Yerküre gibisi gezegenler keşfetme eforu, artık alışılagelmiş bir durum. Bir gezegenin keşfedilmesi kişilerin umumunu eskisi üzere heyecanlandırmasa da bilim yerküresindeki heyecan tırmanarak devam ediyor. Çünkü bu heyecanı körükleyen “Planet 9” yani “Gezegen 9” üzere teoriler var.
Bugüne kadar elde edilen bulgulara nazaran Güneş Sistemi’nin 4,5 milyar yıl evvel oluştuğunu söyleyebiliyoruz. Güneş Sistemi’ndeki Yerküre dahil tüm gezegenler ise bir vakitler Güneş’in etrafında bir disk halinde bulunan kayaların, taşların ve tozların bir araya gelmesiyle meydana geldiler. Bugün bu oluşumların izlerini gözlemlemek mümkün. Çünkü Güneş sisteminde hâlâ o disklerin birer kalıntısı olan asteroid kuşakları var.
Mars’tan acilen sonra ve Neptün’ün çabucak arkasında bulunan (Kuiper Kuşağı) bu geniş halkaların içerisinde, hala keşfedilmeyi bekleyen tuhaf gök cisimleri olabilir. Velev kalabalıktan ötürü gözümüzden kaçan cüce gezegenlerin varlığı bile bir tartışma konusu. Bu kuşakları Güneş’in etrafında tutan şey ise bizi de tutan şey olan kütle çekim kuvveti. Gerçekten bu kuvvet, tüm yıldızlar ve tüm sistemleri için birebir kurallarda vuku bulmuyor. Bazen kimi tuhaf cisimler yabancı yıldızlara yaklaşabiliyorlar.
Mesela geçtiğimiz yıl, insanlık tarihinde birinci kere gözlemlenen bu arkadaş gibi… Fakat daha garip bir soru var. Bu arkadaş kendi yıldızının yörüngesinden nasıl koptu?
Uzay meraklıları bu tuhaf cismi daha evvel duymuşlardır. Kişilerin Oumuamua ismini verdikleri bu cismi tuhaf kılan şey ise yalnızca biçimi değil. Bu cisim Güneş’in yörüngesinde bulunmuyor ve izlediği yola bakılırsa yıldızlararası yerden geliyor. Bir öbür deyişle, farklı bir yıldızın yörüngesinden koparak milyonlarca yıldır serseri bir kurşun üzere dolaşıyor.
Bu sorunun karşılığına yönelik üretilen teorilerin gerisi arkası kesilmiyor. Yapılan son araştırmanın ucu Yerküre gibisi ötegezegenlere kadar dayanıyor.
Zürih Üniversitesi’nde yapılan bu bilgisayar simülasyonu, yıldızların yavrularını nasıl kaybettiklerini gösteriyor:
Simülasyonda ele alınan şey, kütle açısından küçük olan yıldızlar oldu. Bu yıldızlar haliyle daha az kütle çekim kuvvetine sahip oluyorlar. Yani etrafındaki cisimler ile arasında güçsüz manyetik ilişkiler var. Bu irtibatlar, daha büyük bir yıldızın kütle çekim meydanına girildiğinde bozuluyorlar. Akabinde yıldızın etrafındaki objeler, boşlukta hür kalıyorlar. Bu objeler, son aşama süratli bir formda savruluyorlar.
Oumuamua, bu simülasyonda gördüğünüz benzeri bir etkileşim sonucunda yörüngesinden kopmuş olabilir. Cisme dair yapılan araştırmalar için ehliyetli done bulunmadığından nereden kopup geldiği bilinmiyor, lakin nasıl kopup geldiğini keşfetmek için kâfi olabilir.
Araştırmayı yöneten bilim kişilerinden birisi an Tom Hands, “Simülasyonda Oumuamua gibisi ok sayıda objenin etrafa saçıldığını görünce epeyce şaşırdık.” diyor. Ekibin yaptığı çalışmalar Oumuamua üzere cisimlerin nadir değil, aslında çok yaygın olduğunu da ortaya koyuyor. İnsan ömrünün ya da insanlık tarihinin bu türlü cisimleri gözlemlemek için nispeten kısa bir hengam dilimine denk geldiğini bir kere daha doğrulamış oluyoruz. Şayet kainatın bilinen yaşını 100 yıla oranlarsanız, insanlık yalnızca son 1 saniyeden beri kendi tarihini yazıyor.
Kim bilir, cihanda benzeri halde tuhaf ve sıra dışı ne kadar etkileşim var. Kozmik ölçülerde bir kıvılcım kadar ömrümüz olsa da bilim, geleceğe ve geçmişe ışık tutmaya devam ediyor.