Peygamberimizin bilmece ve şakaları

Hz Peygamberin öğretimde kullandığı en önemli metotlardan biri de soru sormaktı Bunu bazen eğlence ve şaka yollu bazen de karşılaştırarak yapardı

Soru sormak, kişiyi muhakeme yapmaya, olaylar arasında nedensonuç ilişkisi kurmaya ve araştırmaya yönlendirir Diğer bir deyişle mantıksal düşünmeye zorlar Hz Muhammed´in öğretimde bu yönteme çok önem verdiğini görmekteyiz

Bilmece sorması

Hz Muhammed (sav) çevresindekilere şöyle bir soru sorar: Ağaçlardan bir ağaç vardır ki, bunun bereketi Müslüman´ın bereketi gibidir Yaprakları düşmez, dökülüp yayılmaz Rabbinin izniyle her mevsim meyve verir Müslüman gibidir Şimdi bana söyleyin bu ağaç nedir? Hz Peygamber´in Müslümanların çok iyi tanıdıkları ve özelliklerini iyi bildikleri hurma ağacını Müslümanlara benzetmesi, karşılaştırma yapması insanları mantıksal düşünmeye ve muhakeme yapmaya zorlamaktadır (Buhari)

Karşılaştırma Yapması

Hz Muhammed (sav) bir gün ashabına sorar: Ne dersiniz, birisinin kapısının önünde bir ırmak bulunsa ve burada her gün beş kere yıkansa, üzerinde kir ve pislik kalır mı? Ashab: Kirden ve pislikten hiçbir şey kalmaz Hz Muhammed (sav): İşte suyun kiri temizlemesi gibi günde beş kez kılınan namaz da sizin günahlarınızı temizler

Buraya kadar verdiğimiz tüm örneklerde Hz Peygamber´in (sav) kitabi ifade kullanmaktan kaçındığını görmekteyiz Mesela; Hz Muhammed, namazın Allah´ın emri olduğunu mutlaka kılınması gerektiğini söylemek yerine muhatabının anlayacağı dilden konuşmuş onlara yaşadığı çevreden örnekler vermeyi tercih etmiştir Bu yaklaşımı O´nun toplumda daha etkili olmasını sağlamıştır (Kütübi Site)

Zeka türleri
*Sözel Dilsel Zekâ
*Mantıksal Matematiksel Zekâ
*Görsel Mekânsal Zekâ
*Bedensel Kinestetik Zekâ
*Müziksel Ritmik
*Kişisel İçsel Zekâ
*Kişiler arası Sosyal Zekâ
*Doğa Varoluşcu Zekâ

Soru Cevap Yöntemi

Mekke´deki ilk ve en sıkıntılı yıllardır Kendisine iman edenler, henüz bir avuçtur Bu bir avuçtan bir tanesi de İmran´dır ki, babası Hüseyin Mekke´nin en akıllı, en iyi konuşan insanlarından biri kabul edilir Oğlunun da Müslüman olduğunu duyunca onu bu kötülükten geri çevirmek ve Hz Muhammed´i, tartışıp mat ederek başlattığı bölücülüğü (!) bitirmek için O´nun yanına gider ve sorar

Hüseyin: Nedir bu duyduklarımız! Bizim tanrılarımızı reddediyormuşsun Oysa senin baban, deden ve ataların herkesle beraber bu tanrılara inanıyordu Ve onlar akıllı, şerefli insanlardı
Hz Muhammed: Şimdilik senin atalarını da, benim atalarımı da bir kenara bırak, der ve devam eder
Sen kaç tanrıya inanıyorsun??
Sekiz
Bunların kaçı yerde kaçı gökte?
Yedisi yerde biri gökte ( Allah)
Sana bir musibet gelirse kime dua edip, yardım dilersin?
Göktekine
Malın helak olursa, kime dua edersin?
Göktekine
Rızkı kimden istersin?
Göktekinden
Hastalanınca şifayı kimden beklersin?
Göktekinden
Yalnız o senin duanı kabul ettiği halde diğerlerini ne diye ona ortak ediyorsun? Hüseyin, şaşırmıştır Şimdiye kadar böyle bir kimse ile hiç konuşmamıştım, der
Hz Muhammed (sav) son hamleyi yapar:
Hüseyin, Müslüman ol ki kurtulasın
Hz Peygamber, sorduğu sorular ile Allah´ın birliğini ve putların ne kadar gereksiz olduğunu yine kişinin kendi verdiği cevaplarla bulmasını sağlamıştır O, karşısındakini soruları ile yönlendirmiş ve mantıksal bir çıkarım yapmasını sağlamıştır (Kütübi Site)

