Peygamber Efendimizin Veda Haccı Hakkında Bilgi
Hicretin 10 senesi, Zilhicce ayı (Miladi, Mart 632) ResUli Ekrem Efendimiz, Hicretin onuncu yılının Zilkàde ayında iken hacca hazırlandı Medinedeki Muslumanlara da haccetmek uzere hazırlanmalarını emir buyurdu Ayrıca, Medine dışındaki Muslumanlara da bu maksatla hazırlanıp Medinede toplanmaları icin haber gonderdi
Bu haber uzerine, haccetmek arzusunda olan binlerce Musluman Medineye akın etmeye başladı Cok gecmeden Medine iman ve İslamın nuruyla munevver simalarla dolup taştı Medine etrafında cadırlar kuruldu
Veda haccında peygamber efendimiz veda hutbesini dile getirdi
VEDA HUTBESİ
Arafatta Allaha hamd ve senadan sonra hususi olarak o sırada hazır bulunan yuz bini aşkın (120000) Sahabiye, umumi olarak da butun Muslumanlara, butun insanlığa değişmez, eskimez olculer ihtiva eden şu hutbesini irad buyurdu:
Bismillahirrahmanirrahim
Ey insanlar!
Sozumu iyi dinleyiniz Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım
İnsanlar!
Bugunleriniz nasıl mukaddes bir gun ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise, bu şehriniz (Mekke) nasıl mubarek bir şehir ise, canlarınız, mallarınız, namuslarınız da oyle mukaddestir, her turlu tecavuzden korunmuştur
Ashabım!
Muhakkak Rabbinize kavuşacaksınız O da sizi yaptıklarınızdan dolayı sorguya cekecektir Sakın benden sonra eski sapıklıklara donmeyiniz ve birbirinizin boynunu vurmayınız! Bu vasiyetimi, burada bulunanlar, bulunmayanlara ulaştırsın Olabilir ki, burada bulunan kimse, bunları daha iyi anlayan birisine ulaştırmış olur
Ashabım!
Kimin yanında bir emanet varsa, onu hemen sahibine versin Biliniz ki, faizin her ceşidi kaldırılmıştır Allah boyle hukmetmiştir İlk kaldırdığım faiz de Abdulmuttalibin oğlu (amcam) Abbasın faizidir Lakin anaparanız size aittir Ne zulmediniz, ne de zulme uğrayınız
Ashabım!
Dikkat ediniz, Cahiliyeden kalma butun adetler kaldırılmıştır, ayağımın altındadır Cahiliye devrinde gudulen kan davaları da tamamen kaldırılmıştır Kaldırdığım ilk kan davası, Abdulmuttalibin torunu İyas bin Rabianın kan davasıdır
Ey insanlar!
Muhakkak ki, şeytan şu toprağınızda kendisine tapılmaktan tamamen umidini kesmiştir Fakat siz bunun dışında ufak tefek işlerinizde ona uyarsanız, bu da onu memnun edecektir Dininizi korumak icin bunlardan da sakınınız
Ey insanlar!
Kadınların haklarını gozetmenizi ve bu hususta Allahtan korkmanızı tavsiye ederim Siz kadınları, Allahın emaneti olarak aldınız ve onların namusunu kendinize Allahın emri ile helal kıldınız Sizin kadınlar uzerinde hakkınız, kadınların da sizin uzerinizde hakkı vardır Sizin kadınlar uzerindeki hakkınız; yatağınızı hic kimseye ciğnetmemeleri, hoşlanmadığınız kimseleri izniniz olmadıkca evlerinize almamalarıdır Eğer gelmesine musaade etmediğiniz bir kimseyi evinize alırlarsa, Allah, size onları yataklarında yalnız bırakmanıza ve daha olmazsa hafifce dovup sakındırmanıza izin vermiştir Kadınların da sizin uzerinizdeki hakları, meşru orf ve adete gore yiyecek ve giyeceklerini temin etmenizdir
Ey muminler!
Size iki emanet bırakıyorum, onlara sarılıp uydukca yolunuzu hic şaşırmazsınız O emanetler, Allahın kitabı Kuranı Kerim ve Peygamberinin (asm) sunnetidir
Muminler!
Sozumu iyi dinleyiniz ve iyi belleyiniz! Musluman Muslumanın kardeşidir ve boylece butun Muslumanlar kardeştirler Bir Muslumana kardeşinin kanı da, malı da helal olmaz Fakat malını gonul hoşluğu ile vermişse o başkadır
Ey insanlar!
Cenabı Hak her hak sahibine hakkını vermiştir Her insanın mirastan hissesini ayırmıştır Mirascıya vasiyet etmeye luzum yoktur Cocuk kimin doşeğinde doğmuşsa ona aittir Zina eden kimse icin mahrumiyet vardır Babasından başkasına ait soy iddia eden soysuz yahut efendisinden başkasına intisaba kalkan kole, Allahın, meleklerinin ve butun insanların lanetine uğrasın Cenabı Hak, bu gibi insanların ne tevbelerini, ne de adalet ve şehadetlerini kabul eder
Ey insanlar!
