Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Otizm, bireyin sözel ve sözel olmayan muhaberesinde, içtimaî etkileşimde dertler, hudutlu göz teması ve tekrarlanan davranışlarla karakterize, nörogelişimsel bir bozukluktur.
Otizmin nedenleri arasında genetik alt yapı hala en ağır basan neden olsa da son devirlerde yapılan çalışmalar genetik dışındaki mekanizmaların da büyük rol oynadığını göstermektedir. Ayrıyeten son yapılan çalışmalar, beslenme ile genlerin kimilerinin çalışmasında defektler, kimilerinde aksaklıklar, kimilerinde ise mutasyonlar olabileceği yanında kanıtlar sunmaktadır.
Beslenme ile ağız yoluyla aldığımız besinleri en küçük modüllerine kadar ayırıp hücrelerimizin içine alırız. O küçük modüllerden yeni proteinler sentezleriz, sentezlediğimiz o proteinleri vücudumuzdaki yeni hücrelerin imalatında kullanırız. O küçük besin kesimlerinden metabolize ettiğimiz hususları DNA’mızın prodüksiyonunda kullanırız. Her an içimizde sayısız DNA oluştururuz. Yaşlanan hücrelerimiz ölür, yanlarına yeni hücreler üretiriz. Beslenme ile aldığımız besinleri parçalayıp, metabolize edip içerdikleri vitamin ve mineralleri vücudumuzun çalışması için elzem olan sistemler için kullanırız. Vücudumuzda eksik olan vitamin ve mineraller yüzünden birtakım sistemlerimiz yerinde biçimde çalışmayabilir. Örneğin; ağır metalleri vücuttan atabilmek için detoksifikasyon sistemimizin, bağırsak sıhhatimizin uygun olması gerekir. Aksi takdirde bu atılamayan ağır metaller yağlı dokularda, münhasıran dimağda birikerek otizmin en değerli belirtisi olan muhabere sorununun alt yapısını oluşturur.
Çoğumuz kendimizi dışardan gördüğümüz için daima bütüne takılıp kalıyoruz. İçimize bakmayı, içeride neler olup bittiğini göz gerisi ediyoruz. Halbuki içimizde koskoca bir cihan taşıyoruz. İçeride her an sayısız taşıma, yok etme, tekrar oluşturma, yakma, sentezleme, metabolize etme, boşaltma, sindirme, dolaşım… üzere pek çok hareket gerçekleşiyor. Yediklerimizden faydalanıyoruz bu süreçler için. Vücudumuza aldığımız her besin, içecek, yiyecek, besin hususu ya da eser, ilaç hepsi bizi biz yapan öğeler. Yani işin özü ASLINDA NE YERSEN O’SUN !!! işte tam da bu sebepten diyoruz ki sağlıklı olmak için sağlıklı beslenmek esastır.
Otizmde de beslenme işte tam da bu söylediğim durumdan ötürü çok kıymetli. Çok uzun yıllardır otizmde beslenme konusu da tıp otoriteleri tarafından es geçildi, önemsenmedi. Yeniden birebir yanılgı, bütüne bakma kusuru yüzünden. Daima sanıldı ki bir illetin tek bir sebebi olmalı. Otizm için de genetik demek kolay geldi. Gelgelelim otizmin ilerleme suratına bakarsanız bu illetin sebebini yalnızca genetik diyerek açıklayamazsınız. Hiçbir genetik hastalık bu kadar süratli yayılma göstermez. Bu bir mikrop ya da virüs de değil. Zira bulaşma özelliği yok. Bu durumda akla gelen en mantıklı açıklama ; vücudun çalışmasını etkileyen genlerin çalışmasını etkileyen mikro besinlerin eksikliği sonucu ortaya çıkan bir çoklu sistem bozukluğu diyebiliriz.
Bu durumda otizmde beslenme ikiye ayrılır:
Otizmden esirgeyici beslenme : bu beslenme biçimi aslında hayat stili olmalı, öncelikle ana ve pederlerin hamilelik öncesi dikkat etmesi gereken beslenme biçimidir. Birinci aşamada ana ve pederler sağlıklı beslendikten sonra yerküreye gelen sağlıklı bebeğin de yanlış beslenme ile otizme yakalanmaması için uygulanması gereken sağlıklı bebek beslenmesi yeniden bu başlık altına, yani hami beslenme başlığı altına girecektir.
