iltasyazilim
FD Üye
Pastırma, çiğ etin çeşitli baharatlar ve tuzla kurutulması ile yapılan bir yiyecektir
Günümüzde Kayseri pastırma üretim kenti olarak bilinir Yapılışında kullanılan çemen aromasının en belirgin özelliğidir
pastırmanın tarihi
Evliya Çelebi'nin, Seyahatnamesi'nde, Melukat ve imalatı has beyaz ekmeği, lavaşa yufkası, katmerli böreği, matbah baharlı böreği, lahmı kadit namı ile şöhret bulan kimyonlu sığır pastırması ve miskli et sucuğu hiçbir yerde yoktur İstanbul'a hediye olarak giderdiye övdüğü Kayseri, ürettiği pastırmayla dünya çapında haklı bir üne sahip 20 çeşidi bulunan pastırma, genelde sığır, deve, koyun ve keçi etinden yapılıyor
Et, tuz ve kırmızı biberin birbirine karıştırılarak, sarımsak ve çemenle bastırılıp güneş veya iste kurutulmasıyla meydana gelen bir çeşit et yiyeceği olan pastırma, çok eski bir Türk yemeği ve et konservesidir Tarihi, Orta Asya'da yaşayan Hun ve Oğuz Türklerine kadar ulaşıyor Yola veya savaşa giden Türkler, gıdasız kalmamak ve fazla zaman harcamamak için, yanlarına tuzlanmış sığır ve buna benzer hayvan etleri alırlardı Bu etleri, deri dağarcıklar (kılıflar) içine, bazen da açıktan atın eğerine bağlayarak, bacaklarının arasına iyice sıkıştırırlardı Tuzlanmış et parçaları haftalar süren yolculuk esnasında basıla basıla pastırmahaline gelmiş olurdu Yemek pişirmek için vakti olmayan yolcu veya savaşçı, hiç zaman kaybetmeden bu kolay ve besleyici etleri biraz keser yer, gıdasını alırdı Pastırma, Türkler vasıtasıyla Rumeli'ye, Balkanlar'a ve çevresine götürüldü Türkiye'de en iyi ve en çok pastırma, Kayseri'de üretiliyor Pastırma genelde sığır, deve, koyun ve keçi etinden yapılıyor
Bol enerji kaynağı ve pastırma
Pastırma, çok kuvvetli albüminli bir gıda olup, bilhassa bedenen çalışan insanlar için bol enerji kaynağıdır Hazmı çok kolaydır Az bir pastırma parçasında, çok miktarda etin yerini tutan besin ve kalori değeri mevcuttur
Sığırların sırtlarından ve sinirsiz yerlerinden ayrılan az yağlı veya hiç yağı olmayan et parçaları önce parçalar halinde bölünüp bolca tuzlanır Hazırlanmış tahtalar içinde iyice dövülür Daha sonra bastırılarak çemen tohumu, kırmızı biber ve tuz karışımından meydana gelen bulamaç, dövülmüş etin üzerine sürülür Bu şekildeki bulamaca çemenismi verilmektedir Pastırmanın üzerine sürülen bu maddeler, ete çok güzel koku vererek, uzun müddet kokuşmasını önler Pastırma yapımına, yaz ayının sonunda, sonbahar mevsiminin ortalarında başlanır Hazırlanmış, tuzlanmış ve çemenlenmiş parçalar rüzgarlı yerlerde kurutularak hazır hale getirilir
Lezzeti doğraması
Pastırma ne kadar iyi yapılırsa yapılsın, iyi doğranmazsa ağızda kolayca çiğnenmez Kayseri pastırması mutlaka bıçak ile doğranmalıdır Makinada doğranan pastırma, yandığı için lezzetini kaybeder
Pastırma çeşitleri
Pastırma çeşitleri arasında, en kıymetli ve lezzetlisi kuşgömü, sırt ve antrkot cinsi olanı Büyükbaş hayvanın sırt bölgesinden elde edilen etlerden yapılan bu grup pastırmalar birinci kalite, eğrice, dilme, şekerpare adı verilen türler ikinci kalite ve sıra pastırması da üçüncü kalite olarak adlandırılıyor
