iltasyazilim
FD Üye
Osmanoğulları Beyliği Dönemi Eserleri
Osmanoğulları Beyliğinin Bıraktığı Eserler
Tacettin Paşa (Kurşunlu) Camii
Çanaklı mahallesindedir 1494 yılında yapılmıştır 1945 depreminde baştan sona yıkılmıştır 5 kubbeli son cemaat yeriyle 2 kubbeli esas mekandan oluşan benzersiz inşa sonradan düz çatı ile örtülmüştür Esas mekanın yanlarındaki kubbeli zaviyeler özgündür Belli Başlı mekanla zaviyeler arasındaki kemerli açıklıklar kapatılmıştır
Abdulgani (Namazgah) Camii
Köprülü Mehmet Paşa kadar yaptırılmıştır Mehmet Paşa mahallesindedir 1906 depreminde ayrıntılarıyla mahvolmuş sadece minber ve mihrabı kalmıştır Yıkılan caminin arsası üstüne Semt sakinleri tarafından1915 yılında bir cami yaptırılmıştır
Yörgüç Paşa Camii (Orta Camii)
Orta Cami Mahallesi Kırımlı sokaktadır Yörgüç Paşanın 1431 tarihli vakfiyesinden bu caminin masraflarını karşılayacak bir takım gelirler görev ettiği anlaşılmaktadır
Kale Camii
Taşkale mahallesindedir 1659 yılında Köprülü Mehmet Paşanın eşi Ayşe Sultan tarafından yaptırılmıştır Depremden fazla hasar görmediğinden orijinalliğini koruyabilmiştir Üç kubbeli son cemaat yerinde ahşap oyma kapıyla asıl mekana geçilir Son cemaat yeri 1945den sonradan camekanla kapatılmıştır Ahşap kapının sağında minareye açılan bir kapı solunda ise kadınlar mahfiline meydana çıkan basamakların bulunduğu bir dehliz vardır Kare planlı belli başlı mekan oldukça yüksek bir kasnağa oturan kubbeyle örtülüdür
Taşhan
Ortacamii mahallesi 100 yıl caddesi Taceddin Paşa sokağındadır Eserin Geç Osmanlı döneminde yapıldığı bilinmektedir İki katlı olarak inşa edilen Taşhan'da dolgu taş malzeme kullanılmıştır Üç kapısı mevcuttur Kapılardan biri kullanılmamaktadır 2006 yılı içerisinde restorasyon çalışmalarına başlanacaktır
Fazıl Ahmet Paşa Medresesi (Taş Medrese)
Fazıl Ahmet Paşa mahallesindedir 1662 yılında Fazıl Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır Çatısı kurşunla kaplı iken sonradan kiremitle örtülmüştür 1943 depreminde çatlamalar olmuşsa da restore edilmiştir 1964 yılına kadar çeşitli amaçlarla kullanılan medrese bu tarihten itibaren Ahali Kütüphanesi olarak kullanılmaya başlandı 1974 yılında çatısı bakırla kaplandı Yapının içi ve dıştan pembe Karacaviran taşı kullanılmıştır
Kurt Köprü
Vezirköprü ilçesinin Tekkekıran köyüne 3 km mesafede olan ve İstavroz çayı üzerinde bulunan Kurt Köprü bir yüksek Üçgenin Taban Olmayan Kenarı üzerine iki büyük sivri kemerli gözden oluşmuştur İki kemer aralarında ve yanlarında olmak üzere sivri kemerli pencere şeklinde toplam üç adet kemer bulunmaktadır Çayın iki yamacına gelen kısım doğal kaya ve toprakla desteklenmiştir Köprünün geçit kısmı düz olup diğer yerlerinde olduğu gibi bir hayli tahrifata uğramıştır Köprü ayağı kalın paye biçiminde olup daha alçak kısmında dikdörtgen beş adet dalgakıranı mevcuttur
