iltasyazilim
FD Üye
Tanımı ve Tarihçesi
Petrol kavramı, latince bir sözcük olan ve*taş anlamını*gelen*“petra ile, tekrar latince bir kelime olan ve*yağ*anlamına gelen “oleum kelimelerin birleşmesiyle oluşmuştur ve ingilizce karşılığı Petroleum ’dur Bileşiğinde yoğun olarak metan, etan ve propan gazları bulunur Petrol, çiğ yani işlenmemiştir Petrolün işlenmesiyle Yakıt, Dizel, Gaz yağı, Fuel Oil ve Motorin elde edilmektedir
Petrol ilk olarak 4yüzyılda çinde ısınma ve ışıklandırma nedeniyle kullanılmıştır Bilindiği gibi o dönemlerde ışıklandırma arabulucu olarak çoğunlukla gaz yağı kullanılırdı Özellikle denizlerden güçlükle yakalanan balinaların yağı gaz lambalarında kullanılırdı Ama 1853 yılında polonyola Ignacy Lukasiewicz ’in petrolü gaz lambalarında kullanmasıyla bir dönüm noktası olmuştur Bu tarihten daha sonra petrolün önemi her geçen gün artmış bir nevi petrol çılgınlığının başlangıcı olmuştur 1861 yılında ise* Mirzoeff adındaki bir iş adamı* AzerbaycanBakü ’de birincil petrol rafinerisini kurmuştur 19yüzyılın sonlarına doğru petrolle çalışan motorun bulunmasıyla petrolün önemi de ikiye katlanmıştır
Petrolün Oluşumu
Petrolün nasıl oluştuğu bütünüyle bilinmemektedir Fakat milyonlarca sene önce denizlerle astarlı olan yerküre içerisindeki binlerce bitki ve hayvan artıklarının çürümesiyle yer tabanında birikmesi ve zaman içerisinde deniz sularının çekilmesiyle bu artıkların üzerinin kum ve toprakla kapanmış olabileceği ve*daha sonra ise yerin aşağıda oluşan sıcaklık ve basıncın etkisiyle petrolün oluşmuş olabileceği düşünülmektedir Milyonlarca sene süren bu oluşum sonucunda yerin aşağı sıkışan petrol, bazen yerkabuğundaki çatlaklardan dışarı çıkarak havuzları ve katran çukurlarını*oluşturmakta bazen de yerin altındaki iletken tabakalarda birikerek rezervuar olarak adlandırılan yerlerde birikmektedir
Tatbik Alanları
Ham petrolün başvuru alanı sınırlıdır fakat petrol işlendikten daha sonra elde edilen ürünlerin değeri ve başvuru alanıda artmaktadır Petrolün işlendiği yere rafineri denir Çiğ petrol işlendikten daha sonra elde edilen ürünler tartı sırasına göre; Benzin, Fuel Oil, Motorin, Lipit Petrol Gazı (LPG), Jet Yakıtı ve Asfalttır
Günümüzde petrolün işlenmesiyle 80 bin ’e yakın ürün elde edilmektedir Ama en çok kullanıldığı alanlar ulaşım ve enerjidir
Petrol Arama ve Sonuç Faaliyetleri
Bir bölgede petrol dışlamak için çalışmalarına başlamadan önce o alan teknolojik aletlerle uzun bir süre gözlemlenir Çünkü petrol çıkarmak maliyeti yüksek olan bir iştir Petrol araması yapılan bölgenin ilk kez havadan ve karadan fotoğrafları çekilir ve yer yapısı incelenir Yeryüzünden ve yerin altından alınan kayaç örneklerine X ışınları yardımıyla kimyasal çözümleme yapılır ve oluşumu belirlenir sonra yer hareketlerini atamak amacıyla depremçizer gibisismik cihazlar kullanılır ve çoğunlukla dinamit patlatılılarak yer hareketleri belirlenir Eğer herhangi bir rezervuara rastlanırsa sondajlama yapmadan önce rezervuar içerisindeki petrol miktarı ölçülür, eğer yer alan petrol maliyeti karşılayamayacak durumda ise kuyu terkedilir Fakat rezervuardaki petrol oranı pozitif ise sondajlama yapılır ve yer kabuğunu delecek güçteki araçlardan faydalanılır Kullanılan sondajlama araçlarının ağırlığı yüz tondan fazladır Böylece yer kabuğu zahmetsizce delinebildiği gibi, rezervuara ulaşıldığında da petrolün dışarı fışkırmasını engeller 1980 yılında İran ’da açılan ilk petrol kuyusundan çıkarılan petrol takriben 350 metre yüksekliğe dek fışkırmıştır Günümüz teknolojisiyle karşılaşılan böyle bir şart kaza sayılmaktadır ve tedbiri alınmazsa çok tehlikelidir Rezervuar içerisindeki petrole ulaşıldığında ise kuyunun ağzına basınca dayanıklı bir kapak takılır