Günümüzde Kayseri pastırma üretim kenti olarak bilinir Yapılışında kullanılan çemen aromasının en belirgin özelliğidir
pastırmanın tarihi
Evliya Çelebi'nin, Seyahatnamesi'nde, Melukat ve imalatı has beyaz ekmeği, lavaşa yufkası, katmerli böreği, matbah baharlı böreği, lahmı kadit namı ile şöhret bulan kimyonlu sığır pastırması ve miskli et sucuğu hiçbir yerde yoktur İstanbul'a hediye olarak giderdiye övdüğü Kayseri, ürettiği pastırmayla dünya çapında haklı bir üne sahip 20 çeşidi bulunan pastırma, genelde sığır, deve, koyun ve keçi etinden yapılıyor
Et, tuz ve kırmızı biberin birbirine karıştırılarak, sarımsak ve çemenle bastırılıp güneş veya iste kurutulmasıyla meydana gelen bir çeşit et yiyeceği olan pastırma, çok eski bir Türk yemeği ve et konservesidir Tarihi, Orta Asya'da yaşayan Hun ve Oğuz Türklerine kadar ulaşıyor Yola veya savaşa giden Türkler, gıdasız kalmamak ve fazla zaman harcamamak için, yanlarına tuzlanmış sığır ve buna benzer hayvan etleri alırlardı Bu etleri, deri dağarcıklar (kılıflar) içine, bazen da açıktan atın eğerine bağlayarak, bacaklarının arasına iyice sıkıştırırlardı Tuzlanmış et parçaları haftalar süren yolculuk esnasında basıla basıla pastırmahaline gelmiş olurdu Yemek pişirmek için vakti olmayan yolcu veya savaşçı, hiç zaman kaybetmeden bu kolay ve besleyici etleri biraz keser yer, gıdasını alırdı Pastırma, Türkler vasıtasıyla Rumeli'ye, Balkanlar'a ve çevresine götürüldü Türkiye'de en iyi ve en çok pastırma, Kayseri'de üretiliyor Pastırma genelde sığır, deve, koyun ve keçi etinden yapılıyor
Bol enerji kaynağı ve pastırma
Pastırma, çok kuvvetli albüminli bir gıda olup, bilhassa bedenen çalışan insanlar için bol enerji kaynağıdır Hazmı çok kolaydır Az bir pastırma parçasında, çok miktarda etin yerini tutan besin ve kalori değeri mevcuttur
Sığırların sırtlarından ve sinirsiz yerlerinden ayrılan az yağlı veya hiç yağı olmayan et parçaları önce parçalar halinde bölünüp bolca tuzlanır Hazırlanmış tahtalar içinde iyice dövülür Daha sonra bastırılarak çemen tohumu, kırmızı biber ve tuz karışımından meydana gelen bulamaç, dövülmüş etin üzerine sürülür Bu şekildeki bulamaca çemenismi verilmektedir Pastırmanın üzerine sürülen bu maddeler, ete çok güzel koku vererek, uzun müddet kokuşmasını önler Pastırma yapımına, yaz ayının sonunda, sonbahar mevsiminin ortalarında başlanır Hazırlanmış, tuzlanmış ve çemenlenmiş parçalar rüzgarlı yerlerde kurutularak hazır hale getirilir
Lezzeti doğraması
Pastırma ne kadar iyi yapılırsa yapılsın, iyi doğranmazsa ağızda kolayca çiğnenmez Kayseri pastırması mutlaka bıçak ile doğranmalıdır Makinada doğranan pastırma, yandığı için lezzetini kaybeder
Pastırma çeşitleri
Pastırma çeşitleri arasında, en kıymetli ve lezzetlisi kuşgömü, sırt ve antrkot cinsi olanı Büyükbaş hayvanın sırt bölgesinden elde edilen etlerden yapılan bu grup pastırmalar birinci kalite, eğrice, dilme, şekerpare adı verilen türler ikinci kalite ve sıra pastırması da üçüncü kalite olarak adlandırılıyor