Araştırmalara nazaran Osteoartrit,55-74 yaşları ortasında erkeklere nazaran bayanlarda daha sık karşılaşılır. Bayanlarda 40 yaşından sonra görülme sıklığı artarken erkeklerde bu artış 50 yaş üzerinde görülür. 65 yaş ve üzeri toplumlarda Osteoartrit görülme sıklığı yaklaşık %40-50 iken, 75 yaş ve üzeri bu oran %70-85’lere kadar uzanır.Osteoartrit (OA) eklem kartilajının ilerleyici ve kronik eklem ağrısı ve disfonksiyonu ile karakterize dejeneratif eklem hastalığıdır. American Collage of Rheumatology tarafından, OA eklem kıkırdak dejenerasyonu ve buna bağlı eklemde meydana gelen bulgu ve semptomların bütünü olarak tanımlanmıştır. Klinik bulguları ortasında etkilenen eklemde ağrı, sabah sertliği,eklem hareketinde kayıp,eklemde ödem ve hastalığın ilerleyen devirlerinde ekleme ilişkin deformiteler bulunmaktadır.OA en sık rastlanan eklem hastalığıdır ve her toplum ve etnik kümesi tesirler. Çeşitli çalışmalardan elde edilen sonuçlar tahlil edildiğinde özürlülük nedenleri ortasında bayanlarda yedi, erkeklerde 12. sırada ve yaşlı popülasyonda beşinci sırada yer aldığı bulunmuştur. Toplumda yaşlı sıklığının giderek artması, bilhassa büyük eklem OA’sı olmak üzere ağrı,hareket kısıtlılığı, hassasiyet, krepitasyon ve inflamasyon üzere eklem yapılarında meydana gelen sorunlar ve önemli işlevsel kayıplar nedeniyle kıymetli bir halk sıhhati sorunlarından biri olarak kabul edilmektedir.
EPİDEMİYOLOJİSİ (KİMLER RİSK ALTINDA?)
SİSTEMİK RİSK FAKTÖRLERİ
Osteoartrit için birincil risk faktörü yaştır .OA’nın görülme sıklığı yaş ile birlikte artar.Osteoartrit her ırkta görülmekle birlikte kimi etnik kümelerde OA’ya bağlı etkilenen eklemler farklı olabilmektedir. Örneğin kalça eklemi OA’sı Asyalılarda daha az görülürken, diz OA’sı Afrikalı Amerikanlarda daha sık görülür. Genetik çalışmalarda, kalça,diz ve el eklemine ilişkin OA’da aile hikayesinin kıymetli olduğu bulunmuştur. Bilhassa kıkırdak üretiminden sorumlu büyüme ile ilgili Faktör 1 geni, D vitamini reseptör geni ve kıkırdak proteini geni üzere genler aileden bireye aktarıldığı için aile bireylerindeki osteoartritin varlığı kıymetlidir.
BAYAN VE ERKEKTE GÖRÜLME SIKLIĞI NEDİR?
OA,55-74 yaşları ortasında erkeklere nazaran bayanlarda daha sık karşılaşılır. Bayanlarda 40 yaşından sonra görülme sıklığı artarken erkeklerde bu artış 50 yaş üzerinde görülür. 65 yaş ve üzeri toplumlarda OA görülme sıklığı yaklaşık %40-50 iken, 75 yaş ve üzeri bu oran %70-85’lere kadar uzanır.Hormonal faktörler de tesirlidir. Östrojenin OA’ya karşı esirgeyici özelliği olduğu düşünülür ve postmenapozal devirde bayanlarda bu esirgeyici tesirin ortadan kalkması ile OA oluşma mümkünlüğü artar.Metabolik ve beslenmeyle ilgili faktörlere bakıldığında, araştırmalarda hiperglisemi ve yüksek serum kolesterol seviyeleri ile OA ortasında bağ bulunmuştur. Ayrıyeten D vitaminin subkuten dokudan salınımı ve serum seviyesindeki düşmede OA görülme mümkünlüğünü 3 kat arttırmaktadır.Lokal Biyomekaniksel Faktörler ortasında ise obezite, akut eklem yaralanmaları ve eklem deformiteleri,mesleki faktörler,kas zayıflığı ve fizikî disabiliteyi sıralayabiliriz.