Rabbiniz birdir Babanız da birdir Hepiniz Ademin cocuklarısınız, Adem ise topraktandır Arabın Arap olmayana, Arap olmayanın da Arap uzerine ustunluğu olmadığı gibi; kırmızı tenlinin siyah uzerine, siyahın da kırmızı tenli uzerine bir ustunluğu yoktur Ustunluk ancak takvada, Allahtan korkmaktadır Allah yanında en kıymetli olanınız, Ondan en cok korkanınızdır
Azası kesik siyahi bir kole başınıza amir olarak tayin edilse, sizi Allahın kitabı ile idare ederse, onu dinleyiniz ve itaat ediniz
Suclu kendi sucundan başkası ile suclanamaz Baba, oğlunun sucu uzerine, oğlu da babasının sucu uzerine suclanamaz
Dikkat ediniz! Şu dort şeyi kesinlikle yapmayacaksınız: Allaha hicbir şeyi ortak koşmayacaksınız Allahın haram ve dokunulmaz kıldığı canı, haksız yere oldurmeyeceksiniz Zina etmeyeceksiniz Hırsızlık yapmayacaksınız
İnsanlar La ilahe illallah deyinceye kadar onlarla cihad etmek uzere emrolundum Onlar bunu soyledikleri zaman kanlarını ve mallarını korumuş olurlar Hesapları ise Allaha aittir
İnsanlar!
Yarın beni sizden soracaklar, ne diyeceksiniz?
Sahabei Kiram hep birden şoyle dediler:
Allahın elciliğini ifa ettiniz, vazifenizi hakkıyla yerine getirdiniz, bize vasiyet ve nasihatta bulundunuz, diye şehadet ederiz
Bunun uzerine ResUli Ekrem Efendimiz (asm) şehadet parmağını kaldırdı, sonra da cemaatin uzerine cevirip indirdi ve şoyle buyurdu:
Şahid ol, ya Rab! Şahid ol, ya Rab! Şahid ol, ya Rab!
İkindiden sonraydı, vakit akşama yakındı ResUli Ekrem Efendimiz, devesi Kasvanın uzerindeydi Bu sırada şu ayeti kerime nazil oldu:
Bugun sizin dininizi kemale erdirdim, uzerinizdeki nimetimi tamamladım ve size din olarak İslamı sectim
ResUli Ekrem Efendimiz, bu ayeti okuyunca, Ashabı Kiram son derece sevinip ferah duydular Sadece biri ağlıyordu: Hz EbU Bekir Sahabiler buna bir mana veremediler Nicin ağladığını sorduklarında, Bu ayet, ResUlullahın (asm) vefatının yakın olduğuna delalet ediyor Onun icin ağlıyorum cevabını aldılar
Zilhiccenin on dordu, Carşamba gunu ResUli Kibriya Efendimiz ve Ashabı Kiram, Veda Tavafından sonra, Mekkei Mukerremeden Medinei Munevvereye doğru yola cıktılar Gadiri Hum Vadisinde konakladılar Efendimiz orada oğle namazını kıldırdı Namaz bitince Ashabına, Ey insanlar! Biliniz ki, ben de bir insanım! Cok surmez yuce Rabbimin elcisi gelecek, beni ebedi aleme cağıracak Ben de onun davetine icabet edeceğim Yakında size veda edeceğim dedikten sonra sozlerine şoyle devam etti:
Eğer sadakatle sarılırsanız, sizi doğru yolda muhafaza edecek iki şey bırakıyorum: Onların birincisi Allahın Kitabı Kurandır ki, icinde hidayet ve nur vardır Ona sım sıkı sarılınız! İkincisi de Ehli Beytimdir
Bu sozlerinden sonra Hz Alinin elinden tuttuBen kimin mevlası isem, Ali de onun mevlasıdır buyurdu ve arkasından, Allahım! Ona dost olana dost, duşman olana duşman ol!diye niyazda bulundu
Peygamberimizin (asm) yakında ebedi aleme goc edeceğini haber veren yukarıdaki sozleri, Ashabı Kiramı huzne boğdu Uğrunda canlarını feda ettikleri, oz nefislerinden daha cok sevdikleri Kainatın Efendisi aralarından gidecekti
Şimdiden adeta kendilerini bir yetim kabul edip gozyaşları dokuyorlardı
Medineye girince Efendimiz doğruca Mescidi Şerife vardı Orada iki rekat namaz eda ettikten sonra evine dondu
Bu, ResUli Kibriya Efendimizin ilk ve son haccı oldu
Hicretin 10 senesi, Zilhicce ayı (Miladi, Mart 632) ResUli Ekrem Efendimiz, Hicretin onuncu yılının Zilkàde ayında iken hacca hazırlandı Medinedeki Muslumanlara da haccetmek uzere hazırlanmalarını emir buyurdu Ayrıca, Medine dışındaki Muslumanlara da bu maksatla hazırlanıp Medinede toplanmaları icin haber gonderdi
Bu haber uzerine, haccetmek arzusunda olan binlerce Musluman Medineye akın etmeye başladı Cok gecmeden Medine iman ve İslamın nuruyla munevver simalarla dolup taştı Medine etrafında cadırlar kuruldu
Veda haccında peygamber efendimiz veda hutbesini dile getirdi
VEDA HUTBESİ
Arafatta Allaha hamd ve senadan sonra hususi olarak o sırada hazır bulunan yuz bini aşkın (120000) Sahabiye, umumi olarak da butun Muslumanlara, butun insanlığa değişmez, eskimez olculer ihtiva eden şu hutbesini irad buyurdu:
Bismillahirrahmanirrahim
Ey insanlar!
