En yalın haliyle ele alacak olursak özsaygı; kişinin kendine paha vermesi, gereksinimlerini önemsemesi ve kendisine hürmet duymasıdır diyebiliriz. Özsaygı ve özgüven kavramları birbirine yakın olmakla birlikte farklı durumları tabir eder. Özgüvenli olmanın yolu özsaygımızın yüksek olmasından geçer.
Özgüven kişinin karşılaşabileceği sıkıntıları çözebileceğine olan inancı olarak tanımlanabilir. Dışarıdan aldığımız yansılar, tecrübelerimiz, kanılarımız, genetik özelliklerimiz vs özgüvenimizin oluşmasında değerli etkenlerdir. Halbuki özsaygı kişinin kendi içinde tanımladığı bir kabul ve barış halidir. Özsaygı yeterlilik ve bedellilik hisleri üzerine gelişir. Kişinin yeterlilik ve bedellilik algısı olumlu tarafta arttıkça özsaygı da artar. Jung “keyifli olmak istiyorsan, hudutlarını teşhis ve onları kabul et” diyerek özsaygının temellerine değinmiştir.
Özsaygısı Yüksek Bireyler
-
Kendisini yeterli makus yanlarıyla kabul ederek âlâ taraflarına odaklanırlar. -
Kusur yapma ve yanılma hissesi bırakırlar. Yanlışlarından ders çıkararak yollarına devam ederler. -
Kendisine ve etrafına karşı takdir edici ve destekleyici bir tavır stantlar. -
Kendi pahasının farkındadır. Özşefkatli bir yaklaşımı vardır. -
Tahlil odaklıdırlar. Kendilerinde sorunları çözecek gücü bulabilirler ve denemeye gönüllülerdir. -
Fikirlerini açıkça tabir edebilir ve muhtaçlıklarını yok saymazlar. -
Hayata ve insanlara daha inançlı ve sevgi dolu bakarlar. Başkaları için de sorumluluk almaktan geri durmazlar. -
Hayatlarının sorumluluğu kendi ellerinde olduğunu bilirler ve bunun için gerekli adımları atarlar. -
Daha doyumlu ve derin ilgiler kurarlar. -
Keşfetme ve fırsatları kıymetlendirme konusunda isteklidirler. -
Kendi sonlarını bilir ve oburlarının de sonlarına saygılı davranırlar. Gerektiğinde hayır demekten çekinmezler. -
Anı yaşarlar. Bugün için elinden gelenin en düzgününü yapmaya çalışır ve bu süreçten de zevk almasını bilirler.
-
Sık sık ıstırap ve değersizlik duygusu yaşarlar. -
Mükemmeliyetçidirler. -
Hem kendisine hem etrafına karşı eleştirel ve tatminsizdirler. -
Kendilerini sevmezler. -
Sorun odaklıdırlar. -
Fikirlerini önemsemez, gereksinimlerini kusur olarak algılarlar. -
Tasa, endişe, kaygı üzere hisleri çok sık yaşarlar. -
Karar verme ve uygulama noktasında problem yaşarlar. -
Bireyler ortası bağlantıları zayıf ve yüzeysel olur. -
Risk alma ve yeni şeyler deneme konusunda çekimser kalırlar. -
Hudut çizme konusunda zorlanırlar. Hayır diyemezler. -
Geçmişte ya da yarında yaşarlar.
-
Kendinizi tanıyın. güçlü ve zayıf taraflarınızın farkına varın. -
Olumlu alışkanlıklar geliştirin. -
Mükemmeliyetçilikten uzak durun. -
Başarılarınızı küçümsemeyin. -
Kendinizi kimseyle kıyaslamayın. -
Negatif-eleştirel insanlardan ve fikirlerden uzak durun. -
Bedelli ve kâfi olduğunuzu kendinize hatırlatın. -
Düzgün özelliklerinizi geliştirmeye çalışın. -
Tenkitleri şahsileştirmek yerine kendi fikirlerinizi ön planda tutun. -
Gerçekçi maksatlar belirleyin ve bunun için çalışmaya başlayın.