Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Özbekler Boyu hakkında data
Özbekler Boyu tarihi
Özbekler hangi kavimden gelir
Özbekler (Şeybaniler)
On dördüncü yüzyıldan itibaren Orta Asya ’da bağımsızlık kuran, bugün çoğunlukla Özbekistan Cumhuriyetinde yaşamış Türk boyu
Özbek halkının tarihinin ilk dönemlerine ait bilgi yoktur Özbeklere bu isim, başlangıçta 13131340 yılları arasında hüküm süren, Altınordu Hükümdarı Gıyâseddin Muhammed Özbek göre verildi Daha sonraları, 14121468 yılları arasında hüküm süren Ebü ’lHayr ’a emrindeki MüslümanTürklerin adı oldu
Timur Han'ın 1405 ’te ölümünden daha sonra zayıflayan Timur İmparatorluğu parçalanmaya başladı Bu sırada Aral Gölünün ve Seyhun Irmağının kuzeyindeki bölgede düzensiz olarak yaşamış Özbekler, Ebü ’lHayr ’ın idaresinde toplanarak, 1428 ’de onu kendilerine han bildiri ettiler Kısa zamanda kuvvetlenip, çevredeki diğer boyları da hakimiyetleri altına aldılar Timurlulardan, Harezm ’i alıp, Urgenc ’i zaptettiler Siriderya (Seyhun) Irmağı kıyısındaki Sığnak, Arkuk, Suzak, Akkurgan, Özkent gibi şehirleri ülkelerine kattılar ve bunlardan Sığnak ’ı başşehir yaptılar Türkistan taraflarına seferler düzenledilerse de, Kalmuklara yenilerek Sığnak ’a çekildiler Özbeklerin bu cılız durumundan istifade eden Karay ve Canibek adlı başbuğlar, Özbeklerden bir kısmını etraflarında toplayıp, Çağatay Hanı Esenboğa ’ya başvurarak, kendilerine yurt vermesini istediler Esenboğa, onları, Çağatay Moğol İmparatorluğunun sınır bölgelerine yerleştirdi Canibek ve Karay ’a tâbi olarak Özbeklerden ayrılan göçebe boylara, daha sonra Kazak veya Kırgız Kazakları adı verildi Kırgız Kazaklarını bitmiş hakimiyeti altına almaya çalışan Ebü ’lHayr, 1468 ’de bir savaşta vefat etti Ebü ’lHayr ’ın vefatından sonra, Özbekler, Çağatay Moğol hükümdarı Yunus Hana yenilerek dağıldılar Yunus Han, Ebü ’lHayr ’ın oğlu Şah Budak ’ı öldürttü Dağınık halde bulunan Özbekler, bu hadise üzerine Şah Budak ’ın oğlu Muhammed Şeybek ’in (Şeybânî) etrafında baştan toplanarak güneye doğru inmeye başladılar
Bu tarihten itibaren Şeybânîler adıyla da anılan Özbekler, birincil zamanlar, Çağatay Hanı Mahmud Hanın himayesine girerek Türkistan ’a yerleştiler 1500 yılında Timuroğulları Devletindeki iç karışıklıktan yararlanarak, Buhara ’yı zaptedip, Timur Hanedanına son verdiler Mâverâünnehir tahtına, Muhammed Şeybânî geçti Timur soyundan gelen Hüseyin Baykara ’nın hüküm sürdüğü Harezm ’i ve Hüseyin Safi ’nin yöneticilik ettiği Hîve ’yi de ele geçiren Özbekler, Çağatay Hükümdarı Yunus Hanın torunu Babür ile uğraştılar Yapılan bir savaşta, Babür ’ü mağlup ederek Taşkent ’e çekilmek zorunda bıraktılar Horasan tarafına da seferler düzenleyip, Belh ve Herat ’ı ele geçirdiler Çağatayların elinde yer alan Taşkent ’i de zapteden Özbekler, Çağatay Hanı Mahmud Han ile kardeşi Ahmed Hanı esir aldılar Bu Nedenle Türkistan, Mâverâünnehir, Fergana ve Horasan bölgelerine başat olup, Orta Asya ’nın en kuvvetli devleti hâline geldiler