Sozumu iyi dinleyiniz Bilmiyorum, belki bu seneden sonra sizinle burada bir daha buluşamayacağım
İnsanlar!
Bugunleriniz nasıl mukaddes bir gun ise, bu aylarınız nasıl mukaddes bir ay ise, bu şehriniz (Mekke) nasıl mubarek bir şehir ise, canlarınız, mallarınız, namuslarınız da oyle mukaddestir, her turlu tecavuzden korunmuştur
Ashabım!
Muhakkak Rabbinize kavuşacaksınız O da sizi yaptıklarınızdan dolayı sorguya cekecektir Sakın benden sonra eski sapıklıklara donmeyiniz ve birbirinizin boynunu vurmayınız! Bu vasiyetimi, burada bulunanlar, bulunmayanlara ulaştırsın Olabilir ki, burada bulunan kimse, bunları daha iyi anlayan birisine ulaştırmış olur
Ashabım!
Kimin yanında bir emanet varsa, onu hemen sahibine versin Biliniz ki, faizin her ceşidi kaldırılmıştır Allah boyle hukmetmiştir İlk kaldırdığım faiz de Abdulmuttalibin oğlu (amcam) Abbasın faizidir Lakin anaparanız size aittir Ne zulmediniz, ne de zulme uğrayınız
Ashabım!
Dikkat ediniz, Cahiliyeden kalma butun adetler kaldırılmıştır, ayağımın altındadır Cahiliye devrinde gudulen kan davaları da tamamen kaldırılmıştır Kaldırdığım ilk kan davası, Abdulmuttalibin torunu İyas bin Rabianın kan davasıdır
Ey insanlar!
Muhakkak ki, şeytan şu toprağınızda kendisine tapılmaktan tamamen umidini kesmiştir Fakat siz bunun dışında ufak tefek işlerinizde ona uyarsanız, bu da onu memnun edecektir Dininizi korumak icin bunlardan da sakınınız
Ey insanlar!
Kadınların haklarını gozetmenizi ve bu hususta Allahtan korkmanızı tavsiye ederim Siz kadınları, Allahın emaneti olarak aldınız ve onların namusunu kendinize Allahın emri ile helal kıldınız Sizin kadınlar uzerinde hakkınız, kadınların da sizin uzerinizde hakkı vardır Sizin kadınlar uzerindeki hakkınız; yatağınızı hic kimseye ciğnetmemeleri, hoşlanmadığınız kimseleri izniniz olmadıkca evlerinize almamalarıdır Eğer gelmesine musaade etmediğiniz bir kimseyi evinize alırlarsa, Allah, size onları yataklarında yalnız bırakmanıza ve daha olmazsa hafifce dovup sakındırmanıza izin vermiştir Kadınların da sizin uzerinizdeki hakları, meşru orf ve adete gore yiyecek ve giyeceklerini temin etmenizdir
Ey muminler!
Size iki emanet bırakıyorum, onlara sarılıp uydukca yolunuzu hic şaşırmazsınız O emanetler, Allahın kitabı Kuranı Kerim ve Peygamberinin (asm) sunnetidir
Muminler!
Sozumu iyi dinleyiniz ve iyi belleyiniz! Musluman Muslumanın kardeşidir ve boylece butun Muslumanlar kardeştirler Bir Muslumana kardeşinin kanı da, malı da helal olmaz Fakat malını gonul hoşluğu ile vermişse o başkadır
Ey insanlar!