Otizmde beslenme : otizm tanısı konduktan sonra uygulanması gereken beslenme halidir. Bu beslenme ile evladın aldığı eğitimlerin daha süratli ve tesirli olması sağlanmaktadır.
Bu sayıdaki yazımda öncelikle 2. aşama olan otizm tanısı almış çocuklarda beslenme stratejilerinden bahsetmek istiyorum.
Otizm belirtilerinin artmasını sağlayan kimi besinler vardır. Bunların en değerlileri gluten ve kazein içeren besinlerdir.
Gluten, buğday, arpa, çavdar ve az da olsa yulafta bulunan bir protein çeşididir. Kazein ise, inek sütünde en çok olmak kaydıyla başka hayvan sütlerinde ve süt eserlerinde bulunan bir protein çeşididir. Aslında ana sütünde de vardır fakat ana sütündeki kazein bebek tarafından külliyen metabolize edilir.
Bu iki protein ( gluten ve kazein ) otistik çocuklarda yeteri kadar parçalanamaz ve zati dertli, sızdıran bağırsaklara sahip oldukları için parçalanmamış halde kana geçerler. Kana geçen gluten ve kazein, gluteomorfin ve kazomorfin olarak beyefendisine ulaşır ve evladın muhaberesinde ıstırap oluşturur. Morfin gibisi tesir gösteren bu iki unsur evladın dimağında bir çeşit uyuşma yaratır. Birçok otistik evladın acıya karşı duyarsız olmasının sebebi de bu uyuşukluk hissidir.
Otizmde beslenmede öncelikle gluten ve kazeinden kısıtlı bir beslenme programı uygulanır. Münhasıran hazır besinlere, hamurişlerine, sütlü tatlılara düşkünlüğü olan otistik çocuklarda gluten ve kazeinden kısıtlı diyetin olumlu sonuçları daha bariz olarak gözlenmektedir.
Süreç güçlü bir süreçtir, zira otistik evlatlar yasaklanan besinlere çok düşkündür. Birçok evlatta son aşama kısıtlı bir menü kullanılmaktadır. Evlat bir azık kümesine ya da besinin kıvamına takılmıştır, sair besinleri almak istemez. Bu süreci kolaylaştırmak için otizm teşhisi konduktan derhal sonra beslenmenin düzenlenmeye başlanması tutarlı olacaktır. Karbonhidratlı azıklar ( hamurişleri, kek, poğaça, kurabiye, pilav,makarna üzere ) , sütlü tatlıları tükettikçe uyuşan evlat, bu besinleri yedikten bir mühlet sonra dimağda azalan morfin gibisi hususlardan ötürü mahrumluk hissine kapılıp huysuzlaşmaya başlar. Huysuzlaşınca da tekrar ve tekrar bu zararlı besinleri yemek velev. Bir nevi nikotin bağımlılığı üzere, otizmde de gluten ve kazein bağımlılığı laf bahsidir.
Maatteessüf aileler huysuzlaşan, bağıran ve velev kendine zarar veren evlatlarına farklı türlü pürüz olamadıkları için evladın istediği besini ona vermek zorunda kalırlar. Bu hususla ilgili çalışmalar da daha yeni yeni yapılmaya başlandığı için velilerin çoğunluğu bu besinlerin otistik davranışları tetiklediğini de bilmemektedir.
Otizmde beslenmede değerli olan bir başka öge da doğal besinlerin kullanılmasıdır. Besin endüstrinin gelişmesiyle birlikte hayatımıza çok ölçüde, insan tarafından yapılmış kimyasal bileşik girmiştir. Azık endüstride bu kimyasallar, paketlenmiş besinlerin raf ömrünün uzatılması, mikroplardan korunması, kıvamının sağlanması, homojenliğinin oluşması, lezzet vermesi üzere sebeplerle kullanılmaktadır. Gelgelelim paketli ve rafine edilmiş bu besinlere uygun gelen bu kimyasallar maatteessüf bizlere düzgün gelmemektedir. Bilhassa de bağırsaklarında sızdırma sorunu olan otistik çocuklarda bu kimyasallar kana daha rahat geçmekte, dimağ ve hudut dokusunda birikmeler oluşturmaktadır.
