teknolojiuzmani
FD Üye
Ekonomik kriz nedeniyle zora düşüp çalıştırdığı personellerin maaşını ödeyemeyen işverenlerin maaş yükünü 3 ay İşsizlik Sigortası Fonu'na yükleyen kısa çalışma ödeneğinin mühleti 3 daha uzatılarak 6 aya çıkarıldı.
Türkiye iktisadı son iki çeyrektir yüzde 3 ve yüzde 2.6 küçülerek resesyona girip krizi tescillemesine karşın, müddet uzatımına münasebet olarak “dışsal etkiler” gösterildi.
ZORLAYICI SEBEPLER
Kısa çalışma ödeneğinden 3 ay müddetle yararlandığı halde durumunu düzeltip kendi ayakları üzerinde duramayan firmalara 3 ay daha maaş dayanağı verilmesini düzenleyen Cumhurbaşkanı kararı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Karara nazaran, dışsal tesirlerden kaynaklanan dönemsel durumlar kapsamındaki zorlayıcı sebepler gerekçesiyle kısa çalışma uygulanan işyerleri, bu yılın sonuna kadar müracaatta bulunmaları halinde, 3 ay daha kısa çalışma ödeneğinden yararlandırılacak.
Uzatma takviyesi, maaşları işveren yerine hala İşsizlik Sigortası Fonu'ndan ödenen personeller için değil, tıpkı işyerindeki öbür emekçiler için verilecek. Karara nazaran ayrıyeten kısa çalışma ödeneği maddedeki bir haftalık müddet beklenmeden çabucak ödenirken birinci 3 aylık periyotta yapılan ödemeler işsizlik ödeneği mühletinden de düşülmeyecek.
EN FAZLA 3 AYDI
Kısa çalışma ödeneği, olağanda genel ekonomik, sektörel yahut bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma müddetlerinin süreksiz olarak değerli ölçüde azaltılması yahut işyerinde faaliyetin büsbütün yahut kısmen süreksiz olarak durdurulması hallerinde en fazla 3 ay müddetle veriliyordu.
Devlet bütçesi yerine işsizlik sigortası kaynaklarından sağlanan bu ödeneğin verilebilmesi için iktisadın krize girdiğinin ilan edilmesi gerekiyordu. Fakat AKP, bir çok firma kriz yüzünden zora girip personel çıkarmak zorunda kalmasına karşın ekonomik krizin varlığını kabul etmediği için kısa çalışma ödeneği uygulanamadı. Bunun üzerine mevzuata, dışsal tesirlerden kaynaklanan durumlar sözü eklendi. Böylelikle kriz sözü kullanılmadan, zora düşüp işçisinin maaşını ödeyemeyen firmalara maaş dayanağı sağlamanın önü açılmış oldu.
5 ayda 125 bini aşkın maaş ödendi
İşkur kayıtlarına nazaran, personelinin maaşını ödeyemez duruma düşen işverenlere İşsizlik Sigortası Fonu'ndan, geçen yılın aralık ayından bu yılın nisan ayına kadar geçen 5 ayda yapılan maaş ödemesi 94 milyon 710 bin liraya, maaşı ödenen personel sayısı ise 125 bin 933'e fırladı.
Halbuki krizin şimdi derinden hissedilmediği 2017'nin tamamında 506 personel için 759 bin lira, 2018'in 11 aylık devrinde de yalnızca 267 emekçi için 671 bin liralık maaş ödenmişti. Maaşı işveren yerine Fon'dan ödenen personel sayısındaki artış ve takviyenin 3 ay uzatılması krizin devam ettiğini gösteriyor.
Erdoğan Süzer/Sözcü