Osmanlı Turkcesi Nedir? Ne İhtiva Eder?

Osmanlı Turkcesi
Osmanlı Turkcesi Hakkında Bilgi
Osmanlı Turkcesi Harfleri

imagesosmanliturkcesinedirneihtivaeder5ad6a3cacccd7

Osmanlı Turkcesi (Osmanlıca :عثمانليجة ya da lisani Osmani: لسان عثمانى) Osmanlı devlet ve resmi yazışma dilidir Bilimsel alanlarda Tarihi Turkiye Turkcesi denilmektedir Turkce'den ayrıca bir dil değildir Donemine ve kullanım alanına gore icinde (az ya da cok) Arapca ve Farsca unsurlar bulunsa da bugun latin harfleriyle yazılan Turkce'nin arap harfleri ile yazılmasından ibarettir


Kasgarli Mahmud'un Divan'inda bahsettigi Oguz ve Hakaniye diye adlandirdigi iki edebi siveden biri olan Oguz Turklerinin kullandigi dilin devami olan ve Tuklugun islami devlet icinde gelisen, Osmanli hanedanina nisbetle, devlete ve resmi yazisma diline samil olarak Osmanlica adini alan, Selcuklularin son zamanlarindan Cumhuriyet Devrine kadar yedi yuzyil kullanilan^ ve kesintisiz eserlerini veren Osmanli Turklugu'nun dilidir Bu itibarla Osmanli Turkcesi olarak adlandirmak gerekir Osmanlica deyimi daha cok mustesrikler tarafindan verilmistir Eski Turkce Devresi'nden sonra, Turk kultur tarihi icinde eserlerimiz Turklugun gocleri ve yeni yeni kultur merkezlerinin ortaya cikmasi uzerine; icinde KuzeyDogu (Kipcak, Cagatay) ve Bati Turkcesini alan onucuncu asra kadar Musterek Orta Asya Yazi Diliverilmistir Bati Turkcesi adini verdigimiz Oguz Turkcesi; Osmanli Turkcesi, Azeri agzi ile birlikte olan musterek devrelerini, hemen hemen onbesinci yuzyilin ortalarina kadar surdururler Ancak bu zamandan sonradir ki, Selcuklular Devri'nin sonunda yer alan ve Eski Anadolu Turkcesi adi ile andigimiz her iki agizin musterek olduklari zaman gorulen bazi ayriliklarin bir kismi Osmanli, bir kismi da Azeri Turkcesi'nde umUmileserek onaltinci yuzyildan baslamak uzere iki agizin kesin cizgilerle ayrilmasina sebeb olur Bunun yaninda her iki sivenin komsularindan alinan kelimeler, Arapca ve Farsca olanlar haric, Azeri ve Osmanli Turkcelerinde anlasmada cikacak ikinci bir ayriligi ortaya cikarirlar Azeri Turkcesi daha cok Rusca ve Mogolca ile onlara yakin yerlilerin ve Hintce'nin kollarindan kelimeler alirken, Osmanli Turkcesi de komsu Avrupa milletlerinin dillerinden kelimeler almistir Gercekte, kurulan buyuk bir imparatorlugun sinirlan icine aldigi pek cok milletin dilinden Osmanli Turkcesi, topraklarla birlikte yeni kelimeler de fethederek onlari millilestirmistir Bu durum az cok Turkce'nin karekteri icabi da boyledir Bu kelimeler daha cok, Italyan, Yunan, Arnavut, Sirp, Romen, Bulgar vs gibi milletlerin dillerinden girmistir Ancak bu milletlerin dillerinden alinan kelimeler, Turkce'nin icinde yogurulurlar Arapca ve Farsca'dan gelen kelimeler ise yadirganmazlar Cunki Osmanlilarda bu iki dile hic bir zaman yabanci diller gozu ile bakilmaz Bu sebepledir ki Turkce basta olmak uzere Arapca ve Farsca gramer unsurlari Osmanli Turkcesine girmis yabanci kelimelerde herhangi bir ayrilik gozetilmediginden, galat da olsalar, Turk zeka ve kabiliyetinin urunu olan kelimeler ortaya cikmistir Bu durum tamlamalara da sirayet etmistir Islami devre icerisinde Bati Turklugunun dili olan Osmanli Turkcesi, devre itibariyle Turk Dili Tarihinin Orta ve Yeni Turkce Devreleri icine girmektedir Tarihi Turkiye Turkcesi adini da verdigimiz Osmanli Turkcesi ilk devir eserlerinde; Turki, Lisani Turki ve Turkmence olarak adlandirilir Cevdet Pasa ve Fuat Pasa tarafindan yazilan gramerin adi da Kavaidi Osmaniye'dir Cevdet Pasa daha sonra Osmanli lafzini birakmadan eserini tekrar yazmistir Bu isim daha bazi gramer kitaplarinda Lisani Osmani, Osmanlica, Osmanli Sarfi, Nahvi Osmani, Osmanlica Dersleri gibi gunumuze kadar gelmektedir Ancak Suleyman Pasa ve Semseddin Sami gibi zevatin yazdigi gramerlerde ilmi sarfi Turki ve Nev usUl Sarfi Turki gibi yine Turki lafzina yer verilir Deny ve Redhouse gibi batililar ise, eserlerinde her iki kelimeye de yer vermislerdir Onucuncu yuzyildan yirminci yuzyila kadar devam edenalfabe olarak Arap menseyli islami Turk alfabesine yer veren Osmanlica'yi; 1 Eski Osmanlica, 2 Klasik Osmanlica, 3 Yeni Osmanlica olarak uc devreye ayirmak gerekir Birinci devre, yukarida da belirtildigi gibi Osmanli Azeri Turkcelerinin birlestigi onuconbesinci yuzyillari icine alan, yabanci dillerden gelen kelimelerin az oldugu anlasilir ve acik Turkce devresidir Bu devreye Eski Anadolu Turkcesi veya Ilk Osmanli Turkcesi de denmektedir Ikinci devre Klasik Osmanlica Devri'dir ki onaltiondokuzuncu asirlari icine almaktadir Turkce bu devrede Arapca ve Farsca'dan gelen kelime ve gramer kaidelerine ziyadesi ile acilmistir Ancak bu durum, yazilan eserlerin mevzuuna ve islenisine'gore, dilin acik ve anlasilir veya kapali olmasi sekli, degismektedir Mesela Baki'nin Divan'ini anlamak guc olabilir Fakat Mealimu'lYakin adli siyer kitabi gayet aciktir ve anlamada zorluk cekilmez Ancak belirli kultur seviyesine ulasmamis bir insan, hangi devirde olursa olsun gunluk kelimelerin disinda hic bir sey anlamaz ve cehaletini ortaya konan eserlere yuklemekten kendini alamaz Bu durum goz onune alindigi takdirde elbette cobanin ve padisahin dili bir olmayacaktir Cunki dunyalari baskadir Fakat umumiyetle onaltinci yuzyildan itibaren Arapca ve Farsca'dan meydana gelen kelimeler agirlik kazanmaya baslar, onyedinci ve on sekizinci yuzyillarda gittikce koyulasir, anlasilmaz bir hal alir Turkce kelimelerin cumlenin sadece fiilinde kaldigi gorulur Nesir dilinde pek fazla anlasmazlik ortaya cikar Nazim dili ise, bir noktada olculu bir cumle yapisina sahib oldugu icin, kendini pek kaybetmez Bu devre Klasik Osmanlica olarak adlandirilan devirdir Ancak bunda buyuyen ve gelisen bir devletin, her sahada, dilindeki ihtisam ve ifada kabiliyetinin bulunmasi ve kultur seviyesi hayatinin yukselmesi de buyuk rol oynamistir Devrenin sonunda bu durum halk siirinde de kendini gostermistir Fakat bu iki yuzyilda halk siirinin dili 1908'den sonra gerceklestirilecek olan ikiligi ortadan kaldirmis ve halk dili ile yuksek zumre dili birbirine yaklasmistir Yeni Osmanlica Devresi ise, ondokuzyirminci asirlari Cumhuriyet devrine kadar icine almaktadir Osmanlica'nin bu sonuncu devresi, gazeteci lisaninin basladigi, Arapca ve Farsca tertiplerin cozuldugu Turkce'nin kendi kaidelerine sahip cikmaya basladigi devirdir Fakat bu devrede de Arap ve Fars dillerinden gelen kelimelerin yaninda bati dillerinden pek fazla kelime gelmistir Hatta bu durum Cumhuriyet devrinden sonra gunumuze kadar uzanmistir Her ne sekilde olursa olsun Osmanlica, yedi yuzyil suren uzun omru ile Turklug'un en buyuk yazi dili olmustur