Artık biraz da doğal beslenme konusunu açıklamak istiyorum:
Süt ve süt eserleri kazein içerdiği için kullanılmamalı,
Gluten içeren buğday, arpa, çavdar ve yulaftan yapılan hamurişleri, ekmek, makarna, bulgur, erişte, şehriye, un çorbaları kullanılmamalı,
Mısır ( GDO’lu olmamak koşuluyla ) , karabuğday, pirinç, amarant, kinoa, patates, ararot, teff, keten tohumu, chia ve glutensiz un karışımlarıyla yapılan ekmek ve hamur işleri kullanılabilir,
Etler yağsız olmamalı ve hür gezen hayvanların ( yemlenen değil otlanan ) etleri kullanılmalı,
Ek unsurlarından ötürü salam, sucuk, sosis, şarküteri eserleri kullanılmamalı,
Mesken imalatı doğal sucuk, kavurma, pastırma kullanılabilir,
Konut imalatı et suyu ve tavuk suyu çorbalarda kullanılabilir,
Hür gezen hayvanların sakatatları kullanılır,
Beyaz et olarak köy tavuğu ve muaf gezen kümes hayvanlarının etleri kullanılır,
Balıklar çiftlik balığı, yetiştirme balık olmamalı. Mevsimine nazaran avlanan balıklar kullanılır. Dip balıkları ağır metal yükünden ötürü kullanılmamalı. Orta su balıkları, duru deniz balıkları kullanılır. Deniz trafiğinin çok olduğu, akıntısız sularda büyüyen balıklar , mahsusen de büyük balıklar ağır metal yükü ziyade olacağından tercih edilmemeli, küçük balıklar tercih edilmelidir,
Balığı pişirirken buğulama tekniği en sağlıklısıdır. Mahsusen kılçığı çıkartıp pişirilmelidir,
Midye, ıstakoz, karides katiyetle kullanılmamalı,
Yüksek klorofil içeriği ile ağır metalleri bağlayan deniz yosunları ve deniz börülcesi hürdür ( spirulina, klorella üzere )
Yumurta köy yumurtası olmalı, mutlaka muaf gezen, güneş gören tavukların yumurtaları tercih edilmeli,
Günde 1 – 4 adet yumurta yenebilir,
Tercih sıralaması : 1- rafadan, 2- lop, 3- kızartma
( kızartma yumurta tereyağ/zeytinyağında, evvel beyazı pişecek, sarısı çiğ olarak eklenecektir )
Sebzeler daha çok çiğ olarak salata formunda kullanılır,
Doğal olduğu için yabani otlar ( ebegümeci, kuzukulağı, ısırganotu, semizotu, hindiba, labada ) bağımsızdır,
Havuç ve patlıcan şekeri yüksek olduğu için az kullanılmalı,
Mevsim zerzevatları tercih edilmeli,
Patates zerzevat yemeklerinin içine konabilir, kızartması kullanılmamalı,
Soğan ve sarımsak otizme âlâ gelen kükürtlü amino asitleri içerdiği için kıymetlidir,
Meyveler mevsim meyveleri olarak tercih edilmeli,
Şekeri yüksek olan meyveler çok tercih edilmemeli,
Az şekerli meyveler daha çok kullanılmalı,
Kuru meyveler şekeri yüksek olduğu için tercih edilmez, fakat illa yenilecekse küflü olmamalarına dikkat edilmeli,
Zeytin daha çok yeşil ve az tuzlu tercih edilmeli,
Baklagiller sindirim kahrı yaratacağından haftada 2 – 3 defadan ziyade kullanılmamalı. Gaz yapıcı tesirini gidermek için baklagiller, 8 saatte bir suyunu değiştirmek üzere 48 saat suda bekletilmeli ve ağır ateşte ( mümkünse güveçte ) ya da düdüklü tencerede pişirilmeli,
Sert kabuklulardan ceviz, fındık, fıstık, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, badem günde 1 – 2 avuç çiğ olarak ve ziyade tuzlu olmadan tercih edilmeli,
