Periyodik Cetvel Dönem Ödevi

Periyodik Cetvel Dönem 0Ödevi Misal
Periyodik Cetvel Kısa Dönem Ödevi

Periyodik Cetvel Tarihçesi
19 asır başlarında kimyasal tahlil yöntemlerinde süratli gelişmeler elementlerin ve bileşiklerin maddesel ve kimyasal özelliklerine ilişkin çok geniş bir bilgi birikimine neden oldu Bunun sonucunda bilim adamları elementler için dağıtılmış sınıflandırma sistemleri bulmaya çalıştılar Rus kimyacı Dimitriy İvanoviç Mendeleyev 1'larda elementlerin özellikleri arasındaki ilişkileri enine boyuna araştırmaya başladı 1869'da, elementlerin gelişen atom ağırlıklarına kadar dizildiklerinde özelliklerinin de periyodik olarak değiştiğini ifade eden periyodik yasayı geliştirdi ve gözlemlediği bağlantıları gösterilmek için bir periyodik tablo hazırladı Alman kimyacı Lothar Meyer de, Mendeleyev'den egemen olarak az kalsın aynı zamanda aynı bir sınıflandırma yöntemi ilerletti Mendeleyev'in periyodik tablosu o güne dek kimsesiz incelenmiş kimyasal bağlantıların öyle çoğunun birlikte gözlemlenmesini de makul kıldı Lakin bu sistem önceleri öyle kabul görmedi Mendeleyev tablosunda bazı boşluklar bıraktı ve bu yerlerin hemen şimdi bulunmamış elementlerle doldurulacağını ön gördü Fiilen de bunu izleyen 20 sene içinde skandiyum, galyum ve germanyum elementleri bulunarak boşluklar doldurulmaya başlandı

Periyotlar
Devirli sistemin bugün kullanılan uzun Periyotlu şeklinde, doğal olarak bulunmuş veya suni yolla elde edilmiş olan 107 element çoğalan atom numaralarına kadar yedi yatay periyotta sıralanır ; lantandan (atom numarası 57) lütesyuma (71) değin uzanan lantanitler dizisi ile aktinyumdan (89) lavrensiyuma (103) aktinitler dizisi bu periyotların aşağı ayrıca sıralanır Periyotların uzunlukları farklıdır Birincil periyot hidrojen periyodudur Ve burada hidrojen (1) ile helyum (21) yer alır Bunun peşinde her birinde 8 element yer alan iki kısa periyot uzanır Birinci kısa periyotta lityumdan (3) neona (10) dek olan elementler, ikinci kısa periyotta ise sodyumdan (11) argona (18) kadar olan elementler yer alır Bunları, her birinde 18 elementin bulunduğu iki uzun periyot izler Birinci uzun periyotta potasyumdan (19) kriptona (36), ikinci uzun periyotta rubidyumdan (37) ksenona (54) kadar olan elementler bulunur Sezyumdan (55) radona (86) dek uzanan 32 elementlik çok uzun altıncı periyot, lantanitlerin farklı tutulmasıyla 18 sütunda toplanmıştır ve özellikleri birinci ve ikinci uzun periyottaki elementlerinkine fazla benzer elementler bu elementlerin altında yer alır 32 elementlik en son uzun periyot tamamlanmamıştır Bu periyot ikinci en uzun periyottur ve atom numarası 118 olan elementlerle tamamlanacaktır

