Osmanlılar, oncelikle bir neylik halinde ortaya cıktılar Ertuğrul Gazi başkanlığında Soğut ve Domanic cevresine gelen Turkmen topluluğu, Alaaddin Keykubat zamanında Ankara’nın batısındaki Karacadağ cevresine yerleştiler Oğuzların Bozok kolunun Gun Han’a bağlı Kayı boyundan olan bu Turkmenler sonraları batıya doğru ilerleyerek Osmanlı Beyliği’ni kurdular
Yuzyıl sonlarında Anadolu ve Balkanlar’ın durumu ve Osmanlıların bazı ozellikleri, bu beyliğin kısa zamanda buyumesini sağladı Bu nedenleri kısaca şoyle sıralayabiliriz:
1 Anadolu’nun Durumu:
1243’teki Kosedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu’nun ceşitli yerlerinde beylikler ortaya cıktı Anadolu Selcuklu Devleti’nin etkisi giderek azalırken, İlhanlılar Anadolu’yu denetimleri altına almaya başladılar
2 Bizans’ın Durumu:
Bizans, tam bir entrika merkezi durumundaydı Gerek Anadolu, gerekse Balkanlardaki vali ve komutanlar merkezi dinlemiyorlardı “Tekfur denilen beyler serbest bir şekilde hareket ediyorlardı Bu durum Osmanlıların yayılmasında kolaylık sağladı
3 Coğrafi Durum:
Osmanlı Beyliği, coğrafi konum itibariyle Bizans’a komşu bir durumdaydı Boylece “gaza yapabileceği topraklarla karşı karşıyaydı Batıya doğru ilerlediğinde ise ekonomik merkezler olan İznik, İzmit, ve Bursa’yı elde edebilecek durumdaydı
4 Diğer Beylikler Tarafından Rahatsız Edilmemeleri:
Osmanlı ilk donemlerde, Bizans ile mucadeleye giriştiler Anadolu Beylikleri arasındaki cekişmelere mudahale etmediler Bu durumda beylikler Osmanlı Beyliğine karşı cephe almadılar Boylece Osmanlı Beyliği sınırlarda daha rahat bir şekilde hareket etti
5 Balkanlarda Birliğin Bozuk Olması:
Bu donemde Balkanlı milletler arasında mucadeleler vardı Guclu temellere sahip merkezi devletler yoktu Bu durum; Osmanlıların Balkanlarda da kolayca yayılmalarını sağladı Balkanlarda iki onemli guc vardı Bunlar Bulgar ve Sırp Krallıklarıdır Gerek Sırplar gerekse Bulgarlar Bizans sınırlarına devamlı saldırılar duzenleyerek Bizans aleyhine gelişiyorlardı
6 Doğudan Gelen Yoğun Turkmen Gocleri:
Fethedilen yerlerin elde tutulması icin nufus ustunluğune ihtiyac vardır Osmanlılar da fethettikleri yerlere hemen doğudan gelen Turkmenleri yerleştirmişlerdir Bu durum alınan bolgenin kısa zamanda Turkleşmesini sağlamıştır
7 Merkezi Yonetimin Guclu Olması:
Osmanlılar, daha onceki Turk Devletlerin tersine, guclu bir merkez yonetimi oluşturmuşlardır Onceki Turk Devletlerinde gorulen memleket “hanedan uyelerinin ortak malıdır anlayışından kaynaklanan ulkenin paylaşılması yontemi uygulanmamıştır Bu durum da devletin parcalanmamasını, uzun sure yaşamasını sağlamıştır Fatih zamanında ise Osmanlı Devleti, merkeziyetci mutlak imparatorluk haline gelmiştir
8 Takip Edilen Mukemmel Politika:
Osmanlı Fetihleri hicbir zaman işgal ve istila amacı taşımamıştır Fethedilen yerler, yerleşim yeri olarak gorulmuş, yeni bir yurt olarak değerlendirilmiştir Bu durum fetihlerin kalıcı olmasını sağlamıştır Fethedilen yerlerde uygulanan tımar sistemi, nufus iskan ve kultur politikası sayesinde devlet otoritesi bu bolgelere goturulmuştur Hakimiyet altına alınan toplumlara vicdan hurriyeti tanınmış, hayat tarzlarına mudahale edilmemiştir
9 Yuzyıl Savaşları’nın Etkisi:
Avrupa’da 13371431 yılları arasında Yuzyıl Savaşları yapıldı İngiltere ile Fransa arasındaki bu savaşlar,Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da ilerlemesini kolaylaştıran bir faktor oldu
Yuzyıl sonlarında Anadolu ve Balkanlar’ın durumu ve Osmanlıların bazı ozellikleri, bu beyliğin kısa zamanda buyumesini sağladı Bu nedenleri kısaca şoyle sıralayabiliriz:
1 Anadolu’nun Durumu:
1243’teki Kosedağ Savaşı’ndan sonra Anadolu’nun ceşitli yerlerinde beylikler ortaya cıktı Anadolu Selcuklu Devleti’nin etkisi giderek azalırken, İlhanlılar Anadolu’yu denetimleri altına almaya başladılar
2 Bizans’ın Durumu:
Bizans, tam bir entrika merkezi durumundaydı Gerek Anadolu, gerekse Balkanlardaki vali ve komutanlar merkezi dinlemiyorlardı “Tekfur denilen beyler serbest bir şekilde hareket ediyorlardı Bu durum Osmanlıların yayılmasında kolaylık sağladı
3 Coğrafi Durum:
Osmanlı Beyliği, coğrafi konum itibariyle Bizans’a komşu bir durumdaydı Boylece “gaza yapabileceği topraklarla karşı karşıyaydı Batıya doğru ilerlediğinde ise ekonomik merkezler olan İznik, İzmit, ve Bursa’yı elde edebilecek durumdaydı
4 Diğer Beylikler Tarafından Rahatsız Edilmemeleri:
Osmanlı ilk donemlerde, Bizans ile mucadeleye giriştiler Anadolu Beylikleri arasındaki cekişmelere mudahale etmediler Bu durumda beylikler Osmanlı Beyliğine karşı cephe almadılar Boylece Osmanlı Beyliği sınırlarda daha rahat bir şekilde hareket etti
5 Balkanlarda Birliğin Bozuk Olması:
Bu donemde Balkanlı milletler arasında mucadeleler vardı Guclu temellere sahip merkezi devletler yoktu Bu durum; Osmanlıların Balkanlarda da kolayca yayılmalarını sağladı Balkanlarda iki onemli guc vardı Bunlar Bulgar ve Sırp Krallıklarıdır Gerek Sırplar gerekse Bulgarlar Bizans sınırlarına devamlı saldırılar duzenleyerek Bizans aleyhine gelişiyorlardı
6 Doğudan Gelen Yoğun Turkmen Gocleri:
Fethedilen yerlerin elde tutulması icin nufus ustunluğune ihtiyac vardır Osmanlılar da fethettikleri yerlere hemen doğudan gelen Turkmenleri yerleştirmişlerdir Bu durum alınan bolgenin kısa zamanda Turkleşmesini sağlamıştır
7 Merkezi Yonetimin Guclu Olması:
Osmanlılar, daha onceki Turk Devletlerin tersine, guclu bir merkez yonetimi oluşturmuşlardır Onceki Turk Devletlerinde gorulen memleket “hanedan uyelerinin ortak malıdır anlayışından kaynaklanan ulkenin paylaşılması yontemi uygulanmamıştır Bu durum da devletin parcalanmamasını, uzun sure yaşamasını sağlamıştır Fatih zamanında ise Osmanlı Devleti, merkeziyetci mutlak imparatorluk haline gelmiştir
8 Takip Edilen Mukemmel Politika:
Osmanlı Fetihleri hicbir zaman işgal ve istila amacı taşımamıştır Fethedilen yerler, yerleşim yeri olarak gorulmuş, yeni bir yurt olarak değerlendirilmiştir Bu durum fetihlerin kalıcı olmasını sağlamıştır Fethedilen yerlerde uygulanan tımar sistemi, nufus iskan ve kultur politikası sayesinde devlet otoritesi bu bolgelere goturulmuştur Hakimiyet altına alınan toplumlara vicdan hurriyeti tanınmış, hayat tarzlarına mudahale edilmemiştir
9 Yuzyıl Savaşları’nın Etkisi:
Avrupa’da 13371431 yılları arasında Yuzyıl Savaşları yapıldı İngiltere ile Fransa arasındaki bu savaşlar,Osmanlı Devleti’nin Avrupa’da ilerlemesini kolaylaştıran bir faktor oldu