Soğuk sıkım zeytinyağları, doğal tereyağ, sade yağ, içyağı, kuyruk yağı, hayvan yağları, Hindistan cevizi yağı, balık yağı yararlı yağlardır,
Margarin, Ayçiçek yağı, kanola yağı, fındık yağı, pamuk yağı, mısırözü yağı, soya yağı tercih edilmemelidir,
Kızartmalar zararlıdır tercih edilmemelidir. İlla yenecekse tereyağ ya da zeytinyağında yapılmalı yanına da zararlı tesirlerini azaltmak için sarımsaklı yoğurt ve yeşillikler eklenmelidir,
Mesken imalatı turşu, eksiz şalgam suyu, çok tuzlu olmamasına dikkat edilerek tüketilmelidir. Turşunun probiyotik olması bağırsak sızdırmasını tamir etmesi tarafından kullanılmalıdır,
Doğal, konut imalatı sirke ve nar ekşisi kullanılır,
Rafine tuzlar tarafına doğal, rafine edilmemiş kaya tuzları tercih edilmeli,
Rafine şekerler ve bunlarla yapılan her türlü yiyecek kullanılmamalı,
Kendi şekeri ile yapılan köy pekmezleri ve Maraş adabı az şekerli dondurmalar az ölçü yenebilir,
Günde 1 – 2 çay kaşığı halis bal, polen, arı sütü yararlıdır,
Haftada 1 – 2 kez orta uzunluk, sütsüz, kakao nispeti yüksek bitter ve kaliteli çikolatalar tercih edilebilir,
Tatlandırıcılar ve tatlandırıcı içeren her türlü içecek ve yiyecek kullanılmamalı,
Her türlü meşrubat kullanılmamalı. Mesken prodüksiyonu meyve suları posasıyla birlikte çok sık olmamak kaydıyla tercih edilebilir,
Meşrubat olarak boza, şalgam suyu ve meyan kökü şerbeti içilebilir,
Güç içecekleri yasaktır,
Günde 6 – 8 bardak su içilmeli, su içimi birden teğe değil aralarla yudum yudum olmalıdır,
Birinci seçenek doğal kaynak suyu yoksa alkali ( pH 7,5 – 8,5 ) olması tercih edilmeli,
Maden suları kullanılabilir,
Yemekler kendi suyunda, ağır ağır pişirilmeli, buğulama, buharda pişirme, turbo fırınlar kullanılabilir, mikro dalga kullanılmamalı,
Dondurulmuş besinler yasak,
Konut konserveleri dışında hazır konserveler olmamalı,
Pişirme kabı olarak daha çok cam ve toprak kaplar tercih edilmeli, sonraki alternatif emaye ve çelik olabilir. Teflon ve alüminyum mutlaka kullanılmamalı, plastik ve streç, alüminyum folyolar kullanılmamalı,
Otizmde beslenme stratejileri evladın kan testleri sonuçlarına, ağır metal yüküne, otizm aşamasına ve seyreden gayrı bir hastalık olup olmamasına, yaşına, uzunluğuna, kilosuna, cinsiyetine nazaran şahsa şahsi düzenlenmelidir. Burada bahsettiğim beslenme özellikleri umumî bir beslenmeyi içermektedir, her evlatta olumlu tesir yaratması beklenmemelidir. Umumi olarak doğal beslenme tercih edilmelidir, ama zatî farklılıkların beslenmenin şekillenmesini etkileyeceği göz gerisi edilmemelidir.
Otizmde beslenme tedavinin muvaffakiyete ulaşması, sağlıklı ilerlemesi, verilen eğitimin işe yarayabilmesi ve sürecin çabuk ilerlemesi için kıymetlidir.
Otizmde beslenme son yıllarda araştırılan bir bahistir. Aktifliği evlattan evlada değişim göstermektedir, zira her evladın vitamin – mineral eksiklikleri, ağır metal yükleri, beslenme alışkanlıkları, bağırsak florası, ailevi alışkanlıkları farklıdır. Gelgelelim bilinen tek gerçek ; beslenmenin kökeni doğal beslenmeye, eksiz besinlere dayandığı için ve rastgele bir kimyasal içermediği için bilinen en zararsız tedavi usulüdür.