Sözel Dilsel Zekâ

Kelimelerle düşünme, ifade etme, kelimelerdeki anlamları ve düzeni kavrayabilme gücüne sahip olma, ayrıca mizah, hikâye anlatma, mecazi anlatım ve benzetme yaparak dili etkin bir şekilde kullanma becerisidir

Efendimiz (sav) ve sözel zekası

*Hz Peygamber (sav) çok düzgün, açık ve net konuşurdu Hitabet yeteneği kuvvetliydi ve bu özelliği ile karşısındaki insanları etkileme gücüne sahipti

Kıssa anlatarak insanları uyarması

Öğretilecek bir konuyu doğrudan anlatmak yerine kıssa ile örneklendirilerek anlatmak öğrencinin konuyu anlamasını kolaylaştırır Sözel zekâya hitap eden bu yöntem Hz Peygamber´in (sav) eğitim metodunda önemli bir yere sahiptir
Hz Muhammed (sav) şöyle buyurdu:

Bir gün bir adam yolda yürürken şiddetle susamıştı, nihayet bir kuyu buldu oraya indi, su içip çıktı O sırada bir köpek dilini çıkarıp soluyor ve susuzluktan nemli toprağı yalıyordu Bunun üzerine o adam; Bu köpek tıpkı benim gibi susamışdedi ve hemen kuyuya indi (Su kabı olmadığından) ayakkabısına su doldurdu ve onu ağzı ile tutarak kuyudan çıktı Köpeğe su içirdi Bundan dolayı Allah ondan razı oldu ve onun günahlarını bağışladı
Sahabeler: Ya Resulullah; hayvanlarda da bizim için sevap var mı? diye sordular
Peygamberimiz: Her canlı yüzünden sevap vardırbuyurdu (Buhari)

Şaka ile öğretmesi

Hz Peygamber (sav), öğretmek istediği bir konuyu mizah yolu ile de anlatmıştır Şaka yaparken bir taraftan düşündürmeyi ve ders vermeyi de ihmal etmemiştir

Bir gün yaşlı bir kadın Peygamberimize gelerek: Ya Resulullah! Cennete girmem için bana dua eder misiniz?dedi Peygamber (sav) Efendimiz: Sen bilmiyor musun, ihtiyarlar cennete giremezdeyince, kadın üzüntüsünden ağlamaklı hale geldi
Hz Peygamber: (gülerek) üzülme, sen yaşlı olarak değil bir genç kız olarak cennete gireceksinder (Buhari)

Benzetme yapması

Hz Muhammed (sav), anlattığı konunun önemini vurgulamak ve daha iyi anlaşılabilmesini sağlamak için dikkat çekici benzetmeler yapardı

Hz Peygamber şöyle buyurdu: Herhangi birinizin tövbe etmesinden dolayı Allah Teâlâ´nın duyduğu hoşnutluk, ıssız çölde giderken üzerindeki yiyecek ve içeceğiyle birlikte devesini elinden kaçıran, arayıp taramaları sonuç vermeyince deveyi bulma ümidini büsbütün kaybederek bir ağacın gölgesine uzanıp yatan, derken yanına devesinin geldiğini görerek yularına yapışan ve aşırı derecede sevincinden ne söylediğini bilmeyerek:
Allah´ım! Sen benim kulumsun; ben de Senin rabbinim, diyen kimsenin sevincinden çok daha fazladır(Buhari, Da´avat 4; Muslim 3, (2744); Tirmizi, Kıyamet 50, (2499, 2500)

Kişisel İçsel Zekâ

İnsanın kendi duygularını, duygusal tepki derecesini, düşünme sürecini tanıma, kendini değerlendirebilme ve kendisiyle ilgili hedefler oluşturabilme becerisidir

