Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Osmanlılarda Toprak Sistemi nasıldı
Osmanlı Devletinde Toprak Sistemi
Osmanlı İmparatorluğunda Toprak Sistemi
Osmanlılarda Toprak Sistemi
A)MİRî ARAZİ:
Mülkiyeti resmi olan topraklardır Mirî toprakların baslıcaları sunlardır:
* Havassı Hümayun Toprakları:
Gelirleri doğrudan doğruya devlet hazinesine giren topraklar olup, mukataa ve iltizam aracılığıyla yönetilirdi
* Pasmaklık toprakları:
Gelirleri padisah kızlarına ve ailelerin bırakılan topraklardı
* Malikâne toprakları:
Devlet adamlarına hizmetleri karsılığı mülk olarak verilen topraklardı
* Yurtluk ve Ocaklık Toprakları:
Fetih sırasında bir takım kumandanlara, hizmetlerine karsılık elde etmek üzere bahşedilen topraklardır
* Dirlik (Tımar)Toprakları:
Ödenti geliri, devlet adamlarına ve askerlere hizmet veya maas karsılığı bahşedilen topraklardır Dirlik sahibi, toplanan verginin maas olarak ayrılan Kılıç hakkıolarak ayrılan bölümünden geriye doğru kalanla CEBELÜ denilen bütün teçhiatlı asker yetistirirdi
Dirlik topraklar üçe ayrılırdı:
a) Has b) Zeamet c) Tımar
B)MAL ARAZİ:
Mülkiyeti kisilere ait topraklardır
İki bölümde incelenebilir:
*Ösriyye (ösür topraklar):
Bu topraklar, fethedildiği vakit MÜSLÜMANLARA verilmis ya da fethedildiğinde müslümanlara ait olan topraklardır Bu gibi topraklar sahiplerinin malı olup, dilediği gibi kullanırlar, satabilirler, vakfe debilirler yada çocuklarına miras olarak bırakabilirlerdi Bu toprakların sahipleri arazi vergisi olarak ÇİFT DEVLETE AIT, ürün vergisi olarak da ÖSÜRvergisini verirlerdi
*Haraciye (Haracî topraklar):
Bu topraklar bir yerin fethinden sonradan GAYRî MÜSLİM halkın elinde bırakılan,onlara mal olarak verilen topraklardır Sahipleri, dilediği gibi kullanırlar,satabilirler, vakfedebilirler yada çocuklarına servet olarak bırakabilirlerdi Bu toprakların sahipleri arazi vergisi olarak HARACI MUVAZZAF mahsul vergisi olarak da HARACI MUKASSEM vergisini verirlerdi
C)VAKIF ARAZİ:
Gelirleri kişiler ya da devlet tarafından hayır kurumlarına bırakılan topraklardı
Toprak Sisteminde Meydana Gelen Değişmeler
1)Tımar sisteminin bozulmasıyla, Dirlik topraklarMİRî MUKATAA'ya çevrilerek, yani gelirleri hazineye devredilerek, pesin alınan bir değer karsılığı üç yıllığına İltizama verilmeye baslandı
NOT: Mültezîm denen iltizam sahipleri daha fazla aidat biriktirmek için halka zorlama yapmıslardır Bu koşul Celali isyanlarınaya da vergisini ödeyemeyen köylünün toprağını terk ederek büyük sehirlere göç etmesine neden olmustur
2)Devletin büyüyen masraflarının karsılanması için Mukataalar mültezîmlere üç takvim dönemler için değil, ömür boyu verilmeye baslandı Bu sisteme MALİKANE USULÜ denilir (1695'te)
3)Malikane usulüylesağlanan gelirlerde yetmeyince, bu kere Mukataaların yıllık kârları paylara ayrılarak satılmaya basladı Bu usule de ESHAM USULÜ denilmistir (1775)
4)Tımar ve zeâmet sistemi IIMahmut vaktinde kaldırılarak basta valiler almak üzere devlet memurları memurları maasa bağlanmıstır
5)1854'te Arazi kanunnamesiile MÜLKIYET sistemine geçilerek, uzun zaman bir toprağı kullananlar o toprağın sahibi olmuslardır (Zilliyet)
6)1858'de çıkarılan bir baska arazi kanunuile tarım ürünlerinden alınan çesitli vergiler kaldırılarak, tek aidat olarak ASARvergisi yürürlükte tutuldu
Ayan ve Eşraf
Sehirlerin, köylerin, asiretlerin ileri gelenlerine Ayân ve esrafdenilirdi Bu kisiler bulundukları yerlerde en etkili ve varlıklı kisilerdi *