En Fazla Petrol Rezervine Sahip Ülkeler
Petrolün ölçü birimi Varil ’dir Petrol ilk keşfedildiğinde tahta varillere doldurulduğu için o günden bu güne ölçü birimi olarak varil kabul edilir 1 varil 159 litreye tekabül etmektedir
2004 Yılı verilerine kadar en çok petrol rezervlerine sahip ülkeler
Ülke Kanıtlanmış Rezerv
(109 varil)
RP Oranı (RezervImal)
Suudi Arabistan 2627
678 Iran 1325 887 Irak 1150 100 Kuveyt 990 100 Birleşik Arap Emirlikleri 978 100 En Çok Petrol Üreten Ülkeler
2004 yılı verilerine göre en fazla petrol üreten ülkeler
Ülke Günlük Imal
(106 varil)
Suudi Arabistan 1037 Rusya Federasyonu 927 Amerika Birleşmiş Devletleri 869 İran 409 Mexico 383 Dünya ’daki Petrol Rezervleri Tükenebilir mi?
Tabloyu incelediğimizde aklımıza gelen birincil soru ileride petrolün tükenip tükenmeyeceğidir Petrolde bir yenilenemez güç kaynağı olduğu için elbette petrol rezervleri de tükenir Fakat bu böylece kısa süreli bir durum değildir 2002 yılında yapılan araştırmalara kadar dünyaya 40 yıl yetecek değin petrol rezervi kalmıştır Ama bu 40 yıl sonradan petrolün tükeneceği anlamına gelmez Çünkü hala yerin aşağıda keşfedilmeyi bekleyen binlerce petrol rezervuarı bulunkatadır
Petrol kavramı, latince bir sözcük olan ve*taş anlamını*gelen*“petra ile, tekrar latince bir kelime olan ve*yağ*anlamına gelen “oleum kelimelerin birleşmesiyle oluşmuştur ve ingilizce karşılığı Petroleum ’dur Bileşiğinde yoğun olarak metan, etan ve propan gazları bulunur Petrol, çiğ yani işlenmemiştir Petrolün işlenmesiyle Yakıt, Dizel, Gaz yağı, Fuel Oil ve Motorin elde edilmektedir
Petrol ilk olarak 4yüzyılda çinde ısınma ve ışıklandırma nedeniyle kullanılmıştır Bilindiği gibi o dönemlerde ışıklandırma arabulucu olarak çoğunlukla gaz yağı kullanılırdı Özellikle denizlerden güçlükle yakalanan balinaların yağı gaz lambalarında kullanılırdı Ama 1853 yılında polonyola Ignacy Lukasiewicz ’in petrolü gaz lambalarında kullanmasıyla bir dönüm noktası olmuştur Bu tarihten daha sonra petrolün önemi her geçen gün artmış bir nevi petrol çılgınlığının başlangıcı olmuştur 1861 yılında ise* Mirzoeff adındaki bir iş adamı* AzerbaycanBakü ’de birincil petrol rafinerisini kurmuştur 19yüzyılın sonlarına doğru petrolle çalışan motorun bulunmasıyla petrolün önemi de ikiye katlanmıştır
Petrolün Oluşumu
Petrolün nasıl oluştuğu bütünüyle bilinmemektedir Fakat milyonlarca sene önce denizlerle astarlı olan yerküre içerisindeki binlerce bitki ve hayvan artıklarının çürümesiyle yer tabanında birikmesi ve zaman içerisinde deniz sularının çekilmesiyle bu artıkların üzerinin kum ve toprakla kapanmış olabileceği ve*daha sonra ise yerin aşağıda oluşan sıcaklık ve basıncın etkisiyle petrolün oluşmuş olabileceği düşünülmektedir Milyonlarca sene süren bu oluşum sonucunda yerin aşağı sıkışan petrol, bazen yerkabuğundaki çatlaklardan dışarı çıkarak havuzları ve katran çukurlarını*oluşturmakta bazen de yerin altındaki iletken tabakalarda birikerek rezervuar olarak adlandırılan yerlerde birikmektedir
