Periodontal hastalığı olanlara beslenme önerileri

20.yüzyılın başlangıç yıllarında I.Dünya harbinin yaraları sarıldıktan sonra, harplerde elde edilen tecrübelerin ışığında diyet ve periodontal ( dişeti ) marazlar üzerinde araştırmalar başlamıştır. Proteinlerin, vitaminlerin, minerallerin rolü tartışıldıktan sonra beslenme malumatlarının günlük meslek hayatında uygulanılmasına çalışılmıştır. Yalın olarak hastalara 1 hafta müddetle yemeklerde ve yemek aralarında yediklerini yazmaları istenmiş, hasta yediklerinin listesini getirince periodontal sorun yaratabilecek azıkların al kalemle daire içine alarak bilgilendirilmeye çalışılmıştır. Araştırmacılar yalnız güzel bir diyet anamnezi ve kayıtlarının kâfi olmadığını, öteki klinik ve laboratuar bulgularının da göz önünde bulundurulması gerektiğini belirtmişlerdir.

Beslenme konusunda periodontal illeti olanlara rehberlik etmek, periodontal illetin tedavi ve güzelleşmesinde en güzel sonucun alınmasını sağlayacaktır. Periodontal illetlerin tedavisinde beslenme çok değerlidir.

Protein Eksikliği ve Periodontal Illetler

Protein eksikliği yahut yokluğunun dişetini etkilemesi son nokta olağandır. Protein eksikliğinin dişeti üzerindeki tesiri araştırmacılar tarafından incelenmiştir.
Klinik gözlemlerde ziyade protein ve düşük karbonhidrat diyeti pratiklerinde cep derinliği ve dişlerin sallanmasında azalma, gingival sıhhatte düzelme görülmüştür.

Periodontal Problemli Hastalara Diyet Tavsiyeleri


• Günde 8-10 kesme şekerden ( 40-50 gr ) çokça almanın zararlı olduğu öğretilmelidir.
• Hasta sabah kahvaltısında 1-2 tatlı kaşığı reçel, bal, pekmez vs. yemiş ise o gün çay ve kahveyi şekersiz içmeyi öğrenmelidir.
• Sabah kahvaltısında yumurta ve portakal suyu, öğlen yemeğinde çorba, 1 porsiyon et yemeği ( 150 gr ), meyve, akşam yemeğinde yeniden çorba, günün yemeği, meyve ve süt tüketmelidir.
• Hasta kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı, hurma, erik ve elma kurusu, pestiller ve cevizli sucuklar, çeşitli helvalar, pasta ve kurabiyeler, çikolatalar üzere şekerden varlıklı besinler yemeyi planlıyor ise 100 gramında 60-70gr şeker bulunduğunu, bunlardan rastgele birinden 100gr yediği takdirde o gün tatlı hiçbir şey yememesi gerektiği öğretilmelidir.

Hastalara öncelikle yumurtalı tatlıların sırf dişetlerine zarar vermekle kalmadığı ayrıyeten kanda bulunan trigliserit, kolestrol ve total lipit seviyelerini yükselterek kalp damarlarını daraltabilecekleri, sonucunda vukuatın enfarktüs yahut kalp buhranına gidebileceği öğretilmek zorundadır. Hastalar tatlı muhtaçlıklarını taze meyveler ile giderebilirler. Fakat tatlı tüketiminde meyveleri dahi ölçülü almak gerekmektedir. ( Tatlı kiraz, çekirdeksiz tatlı üzüm vs. ) Belirtilen kurallara uymamak gelecek yıllarda hasta da obezite (şişmanlık) ve belirtilerinin olduğu meseleleri meydana getirip hastanın evvel hayat kalitesini daha sonra sıhhatini tehdit edecektir.

Periodontal tedavi öncesi ve sonrası en çok istek edilen husus hayat uzunluğu dişlerin ağızda kalabilmesidir. Dişlerin periodontal açıdan ağızda kalabilmesi için 1 numaralı bahis ağız sıhhati ve dişhekiminin 3-6 aylık denetimleri ve 2 numaralı husus ise beslenme kurallarına sımsıkı bir formda sarılınmasıdır.

Su Tüketimi


İnsan vücudunun su gereksinimi ve vücuda olan tesiri gereğince araştırılmalıdır. O nedenle gereğince su içmemenin ne sonuçlar verebileceğinin belirtilmesi tarafında olabilecektir.
• Teneffüs sistemi: Ağız kuruluğu, üst teneffüs yollarında infeksiyonlar görülebilir.
• Ağız mukozası ve dişetleri: Ağız kuruluğu (kserestomi ), dişetinde büyüme, tükürüğün yapışkan bir hal alması, diş çürüklerinde artış meydana gelebilir.
• Deri: Kuruluk, çatlaklar, turgorda azalma ve infeksiyonlara karşı daha hassas hale gelir.
• Gastrointestinal sistem: Az su içme, mide de ekşime, yanma ve hazımsızlık şikâyetleri, bağırsaklarda tembellik, kabızlık, hemoroit durumları meydana gelebilir.


Sonuçlar;


1. İlerlemiş periodontal ( dişeti ve kemik iltihabı ) sorunu olan hastalarda diyet tahlili gerekmekte öncelikle şekerli azıkların tüketimi sonlandırılmalıdır.
2. Cerrahi müdahale ( gingivektomi, flap ) vakalarında 55 yaşın üzerindeki öbekte hekim ve diyetisyen işbirliği gerekmektedir.
3. Genç yaşta başlangıç lezyonu olan hastalara da diyet tahlili gerekmektedir.
4. Hastalar uzunluk ve kilolarına nazaran 2-3,5 litre su içmesi konusunda uyarılmalıdır. Toplulukların %10'unda ağız kuruluğu vardır.
5. Periodontal sıhhatin devamlılığı açısından çay, kahve ve öteki gazozlar, kakaolu azıklara had getirilmelidir.
6. Alkol tüketimi varsa kısıtlanmalıdır. Alkol kullananlarda periodontal illetin şiddeti artar. Alkol kullanma alışkanlığı olan hastaların B kompleks vitaminleri +C vitamini tabletlerine muhtaçlık vardır.


Sonuç olarak vücut sıhhati için istikrarlı beslenme ne kadar değerli ise periodontal sıhhatin devamlılığı içinde istikrarlı beslenme o kadar kıymetlidir. Vücudunu ve kilosunu haftada 3-5 kere tavsiye edilen orantıda egzersiz yaparak, sağlıklı beslenip, kilosunu koruma edenlerin periodontal problemlerinde azalma görülmektedir.