Özbekler, on altıncı asır baştan başa İran ’daki ŞiîSafevîler'le devamlı olarak savaştılar Osmanlılar ve Hindistan ’daki Babürlüler'le iyi münasebetler kurmaya çalıştılar 17 ve 18 yüzyılın ortalarına kadar Astırhanlar Hanlığı'nın hakimiyeti aşağı kaldılar 1740 ’ta, Nâdir Şah göre, Astırhanlar (Astrahan) Hanlığı yıkıldı
Nâdir Şahın vefatından sonradan, bağımsızlık Canoğullarının yerine Mangıthanlar sülâlesine geçti Canoğullarının hakimiyeti, 1 yılına kadar devam etti 1 ’tan itibaren Türkistan içlerine içten ilerleyen Rusların himayesinde, sözde bağımsız olarak devamlı Buhara Hanlığı'nın hakimiyetinde kalan Özbekler, Rusların baskısı altında yaşadılar 1917 ’deki komünist ihtilalden sonra, Rus esaretine karşısında harekete geçtiler Buhara, 1920 ’de Ruslar tarafından iyice işgal edilince, Mangıthanlar sülalesi de ortadan kalktı Kadınerkek, yaşlıçocuk demeden insanların kurşuna dizilmesi, cami ve mescitlerin kapatılıp din adamlarının şehit edilmesinden daha sonra, Buhara Ahali Cumhuriyeti kuruldu Bu cumhuriyet de 1924 ’te ortadan kaldırıldı
Bugün Özbekler, 1991 ’de bağımsızlığını şampiyon Özbekistan Cumhuriyeti'nde yaşamaktadırlar 1984 ’te 175 milyon olan Özbekistan nüfusunun, 12 milyonu Özbeklerden meydana geliyordu Hem, Tacikistan ’da 1 milyon, Türkmenistan ’da 240 bin, Kırgızistan ’da 450 bin, Kazakistan ’da 2 milyon 400 bin değin Özbek yaşamaktadır Bu Nedenle Orta Asya Türk Cumhuriyetlerindeki toplam Özbek sayısı, 16 milyonu bulmaktadır *
Özbekler Boyu tarihi
Özbekler hangi kavimden gelir
Özbekler (Şeybaniler)
On dördüncü yüzyıldan itibaren Orta Asya ’da bağımsızlık kuran, bugün çoğunlukla Özbekistan Cumhuriyetinde yaşamış Türk boyu
Özbek halkının tarihinin ilk dönemlerine ait bilgi yoktur Özbeklere bu isim, başlangıçta 13131340 yılları arasında hüküm süren, Altınordu Hükümdarı Gıyâseddin Muhammed Özbek göre verildi Daha sonraları, 14121468 yılları arasında hüküm süren Ebü ’lHayr ’a emrindeki MüslümanTürklerin adı oldu
Timur Han'ın 1405 ’te ölümünden daha sonra zayıflayan Timur İmparatorluğu parçalanmaya başladı Bu sırada Aral Gölünün ve Seyhun Irmağının kuzeyindeki bölgede düzensiz olarak yaşamış Özbekler, Ebü ’lHayr ’ın idaresinde toplanarak, 1428 ’de onu kendilerine han bildiri ettiler Kısa zamanda kuvvetlenip, çevredeki diğer boyları da hakimiyetleri altına aldılar Timurlulardan, Harezm ’i alıp, Urgenc ’i zaptettiler Siriderya (Seyhun) Irmağı kıyısındaki Sığnak, Arkuk, Suzak, Akkurgan, Özkent gibi şehirleri ülkelerine kattılar ve bunlardan Sığnak ’ı başşehir yaptılar Türkistan taraflarına seferler düzenledilerse de, Kalmuklara yenilerek Sığnak ’a çekildiler Özbeklerin bu cılız durumundan istifade eden Karay ve Canibek adlı başbuğlar, Özbeklerden bir kısmını etraflarında toplayıp, Çağatay Hanı Esenboğa ’ya başvurarak, kendilerine yurt vermesini istediler Esenboğa, onları, Çağatay Moğol İmparatorluğunun sınır bölgelerine yerleştirdi