Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
dreamseo
FD Üye
İnsanlara öğüt vermek amacıyla yazılan manzum ve mensur eserlere verilen isim Pendname’dir Gerek geniş halk kitlelerini ve gerekse devleti yönetenleri ahlâkî yönden olgunlaştırmayı, erdemli kılmayı amaçlayan pendnamelerin en meşhuru ise Feridüddin Attar'a aittir
Klâsik edebiyatımızda asırlar boyunca kaleme alınan eserler arasında pendnameler ve benzer nitelikli öğüt kitaplarının ayrı bir yeri ve önemi vardır Bu tür eserlerin hemen hepsinin netice itibariyle etkilendiği veya model olarak benimsediği eser, Feridüddin Attar'ın Pendnamesidir
Pendname kelimesi Fars kökenli olup, öğüt, nasihat kitabı anlamlarına gelir İfade formu olarak mesnevi nazım şeklini kullanan pendnameler veya bu isim altında görülmese bile pendname niteliğindeki bu eserlerin en önemli vasıfları dinî, tasavvufî ve ahlâkîdidaktik karakter arzetmesidir Klişe bir yapının görüldüğü mesnevilerle genellikle başta tevhid, sonra münâcât ve nât ile zamanın padişahına övgü bulunur Bunun yanında öğretici eserlerde küçük bir başlangıçtan sonra konuya girildiği de olur Çoğu zaman şâir, eserini küçük başlıklar altında bölümlere ayırır Şayet eserde, öğretme ve telkin etme amaçlanmışsa bu takdirde anlatılanlar, ilgili Kur'an âyetleri ve hadislerle desteklenmeye ve belgelendirilmeye çalışılır Kanaatimizce, gerek geniş halk kitlelerini ve gerekse devleti yönetenleri ahlâkî yönden olgunlaştırmayı, erdemli kılmayı amaçlayan pendnâme» nitelikli öğüt kitaplarının 'kaynaklarını islâm, tasavvuf, eski Yunan, Iran mitolojisi ve Türk geleneği şeklinde sınıflama hatalı olmayacaktır
Pendnâme tarzındaki öğüt kitaplarının yazılması Tanzimat yıllarına kadar devam eder Bu çerçevede 17 yüzyılda Ömer Fuâdî Efendi ile Askerî'nin Pendnâmeleri, 18 yüzyılda Rusçuk'lu Zarîfî Ömer Efendi ile Naim'in Pendnâmeleri, bu arada yine aynı asırda Osmanzâde Tâib'in Hülâsatü'lAhlâk, Nahifi Süleyman'ın Nasihatü'lVüzerâ ve asrın sonunda Sünbülzâde Vehbî'nin Lütfiyye'si ile 19 yüzyılda Vak'anüvis Esad Mehmed Efendi'nin Pendnâme'si kayda değer önemli eserlerdir…
Sahadaki ilk ve orijinal eser olması bakımından Attar ve Pendnâmesi üzerinde kısaca duralım: Kaynakların hicrî 513 tarihinde Nişabur civarındaki köylerden birinde doğduğunu belirttikleri Mehmed Feridüddin Attar'ın hayâtına dâir birçok rivayet vardır Bizi ilgilendiren Pendnâme adlı eseridir
Klâsik edebiyatımızda asırlar boyunca kaleme alınan eserler arasında pendnameler ve benzer nitelikli öğüt kitaplarının ayrı bir yeri ve önemi vardır Bu tür eserlerin hemen hepsinin netice itibariyle etkilendiği veya model olarak benimsediği eser, Feridüddin Attar'ın Pendnamesidir
Pendname kelimesi Fars kökenli olup, öğüt, nasihat kitabı anlamlarına gelir İfade formu olarak mesnevi nazım şeklini kullanan pendnameler veya bu isim altında görülmese bile pendname niteliğindeki bu eserlerin en önemli vasıfları dinî, tasavvufî ve ahlâkîdidaktik karakter arzetmesidir Klişe bir yapının görüldüğü mesnevilerle genellikle başta tevhid, sonra münâcât ve nât ile zamanın padişahına övgü bulunur Bunun yanında öğretici eserlerde küçük bir başlangıçtan sonra konuya girildiği de olur Çoğu zaman şâir, eserini küçük başlıklar altında bölümlere ayırır Şayet eserde, öğretme ve telkin etme amaçlanmışsa bu takdirde anlatılanlar, ilgili Kur'an âyetleri ve hadislerle desteklenmeye ve belgelendirilmeye çalışılır Kanaatimizce, gerek geniş halk kitlelerini ve gerekse devleti yönetenleri ahlâkî yönden olgunlaştırmayı, erdemli kılmayı amaçlayan pendnâme» nitelikli öğüt kitaplarının 'kaynaklarını islâm, tasavvuf, eski Yunan, Iran mitolojisi ve Türk geleneği şeklinde sınıflama hatalı olmayacaktır
Pendnâme tarzındaki öğüt kitaplarının yazılması Tanzimat yıllarına kadar devam eder Bu çerçevede 17 yüzyılda Ömer Fuâdî Efendi ile Askerî'nin Pendnâmeleri, 18 yüzyılda Rusçuk'lu Zarîfî Ömer Efendi ile Naim'in Pendnâmeleri, bu arada yine aynı asırda Osmanzâde Tâib'in Hülâsatü'lAhlâk, Nahifi Süleyman'ın Nasihatü'lVüzerâ ve asrın sonunda Sünbülzâde Vehbî'nin Lütfiyye'si ile 19 yüzyılda Vak'anüvis Esad Mehmed Efendi'nin Pendnâme'si kayda değer önemli eserlerdir…
Sahadaki ilk ve orijinal eser olması bakımından Attar ve Pendnâmesi üzerinde kısaca duralım: Kaynakların hicrî 513 tarihinde Nişabur civarındaki köylerden birinde doğduğunu belirttikleri Mehmed Feridüddin Attar'ın hayâtına dâir birçok rivayet vardır Bizi ilgilendiren Pendnâme adlı eseridir
