iltasyazilim
FD Üye
Osmanlı Padişahlarının ikballeri
ikbal nedir
ikbal kimlere denirdi
Osmanlı harem ikballeri
kballer, Padişahların beraber karıkoca hayatı yaşadıkları ve ancak genellikle çocuk sahibi olmadıkları cariyelerdir oysa, bunlara ikbal adı verilmiştir Bazan çocuk sahibi olur olmaz Kadın Efendiliğe yükselmişlerdir II Mahmûd ’un ikbali Pertevniyal Sultân gibi Bazan da çocuk sahibi olmalarına karşın, kadın unvanını anında almamışlar ve ikbal olarak kalmışlardır Abdülmecid ’in Baş İkbali Nâlândil Bayan gibi
Evvela şunu hatırlatmak icabeder ama, ikbal müessesesi, Osmanlı Tarihinde II Mustafa ile başlamaktadır ve ilk ikbâlin ismi de Şahin Fatma Hanım ’dır Bundan daha sonra III Ahmed ’in 1, I Mahmûd ’un 4, III Mustafa ’nın 1, III Selim ’in 1, II Mahmûdun 4, Abdülmecid ’in 6 ve II Abdülhamid ’in 4 ikbali tesbit edilebilmiştir
İkballer, Padişah ’ın kadınefendilerden sonradan gelen ve karıkoca münasebetinde bulunduğu cariyelerdir Eğer Padişah, azıcık sonra açıklayacağımız has odalık, peyk ya da gözde tabir edilen cariyeler ile münâsebette bulunur, bunlar hamile kalırlar ve sonra da çırağ edilmezlerse, adı geçen cariyelere ikbâl adı verilir Ansızın artı olmaları halinde sırasıyla baş ikbal, ikinci ikbal, üçüncü ikbal ve dördüncü ikbal adlarıyla anılırlardı Sayıları aynı anda dördü geçmemiştir Zaten biraz evvel gördüğümüz gibi, ikbal meselesi, XVII asır sonunda, duraklama ve gerileme devri padişahlarının tahta çıktıktan sonra aldıkları kadınlar olarak başlamış ve XIX yüzyılda ise Harem ’in itibarlı kadınları aralarında yerlerini almışlardır I Abdülhamid ’e kadar hususî daireleri olmayan ikballer için, I Abdülhamid, Topkapı Sarayı ’nda Gözdelerİkballer Dairesini inşâ ettirmiştir Kadın Efendiler ile ikballerin en manâlı özelliği, Padişah ’ın vefatından sonradan da statülerini koruyabilmeleridir
İkballer, Kadın Efendilerin vefat, boşanma ve sözde sebeplerle Padişah ’dan ayrılmaları ile terfi1 ederler Yani Padişahın kadınlarından birisi ölüm eder ya da gözden düşüp Eski Saray ’a gönderilirse, ikballerden biri ve genel olarak Baş İkbal onun yerine geçerek Kadın Efendi unvanını alırlardı Mesela II Mahmûd ’un ikinci ikbaü iken Abdülaziz ’i doğuran Pertevniyal Sultân, hemencecik beşinci Kadın Efendiliğe yükselmiştir İkballer arasında Padişahların kadınlarından fazla sevdikleri de vardır II Abdülhamid ’in sonradan dördüncü kadınlığa yükselen Baş İkbali Müşfika Bayan Eefendi gibi İkballer de, kışın kürkle astarlı elbise giymek hakkına sahiptirler
İkballerin hususî maiyyetleri vardı ve hizmetlerine atama edilen cariyeleri bulunmaktaydı
Kaynak: ProfDr Ahmet AKGÜNDÜZ *
ikbal nedir
ikbal kimlere denirdi
Osmanlı harem ikballeri
kballer, Padişahların beraber karıkoca hayatı yaşadıkları ve ancak genellikle çocuk sahibi olmadıkları cariyelerdir oysa, bunlara ikbal adı verilmiştir Bazan çocuk sahibi olur olmaz Kadın Efendiliğe yükselmişlerdir II Mahmûd ’un ikbali Pertevniyal Sultân gibi Bazan da çocuk sahibi olmalarına karşın, kadın unvanını anında almamışlar ve ikbal olarak kalmışlardır Abdülmecid ’in Baş İkbali Nâlândil Bayan gibi
Evvela şunu hatırlatmak icabeder ama, ikbal müessesesi, Osmanlı Tarihinde II Mustafa ile başlamaktadır ve ilk ikbâlin ismi de Şahin Fatma Hanım ’dır Bundan daha sonra III Ahmed ’in 1, I Mahmûd ’un 4, III Mustafa ’nın 1, III Selim ’in 1, II Mahmûdun 4, Abdülmecid ’in 6 ve II Abdülhamid ’in 4 ikbali tesbit edilebilmiştir
İkballer, Padişah ’ın kadınefendilerden sonradan gelen ve karıkoca münasebetinde bulunduğu cariyelerdir Eğer Padişah, azıcık sonra açıklayacağımız has odalık, peyk ya da gözde tabir edilen cariyeler ile münâsebette bulunur, bunlar hamile kalırlar ve sonra da çırağ edilmezlerse, adı geçen cariyelere ikbâl adı verilir Ansızın artı olmaları halinde sırasıyla baş ikbal, ikinci ikbal, üçüncü ikbal ve dördüncü ikbal adlarıyla anılırlardı Sayıları aynı anda dördü geçmemiştir Zaten biraz evvel gördüğümüz gibi, ikbal meselesi, XVII asır sonunda, duraklama ve gerileme devri padişahlarının tahta çıktıktan sonra aldıkları kadınlar olarak başlamış ve XIX yüzyılda ise Harem ’in itibarlı kadınları aralarında yerlerini almışlardır I Abdülhamid ’e kadar hususî daireleri olmayan ikballer için, I Abdülhamid, Topkapı Sarayı ’nda Gözdelerİkballer Dairesini inşâ ettirmiştir Kadın Efendiler ile ikballerin en manâlı özelliği, Padişah ’ın vefatından sonradan da statülerini koruyabilmeleridir
İkballer, Kadın Efendilerin vefat, boşanma ve sözde sebeplerle Padişah ’dan ayrılmaları ile terfi1 ederler Yani Padişahın kadınlarından birisi ölüm eder ya da gözden düşüp Eski Saray ’a gönderilirse, ikballerden biri ve genel olarak Baş İkbal onun yerine geçerek Kadın Efendi unvanını alırlardı Mesela II Mahmûd ’un ikinci ikbaü iken Abdülaziz ’i doğuran Pertevniyal Sultân, hemencecik beşinci Kadın Efendiliğe yükselmiştir İkballer arasında Padişahların kadınlarından fazla sevdikleri de vardır II Abdülhamid ’in sonradan dördüncü kadınlığa yükselen Baş İkbali Müşfika Bayan Eefendi gibi İkballer de, kışın kürkle astarlı elbise giymek hakkına sahiptirler
İkballerin hususî maiyyetleri vardı ve hizmetlerine atama edilen cariyeleri bulunmaktaydı
Kaynak: ProfDr Ahmet AKGÜNDÜZ *