Bedesten Ve Arasta
İlçe merkezindedir Ayşe Hanımın babası Yusuf Ağanın H 1160 yılında yaptırdığı bilinmektedir İç ve dış bedesten almak üzere iki bölümdür Dört kapısı ve içinde 110 işyeri vardır İç bedesten kervansaray olarak kullanılmıştır Ayşe tarafından vakfedilmiştir Arasta bölümü bedestenin çevresinde gelişmiştir Dört yana basık kemerli kapılarla girilen bedesten kare planlı dört kubbeyle örtülü bir yapıdır Kubbeler duvarlara bitişik tuğla kemerlere oturtulur Kemer pandantif ve kubbeler akıcı tuğla örgüsüyle güzel bir dış görünüş kazanmıştır
Çifte Hamam
Ganioğlu Mahallesinde Hacıköy caddesi üzerindedir 1660 yılında Ayşe Hanım tarafından vakfedilmiştir Bedestenin (arastanın) güney duvarına bitişiktir Antre kapısı önüne içerisi görünmesin diye duvar örülmüştür Kapıdan kubbeli soyunmalığa girilir Ortasında sekizgen şadırvan yer alan soyunmalığın camekanlı bölümünde pabuç yer alan nişler vardır Dikdörtgen planlı soğukluk geniş bir kemerle kubbeli kare mekana ayrılmıştır
Saat Kulesi
İlçe merkezindedir 1906 yılında Abdülhamit devrinde Sivas valisi Reşat Akif Paşa tarafından yaptırılmıştır 1943 depreminde büyük zarar görmüş 1959 yılında tamiratı tamamlanmıştır Dört çevrili Saatleri çalışır durumdadır Keza Vezirköprü Şehirsel Sit alanı içerisinde sivil mimarlığa teşkil edecek bir çok Türk evi bulunmaktadır
Namezgah Çeşmesi
Taşkale mahallesi Havza caddesi üstünde bulunmaktadır Namazgah caminin bitişiğindedir Köprülü Mehmet Paşa tarafından yaptırıldığı bilinmektedir Halen kullanılır durumdadır
Taceddin Paşa Hamamı
14911495 de Taceddin Paşa göre yaptırılmıştır
Şifa Hamamı
Mehmet Paşa Mahallesindedir Mehmet Paşa kadar Ailesi için özel olarak yaptırıldığı söylenmektedir Ahşap dikdörtgen soyunmalık daha sonra eklenmiştir Şadırvanlı kubbeli soğukluğun kuzeyinde tuvalet ve usturalık yan yanadır İl halvet kare planlı Sıcaklığın duvarlığı dikdörtgen nişlidir Sıcaklığın doğusunda beşik tonozlu minik bir mekan batısında başka bir halvet odacığı vardır
Osmanlı döneminden kalma çeşmeler;
ALACA ÇEŞME Yaptıran: Kara Arslan (1282)
ŞEYH ŞEHABETTİN Yaptıran: Şeyh Şehabettin (1304)
UZUN SEKİ ÇEŞMESİ (Yaptıran: İlyasoğlu Solak Ali (1495)
ACEPŞİR ÇEŞMESİ Yaptıran: Hacı Mahmut Bini Hacı Ahmet (1586)
MUSA ÇEŞMESİ Yaptıran: Musa Bey (1594)
ESKİ KASAPHANE ÇEŞMESİ Yaptıran: Sefer Paşa (1653)
Balkanlardaki Türk Mimari Eserlerinden Bazıları:
ARNAVUTLUK : Tiran: Kaplan Paşa Türbesi Korça: Mirahor Camii ve Mirahor Türbesi İşkodra: Buşatlı Mehmet Paşa Camii Vlora: Muradiye Camii Patent: Bekârlar Camii Elbasan: Çarşı Hamamı
BOSNA HERSEK : Sarayevo: Ferhat Bey Camii Bursa Bedesteni Travnik: Süleyman Paşa Camii Banyaluka: Ferhat Bey Camii Mostar: Saruca İbrahim Paşa Camii Kladanj: Hacı Bali Bey Camii Odzak: Çarşı Camii Visoko: Tekke Tuzla: Cami