Osmanlıca Harfler

elif ﺍ
be ﺐ
pe پ
te ﺖ
se ﺙ
cim ﺝ
cim ﭺ
ha ﺡ
hı ﺥ
dal ﺪ
zel ﺬ
re ﺭ
ze ﺯ
je ﮊ
sin ﺱ
şın ﺵ
sad ﺹ
dad ﺽ
tı ﻂ
zı ﻆ
ayın ﻉ
gayın ﻍ
fe ﻑ
kaf ﻕ
kef ﻙ
lam ﻝ
mim ﻡ
nun ﻦ
vav ﻭ
he ﻩ
lamelif ﻻ
ye ﻯ

İmla kaideleri

Osmanlıcanın herkes tarafından kabul edilmiş kati imla kuralları yoktur Lakin bu herkesin istediği şekilde yazabileceği anlamına gelmez Bu kaideleri temel olarak okutucu harfler harflerin birleşme esasları kelime koklerinin Arapca veya Farsca olmasına bağlı olarak alınan eklerin durumu gibi birkac kategoriye ayırmak mumkundur ornekler

Sesli Harflerin Gosterimi

احكام ahkam احمد Ahmed اقران akranآرابه araba آرسلان arslan پاپا papa طاش taş باجا baca صاچاق sacak مال mal قيا kaya يايا yaya پاشا paşa بابا baba اعضا aza أت et اساس esas امير emir اكرئ eğri اكه eğe اشك eşek ازبر ezber اجل ecel اولاد evlad اثر eser افسانه efsane ابه ebe دده dede بلده belde تپه tepe ارق ırk اخلامور ıhlamur عراق ırak عرض ırzعطر ıtr ايليق ılık ايشيق ışık ايليجه ılıca قير kır قزيل kızıl آغرئ Ağrı يازئ yazıتاكرئ Tanrıآيرئ ayrı يازئ yazı ايش iş ايت it ايپ ip التجاء iltica ايكنه iğne ايليك ilik ميل mil كير kir پيل pil شيش şiş ايزجئ izci ايرئ iri ايشچئ işci ايكئ iki كپئ keci اوت ot اوتاغ otağ اوتلاق otlak اورمان orman اوجاق ocak اورس ors اوكله oğle اوفكه ofke اوكوز okuz اورتو ortu اوجوز ucuz اوشاق uşak اوغور uğur اولو ulu اوزون uzun اوركك urkek اوچ uc اوتو utu اوزوم uzum اوستون ustun