Gruplar
Helyum, neon, argon, kripton, ksenon ve radondan oluşan altı cet gaz, tamamen doymuş altı periyodun sonunda yer alır ve bunlar periyodik sistemin 0 grubunu oluştururlar Lityumdan flüora ve sodyumdan klora dek uzanan ikinci ve üçüncü periyottaki yedişer element ise sırasıyla I, II, III, IV, V, VI, VII grupları oluştururlar Dördüncü periyotta bulunan, potasyumdan broma dek sıralanan 17 elementin özellikleri farklıdır Bunların devirli sistemde 17 daha aşağı grup oluşturdukları düşünülebilir, ama bu elementler geleneksel olarak 15 daha alçak grupta toplanırlar ve demir, kobalt, nikel ve bundan sonraki periyotta aynı özellikte olan elementler tek bir grupta, VIII Grupta yer alırlar Potasyumdan (19) manganeze (25) değin olan elementler sırasıyla Ia, IIa, IIIa, IVa, Va, VIa, VIIa daha alçak gruplarında, bakırdan (29) broma (35) değin olan elementler de Ib, IIb, IIIb, IVb, Vb, VIb, VIIb, alt gruplarında toplanırlar

I grup alkali metaller grubudur; lityum ve sodyumun yanı sıra potasyumdan fransiyuma değin inen metalleri kapsayan bu grup, farklı özelliklere sahip Ib grubu metallerini içermez Aynı biçimde, berilyumdan radyuma kadar inen elementleri kapsayan II grup toprak alkali metallerdir ve IIb grubundaki elementleri kapsamaz III grubu oluşturan bor grubu elementlerinin özellikleri, IIIa grubunun mu yahut IIIb grubunun mu, bu grupta yer alacağı sorusuna kesin bir cevap getirmez, fakat çoğunlukla IIIa grubu elementleri bor grubu olarak düşünülür IV grubu karbon grubu elementleri oluşturur ; bu grup silisyum, kalay, kurşun, gibi elementleri kapsar Azot grubu elementleri V grupta toplanmışlardır VI grup oksijen grubu elementlerinden, VII grup ise halojenlerden oluşur Hidrojen elementi bazı tablolarda Ia grubunda gösterilmekle birlikte kimyasal özellikleri alkali metallere veya halojenlere çok benzemez ve elementler aralarında benzersiz özelliklere sahip tek elementtir böylece hiç bir grubun kapsamında değildir

Uzun periyotların (4, 5 Ve 6 periyotlar) orta bölümünde bulunan IIIb, IVb, Vb, VIIb, Ib gruplarındaki ve VIII gruptaki 56 elemente geçiş elementleri denir

Bir Periyotta Soldan Sağa Dürüst Gidildikçe

Atom no, kütle no, proton sayısı, atom kütlesi, nötron sayısı, elektron sayısı, değerlik elektron sayısı artar Atom çapı küçülür İyonlaşma enerjisi artar Elektron ilgisi ve elektronegatifliği artar (8A hariç) Elementlerin metal özelliği azalır, ametal özelliği artar (8A hariç) Elementlerin oksitlerinin ve hidroksitlerinin baz özelliği azalır, asitlik nitelik artar (8A hariç) Elementlerin indirgen özelliği azalır, yükseltgen özelliği artar (8A hariç)
Bir Grupta Yukarıdan Aşağıya Içten İnildikçe

Proton sayısı, nötron sayısı, elektron sayısı, çekirdek yükü, Atom no, Kütle no artar Atom çapı büyür Değerlik elektron sayısı değişmez İyonlaşma enerjisi, elektron ilgisi ve elektronegatiflik azalır Elementlerin metal özelliği artar, ametal özelliği azalır Elementlerin, oksitlerin ve hidroksitlerin baz özelliği artar, asit özelliği azalır Elementlerin indirgen özelliği artar, yükseltgen özelliği azalır Periyodik Cetvelin İncelenmesi

KİMYA DERSİ DÖNEM ÖDEVİ

İÇİNDEKİLER


Devirli Tablo Hakkında Kısa Veri Periyodik Cetvelin Şekli Devirli Cetvelin Özellikleri Bazı grupların Özellikleri Elementlerin Devirli Cetveldeki Yeri Bazı özelliklerin Devirli Cetveldeki Değişimi


