Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
halifeligin kaldırılma nedenleri
Osmanlı Devletinde hukuk Sistemi
Teokratik bir yapıya sahip olan Osmanlı Devleti ’nde, devletin ve toplumun yonetimi islam hukukuna gore duzenlenmiştir(şeriat duzeni) Bu duzende musluman Halk şeriat kurallarına gore yonetilirken, yabancı ve azınlıklar ise Kapitulasyonlar nedeniyle kendi hukuk kurallarını uyguluyorlardı Dolayısıyle Osmanlı Devleti ’nde hukuk birliği yoktu
II Mahmut ve tanzimat donemlerinde Islam Hukukunun dışında kalan alanlara yeniden el atmak, hic olmazsa o konularda laik ve akılcı duzenlemelere gitmek istenildi Ama hukukun en o nemli bolumleri dine dayalı olduğu icin onlara dokunulamıyordu Bu durumu ile Osmanlı Hukukunun TC Hukukuna gore aksak yanları şoyle sıralanabilir:
Kadınlara tanınan haklar cok sınırlı idi kadınlar erkeklerle eşit haklara sahip değillerdi yonetime katılamazlardı Ufak tefek bazı işler dışında istedikleri mesleğe giremezlerdi Aile yaşamında erkeklerle aralarında eşitlik yoktu Bir erkek dort kadınla evlenebilir, dilediği kadar da cariye tutabilirdi Boşanma hakkı erkeğe tanınmıştı Kız cocuklar erkeklere gore daha az miras alırlardı Mahkemelerde iki kadın, bir erkek tanık yerine gecerdi Oysa ki gunumuzde bu durum tamamiyle değişmiş, kadın ile erkek eşit duruma gelmiştir Kadınlar siyasete katılabilir, aile hayatında kadın ile erkek eşit sayılmaktadır Kadınlar istedikleri mesleği yapabilmektedir
ekonomi ve ticaret hayatını duzenleyen kurallar yetersizdi ceza Hukuku alanında eksiklikler vardı Yargılama yontemleri pek ilkeldi Kadı tek yargıctı ve mahkemede dilediği gibi hareket ederdi Ayrıca, butun bu kurallar bugunku Kanun kitapları gibi derli toplu metinler biciminde toplanmamıştı Bunun icin uygulayıcıların istedikleri maddeleri bulabilmeleri cok zordu Gunumuzde bu durumun tam aksine butun Kanunlar bir kitapta toplanmış ve mahkemede birkac tane yargıctan oluşan karar heyeti gorev almaktadır ve bu kurul kendi kafasına gore kanunlara gore karar vermektedir Kendi istediği maddeyi cı Karma yetkisi yoktur
Bir devlet butun vatandaşlarına aynı hukuku uygulamalıdır Hukuk birliğin temellerindendir işte Osmanlı Devletinde bu ozellik yoktu Devlet nufusunun onemli bir bolumu musluman değildi Musluman olmayanlara kendi hukukları uygulanırdı Muslumanlar ise, Osmanlı Devletinde Sunni mezheplerin hukukuna tabi idiler Her mezhep mensubu kendi imamlarının kurallarının uygulanmasını isteyebilirdi işte bu temel aksaklık Osmanlı Devletindeki hukuk birliğini bozmuş, parcalanmanın kolylaşmasını sağlamıştır Gunumuzde boyle ayrılık olmaması TC hukukunun birliğnin bozulmamasına dolayısıyle devletin icinde ic karışıklıkların cıkmasına engel olmaktadır TC hukuku temel olarak isvec hukukuna dayanmaktadır Hukukta her vatandaş eşit sayılmış ve herkese aynı kurallar uygulanmaktadır
Osmanlı Devleti, Fransız ihtilali fikirlerinin de etkisiyle hukuk alanında bir takım ıslahat hareketlerine girişmiş, bağımsız mahkemeler oluşturmuş, yabancı ve azınlıklara hukuksal ayrıcalıklar tanınmıştır