BULGARİSTAN : Filibe(Plov): Perşembe Pazarı Camii Razgrad: İbrahim Paşa Camii Köstendil: Fatih Camii Provadija: Abdulaziz Camii Selvievo: Malkoç Bey Türbesi Karlovo: Karlı İli Mehmed Bey Camii
HIRVATİSTAN : Zadar: Valpovo Han Dırniş: Cami Osijek: Kaleiçi Mustafa Paşa Camii
KARADAĞ : Podgoriça: Hasan Ağa Camii ve Türbesi Bar: Starigrad Camii minaresi Çetinje: Türk Konsolosluğu binası
KOSOVA : Priştine: Yaşar Paşa Camii Prizren: Gazi Mehmed Paşa Hamamı Prizren KalesiPrizren Rüştiyesi Cakova: Büyük Tekke
MACARİSTAN : Eger: Valide Sultan Hamamı Peç: İdriz Baba Türbesi Yakovalı Hasan Paşa Camii Zigetvar: Kanuni Sultan Süleyman Camii Erd Camii
MAKEDONYA : Ustrumca: Banitsa Köyü Camii Hünkâr Camii İştip: Hüsamettin Bey Camii Pirlepe: Çarşı Camii Manastır: Haydar Kadı Camii İshakiye Camii Radoviş: Cami minaresi Pirlepe: Çarşı Camii Debre: Fatih Camii
ROMANYA : Köstence: Hünkar Camii Hırşova: Sultan Mahmut Camii İshakça: Mahmut Printer Camii
SIRBİSTAN : Belgrad: Şeyh Mustafa Paşa Türbesi Niş: İslam Ağa Camii Novi Pazar: Altın Evren Camii İsa Bey Hamamı
YUNANİSTAN : Selanik: II Murad Hamamı Hamza Bey(Hafse Hatun) Camii Serez: Mehmet Bey Camii İskeçe: Sünne Camii Gümülcine(Komotini): Eski Cami Yenitsa (Yenice Vardar): Evrenos Bey Türbesi Yanya: Mimar Sinan Camii Tırkala: Osman Şah Camii *
Osmanoğulları Beyliğinin Bıraktığı Eserler
Tacettin Paşa (Kurşunlu) Camii
Çanaklı mahallesindedir 1494 yılında yapılmıştır 1945 depreminde baştan sona yıkılmıştır 5 kubbeli son cemaat yeriyle 2 kubbeli esas mekandan oluşan benzersiz inşa sonradan düz çatı ile örtülmüştür Esas mekanın yanlarındaki kubbeli zaviyeler özgündür Belli Başlı mekanla zaviyeler arasındaki kemerli açıklıklar kapatılmıştır
Abdulgani (Namazgah) Camii
Köprülü Mehmet Paşa kadar yaptırılmıştır Mehmet Paşa mahallesindedir 1906 depreminde ayrıntılarıyla mahvolmuş sadece minber ve mihrabı kalmıştır Yıkılan caminin arsası üstüne Semt sakinleri tarafından1915 yılında bir cami yaptırılmıştır
Yörgüç Paşa Camii (Orta Camii)
Orta Cami Mahallesi Kırımlı sokaktadır Yörgüç Paşanın 1431 tarihli vakfiyesinden bu caminin masraflarını karşılayacak bir takım gelirler görev ettiği anlaşılmaktadır
Kale Camii
Taşkale mahallesindedir 1659 yılında Köprülü Mehmet Paşanın eşi Ayşe Sultan tarafından yaptırılmıştır Depremden fazla hasar görmediğinden orijinalliğini koruyabilmiştir Üç kubbeli son cemaat yerinde ahşap oyma kapıyla asıl mekana geçilir Son cemaat yeri 1945den sonradan camekanla kapatılmıştır Ahşap kapının sağında minareye açılan bir kapı solunda ise kadınlar mahfiline meydana çıkan basamakların bulunduğu bir dehliz vardır Kare planlı belli başlı mekan oldukça yüksek bir kasnağa oturan kubbeyle örtülüdür