Osmanlı Devletinde Toprak Sistemi
Osmanlı İmparatorluğunda Toprak Sistemi
Osmanlılarda Toprak Sistemi
A)MİRî ARAZİ:
Mülkiyeti resmi olan topraklardır Mirî toprakların baslıcaları sunlardır:
* Havassı Hümayun Toprakları:
Gelirleri doğrudan doğruya devlet hazinesine giren topraklar olup, mukataa ve iltizam aracılığıyla yönetilirdi
* Pasmaklık toprakları:
Gelirleri padisah kızlarına ve ailelerin bırakılan topraklardı
* Malikâne toprakları:
Devlet adamlarına hizmetleri karsılığı mülk olarak verilen topraklardı
* Yurtluk ve Ocaklık Toprakları:
Fetih sırasında bir takım kumandanlara, hizmetlerine karsılık elde etmek üzere bahşedilen topraklardır
* Dirlik (Tımar)Toprakları:
Ödenti geliri, devlet adamlarına ve askerlere hizmet veya maas karsılığı bahşedilen topraklardır Dirlik sahibi, toplanan verginin maas olarak ayrılan Kılıç hakkıolarak ayrılan bölümünden geriye doğru kalanla CEBELÜ denilen bütün teçhiatlı asker yetistirirdi
Dirlik topraklar üçe ayrılırdı:
a) Has b) Zeamet c) Tımar
B)MAL ARAZİ:
Mülkiyeti kisilere ait topraklardır
İki bölümde incelenebilir:
*Ösriyye (ösür topraklar):
Bu topraklar, fethedildiği vakit MÜSLÜMANLARA verilmis ya da fethedildiğinde müslümanlara ait olan topraklardır Bu gibi topraklar sahiplerinin malı olup, dilediği gibi kullanırlar, satabilirler, vakfe debilirler yada çocuklarına miras olarak bırakabilirlerdi Bu toprakların sahipleri arazi vergisi olarak ÇİFT DEVLETE AIT, ürün vergisi olarak da ÖSÜRvergisini verirlerdi
*Haraciye (Haracî topraklar):
Bu topraklar bir yerin fethinden sonradan GAYRî MÜSLİM halkın elinde bırakılan,onlara mal olarak verilen topraklardır Sahipleri, dilediği gibi kullanırlar,satabilirler, vakfedebilirler yada çocuklarına servet olarak bırakabilirlerdi Bu toprakların sahipleri arazi vergisi olarak HARACI MUVAZZAF mahsul vergisi olarak da HARACI MUKASSEM vergisini verirlerdi
C)VAKIF ARAZİ:
Gelirleri kişiler ya da devlet tarafından hayır kurumlarına bırakılan topraklardı
Toprak Sisteminde Meydana Gelen Değişmeler
1)Tımar sisteminin bozulmasıyla, Dirlik topraklarMİRî MUKATAA'ya çevrilerek, yani gelirleri hazineye devredilerek, pesin alınan bir değer karsılığı üç yıllığına İltizama verilmeye baslandı
NOT: Mültezîm denen iltizam sahipleri daha fazla aidat biriktirmek için halka zorlama yapmıslardır Bu koşul Celali isyanlarınaya da vergisini ödeyemeyen köylünün toprağını terk ederek büyük sehirlere göç etmesine neden olmustur
2)Devletin büyüyen masraflarının karsılanması için Mukataalar mültezîmlere üç takvim dönemler için değil, ömür boyu verilmeye baslandı Bu sisteme MALİKANE USULÜ denilir (1695'te)
3)Malikane usulüylesağlanan gelirlerde yetmeyince, bu kere Mukataaların yıllık kârları paylara ayrılarak satılmaya basladı Bu usule de ESHAM USULÜ denilmistir (1775)
4)Tımar ve zeâmet sistemi IIMahmut vaktinde kaldırılarak basta valiler almak üzere devlet memurları memurları maasa bağlanmıstır
5)1854'te Arazi kanunnamesiile MÜLKIYET sistemine geçilerek, uzun zaman bir toprağı kullananlar o toprağın sahibi olmuslardır (Zilliyet)
6)1858'de çıkarılan bir baska arazi kanunuile tarım ürünlerinden alınan çesitli vergiler kaldırılarak, tek aidat olarak ASARvergisi yürürlükte tutuldu
Ayan ve Eşraf
Sehirlerin, köylerin, asiretlerin ileri gelenlerine Ayân ve esrafdenilirdi Bu kisiler bulundukları yerlerde en etkili ve varlıklı kisilerdi *