Canibek ve Karay ’a tâbi olarak Özbeklerden ayrılan göçebe boylara, daha sonra Kazak veya Kırgız Kazakları adı verildi Kırgız Kazaklarını bitmiş hakimiyeti altına almaya çalışan Ebü ’lHayr, 1468 ’de bir savaşta vefat etti Ebü ’lHayr ’ın vefatından sonra, Özbekler, Çağatay Moğol hükümdarı Yunus Hana yenilerek dağıldılar Yunus Han, Ebü ’lHayr ’ın oğlu Şah Budak ’ı öldürttü Dağınık halde bulunan Özbekler, bu hadise üzerine Şah Budak ’ın oğlu Muhammed Şeybek ’in (Şeybânî) etrafında baştan toplanarak güneye doğru inmeye başladılar
Bu tarihten itibaren Şeybânîler adıyla da anılan Özbekler, birincil zamanlar, Çağatay Hanı Mahmud Hanın himayesine girerek Türkistan ’a yerleştiler 1500 yılında Timuroğulları Devletindeki iç karışıklıktan yararlanarak, Buhara ’yı zaptedip, Timur Hanedanına son verdiler Mâverâünnehir tahtına, Muhammed Şeybânî geçti Timur soyundan gelen Hüseyin Baykara ’nın hüküm sürdüğü Harezm ’i ve Hüseyin Safi ’nin yöneticilik ettiği Hîve ’yi de ele geçiren Özbekler, Çağatay Hükümdarı Yunus Hanın torunu Babür ile uğraştılar Yapılan bir savaşta, Babür ’ü mağlup ederek Taşkent ’e çekilmek zorunda bıraktılar Horasan tarafına da seferler düzenleyip, Belh ve Herat ’ı ele geçirdiler Çağatayların elinde yer alan Taşkent ’i de zapteden Özbekler, Çağatay Hanı Mahmud Han ile kardeşi Ahmed Hanı esir aldılar Bu Nedenle Türkistan, Mâverâünnehir, Fergana ve Horasan bölgelerine başat olup, Orta Asya ’nın en kuvvetli devleti hâline geldiler
Özbekler, on altıncı asır baştan başa İran ’daki ŞiîSafevîler'le devamlı olarak savaştılar Osmanlılar ve Hindistan ’daki Babürlüler'le iyi münasebetler kurmaya çalıştılar 17 ve 18 yüzyılın ortalarına kadar Astırhanlar Hanlığı'nın hakimiyeti aşağı kaldılar 1740 ’ta, Nâdir Şah göre, Astırhanlar (Astrahan) Hanlığı yıkıldı
Nâdir Şahın vefatından sonradan, bağımsızlık Canoğullarının yerine Mangıthanlar sülâlesine geçti Canoğullarının hakimiyeti, 1 yılına kadar devam etti 1 ’tan itibaren Türkistan içlerine içten ilerleyen Rusların himayesinde, sözde bağımsız olarak devamlı Buhara Hanlığı'nın hakimiyetinde kalan Özbekler, Rusların baskısı altında yaşadılar 1917 ’deki komünist ihtilalden sonra, Rus esaretine karşısında harekete geçtiler Buhara, 1920 ’de Ruslar tarafından iyice işgal edilince, Mangıthanlar sülalesi de ortadan kalktı Kadınerkek, yaşlıçocuk demeden insanların kurşuna dizilmesi, cami ve mescitlerin kapatılıp din adamlarının şehit edilmesinden daha sonra, Buhara Ahali Cumhuriyeti kuruldu Bu cumhuriyet de 1924 ’te ortadan kaldırıldı
Bugün Özbekler, 1991 ’de bağımsızlığını şampiyon Özbekistan Cumhuriyeti'nde yaşamaktadırlar 1984 ’te 175 milyon olan Özbekistan nüfusunun, 12 milyonu Özbeklerden meydana geliyordu Hem, Tacikistan ’da 1 milyon, Türkmenistan ’da 240 bin, Kırgızistan ’da 450 bin, Kazakistan ’da 2 milyon 400 bin değin Özbek yaşamaktadır Bu Nedenle Orta Asya Türk Cumhuriyetlerindeki toplam Özbek sayısı, 16 milyonu bulmaktadır *