Efendimiz (sav) ve Kişiselİçsel Zekâ
Müslümanlardan bir genç Hz Peygamberin huzuruna çıktı ve Ey Allah´ın elçisi! Zina etmeme izin ver dedi Sahabiler onu: Sus! Sus! Diye azarladılar
Hz Muhammed o delikanlıya:
Şöyle gel diye yanına çağırdı Delikanlı yanına gelip oturdu Peygamberimiz onunla konuşmaya başladı:
Söyle bakalım İstediğin şeyi başkalarının annenle yapmalarına razı olur musun?
Hayır olmam
Zaten hiç kimse annesiyle zina edilmesine razı olmaz Peki, kızınla zina edilmesin ister misin?
Hayır istemem
Öyleyse hiç kimse kızıyla zina edilmesini istemez Bir başkasının kız kardeşinle zina etmesini ister misin?
Hayır istemem
Hiçbir kimse kız kardeşiyle zina edilmesini istemez Peki, halanla zina edilmesi seni memnun eder mi?
Hayır, kesinlikle
Halasıyla zina edilmesi hiç kimseyi memnun etmez Peki, birinin teyzenle zina etmesine razı olur musun?
Hayır, buna da razı olmam
Teyzesiyle zina edilmesine kimse razı olmaz Bu konuşmadan sonra Resulu Ekrem elini delikanlının omzuna koydu ve:
Allah´ım! Bunun günahını bağışla! Kalbini temizle! İffetini koru!? diye dua etti O günden sonra bu delikanlı öyle şeylerle ilgilenmedi

Gence empatiyi öğretti

Hz Peygamber (sav), genç delikanlıya zinanın Kur´an´daki hükmünü anlatabilir ve onu korkutabilirdi Ama Hz Muhammed bunu yapmak yerine gencin duygularına seslenip, yapmak istediği şeyin yanlışlığını kişisel zekâyı kullanarak ona öğretmiştir Öncelikle sorular sorarak gence muhakeme yaptırmış, daha sonra empati kurmayı öğreterek başkalarının duygularını da anlamasını sağlamıştır

Bedensel Kinestetik Zekâ

Haraketlerle jest ve mimiklerle kendini ifade etme, beyin ve vücut koordinasyonunu etkili bir biçimde kullanabilme becerisidir Bu zekâya sahip insanlar söylenenden daha çok yapılanı anlarlar

Efendimiz (sav) ve Bedensel Zekâ

Beden dili insanlık tarihi açısından en eski iletişim aracıdır Beden dili bir anlamda duygu ve düşüncelerimizin yansımasıdır Hz Peygamber konuşmalarında beden dili olarak ellerini, jest ve mimikleri kullanmaya özen göstermiştir Ayrıca öğreteceği bazı şeyleri de uygulayarak anlatmıştır

Hz Peygamber: Mümin diğer bir mümin için birbirine kenetlenmiş duvar gibidirdedi(Hz Peygamber (sav) iki elinin parmaklarını birbirine geçirerek bu kenetlenmeyi gösterdi) Rasulullah (sav): Yetimi koruyan kimse ile ben cennette şu ikisi gibiyizbuyurdu ve aralarını biraz açarak işaret ve orta parmağını gösterdi

Kişiler arası Sosyal Zekâ

Grup içerisinde işbirlikçi çalışma, sözel ve sözsüz iletişim kurma, insanların duygu, düşünce ve davranışlarını anlama, paylaşma, ifade edebilme, yorumlama ve insanları ikna edebilme becerisidir

Efendimiz´in (sav) ve Sosyal Zekâ

Hz Muhammed´in (sav) en çok kullandığı zekâ çeşitlerinden birisi sosyal zekâdır O, Hiçbiriniz kendisi için istediğini (mümin) kardeşi için istemedikçe (gerçek) iman etmiş olmazDiyerek diğergam olmadıkça müminlerin gerçek anlamda iman etmiş olmayacaklarını belirtmiş diğer bir deyişle bencilliğin imana engel olduğunu söylemiştir Böylece içinde bulunduğu topluma kardeşliği, bir arada yaşamayı ve paylaşmayı öğretmiştir

Hz Peygamber bir hadislerinde şöyle buyurmuştur: Bütün müminler, birbirini sevmede, birbirine acımada ve birbirine şefkat göstermede bir vücut gibidir Vücudun bir uzvu rahatsız olunca diğer uzuvları da ona ortak olur