Taşhan
Ortacamii mahallesi 100 yıl caddesi Taceddin Paşa sokağındadır Eserin Geç Osmanlı döneminde yapıldığı bilinmektedir İki katlı olarak inşa edilen Taşhan'da dolgu taş malzeme kullanılmıştır Üç kapısı mevcuttur Kapılardan biri kullanılmamaktadır 2006 yılı içerisinde restorasyon çalışmalarına başlanacaktır
Fazıl Ahmet Paşa Medresesi (Taş Medrese)
Fazıl Ahmet Paşa mahallesindedir 1662 yılında Fazıl Ahmet Paşa tarafından yaptırılmıştır Çatısı kurşunla kaplı iken sonradan kiremitle örtülmüştür 1943 depreminde çatlamalar olmuşsa da restore edilmiştir 1964 yılına kadar çeşitli amaçlarla kullanılan medrese bu tarihten itibaren Ahali Kütüphanesi olarak kullanılmaya başlandı 1974 yılında çatısı bakırla kaplandı Yapının içi ve dıştan pembe Karacaviran taşı kullanılmıştır
Kurt Köprü
Vezirköprü ilçesinin Tekkekıran köyüne 3 km mesafede olan ve İstavroz çayı üzerinde bulunan Kurt Köprü bir yüksek Üçgenin Taban Olmayan Kenarı üzerine iki büyük sivri kemerli gözden oluşmuştur İki kemer aralarında ve yanlarında olmak üzere sivri kemerli pencere şeklinde toplam üç adet kemer bulunmaktadır Çayın iki yamacına gelen kısım doğal kaya ve toprakla desteklenmiştir Köprünün geçit kısmı düz olup diğer yerlerinde olduğu gibi bir hayli tahrifata uğramıştır Köprü ayağı kalın paye biçiminde olup daha alçak kısmında dikdörtgen beş adet dalgakıranı mevcuttur
Bedesten Ve Arasta
İlçe merkezindedir Ayşe Hanımın babası Yusuf Ağanın H 1160 yılında yaptırdığı bilinmektedir İç ve dış bedesten almak üzere iki bölümdür Dört kapısı ve içinde 110 işyeri vardır İç bedesten kervansaray olarak kullanılmıştır Ayşe tarafından vakfedilmiştir Arasta bölümü bedestenin çevresinde gelişmiştir Dört yana basık kemerli kapılarla girilen bedesten kare planlı dört kubbeyle örtülü bir yapıdır Kubbeler duvarlara bitişik tuğla kemerlere oturtulur Kemer pandantif ve kubbeler akıcı tuğla örgüsüyle güzel bir dış görünüş kazanmıştır
Çifte Hamam
Ganioğlu Mahallesinde Hacıköy caddesi üzerindedir 1660 yılında Ayşe Hanım tarafından vakfedilmiştir Bedestenin (arastanın) güney duvarına bitişiktir Antre kapısı önüne içerisi görünmesin diye duvar örülmüştür Kapıdan kubbeli soyunmalığa girilir Ortasında sekizgen şadırvan yer alan soyunmalığın camekanlı bölümünde pabuç yer alan nişler vardır Dikdörtgen planlı soğukluk geniş bir kemerle kubbeli kare mekana ayrılmıştır
Saat Kulesi
İlçe merkezindedir 1906 yılında Abdülhamit devrinde Sivas valisi Reşat Akif Paşa tarafından yaptırılmıştır 1943 depreminde büyük zarar görmüş 1959 yılında tamiratı tamamlanmıştır Dört çevrili Saatleri çalışır durumdadır Keza Vezirköprü Şehirsel Sit alanı içerisinde sivil mimarlığa teşkil edecek bir çok Türk evi bulunmaktadır