Otizmin nedenleri arasında genetik alt yapı hala en ağır basan neden olsa da son devirlerde yapılan çalışmalar genetik dışındaki mekanizmaların da büyük rol oynadığını göstermektedir. Ayrıyeten son yapılan çalışmalar, beslenme ile genlerin kimilerinin çalışmasında defektler, kimilerinde aksaklıklar, kimilerinde ise mutasyonlar olabileceği yanında kanıtlar sunmaktadır.
Beslenme ile ağız yoluyla aldığımız besinleri en küçük modüllerine kadar ayırıp hücrelerimizin içine alırız. O küçük modüllerden yeni proteinler sentezleriz, sentezlediğimiz o proteinleri vücudumuzdaki yeni hücrelerin imalatında kullanırız. O küçük besin kesimlerinden metabolize ettiğimiz hususları DNA’mızın prodüksiyonunda kullanırız. Her an içimizde sayısız DNA oluştururuz. Yaşlanan hücrelerimiz ölür, yanlarına yeni hücreler üretiriz. Beslenme ile aldığımız besinleri parçalayıp, metabolize edip içerdikleri vitamin ve mineralleri vücudumuzun çalışması için elzem olan sistemler için kullanırız. Vücudumuzda eksik olan vitamin ve mineraller yüzünden birtakım sistemlerimiz yerinde biçimde çalışmayabilir. Örneğin; ağır metalleri vücuttan atabilmek için detoksifikasyon sistemimizin, bağırsak sıhhatimizin uygun olması gerekir. Aksi takdirde bu atılamayan ağır metaller yağlı dokularda, münhasıran dimağda birikerek otizmin en değerli belirtisi olan muhabere sorununun alt yapısını oluşturur.
Çoğumuz kendimizi dışardan gördüğümüz için daima bütüne takılıp kalıyoruz. İçimize bakmayı, içeride neler olup bittiğini göz gerisi ediyoruz. Halbuki içimizde koskoca bir cihan taşıyoruz. İçeride her an sayısız taşıma, yok etme, tekrar oluşturma, yakma, sentezleme, metabolize etme, boşaltma, sindirme, dolaşım… üzere pek çok hareket gerçekleşiyor. Yediklerimizden faydalanıyoruz bu süreçler için. Vücudumuza aldığımız her besin, içecek, yiyecek, besin hususu ya da eser, ilaç hepsi bizi biz yapan öğeler. Yani işin özü ASLINDA NE YERSEN O’SUN !!! işte tam da bu sebepten diyoruz ki sağlıklı olmak için sağlıklı beslenmek esastır.
Otizmde de beslenme işte tam da bu söylediğim durumdan ötürü çok kıymetli. Çok uzun yıllardır otizmde beslenme konusu da tıp otoriteleri tarafından es geçildi, önemsenmedi. Yeniden birebir yanılgı, bütüne bakma kusuru yüzünden. Daima sanıldı ki bir illetin tek bir sebebi olmalı. Otizm için de genetik demek kolay geldi. Gelgelelim otizmin ilerleme suratına bakarsanız bu illetin sebebini yalnızca genetik diyerek açıklayamazsınız. Hiçbir genetik hastalık bu kadar süratli yayılma göstermez. Bu bir mikrop ya da virüs de değil. Zira bulaşma özelliği yok. Bu durumda akla gelen en mantıklı açıklama ; vücudun çalışmasını etkileyen genlerin çalışmasını etkileyen mikro besinlerin eksikliği sonucu ortaya çıkan bir çoklu sistem bozukluğu diyebiliriz.
Bu durumda otizmde beslenme ikiye ayrılır:
Otizmden esirgeyici beslenme : bu beslenme biçimi aslında hayat stili olmalı, öncelikle ana ve pederlerin hamilelik öncesi dikkat etmesi gereken beslenme biçimidir. Birinci aşamada ana ve pederler sağlıklı beslendikten sonra yerküreye gelen sağlıklı bebeğin de yanlış beslenme ile otizme yakalanmaması için uygulanması gereken sağlıklı bebek beslenmesi yeniden bu başlık altına, yani hami beslenme başlığı altına girecektir.