1 Periyodik Tablo Hakkında Kısa Bilgi


Kimyacılar,19yüzyılın başlarında,elementlerin atom kütleleri ve kimyasal özellikleriyle,bunlar arasındaki ilişkiler konusunda çok yoğun çalışmalarda bulunmuşlar ve ilk olarak JAR Newlands adlı bilim adamı, elementler gelişen atom kütlelerine kadar sıralandığında,bir elementin kendisini izleyen sekizinci elemente aynı özellikler gösterdiğini açıklayan oktavlar yasasını ortaya koymuştur

Elementleri,Periyodik olarak birincil kere aranjör JL Meyer ve D Mendeleev (1869) adlı bilim adamıdırBu bilim adamları,benzer özellikler içeren elementleri ard arda dizdiklerinde,atom kütlesine dayanan bir tablo elde etmişler ve Galyum (Ga) ve Germanyum (Ge) gibi o zamanlar bilinmeyen bir takım elemenlerin varlığını,hatta özelliklerini varsayım edebilmişlerdirBu konuda ilerliyen araştırmalar,elementlere ait periyodik(açıklanmış bir armoni içinde tekrarlanan) özelliklerin atom kütlesine yok,atomun diğer bir özelliğine yan olduğunu göstermiştirBu özelliğin atom numarası olduğu anlaşılmış ve günümüzde kullanılan çağdaş devirli tablo ortaya çıkmıştır

Modern periyodik sistem Kimyayı kolaylaştıran en manâlı araçlardan biridir Bu tabloda elementler gelişen atom numaralarına kadar sıralanmıştır Bu koyma aynı özellikteki elementleri benzer grup altında toplayacak şekildedir Devirli sistem esas olarak, değerlik, alaşım formülleri gibi, kimyasal özellikler gibi, yoğunluk, erime, kaynama sıcaklıkları gibi, fiziksel özellikler temel alınarak hazırlanmıştır

Devirli Tablonun Şekli


Periyodik Cetvelin Özellikleri


Periyodik cetvelde dikey sütunlara grup yatay sıralara da periyot denir 8 tane A (baş grup) 8 tanede B edinmek üzere 16 grup vardır


Bir elementin bulunduğu baş grup numarası onun değerlik elektron sayısına eşittir Mesela element 7A grubundaysa değerlik elektronu 7, 3A grubundaysa değerlik elektronu 3 dür


Aynı gruptaki elementlerin değerlik elektronları benzer olduğundan kimyasal özellikleri de aynıdır


Devirli cetveldeki gruplar şöyle adlandırılır


1A Alkali metaller 2A Toprak alkali metaller 3A Toprak metalleri 4A Karbon grubu 5A Azot grubu 6A Oksijen grubu 7A Halojenler 8A Soygazlar(asal gazlar)
5 Her periyot bir alkali metalle başlar ve bir soygaz ile biter

6 Hidrojen alkali metal olmadığından 1periyot alkali metalle başlamaz

7 Periyotlarda soldan sağa doğru gidildikçe asitlik özelliği artar, bazlık ve elektrik iletkenliği azalır

8 Soldan sağa doğru atom çapı azalırken yukarıdan aşağıya dürüst atom çapı artar

9 Soldan sağa içten iyonlaşma enerjisi artarken yukarıdan aşağıya doğru iyonlaşma enerjisi azalır

10 Soldan sağa dürüst çap azaldığı için elementlerin elektron ilgisi (elektronegatiflik) artar, yukarıdan aşağıya doğru azalır

11 Yukarıdan aşağıya dürüst metalik özellik artar, soldan sağa doğru azalır

4 Bir Takım Grupların Özellikleri

1A GRUBU (ALKALİ METALLER) (Li, Na, K, Rb,Cs,Fr)


1 Değerlik elektron sayıları bir olduğu için bu elektronunu kolaylıkla vererek bileşiklerinde yalnızca +1 değerlik alırlar İyi indirgendirler

2 Çok faal oldukları için tabiatta bileşikleri halinde bulunurlar Tuzlarının elektroliziyle saf halde elde edilebilirler


