Periyodik cetvelin ozellikleri nelerdir?

Periyodik Cetvelin Ozellileri :

1 Periyodik cetvelde duşey sutunlara grup yatay sıralara da periyot denir 8 tane A (baş grup) 8 tanede B olmak uzere 16 grup vardır
2 Bir elementin bulunduğu baş grup numarası onun değerlik elektron sayısına eşittir Orneğin element 7A grubundaysa değerlik elektronu 7, 3A grubundaysa değerlik elektronu 3 dur
3 Aynı gruptaki elementlerin değerlik elektronları aynı olduğundan kimyasal ozellikleri de aynıdır
4 Periyodik cetveldeki gruplar şoyle adlandırılır
GRUP ADI :
1A Alkali metaller
2A Toprak alkali metaller
3A Toprak metalleri
4A Karbon grubu
5A Azot grubu
6A Oksijen grubu
7A Halojenler
8A Soygazlar(asal gazlar)
5 Her periyot bir alkali metalle başlar ve bir soygaz ile biter
6 Hidrojen alkali metal olmadığından 1periyot alkali metalle başlamaz
7 Periyotlarda soldan sağa doğru gidildikce asitlik ozelliği artar, bazlık ve elektrik iletkenliği azalır
8 Soldan sağa doğru atom capı azalırken yukarıdan aşağıya doğru atom capı artar
9 Soldan sağa doğru iyonlaşma enerjisi artarken yukarıdan aşağıya doğru iyonlaşma enerjisi azalır
10 Soldan sağa doğru cap azaldığı icin elementlerin elektron ilgisi (elektronegatiflik) artar, yukarıdan aşağıya doğru azalır
11 Yukarıdan aşağıya doğru metalik ozellik artar, soldan sağa doğru azalır
Bazı Grupların Ozellikleri :
1A GRUBU (ALKALİ METALLER) (Li, Na, K, Rb,Cs,Fr)

1 Değerlik elektron sayıları bir olduğu icin bu elektronunu kolaylıkla vererek bileşiklerinde sadece +1 değerlik alırlar İyi indirgendirler

2 Cok aktif oldukları icin tabiatta bileşikleri halinde bulunurlar Tuzlarının elektroliziyle saf halde elde edilebilirler

3 Su ve hava oksijeniyle tepkimeye girdiklerinden laboratuvarda eter yada gaz yağında saklanırlar

4 Alevi karakteristik renklere boyarlar( Na sarıya, Li kırmızıya )
5 Yumuşak ve parlaktırlar Erime noktaları ve yoğunlukları kucuktur Grupta yukarıdan aşağıya inildikce yoğunlukları buyur, erime noktaları kuculur
7A GRUBU ( HALOJENLER ) (F,Cl,Br,I,At)

1 Değerlik elektron sayıları 7 olduğu icin bileşiklerinde +7 ile 1 arasında ceşitli değerlikler alabilirler Ozellikle 1 değerlik alırlar
2 Hidrojenli bileşikleri asit ozelliği gosterir(HCl,HI,HF) Grupta yukarıdan aşağıya inildikce asitlik ozelliği artar

3 Grupta yukarıdan aşağıya inildikce atom no ve atom yarıcapı artar, elektron alma ozelliği (elektron ilgisi) azalır
4 Pcetvelde elektron alma ilgisi en fazla olan (elektronegatifliği en fazla) element flor olduğundan flor en iyi yukseltgendir
5 2 atomlu molekuller halinde bulunurlar Oda şartlarında F2, Cl2 gaz , Br2 sıvı I2 ve At2 katıdır


8A GRUBU (SOYGAZLAR) (He, Ne, Ar, Kr, Xe Rn)

Bu gruba ait olan elementler kararlı olup kimyasal tepkimeye girmezler
Elementlerin Periyodik Cetveldeki Yeri :
Yeri belirlenecek elementin elektron dağılımı yapılır Değerlik elektron sayısı grubunu, en yuksek enerji duzeyi de periyodunu gosterir Son orbital S yada P ile bitiyorsa A, d ile bitiyorsa B grubu elementidir

Ornek :
Atom numarası 15 olan elementin periyodik cetveldeki yeri neresidir ?

2+3 5 5A
15X 1s2 2s2 2p6 3s2 3p3
3 periyot

Ornek :

19X, 13Y, 23Z elementlerinin periyodik cetveldeki yerlerini belirleyiniz ?

19X : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 : 4periyot 1A grubu


13Y: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 : 3periyot 3A grubu

23Z: 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d3 : 4periyot B grubu
Bazı Ozelliklerin Periyodik Cetveldeki Değişimi :
1 ATOM NUMARASI

Periyotlarda soldan sağa, gruplarda yukarıdan aşağıya inildikce atom numarası artar

2 ATOM YARICAPI (Atom hacmi)

Atom yarıcapı atomun buyukluğunun olcusudur Bu bakımdan yorunge sayısyıla doğru orantılıdır Yorunge sayıları eşitse, atom numrası kucuk olanın (cekirdekteki cekim kuvveti az olduğundan) yarıcapı daha buyuktur
Bu bakımdan gruplarda yukarıdan aşağıya inildikce atoma yeni yorungeler eklendiğinden atom capı artmakta, soldan sağa doğru yeni yorunge eklenmediğinden atom capı azalmaktadır

3 İYONLAŞMA ENERJİSİ
İyonlaşma enerjisi atom capı ile ters orantılıdır Soldan sağa doğru cap azaldığından iyonlaşma enerjisi artmakta, yukarydan aşağıya doğru cap arttığından iyonlaşþma enerjisi azalmaktadır

4 ELEKTRON ALMA VE VERME OZELLİĞİ

Gruplarda yukarydan aşağıya inildikce elektron verme ozelliği artar, periyotlarda soldan sağa gidildikce azalır Yorunge sayıları eşit olanlardan, değerlik elektron sayısı az olan daha kolay elektron verir
Bir elementin metalik ozelliği elektron verme eğilimiyle olculur
Bir elementin ametalik ozelliğide elektron alma eğilimiyle olculur ​
​