İmtihan korkusu, imtihanın varlığı ile meydana gelen ve imtihan esnasında kişinin sahip olduğu bilgileri kullanmasını engelleyen ve bununla irtibatlı olarak performansının düşmesine yol açan bir korku tipidir. Birey girdiği imtihanda birilerinin onu kıymetlendirecek olmasından ötürü “Yetersizim, başarısız olacağım” üzere olumsuz niyetler üretmektedir. Bu kanılar kişinin imtihan esnasında ağır bir telaş yaşamasına yol açmaktadır. İmtihandan sonra neler olacağına ait kanılar, imtihanın kişinin zihnindeki mana ve kıymeti bu dertlerin yoğunluğunu belirlemektedir. İmtihan telaşı yaşayan bireylerde tasa, başarısızlık korkusu, isteksiz çalışma, dikkatini toplamada zorluk üzere ruhsal belirtiler görürüz. Bu ruhsal belirtiler fizyolojik yansıları tetikleyerek şahısta kalp çarpıntısı, terleme ve titreme üzere reaksiyonları meydana getirmektedir.
Pandemi sürecinde okulların yüz yüze eğitime orta vermesi ile birlikte öğrenciler büyük bir belirsizlik içine sürüklendi. Dersler, ödevler ve imtihanlar çevrimiçi ortama taşındı. Bununla birlikte öğrenciler imtihana hazırlık sürecini öğretmenlerinden ve akranlarından izole bir biçimde geçirmek zorunda kaldı. Bu süreçte öğretmenleri ve akranları ile yüz yüze irtibat kuramayan öğrenciler için imtihana hazırlık periyotları daha da telaşlı bir hal aldı. Birçok öğrenci daima konutta bulundukları için çalışma motivasyonu sağlamayadıklarını belirtmektedir. “Sabah uyandığımda ders çalışacak enerjiyi bulamıyorum” ya da “Her gün birbirine emsal olduğu için motivasyon sağlayamıyorum” üzere çeşitli yorumlarda bulunuyorlar. Pandemi herkes için ruhsal, ekonomik ve toplumsal açıdan zorlayıcı bir süreç. Bu sürecin kendisinden kaynaklı zorluklar ile imtihan tasası bir ortaya geldiğinde elbette öğrenciler için imtihan süreci, pandemi öncesine nazaran daha sıkıntı ve yorucu bir süreç haline geliyor. İmtihana girerken bir yandan Covid 19 önlemlerine uymak zorunda kalıyor, imtihan tarihlerinin sıhhat önlemlerine nazaran değişme ihtimalinden ötürü ağır bir belirsizlik yaşıyorlar.
Pandemi Sürecinde İmtihan Tasası ile Başa Çıkmak İçin Ne Yapılmalı?
Bu süreçte ebeveynlerin tavırları büyük bir ehemmiyet taşımaktadır. Ebeveynler de pandemi sürecinin aksiliklerine maruz kalmaktadır ancak bu noktada çocuğa sergileyecekleri davranışların çocuğun tasa seviyesini direkt etkilediğinin şuurunda olmaları kıymetlidir. Çocuğa büyük beklenti ve sorumluluklar yüklemek, çocuğu akranları ile karşılaştırmak bu süreçte yapılan en önemli yanılgılardır. Çocuğa çalışması için baskı yapmak, çalışmadığında onun moralini bozacak cümleler sarfetmek yerine çocuğa çalışma motivasyonu bulmasında yardım etmek bu süreci her iki taraf için de kolay hale getirecektir. Zira pandemi sürecinde çocuğun tüm gün meskende verimli çalışacak motivasyonu bulması daha da güç hale gelmiştir. Ebeveynler pandemi sürecinin çocuğun performansı üzerindeki tesirini yadsımamalıdır. İmtihandan elde edeceği muvaffakiyet ne olursa olsun her vakit onun yanında olduklarını hissettirmeleri gerekmektedir. Ebeveynlerin imtihana yükledikleri büyük mana, çocuğun imtihana yüklediği manası etkilemekte ve böylece çocuğun tasa seviyesinin artmasına yol açmaktadır.
Çocuklar için pandemi sürecinde gün içinde motivasyon sağlamak için en kıymetli nokta, günü planlamaktır. Elbette ki bu günün her saatini doldurarak epeyce zorlayıcı bir program hazırlamak manasına gelmemektedir. Kişi, kendini fazla zorlamayan ancak gün içinde planlı hareket etmesini sağlayacak bir program hazırlamalıdır. Her saati dolu olan ve hasebiyle bir mühlet sonra uygulanması zorlaşan programlar şahısta başarısızlık hissi uyandırmaktadır. Bunun yerine kişi kendi hayat sistemine nazaran uygulanabilir bir ders çalışma programı hazırlamalı ve molalar vermeyi unutmamalıdır. Bu programda çeşitli ödül saatleri olmalıdır. Her gün konutta olan, herkes üzere toplumsal hayattan izole olan çocuklar, elbette ki onlara motivasyon sağlayan arkadaşları ile görüşmek, gezmek, sinemaya gitmek üzere aktiflikleri yapamamaktadır bu da çalışma sonucunda elde edecekleri mükafatı engellemektedir. Bu süreçte öğrenci kendisine yeni mükafatlar bulmalıdır. Kendisinin güzeline gidecek bir eşya almak, en sevdiği sineması izlemek, bir arkadaşıyla görüşmek, bir hobisini gerçekleştirmek üzere çeşitli mükafatlar yaratmak ve bu mükafatları gün içinde belirlediği çalışma saatlerinin bitiminde uygulamak motivasyonun artmasını sağlayacaktır.
İmtihan korkusunun ağır olarak yaşandığı anlarda nefes antrenmanı uygulamak kalp çarpıntısı üzere fizyolojik belirtilerin azalmasını sağlamaktadır. Kendimize sık sık bunun sırf bir imtihan olduğunu, başarılı olup olmadığımızı belirlemenin tek ölçütünün bu imtihan olmadığını söylemek yarar sağlayacaktır. “Pandemi sürecinde imtihana giriyorum ne kadar şanssızım!” üzere niyetlerden uzaklaşarak tüm dünyanın zorlayıcı bir süreçten geçtiğini ama her imtihanda olduğu üzere bizim verdiğimiz emeğin karşılığını alacağımızı unutmamamız gerekir. Bu noktada kişi, bu emeği vermek için gayret sarfetmeye devam etmelidir.
Pandemi süreci nedeniyle gün içindeki hareket ölçümüz azaldı. Vücudumuzun etkinliğinin düşmesi, zihnimizin etkinliğinin de düşmesine neden olmaktadır. Ama yasak saatleri ya da ulaşılabilirlikten ötürü herkes için dışarıda spor yapmak ya da spor salonuna gitmek mümkün olmamaktadır. Bu noktada meskende yapılacak antrenmanlar devreye girmektedir. Her gün konutta yapılacak kısa periyodik antrenmanlar sağlıklı olmamızı sağlamakla kalmayıp gücümüzü de yükselterek zihnimizin daha etkin olmasını sağlayacaktır.
Pandemiye bağlı olarak yaşadığımız ya da etrafımızda yaşanan sıhhat problemleri da bu süreci korkulu hale getirmektedir. Her gün kendi sıhhatimiz ve sevdiklerimizin sıhhati ile ilgili endişelenmekteyiz. Bu telaşları azaltmanın yolu Covid 19’a karşı tedbirlerimizi almaktır. Bu yüzden bu süreçte kesinlikle covid tedbirlerine uymalıyız ve ayrıyeten sağlıklı beslenmeyi ve bol su tüketmeyi ihmal etmemeliyiz.