Otizmde beslenme : otizm tanısı konduktan sonra uygulanması gereken beslenme halidir. Bu beslenme ile evladın aldığı eğitimlerin daha süratli ve tesirli olması sağlanmaktadır.
Bu sayıdaki yazımda öncelikle 2. aşama olan otizm tanısı almış çocuklarda beslenme stratejilerinden bahsetmek istiyorum.
Otizm belirtilerinin artmasını sağlayan kimi besinler vardır. Bunların en değerlileri gluten ve kazein içeren besinlerdir.
Gluten, buğday, arpa, çavdar ve az da olsa yulafta bulunan bir protein çeşididir. Kazein ise, inek sütünde en çok olmak kaydıyla başka hayvan sütlerinde ve süt eserlerinde bulunan bir protein çeşididir. Aslında ana sütünde de vardır fakat ana sütündeki kazein bebek tarafından külliyen metabolize edilir.
Bu iki protein ( gluten ve kazein ) otistik çocuklarda yeteri kadar parçalanamaz ve zati dertli, sızdıran bağırsaklara sahip oldukları için parçalanmamış halde kana geçerler. Kana geçen gluten ve kazein, gluteomorfin ve kazomorfin olarak beyefendisine ulaşır ve evladın muhaberesinde ıstırap oluşturur. Morfin gibisi tesir gösteren bu iki unsur evladın dimağında bir çeşit uyuşma yaratır. Birçok otistik evladın acıya karşı duyarsız olmasının sebebi de bu uyuşukluk hissidir.
Otizmde beslenmede öncelikle gluten ve kazeinden kısıtlı bir beslenme programı uygulanır. Münhasıran hazır besinlere, hamurişlerine, sütlü tatlılara düşkünlüğü olan otistik çocuklarda gluten ve kazeinden kısıtlı diyetin olumlu sonuçları daha bariz olarak gözlenmektedir.
Süreç güçlü bir süreçtir, zira otistik evlatlar yasaklanan besinlere çok düşkündür. Birçok evlatta son aşama kısıtlı bir menü kullanılmaktadır. Evlat bir azık kümesine ya da besinin kıvamına takılmıştır, sair besinleri almak istemez. Bu süreci kolaylaştırmak için otizm teşhisi konduktan derhal sonra beslenmenin düzenlenmeye başlanması tutarlı olacaktır. Karbonhidratlı azıklar ( hamurişleri, kek, poğaça, kurabiye, pilav,makarna üzere ) , sütlü tatlıları tükettikçe uyuşan evlat, bu besinleri yedikten bir mühlet sonra dimağda azalan morfin gibisi hususlardan ötürü mahrumluk hissine kapılıp huysuzlaşmaya başlar. Huysuzlaşınca da tekrar ve tekrar bu zararlı besinleri yemek velev. Bir nevi nikotin bağımlılığı üzere, otizmde de gluten ve kazein bağımlılığı laf bahsidir.
Maatteessüf aileler huysuzlaşan, bağıran ve velev kendine zarar veren evlatlarına farklı türlü pürüz olamadıkları için evladın istediği besini ona vermek zorunda kalırlar. Bu hususla ilgili çalışmalar da daha yeni yeni yapılmaya başlandığı için velilerin çoğunluğu bu besinlerin otistik davranışları tetiklediğini de bilmemektedir.
Otizmde beslenmede değerli olan bir başka öge da doğal besinlerin kullanılmasıdır. Besin endüstrinin gelişmesiyle birlikte hayatımıza çok ölçüde, insan tarafından yapılmış kimyasal bileşik girmiştir. Azık endüstride bu kimyasallar, paketlenmiş besinlerin raf ömrünün uzatılması, mikroplardan korunması, kıvamının sağlanması, homojenliğinin oluşması, lezzet vermesi üzere sebeplerle kullanılmaktadır. Gelgelelim paketli ve rafine edilmiş bu besinlere uygun gelen bu kimyasallar maatteessüf bizlere düzgün gelmemektedir. Bilhassa de bağırsaklarında sızdırma sorunu olan otistik çocuklarda bu kimyasallar kana daha rahat geçmekte, dimağ ve hudut dokusunda birikmeler oluşturmaktadır.
