Osmanlı Padişahlarının ikballeri
ikbal nedir
ikbal kimlere denirdi
Osmanlı harem ikballeri
kballer, Padişahların beraber karıkoca hayatı yaşadıkları ve ancak genellikle cocuk sahibi olmadıkları cariyelerdir ki, bunlara ikbal adı verilmiştir Bazan cocuk sahibi olur olmaz Kadın Efendiliğe yukselmişlerdir II MahmUd’un ikbali Pertevniyal Sultan gibi Bazan da cocuk sahibi olmalarına rağmen, kadın unvanını hemen almamışlar ve ikbal olarak kalmışlardır Abdulmecid’in Baş İkbali Nalandil Hanım gibi
Evvela şunu hatırlatmak icabeder ki, ikbal muessesesi, Osmanlı Tarihinde II Mustafa ile başlamaktadır ve ilk ikbalin ismi de Şahin Fatma Hanım’dır Bundan sonra III Ahmed’in 1, I MahmUd’un 4, III Mustafa’nın 1, III Selim’in 1, II MahmUdun 4, Abdulmecid’in 6 ve II Abdulhamid’in 4 ikbali tesbit edilebilmiştir
İkballer, Padişah’ın kadınefendilerden sonra gelen ve karıkoca munasebetinde bulunduğu cariyelerdir Eğer Padişah, biraz sonra acıklayacağımız has odalık, peyk veya gozde tabir edilen cariyeler ile munasebette bulunur, bunlar gebe kalırlar ve sonradan da cırağ edilmezlerse, adı gecen cariyelere ikbal adı verilir Birden fazla olmaları halinde sırasıyla baş ikbal, ikinci ikbal, ucuncu ikbal ve dorduncu ikbal adlarıyla anılırlardı Sayıları aynı anda dordu gecmemiştir Zaten biraz evvel gorduğumuz gibi, ikbal meselesi, XVII yuzyıl sonunda, duraklama ve gerileme devri padişahlarının tahta cıktıktan sonra aldıkları kadınlar olarak başlamış ve XIX yuzyılda ise Harem’in itibarlı kadınları arasında yerlerini almışlardır I Abdulhamid’e kadar hususi daireleri olmayan ikballer icin, I Abdulhamid, Topkapı Sarayı’nda Gozdelerİkballer Dairesini inşa ettirmiştir Kadın Efendiler ile ikballerin en onemli ozelliği, Padişah’ın vefatından sonra da statulerini koruyabilmeleridir
İkballer, Kadın Efendilerin olum, boşanma ve benzeri sebeplerle Padişah’dan ayrılmaları ile terfi1 ederler Yani Padişahın kadınlarından birisi vefat eder veya gozden duşup Eski Saray’a gonderilirse, ikballerden biri ve genellikle Baş İkbal onun yerine gecerek Kadın Efendi unvanını alırlardı Mesela II MahmUd’un ikinci ikbau iken Abdulaziz’i doğuran Pertevniyal Sultan, hemen beşinci Kadın Efendiliğe yukselmiştir İkballer arasında Padişahların kadınlarından fazla sevdikleri de vardır II Abdulhamid’in sonradan dorduncu kadınlığa yukselen Baş İkbali Muşfika Kadın Eefendi gibi İkballer de, kışın kurkle kaplı elbise giymek hakkına sahiptirler
İkballerin hususi maiyyetleri vardı ve hizmetlerine tahsis edilen cariyeleri bulunmaktaydı
Kaynak: ProfDr Ahmet AKGUNDUZ
ikbal nedir
ikbal kimlere denirdi
Osmanlı harem ikballeri
kballer, Padişahların beraber karıkoca hayatı yaşadıkları ve ancak genellikle cocuk sahibi olmadıkları cariyelerdir ki, bunlara ikbal adı verilmiştir Bazan cocuk sahibi olur olmaz Kadın Efendiliğe yukselmişlerdir II MahmUd’un ikbali Pertevniyal Sultan gibi Bazan da cocuk sahibi olmalarına rağmen, kadın unvanını hemen almamışlar ve ikbal olarak kalmışlardır Abdulmecid’in Baş İkbali Nalandil Hanım gibi
Evvela şunu hatırlatmak icabeder ki, ikbal muessesesi, Osmanlı Tarihinde II Mustafa ile başlamaktadır ve ilk ikbalin ismi de Şahin Fatma Hanım’dır Bundan sonra III Ahmed’in 1, I MahmUd’un 4, III Mustafa’nın 1, III Selim’in 1, II MahmUdun 4, Abdulmecid’in 6 ve II Abdulhamid’in 4 ikbali tesbit edilebilmiştir
İkballer, Padişah’ın kadınefendilerden sonra gelen ve karıkoca munasebetinde bulunduğu cariyelerdir Eğer Padişah, biraz sonra acıklayacağımız has odalık, peyk veya gozde tabir edilen cariyeler ile munasebette bulunur, bunlar gebe kalırlar ve sonradan da cırağ edilmezlerse, adı gecen cariyelere ikbal adı verilir Birden fazla olmaları halinde sırasıyla baş ikbal, ikinci ikbal, ucuncu ikbal ve dorduncu ikbal adlarıyla anılırlardı Sayıları aynı anda dordu gecmemiştir Zaten biraz evvel gorduğumuz gibi, ikbal meselesi, XVII yuzyıl sonunda, duraklama ve gerileme devri padişahlarının tahta cıktıktan sonra aldıkları kadınlar olarak başlamış ve XIX yuzyılda ise Harem’in itibarlı kadınları arasında yerlerini almışlardır I Abdulhamid’e kadar hususi daireleri olmayan ikballer icin, I Abdulhamid, Topkapı Sarayı’nda Gozdelerİkballer Dairesini inşa ettirmiştir Kadın Efendiler ile ikballerin en onemli ozelliği, Padişah’ın vefatından sonra da statulerini koruyabilmeleridir
İkballer, Kadın Efendilerin olum, boşanma ve benzeri sebeplerle Padişah’dan ayrılmaları ile terfi1 ederler Yani Padişahın kadınlarından birisi vefat eder veya gozden duşup Eski Saray’a gonderilirse, ikballerden biri ve genellikle Baş İkbal onun yerine gecerek Kadın Efendi unvanını alırlardı Mesela II MahmUd’un ikinci ikbau iken Abdulaziz’i doğuran Pertevniyal Sultan, hemen beşinci Kadın Efendiliğe yukselmiştir İkballer arasında Padişahların kadınlarından fazla sevdikleri de vardır II Abdulhamid’in sonradan dorduncu kadınlığa yukselen Baş İkbali Muşfika Kadın Eefendi gibi İkballer de, kışın kurkle kaplı elbise giymek hakkına sahiptirler
İkballerin hususi maiyyetleri vardı ve hizmetlerine tahsis edilen cariyeleri bulunmaktaydı
Kaynak: ProfDr Ahmet AKGUNDUZ