Osmanlılarda Toprak Sistemi

Osmanlılarda Toprak Sistemi nasıldı
Osmanlı Devletinde Toprak Sistemi
Osmanlı İmparatorluğunda Toprak Sistemi

Osmanlılarda Toprak Sistemi

A)MİRi ARAZİ:

Mulkiyeti devlete ait olan topraklardır Miri toprakların baslıcaları sunlardır:
* Havassı Humayun Toprakları:
Gelirleri doğrudan doğruya devlet hazinesine giren topraklar olup, mukataa ve iltizam yoluyla yonetilirdi
* Pasmaklık toprakları:
Gelirleri padisah kızlarına ve ailelerin bırakılan topraklardı
* Malikane toprakları:
Devlet adamlarına hizmetleri karsılığı mulk olarak verilen topraklardı
* Yurtluk ve Ocaklık Toprakları:
Fetih sırasında bazı kumandanlara, hizmetlerine karsılık olmak uzere verilen topraklardır
* Dirlik (Tımar)Toprakları:
Vergi geliri, devlet adamlarına ve askerlere hizmet veya maas karsılığı verilen topraklardır Dirlik sahibi, toplanan verginin maas olarak ayrılan Kılıc hakkıolarak ayrılan bolumunden geriye kalanla CEBELU denilen tam techiatlı asker yetistirirdi
Dirlik topraklar uce ayrılırdı:

a) Has b) Zeamet c) Tımar

B)MULK ARAZİ:

Mulkiyeti kisilere ait topraklardır
İki bolumde incelenebilir:
*Osriyye (osur topraklar):
Bu topraklar, fethedildiği zaman MUSLUMANLARA verilmis veya fethedildiğinde muslumanlara ait olan topraklardır Bu gibi topraklar sahiplerinin malı olup, dilediği gibi kullanırlar, satabilirler, vakfe debilirler yada cocuklarına miras olarak bırakabilirlerdi Bu toprakların sahipleri arazi vergisi olarak CİFT RESMİ, urun vergisi olarak da OSURvergisini verirlerdi
*Haraciye (Haraci topraklar):
Bu topraklar bir yerin fethinden sonra GAYRi MUSLİM halkın elinde bırakılan,onlara mulk olarak verilen topraklardır Sahipleri, dilediği gibi kullanırlar,satabilirler, vakfedebilirler yada cocuklarına miras olarak bırakabilirlerdi Bu toprakların sahipleri arazi vergisi olarak HARACI MUVAZZAF urun vergisi olarak da HARACI MUKASSEM vergisini verirlerdi

C)VAKIF ARAZİ:

Gelirleri kişiler ya da devlet tarafından hayır kurumlarına bırakılan topraklardı

Toprak Sisteminde Meydana Gelen Değişmeler
1)Tımar sisteminin bozulmasıyla, Dirlik topraklarMİRi MUKATAA'ya cevrilerek, yani gelirleri hazineye devredilerek, pesin alınan bir bedel karsılığı uc yıllığına İltizama verilmeye baslandı
NOT: Multezim denen iltizam sahipleri daha fazla vergi toplamak icin halka baskı yapmıslardır Bu durum Celali isyanlarınaveya vergisini odeyemeyen koylunun toprağını terk ederek buyuk sehirlere goc etmesine neden olmustur
2)Devletin artan masraflarının karsılanması icin Mukataalar multezimlere uc yıllık donemler icin değil, omur boyu verilmeye baslandı Bu sisteme MALİKANE USULU denilir (1695'te)
3)Malikane usuluylesağlanan gelirlerde yetmeyince, bu defa Mukataaların yıllık karları paylara ayrılarak satılmaya basladı Bu usule de ESHAM USULU denilmistir (1775)
4)Tımar ve zeamet sistemi IIMahmut zamanında kaldırılarak basta valiler olmak uzere devlet memurları memurları maasa bağlanmıstır
5)1854'te Arazi kanunnamesiile MULKİYET sistemine gecilerek, uzun sure bir toprağı kullananlar o toprağın sahibi olmuslardır (Zilliyet)
6)1858'de cıkarılan bir baska arazi kanunuile tarım urunlerinden alınan cesitli vergiler kaldırılarak, tek vergi olarak ASARvergisi yururlukte tutuldu

Ayan ve Eşraf

Sehirlerin, koylerin, asiretlerin ileri gelenlerine Ayan ve esrafdenilirdi Bu kisiler bulundukları yerlerde en etkili ve zengin kisilerdi