kiliselerinin birlesmesi karsiliginda askeri yardimda bulunuyordu Fakat butun calisma ve gayretlere ragmen Istanbulu korumak icin Avrupadan az bir gonulluden baska bir sey gelmedi Istanbuldaki papazlar ve halk da dinlerini korumak icin Istanbulda Latin sapkasi yerine Turk sarigini gormeyi tercih ettiklerini belirttiler Istanbulun fethi ile Osmanli Cihan Devletinin temelleri atilmis oluyordu Dogu Roma Fatihi olarak Edirneye donen Fatih Sultan MehmedHan, dunya politikasini yeniden gozden gecirdi Devletin gelecegi icin onemli kararlarin alinmasi gerekiyordu Bizansin dusmesini Avrupanin hos karsilamayacagi tabii idi Karaman ve Istanbul seferinden sonra, 1453te Cenevizlilerden Enezi aldi 1454te, Kirima bir donanma gonderdiAyni yil Sirbistan Seferine ciktiKuzeyEge adalarina donanma gondererek buralari ele gecirdi Rodos Seferini yapti ise de adayi alamadi 14551456 yillarinda ikinci ve ucuncu Sirbistan seferlerine cikti Bu ikincisinde babasindan sonra Belgradi tekrar muhasara etti Kaleyi savunan Hunyadi Yanos oldu, Fatih yaralandi Fakat Belgrad dusmedi 1455te Bogdan Beyligi de Osmanli idaresine girdi 1458de Moraya ilk seferini yapti 1459daki Sirbistan Seferi sonunda,Semendire fethedildi ve Sirbistan Devleti son buldu 1460da ciktigi Ikinci Mora Seferi; Mora prensliklerinin ilgasi, Osmanli devletine katilmasi, Palegoslarin sonu ve Bizans kalintilarinin silinmesi ile sonuclandi Sonra Guney Karadeniz meselesini ele aldi 1461de Cenevizden Amasrayi fethetti Baharda Sinopa geldiHimayesinde bulunan Candarli Beyligine dostca son verdiOradan Trabzona yurudu Denizden de kusatilan Trabzon Rum Imparatoru teslim olduKomnenos imparatorluk hanedanina son verildi Bu sekilde Batum ve Gurcistan kiyilarina kadar butun GuneyKaradeniz kiyilari Osmanli Devletine katildigi gibi Trabzon ve Rize gibi Anadolunun son parcalari da Hiristiyanlardan alinmis oldu Trabzon seferinden donusunde Eflak uzerine yurudu ve ayaklanan Kazikli Voyvoda meselesini halletti Fatih, 1462de Yaycenin fethiyle neticelenen birinci Bosna Seferine cikti Ayni yil Midilli Adasini fethetti 1463te Bosnaya bir sefer daha yapti Ertesi yil tekrar Bosna uzerine gitti 1466da Karaman Seferine cikti Ayni yil Arnavutluk uzerine yurudu 146667de Arnavutluk uzerine bir sefer daha yapti Bu ardi kesilmeyen seferlerde Fatih, bir taraftan buyuk devlet fikrini gerceklestirecek tedbirler almis, diger taraftan da cihansumUl hakimiyet fikrini benimsemisti Bunun icin Tunanin guneyinde ve FiratToroslar sinirinin batisinda, Osmanli Devletine katilmiyan hicbir yer birakmamak,Karadenizi ve Ege denizini birer Turk golu yapmak, Venedik donanmasini gecerek, deniz kuvvetlerini de kara ordusu gibi dunyanin birinci kuvveti haline getirmek ve bu isleri tamamen gerceklestirdikten sonra, Italyayi fethetmek istiyordu Bu plan artik dunyaca bilinmeye baslanmisti Bu projeye karsi yalniz butun Avrupa degil, Turkiyenin dogusundaki komsulari da karsi ciktilar Bu sekilde Osmanli Devletine karsi, bir ittifak meydana getirildi ve uzun suren savaslar basladi Bu buyuk savaslarda, Osmanlilarin karsisinda yer alan buyuk devletler; Akkoyunlular, Venedik, Macaristan, Almanya, Polonya, Kastilya, Aragon ve Napoli idi Fatih, dehasi ile bu ittifaka karsi koymasini bildi Dusmanlarini bazen teker teker, bazen ikiser ucer, bazen beser onar yenerek bu buyuk savaslardan da galip cikti Boylece Turk Cihan Imparatorlugunun temelleri saglamlastirilmis oldu Dunyanin Osmanli Devleti karsisinda aciz kaldigi ortaya ciktiVenedikin deniz ustunlugu tarihe karisti Boylece dunya Hiristiyanliginin iki muhim dayanagindan Bizansi yikip Venediki sindirmis oldu




alıntı