Artık biraz da doğal beslenme konusunu açıklamak istiyorum:
Süt ve süt eserleri kazein içerdiği için kullanılmamalı,
Gluten içeren buğday, arpa, çavdar ve yulaftan yapılan hamurişleri, ekmek, makarna, bulgur, erişte, şehriye, un çorbaları kullanılmamalı,
Mısır ( GDO’lu olmamak koşuluyla ) , karabuğday, pirinç, amarant, kinoa, patates, ararot, teff, keten tohumu, chia ve glutensiz un karışımlarıyla yapılan ekmek ve hamur işleri kullanılabilir,
Etler yağsız olmamalı ve hür gezen hayvanların ( yemlenen değil otlanan ) etleri kullanılmalı,
Ek unsurlarından ötürü salam, sucuk, sosis, şarküteri eserleri kullanılmamalı,
Mesken imalatı doğal sucuk, kavurma, pastırma kullanılabilir,
Konut imalatı et suyu ve tavuk suyu çorbalarda kullanılabilir,
Hür gezen hayvanların sakatatları kullanılır,
Beyaz et olarak köy tavuğu ve muaf gezen kümes hayvanlarının etleri kullanılır,
Balıklar çiftlik balığı, yetiştirme balık olmamalı. Mevsimine nazaran avlanan balıklar kullanılır. Dip balıkları ağır metal yükünden ötürü kullanılmamalı. Orta su balıkları, duru deniz balıkları kullanılır. Deniz trafiğinin çok olduğu, akıntısız sularda büyüyen balıklar , mahsusen de büyük balıklar ağır metal yükü ziyade olacağından tercih edilmemeli, küçük balıklar tercih edilmelidir,
Balığı pişirirken buğulama tekniği en sağlıklısıdır. Mahsusen kılçığı çıkartıp pişirilmelidir,
Midye, ıstakoz, karides katiyetle kullanılmamalı,
Yüksek klorofil içeriği ile ağır metalleri bağlayan deniz yosunları ve deniz börülcesi hürdür ( spirulina, klorella üzere )
Yumurta köy yumurtası olmalı, mutlaka muaf gezen, güneş gören tavukların yumurtaları tercih edilmeli,
Günde 1 – 4 adet yumurta yenebilir,
Tercih sıralaması : 1- rafadan, 2- lop, 3- kızartma
( kızartma yumurta tereyağ/zeytinyağında, evvel beyazı pişecek, sarısı çiğ olarak eklenecektir )
Sebzeler daha çok çiğ olarak salata formunda kullanılır,
Doğal olduğu için yabani otlar ( ebegümeci, kuzukulağı, ısırganotu, semizotu, hindiba, labada ) bağımsızdır,
Havuç ve patlıcan şekeri yüksek olduğu için az kullanılmalı,
Mevsim zerzevatları tercih edilmeli,
Patates zerzevat yemeklerinin içine konabilir, kızartması kullanılmamalı,
Soğan ve sarımsak otizme âlâ gelen kükürtlü amino asitleri içerdiği için kıymetlidir,
Meyveler mevsim meyveleri olarak tercih edilmeli,
Şekeri yüksek olan meyveler çok tercih edilmemeli,
Az şekerli meyveler daha çok kullanılmalı,
Kuru meyveler şekeri yüksek olduğu için tercih edilmez, fakat illa yenilecekse küflü olmamalarına dikkat edilmeli,
Zeytin daha çok yeşil ve az tuzlu tercih edilmeli,
Baklagiller sindirim kahrı yaratacağından haftada 2 – 3 defadan ziyade kullanılmamalı. Gaz yapıcı tesirini gidermek için baklagiller, 8 saatte bir suyunu değiştirmek üzere 48 saat suda bekletilmeli ve ağır ateşte ( mümkünse güveçte ) ya da düdüklü tencerede pişirilmeli,
Sert kabuklulardan ceviz, fındık, fıstık, ay çekirdeği, kabak çekirdeği, badem günde 1 – 2 avuç çiğ olarak ve ziyade tuzlu olmadan tercih edilmeli,