Meşrutiyet doneminde anayasal duzene gecildikten sonra, hukukta birliği sağlamak ve kargaş ayı onlemek amacıyla Mecelle adıyla bir medeni kanun hazırlanmıştır Ancak hanefi mezhebinin kurallarına gore hazırlanan ve dinsel yonu ağır basan Mecelle Kanunu, Osmanlı Devletindeki sorunları cozmeye yeterli olmamıştır
Hukukta Laikleşmenin Nedenleri
Yeni kurulan Turk Devletinin din toplumu(ummetcilik) duşuncesi yerine Turk milliyetciliği esasını benimsemesi
Mecelle kanunun sorunları cozmede yetersiz kalması
Hukukta ikiliğin ortadan kaldırılmak istenmesi
Turkiye Cumhuriyeti ’ni cağdaş bir yapıya kavuşturma duşuncesi
Cumhuriyetin temellerini kuran Mustafa Kemal Ataturk, bireylerin ozgurluklerinin demokrasi ile buluşmasını sağlayacak en onemli devrimlerinden ilk sırayı halifeliğin kaldırılması almıştır Halifeliğin kaldırılmasının nedenleri madde madde sıralamak gerekirse aşağıdaki bilgileri sunabiliriz
Halifeliğin kaldırılmasının nedenleri:
Saltanatın kaldırılmasından ve Cumhuriyetin ilanından sonra, halifeliğin onemini yitirmesi
Devlet başkanı olarak cumhurbaşkanı ile halifenin birlikte bulunmasının sakıncalı olması
TBMM tarafından halife tayin edilen Abdulmecit Efendi ’nin, devlet başkanı gibi davranması
Halifelik kurumunun, laikliğe ve cumhuriyet rejimine ters duşmesi
Eski rejim taraftarlarının saltanatın kaldırılması ve cumhuriyetin ilanından sonra, halifeliğe sığınmaları
Bazı TBMM uyelerinin halifeyi milletin uzerinde gormeye başlamaları, “TBMM halifeliğin, halife de TBMM ’nindir şeklinde propaganda yapmaları
İslam aleminin halifeliğin korunması konusunda İsmet Paşa ’ya yazdıkları mektubun, İsmet Paşa ’nın eline gecmeden muhalefeti temsil eden “Tanin gazetesinde yayınlanması
Osmanlı Devletinde hukuk Sistemi
Teokratik bir yapıya sahip olan Osmanlı Devleti ’nde, devletin ve toplumun yonetimi islam hukukuna gore duzenlenmiştir(şeriat duzeni) Bu duzende musluman Halk şeriat kurallarına gore yonetilirken, yabancı ve azınlıklar ise Kapitulasyonlar nedeniyle kendi hukuk kurallarını uyguluyorlardı Dolayısıyle Osmanlı Devleti ’nde hukuk birliği yoktu
II Mahmut ve tanzimat donemlerinde Islam Hukukunun dışında kalan alanlara yeniden el atmak, hic olmazsa o konularda laik ve akılcı duzenlemelere gitmek istenildi Ama hukukun en o nemli bolumleri dine dayalı olduğu icin onlara dokunulamıyordu Bu durumu ile Osmanlı Hukukunun TC Hukukuna gore aksak yanları şoyle sıralanabilir:
Kadınlara tanınan haklar cok sınırlı idi kadınlar erkeklerle eşit haklara sahip değillerdi yonetime katılamazlardı Ufak tefek bazı işler dışında istedikleri mesleğe giremezlerdi Aile yaşamında erkeklerle aralarında eşitlik yoktu Bir erkek dort kadınla evlenebilir, dilediği kadar da cariye tutabilirdi Boşanma hakkı erkeğe tanınmıştı Kız cocuklar erkeklere gore daha az miras alırlardı Mahkemelerde iki kadın, bir erkek tanık yerine gecerdi Oysa ki gunumuzde bu durum tamamiyle değişmiş, kadın ile erkek eşit duruma gelmiştir Kadınlar siyasete katılabilir, aile hayatında kadın ile erkek eşit sayılmaktadır Kadınlar istedikleri mesleği yapabilmektedir