3 Su ve hava oksijeniyle tepkimeye girdiklerinden laboratuvarda eter yada gaz yağında saklanırlar

4 Alevi karakteristik renklere boyarlar( Na sarıya, Li kırmızıya )

5 Yumuşak ve parlaktırlar Erime noktaları ve yoğunlukları küçüktür Grupta yukarıdan aşağıya inildikçe yoğunlukları büyür, erime noktaları küçülür

7A GRUBU ( HALOJENLER ) (F,Cl,Br,I,Beygir)




1 Değerlik elektron sayıları 7 olduğu için bileşiklerinde +7 ile 1 arasında dağıtılmış değerlikler alabilirler Bilhassa 1 değerlik alırlar

2 Hidrojenli bileşikleri asit özelliği gösterir(HCl,HI,HF) Grupta yukarıdan aşağıya inildikçe asitlik özelliği artar

3 Atom numaraları soygazlardan bir eksiktir

4 Grupta yukarıdan aşağıya inildikçe atom no ve atom yarıçapı artar, elektron alma özelliği (elektron ilgisi) azalır

5 Pcetvelde elektron alma ilgisi maksimum olan (elektronegatifliği en fazla) element flor olduğundan flor en iyi yükseltgendir

6 2 atomlu moleküller halinde bulunurlar Oda şartlarında F2, Cl2 gaz , Br2 sıvı I2 ve At2 katıdır

ÖSYM sınavında 1A , 7A ve 8A grubunun özellikleri sorulmaktadır



8A GRUBU (SOYGAZLAR) (He, Ne, Ar, Kr, Xe Rn)



Bu gruba ait olan elementler kararlı olup kimyasal tepkimeye girmezler

5 Elementlerin Devirli Cetveldeki Yeri

Yeri belirlenecek elementin elektron dağılımı yapılır Değerlik elektron sayısı grubunu, en yüksek enerji düzeyi de periyodunu gösterir Son orbital S yada P ile bitiyorsa A, d ile bitiyorsa B grubu elementidir



Örnek :

Atom numarası 15 olan elementin periyodik cetveldeki yeri neresidir ?

2+3 5 5A

15X 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3

3 periyot


19X, 13Y, 23Z elementlerinin periyodik cetveldeki yerlerini belirleyiniz ?



19X : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 : 4periyot 1A grubu


13Y: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 : 3periyot 3A grubu

23Z: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d3 : 4periyot B grubu

6 Bazı Özelliklerin Periyodik Cetveldeki Değişimi

1 ATOM NUMARASI

Periyotlarda soldan sağa, gruplarda yukarıdan aşağıya inildikçe atom numarası artar

2 ATOM YARIÇAPI (Atom hacmi)

Atom yarıçapı atomun büyüklüğünün ölçüsüdür Bu bakımdan yörünge sayısyıla dürüst orantılıdır Yörünge sayıları eşitse, atom numrası küçük olanın (çekirdekteki çekim kuvveti eksik olduğundan) yarıçapı daha büyüktür

Bu bakımdan gruplarda yukarıdan aşağıya inildikçe atoma yeni yörüngeler eklendiğinden atom çapı artmakta, soldan sağa içten yeni yörünge eklenmediğinden atom çapı azalmaktadır



3 İYONLAŞMA ENERJİSİ

İyonlaşma enerjisi atom çapı ile ters orantılıdır Soldan sağa doğru çap azaldığından iyonlaşma enerjisi artmakta, yukarydan aşağıya doğru çap arttığından iyonlaşþma enerjisi azalmaktadır

4 ELEKTRON ALMA VE VERME ÖZELLİĞİ

Gruplarda yukarydan aşağıya inildikçe elektron verme özelliği artar, periyotlarda soldan sağa gidildikçe azalır Yörünge sayıları eşit olanlardan, değerlik elektron sayısı az olan daha kolay elektron verir

Bir elementin metalik özelliği elektron verme eğilimiyle ölçülür

Bir elementin ametalik özelliğide elektron alma eğilimiyle ölçülür Periyodik Cetvelin İncelenmesi