Soğuk sıkım zeytinyağları, doğal tereyağ, sade yağ, içyağı, kuyruk yağı, hayvan yağları, Hindistan cevizi yağı, balık yağı yararlı yağlardır,
Margarin, Ayçiçek yağı, kanola yağı, fındık yağı, pamuk yağı, mısırözü yağı, soya yağı tercih edilmemelidir,
Kızartmalar zararlıdır tercih edilmemelidir. İlla yenecekse tereyağ ya da zeytinyağında yapılmalı yanına da zararlı tesirlerini azaltmak için sarımsaklı yoğurt ve yeşillikler eklenmelidir,
Mesken imalatı turşu, eksiz şalgam suyu, çok tuzlu olmamasına dikkat edilerek tüketilmelidir. Turşunun probiyotik olması bağırsak sızdırmasını tamir etmesi tarafından kullanılmalıdır,
Doğal, konut imalatı sirke ve nar ekşisi kullanılır,
Rafine tuzlar tarafına doğal, rafine edilmemiş kaya tuzları tercih edilmeli,
Rafine şekerler ve bunlarla yapılan her türlü yiyecek kullanılmamalı,
Kendi şekeri ile yapılan köy pekmezleri ve Maraş adabı az şekerli dondurmalar az ölçü yenebilir,
Günde 1 – 2 çay kaşığı halis bal, polen, arı sütü yararlıdır,
Haftada 1 – 2 kez orta uzunluk, sütsüz, kakao nispeti yüksek bitter ve kaliteli çikolatalar tercih edilebilir,
Tatlandırıcılar ve tatlandırıcı içeren her türlü içecek ve yiyecek kullanılmamalı,
Her türlü meşrubat kullanılmamalı. Mesken prodüksiyonu meyve suları posasıyla birlikte çok sık olmamak kaydıyla tercih edilebilir,
Meşrubat olarak boza, şalgam suyu ve meyan kökü şerbeti içilebilir,
Güç içecekleri yasaktır,
Günde 6 – 8 bardak su içilmeli, su içimi birden teğe değil aralarla yudum yudum olmalıdır,
Birinci seçenek doğal kaynak suyu yoksa alkali ( pH 7,5 – 8,5 ) olması tercih edilmeli,
Maden suları kullanılabilir,
Yemekler kendi suyunda, ağır ağır pişirilmeli, buğulama, buharda pişirme, turbo fırınlar kullanılabilir, mikro dalga kullanılmamalı,
Dondurulmuş besinler yasak,
Konut konserveleri dışında hazır konserveler olmamalı,
Pişirme kabı olarak daha çok cam ve toprak kaplar tercih edilmeli, sonraki alternatif emaye ve çelik olabilir. Teflon ve alüminyum mutlaka kullanılmamalı, plastik ve streç, alüminyum folyolar kullanılmamalı,
Otizmde beslenme stratejileri evladın kan testleri sonuçlarına, ağır metal yüküne, otizm aşamasına ve seyreden gayrı bir hastalık olup olmamasına, yaşına, uzunluğuna, kilosuna, cinsiyetine nazaran şahsa şahsi düzenlenmelidir. Burada bahsettiğim beslenme özellikleri umumî bir beslenmeyi içermektedir, her evlatta olumlu tesir yaratması beklenmemelidir. Umumi olarak doğal beslenme tercih edilmelidir, ama zatî farklılıkların beslenmenin şekillenmesini etkileyeceği göz gerisi edilmemelidir.
Otizmde beslenme tedavinin muvaffakiyete ulaşması, sağlıklı ilerlemesi, verilen eğitimin işe yarayabilmesi ve sürecin çabuk ilerlemesi için kıymetlidir.
Otizmde beslenme son yıllarda araştırılan bir bahistir. Aktifliği evlattan evlada değişim göstermektedir, zira her evladın vitamin – mineral eksiklikleri, ağır metal yükleri, beslenme alışkanlıkları, bağırsak florası, ailevi alışkanlıkları farklıdır. Gelgelelim bilinen tek gerçek ; beslenmenin kökeni doğal beslenmeye, eksiz besinlere dayandığı için ve rastgele bir kimyasal içermediği için bilinen en zararsız tedavi usulüdür.