Tatbik Alanları
Ham petrolün başvuru alanı sınırlıdır fakat petrol işlendikten daha sonra elde edilen ürünlerin değeri ve başvuru alanıda artmaktadır Petrolün işlendiği yere rafineri denir Çiğ petrol işlendikten daha sonra elde edilen ürünler tartı sırasına göre; Benzin, Fuel Oil, Motorin, Lipit Petrol Gazı (LPG), Jet Yakıtı ve Asfalttır
Günümüzde petrolün işlenmesiyle 80 bin ’e yakın ürün elde edilmektedir Ama en çok kullanıldığı alanlar ulaşım ve enerjidir
Petrol Arama ve Sonuç Faaliyetleri
Bir bölgede petrol dışlamak için çalışmalarına başlamadan önce o alan teknolojik aletlerle uzun bir süre gözlemlenir Çünkü petrol çıkarmak maliyeti yüksek olan bir iştir Petrol araması yapılan bölgenin ilk kez havadan ve karadan fotoğrafları çekilir ve yer yapısı incelenir Yeryüzünden ve yerin altından alınan kayaç örneklerine X ışınları yardımıyla kimyasal çözümleme yapılır ve oluşumu belirlenir sonra yer hareketlerini atamak amacıyla depremçizer gibisismik cihazlar kullanılır ve çoğunlukla dinamit patlatılılarak yer hareketleri belirlenir Eğer herhangi bir rezervuara rastlanırsa sondajlama yapmadan önce rezervuar içerisindeki petrol miktarı ölçülür, eğer yer alan petrol maliyeti karşılayamayacak durumda ise kuyu terkedilir Fakat rezervuardaki petrol oranı pozitif ise sondajlama yapılır ve yer kabuğunu delecek güçteki araçlardan faydalanılır Kullanılan sondajlama araçlarının ağırlığı yüz tondan fazladır Böylece yer kabuğu zahmetsizce delinebildiği gibi, rezervuara ulaşıldığında da petrolün dışarı fışkırmasını engeller 1980 yılında İran ’da açılan ilk petrol kuyusundan çıkarılan petrol takriben 350 metre yüksekliğe dek fışkırmıştır Günümüz teknolojisiyle karşılaşılan böyle bir şart kaza sayılmaktadır ve tedbiri alınmazsa çok tehlikelidir Rezervuar içerisindeki petrole ulaşıldığında ise kuyunun ağzına basınca dayanıklı bir kapak takılır
En Fazla Petrol Rezervine Sahip Ülkeler
Petrolün ölçü birimi Varil ’dir Petrol ilk keşfedildiğinde tahta varillere doldurulduğu için o günden bu güne ölçü birimi olarak varil kabul edilir 1 varil 159 litreye tekabül etmektedir
2004 Yılı verilerine kadar en çok petrol rezervlerine sahip ülkeler
Ülke Kanıtlanmış Rezerv
(109 varil)
RP Oranı (RezervImal)
Suudi Arabistan 2627
678 Iran 1325 887 Irak 1150 100 Kuveyt 990 100 Birleşik Arap Emirlikleri 978 100 En Çok Petrol Üreten Ülkeler
2004 yılı verilerine göre en fazla petrol üreten ülkeler
Ülke Günlük Imal
(106 varil)
Suudi Arabistan 1037 Rusya Federasyonu 927 Amerika Birleşmiş Devletleri 869 İran 409 Mexico 383 Dünya ’daki Petrol Rezervleri Tükenebilir mi?
Tabloyu incelediğimizde aklımıza gelen birincil soru ileride petrolün tükenip tükenmeyeceğidir Petrolde bir yenilenemez güç kaynağı olduğu için elbette petrol rezervleri de tükenir Fakat bu böylece kısa süreli bir durum değildir 2002 yılında yapılan araştırmalara kadar dünyaya 40 yıl yetecek değin petrol rezervi kalmıştır Ama bu 40 yıl sonradan petrolün tükeneceği anlamına gelmez Çünkü hala yerin aşağıda keşfedilmeyi bekleyen binlerce petrol rezervuarı bulunkatadır