Cenabı Hak her hak sahibine hakkını vermiştir Her insanın mirastan hissesini ayırmıştır Mirascıya vasiyet etmeye luzum yoktur Cocuk kimin doşeğinde doğmuşsa ona aittir Zina eden kimse icin mahrumiyet vardır Babasından başkasına ait soy iddia eden soysuz yahut efendisinden başkasına intisaba kalkan kole, Allahın, meleklerinin ve butun insanların lanetine uğrasın Cenabı Hak, bu gibi insanların ne tevbelerini, ne de adalet ve şehadetlerini kabul eder
Ey insanlar!
Rabbiniz birdir Babanız da birdir Hepiniz Ademin cocuklarısınız, Adem ise topraktandır Arabın Arap olmayana, Arap olmayanın da Arap uzerine ustunluğu olmadığı gibi; kırmızı tenlinin siyah uzerine, siyahın da kırmızı tenli uzerine bir ustunluğu yoktur Ustunluk ancak takvada, Allahtan korkmaktadır Allah yanında en kıymetli olanınız, Ondan en cok korkanınızdır
Azası kesik siyahi bir kole başınıza amir olarak tayin edilse, sizi Allahın kitabı ile idare ederse, onu dinleyiniz ve itaat ediniz
Suclu kendi sucundan başkası ile suclanamaz Baba, oğlunun sucu uzerine, oğlu da babasının sucu uzerine suclanamaz
Dikkat ediniz! Şu dort şeyi kesinlikle yapmayacaksınız: Allaha hicbir şeyi ortak koşmayacaksınız Allahın haram ve dokunulmaz kıldığı canı, haksız yere oldurmeyeceksiniz Zina etmeyeceksiniz Hırsızlık yapmayacaksınız
İnsanlar La ilahe illallah deyinceye kadar onlarla cihad etmek uzere emrolundum Onlar bunu soyledikleri zaman kanlarını ve mallarını korumuş olurlar Hesapları ise Allaha aittir
İnsanlar!
Yarın beni sizden soracaklar, ne diyeceksiniz?
Sahabei Kiram hep birden şoyle dediler:
Allahın elciliğini ifa ettiniz, vazifenizi hakkıyla yerine getirdiniz, bize vasiyet ve nasihatta bulundunuz, diye şehadet ederiz
Bunun uzerine ResUli Ekrem Efendimiz (asm) şehadet parmağını kaldırdı, sonra da cemaatin uzerine cevirip indirdi ve şoyle buyurdu:
Şahid ol, ya Rab! Şahid ol, ya Rab! Şahid ol, ya Rab!
İkindiden sonraydı, vakit akşama yakındı ResUli Ekrem Efendimiz, devesi Kasvanın uzerindeydi Bu sırada şu ayeti kerime nazil oldu:
Bugun sizin dininizi kemale erdirdim, uzerinizdeki nimetimi tamamladım ve size din olarak İslamı sectim
ResUli Ekrem Efendimiz, bu ayeti okuyunca, Ashabı Kiram son derece sevinip ferah duydular Sadece biri ağlıyordu: Hz EbU Bekir Sahabiler buna bir mana veremediler Nicin ağladığını sorduklarında, Bu ayet, ResUlullahın (asm) vefatının yakın olduğuna delalet ediyor Onun icin ağlıyorum cevabını aldılar
Zilhiccenin on dordu, Carşamba gunu ResUli Kibriya Efendimiz ve Ashabı Kiram, Veda Tavafından sonra, Mekkei Mukerremeden Medinei Munevvereye doğru yola cıktılar Gadiri Hum Vadisinde konakladılar Efendimiz orada oğle namazını kıldırdı Namaz bitince Ashabına, Ey insanlar! Biliniz ki, ben de bir insanım! Cok surmez yuce Rabbimin elcisi gelecek, beni ebedi aleme cağıracak Ben de onun davetine icabet edeceğim Yakında size veda edeceğim dedikten sonra sozlerine şoyle devam etti:
Eğer sadakatle sarılırsanız, sizi doğru yolda muhafaza edecek iki şey bırakıyorum: Onların birincisi Allahın Kitabı Kurandır ki, icinde hidayet ve nur vardır Ona sım sıkı sarılınız! İkincisi de Ehli Beytimdir
Bu sozlerinden sonra Hz Alinin elinden tuttuBen kimin mevlası isem, Ali de onun mevlasıdır buyurdu ve arkasından, Allahım! Ona dost olana dost, duşman olana duşman ol!diye niyazda bulundu
Peygamberimizin (asm) yakında ebedi aleme goc edeceğini haber veren yukarıdaki sozleri, Ashabı Kiramı huzne boğdu Uğrunda canlarını feda ettikleri, oz nefislerinden daha cok sevdikleri Kainatın Efendisi aralarından gidecekti
Şimdiden adeta kendilerini bir yetim kabul edip gozyaşları dokuyorlardı
Medineye girince Efendimiz doğruca Mescidi Şerife vardı Orada iki rekat namaz eda ettikten sonra evine dondu
Bu, ResUli Kibriya Efendimizin ilk ve son haccı oldu