KİMYA DERSİ DÖNEM ÖDEVİ

İÇİNDEKİLER

Periyodik Tablo Hakkında Kısa Bilgi

Devirli Cetvelin Şekli

Periyodik Cetvelin Özellikleri

Bir Takım grupların Özellikleri

Elementlerin Periyodik Cetveldeki Yeri

Bazı özelliklerin Periyodik Cetveldeki Değişimi

Litaratür

1 Periyodik Tablo Hakkında Kısa Bilgi

Kimyacılar,19yüzyılın başlarında,elementlerin atom kütleleri ve kimyasal özellikleriyle,bunlar arasındaki ilişkiler konusunda çok yoğun çalışmalarda bulunmuşlar ve başlangıçta JAR Newlands adlı bilim adamı, elementler gelişen atom kütlelerine kadar sıralandığında,bir elementin kendisini izleyen sekizinci elemente benzer özellikler gösterdiğini açıklayan oktavlar yasasını ortaya koymuştur

Elementleri,Devirli olarak ilk defa düzenleyen JL Meyer ve D Mendeleev (1869) adlı bilim adamıdırBu bilim adamları,benzer özellikler taşıyan elementleri ard arda dizdiklerinde,atom kütlesine dayanan bir tablo elde etmişler ve Galyum (Ga) ve Germanyum (Ge) gibi o zamanlar bilinmeyen bir takım elemenlerin varlığını,hatta özelliklerini tahmin edebilmişlerdirBu konuda ilerliyen araştırmalar,elementlere ait periyodik(kayıtlı bir uyum içinde tekrarlanan) özelliklerin atom kütlesine yok,atomun diğer bir özelliğine tabi olduğunu göstermiştirBu özelliğin atom numarası olduğu anlaşılmış ve günümüzde kullanılan modern periyodik tablo ortaya çıkmıştır

Çağdaş devirli sistem Kimyayı kolaylaştıran en kayda değer araçlardan biridir Bu tabloda elementler gelişen atom numaralarına kadar sıralanmıştır Bu koyma aynı özellikteki elementleri benzer grup aşağı toplayacak şekildedir Devirli sistem temel olarak, değerlik, alaşım formülleri gibi, kimyasal özellikler gibi, aşırılık, erime, kaynama sıcaklıkları gibi, maddi özellikler esas alınarak hazırlanmıştır

2 Periyodik Tablonun Şekli

3 Devirli Cetvelin Özellikleri

1 Periyodik cetvelde düşey sütunlara grup yatay sıralara da periyot denir 8 tane A (baş grup) 8 tanede B elde etmek üzere 16 grup vardır

2 Bir elementin bulunduğu baş grup numarası onun değerlik elektron sayısına eşittir Örneğin element 7A grubundaysa değerlik elektronu 7, 3A grubundaysa değerlik elektronu 3 dür

3 Benzer gruptaki elementlerin değerlik elektronları aynı olduğundan kimyasal özellikleri de aynıdır

4 Devirli cetveldeki gruplar şöyle adlandırılır

1A Alkali metaller

2A Toprak alkali metaller

3A Toprak metalleri

4A Karbon grubu

5A Azot grubu

6A Oksijen grubu

7A Halojenler

8A Soygazlar(asal gazlar)

5 Her periyot bir alkali metalle başlar ve bir soygaz ile biter

6 Hidrojen alkali metal olmadığından 1periyot alkali metalle başlamaz

7 Periyotlarda soldan sağa dürüst gidildikçe asitlik özelliği artar, bazlık ve elektrik iletkenliği azalır

8 Soldan sağa dürüst atom çapı azalırken yukarıdan aşağıya doğru atom çapı artar

9 Soldan sağa içten iyonlaşma enerjisi artarken yukarıdan aşağıya dürüst iyonlaşma enerjisi azalır

10 Soldan sağa dürüst çap azaldığı için elementlerin elektron ilgisi (elektronegatiflik) artar, yukarıdan aşağıya içten azalır

11 Yukarıdan aşağıya dürüst metalik özellik artar, soldan sağa doğru azalır *