ekonomi ve ticaret hayatını duzenleyen kurallar yetersizdi ceza Hukuku alanında eksiklikler vardı Yargılama yontemleri pek ilkeldi Kadı tek yargıctı ve mahkemede dilediği gibi hareket ederdi Ayrıca, butun bu kurallar bugunku Kanun kitapları gibi derli toplu metinler biciminde toplanmamıştı Bunun icin uygulayıcıların istedikleri maddeleri bulabilmeleri cok zordu Gunumuzde bu durumun tam aksine butun Kanunlar bir kitapta toplanmış ve mahkemede birkac tane yargıctan oluşan karar heyeti gorev almaktadır ve bu kurul kendi kafasına gore kanunlara gore karar vermektedir Kendi istediği maddeyi cı Karma yetkisi yoktur
Bir devlet butun vatandaşlarına aynı hukuku uygulamalıdır Hukuk birliğin temellerindendir işte Osmanlı Devletinde bu ozellik yoktu Devlet nufusunun onemli bir bolumu musluman değildi Musluman olmayanlara kendi hukukları uygulanırdı Muslumanlar ise, Osmanlı Devletinde Sunni mezheplerin hukukuna tabi idiler Her mezhep mensubu kendi imamlarının kurallarının uygulanmasını isteyebilirdi işte bu temel aksaklık Osmanlı Devletindeki hukuk birliğini bozmuş, parcalanmanın kolylaşmasını sağlamıştır Gunumuzde boyle ayrılık olmaması TC hukukunun birliğnin bozulmamasına dolayısıyle devletin icinde ic karışıklıkların cıkmasına engel olmaktadır TC hukuku temel olarak isvec hukukuna dayanmaktadır Hukukta her vatandaş eşit sayılmış ve herkese aynı kurallar uygulanmaktadır
Osmanlı Devleti, Fransız ihtilali fikirlerinin de etkisiyle hukuk alanında bir takım ıslahat hareketlerine girişmiş, bağımsız mahkemeler oluşturmuş, yabancı ve azınlıklara hukuksal ayrıcalıklar tanınmıştır
Meşrutiyet doneminde anayasal duzene gecildikten sonra, hukukta birliği sağlamak ve kargaş ayı onlemek amacıyla Mecelle adıyla bir medeni kanun hazırlanmıştır Ancak hanefi mezhebinin kurallarına gore hazırlanan ve dinsel yonu ağır basan Mecelle Kanunu, Osmanlı Devletindeki sorunları cozmeye yeterli olmamıştır
Hukukta Laikleşmenin Nedenleri
Yeni kurulan Turk Devletinin din toplumu(ummetcilik) duşuncesi yerine Turk milliyetciliği esasını benimsemesi
Mecelle kanunun sorunları cozmede yetersiz kalması
Hukukta ikiliğin ortadan kaldırılmak istenmesi
Turkiye Cumhuriyeti ’ni cağdaş bir yapıya kavuşturma duşuncesi
Cumhuriyetin temellerini kuran Mustafa Kemal Ataturk, bireylerin ozgurluklerinin demokrasi ile buluşmasını sağlayacak en onemli devrimlerinden ilk sırayı halifeliğin kaldırılması almıştır Halifeliğin kaldırılmasının nedenleri madde madde sıralamak gerekirse aşağıdaki bilgileri sunabiliriz
Halifeliğin kaldırılmasının nedenleri:
Saltanatın kaldırılmasından ve Cumhuriyetin ilanından sonra, halifeliğin onemini yitirmesi
Devlet başkanı olarak cumhurbaşkanı ile halifenin birlikte bulunmasının sakıncalı olması
TBMM tarafından halife tayin edilen Abdulmecit Efendi ’nin, devlet başkanı gibi davranması
Halifelik kurumunun, laikliğe ve cumhuriyet rejimine ters duşmesi
Eski rejim taraftarlarının saltanatın kaldırılması ve cumhuriyetin ilanından sonra, halifeliğe sığınmaları
Bazı TBMM uyelerinin halifeyi milletin uzerinde gormeye başlamaları, “TBMM halifeliğin, halife de TBMM ’nindir şeklinde propaganda yapmaları
İslam aleminin halifeliğin korunması konusunda İsmet Paşa ’ya yazdıkları mektubun, İsmet Paşa ’nın eline gecmeden muhalefeti temsil eden “Tanin gazetesinde yayınlanması
