Özgül fobi nedir?

Özgül fobi, hayvanlar, kan, örtük noktalar, uçma, yükseklik üzere özgül bir nesne ya da durumla müsabaka ya da müsabaka beklentisi olduğunda çok anlamsız bariz ve daima bir endişenin ve ağır anksiyetenin (kaygı ve kaygı durumunun) yaşanmasıdır. Özgül uyaranla müsabaka derhal her devir kıymetli bir anksiyet karşılığına neden olur ve panik atak halini alabilir. Dehşetler en az 6 ay sürmeli, kişinin günlük yaşantısını, içtimaî münasebetlerini ve akademik muvaffakiyetini etkilemelidir, korkusu olduğu için kıymetli meşakkatinin olması gereklidir. Fobiler %2.4 ile %3.3 arasında görülmektedir, çoklukla kızlarda daha sıktır.

Özgül fobisi olan evlatlar kaygı uyandıran uyaranla karşılaşmamak için kaçınma davranışı geliştirebilirler. Bağırma, ağlama, ana pedere yapışma, huysuzluk gösterme, donakalma ve bağlanma figürünün tesellisini arama görülebilir. Evlatların fobik uyaranla ilgili bilişsel görüşleri bu uyaranın kendilerine ya da diğerlerine zarar vereceğidir. Fobik çocuklarda başkaca ağır beklenti anksiyetesi görülebilir. Panik gibisi fizyolojik belirtiler gözlenebilir: kalp suratında artma, terleme, nefes alıp vermede hızlanma, titreme ve mide rahatsızlığı.

Umumiyetle fobilerin başlaması, “normal” çocukluk çağı kaygılarının başlaması ile tıpkı periyoda denk gelir. Hayvan, böcek, kan, karanlık ve yaralar ile ilgili fobiler ekseriyetle 7 yaşından evvel başlar ve travmatik bir hadiseyle irtibatlı değildir. Öteki çocukluk çağı fobilerinin başlaması değişik yaşlarda olabilir, umumiyetle 10-13 yaşlarında artma görülür.

TEDAVİ

Bir çok olağan fobide davranışçı teknikler birinci tercihtir.