Namezgah Çeşmesi
Taşkale mahallesi Havza caddesi üstünde bulunmaktadır Namazgah caminin bitişiğindedir Köprülü Mehmet Paşa tarafından yaptırıldığı bilinmektedir Halen kullanılır durumdadır
Taceddin Paşa Hamamı
14911495 de Taceddin Paşa göre yaptırılmıştır
Şifa Hamamı
Mehmet Paşa Mahallesindedir Mehmet Paşa kadar Ailesi için özel olarak yaptırıldığı söylenmektedir Ahşap dikdörtgen soyunmalık daha sonra eklenmiştir Şadırvanlı kubbeli soğukluğun kuzeyinde tuvalet ve usturalık yan yanadır İl halvet kare planlı Sıcaklığın duvarlığı dikdörtgen nişlidir Sıcaklığın doğusunda beşik tonozlu minik bir mekan batısında başka bir halvet odacığı vardır
Osmanlı döneminden kalma çeşmeler;
ALACA ÇEŞME Yaptıran: Kara Arslan (1282)
ŞEYH ŞEHABETTİN Yaptıran: Şeyh Şehabettin (1304)
UZUN SEKİ ÇEŞMESİ (Yaptıran: İlyasoğlu Solak Ali (1495)
ACEPŞİR ÇEŞMESİ Yaptıran: Hacı Mahmut Bini Hacı Ahmet (1586)
MUSA ÇEŞMESİ Yaptıran: Musa Bey (1594)
ESKİ KASAPHANE ÇEŞMESİ Yaptıran: Sefer Paşa (1653)
Balkanlardaki Türk Mimari Eserlerinden Bazıları:
ARNAVUTLUK : Tiran: Kaplan Paşa Türbesi Korça: Mirahor Camii ve Mirahor Türbesi İşkodra: Buşatlı Mehmet Paşa Camii Vlora: Muradiye Camii Patent: Bekârlar Camii Elbasan: Çarşı Hamamı
BOSNA HERSEK : Sarayevo: Ferhat Bey Camii Bursa Bedesteni Travnik: Süleyman Paşa Camii Banyaluka: Ferhat Bey Camii Mostar: Saruca İbrahim Paşa Camii Kladanj: Hacı Bali Bey Camii Odzak: Çarşı Camii Visoko: Tekke Tuzla: Cami
BULGARİSTAN : Filibe(Plov): Perşembe Pazarı Camii Razgrad: İbrahim Paşa Camii Köstendil: Fatih Camii Provadija: Abdulaziz Camii Selvievo: Malkoç Bey Türbesi Karlovo: Karlı İli Mehmed Bey Camii
HIRVATİSTAN : Zadar: Valpovo Han Dırniş: Cami Osijek: Kaleiçi Mustafa Paşa Camii
KARADAĞ : Podgoriça: Hasan Ağa Camii ve Türbesi Bar: Starigrad Camii minaresi Çetinje: Türk Konsolosluğu binası
KOSOVA : Priştine: Yaşar Paşa Camii Prizren: Gazi Mehmed Paşa Hamamı Prizren KalesiPrizren Rüştiyesi Cakova: Büyük Tekke
MACARİSTAN : Eger: Valide Sultan Hamamı Peç: İdriz Baba Türbesi Yakovalı Hasan Paşa Camii Zigetvar: Kanuni Sultan Süleyman Camii Erd Camii
MAKEDONYA : Ustrumca: Banitsa Köyü Camii Hünkâr Camii İştip: Hüsamettin Bey Camii Pirlepe: Çarşı Camii Manastır: Haydar Kadı Camii İshakiye Camii Radoviş: Cami minaresi Pirlepe: Çarşı Camii Debre: Fatih Camii
ROMANYA : Köstence: Hünkar Camii Hırşova: Sultan Mahmut Camii İshakça: Mahmut Printer Camii
SIRBİSTAN : Belgrad: Şeyh Mustafa Paşa Türbesi Niş: İslam Ağa Camii Novi Pazar: Altın Evren Camii İsa Bey Hamamı
YUNANİSTAN : Selanik: II Murad Hamamı Hamza Bey(Hafse Hatun) Camii Serez: Mehmet Bey Camii İskeçe: Sünne Camii Gümülcine(Komotini): Eski Cami Yenitsa (Yenice Vardar): Evrenos Bey Türbesi Yanya: Mimar Sinan Camii Tırkala: Osman Şah Camii *