Hz Muhammed ashabı ile bir yolculuktadır Yemek için mola verilir Arkadaşlarının her biri bir görev üstlenir
Hz Muhammed: Ben de ateş için odun toplayayım der Arkadaşları engel olmak isterler Ey Allah´ın Elçisi! Siz dinlenin biz o işi de görürüz Hz Muhammed bütün ciddiyeti ile cevaplar: Gerçekten bunu isteyerek yapacağınızı biliyorum Ancak ben bir toplum içinde ayrıcalıklı olmaktan hoşlanmam Bunu Allah da sevmez Ve odunları toplamaya koyulur (Kütübi Site)

Doğacı Zekâ

Doğadaki tüm canlıları tanıma, araştırma ve canlıların yaratılışları üzerine düşünme becerisidir

Efendimiz (sav) ve Doğacı Zekâ

Hz Muhammed (sav) doğa ile iç içe olan Arap toplumuna öğreteceği birçok bilgiyi yaşadıkları çevre ile örneklendirerek anlatmaktadır Bu anlamda Hz Muhammed´in doğacı zekâyı çok sık kullandığını görmekteyiz

Hz Peygamber (sav) şöyle buyurdu: Kur´an´ı okuyan ve gereğini olduğu gibi tatbik eden mümin, kokusu hoş, tadı güzel turunç meyvesi gibidir Kur´an okumayan, fakat gereğini tatbik eden mümin, tadı olan ve fakat kokusu bulunmayan hurmaya benzer Kur´an okuyan, fakat gereğini tatbik etmeyen münafık da, sadece kokusu hoş olan fesleğen gibidir Kur´an okumayan münafık da, tadı acı ve kokusu çirkin Ebû Cehil karpuzuna benzer

Buraya kadar verdiğimiz birçok örnekte Hz Muhammed´in doğacı zekayı ne kadar çok kullanıldığını görmekteyiz (Kütübi Site)

Müziksel Ritmik Zekâ

Sesler ve ritimlerle düşünme, faklı sesleri tanıma ve yeni sesler, ritimler üretme becerisidir

Efendimiz (sav) ve Müziksel Zekâ

Kur´anı Kerim edebî anlamda incelendiğinde de olağan üstü özellikler taşıdığı görülmektedir Kur´an düz bir metin olmaktan uzak, içinde teşbihler, vecizeler, icazlar, istiareler, kıssaların bulunduğu bir kitaptır Sözlerin birbiriyle uyumu, ahengi güzel sesle birleştirildiğinde ise insanları ruhen de etkilemektedir Kur´an´daki harflerin, kelimelerin ve cümlelerin seslendirilmesi esnasında ortaya çıkan, kulağa ve ruha hoş gelen, diğer söz türlerinde hiç rastlanmayan bir musiki vardır Kur´an üslubunun büyüleyiciliğini, onun hem şiirin hem nesrin meziyetlerini bir araya toplayan emsalsiz nazmı teşkil eder Hz Muhammed: Kur´an´ı seslerinizle süsleyinizBuyurarak Kur´anı Kerim´in güzel sesle okunmasını tavsiye etmiştir

Bu da müziksel zekâ´ya sahip olan insanların Kur´anı Kerim´i daha iyi anlamalarına yol açacaktır Hz Peygamber yalnız Kur´an´ın değil insanları her gün beş kere namaza davet eden ezanın da güzel sesle okunmasını istemiş ve bu yüzden güzel sesli olan Bilal Habeşi´nin ezan okumasını istemiştir

Görsel ve Mekânsal Zekâ

Resimler, imgeler, şekiller ve çizgilerle düşünme, harita, tablo ve diyagramları anlayabilme muhakeme etme becerisidir

Efendimiz (sav) ve Görsel Zekâ

Öğretimde şekil, grafik, resim veya şemaların kullanılması öğrenilecek konunun hafızada kalıcı olmasını ve soyut kavramların daha iyi anlaşılmasını sağlar Hz Muhammed de öğreteceği bazı konuları şekil çizerek anlatmıştır

Şekilleri çizerek anlatması

Hz Peygamber (sav) bir gün yere çubukla, kare biçiminde bir şekil çizdi Sonra, bunun ortasına bir hat çekti, onun dışında da bir hat çizdi Sonra bu hattın ortasından itibaren bu ortadaki hattı işaret eden bir kısım küçük çizgiler attı Resûlullah (sav) bu çizdiklerini şöyle açıkladı: Şu çizgi insandır Şu onu saran kare çizgisi de eceldir Şu dışarı uzanan çizgi de onun emelidir (Bu emel çizgisini kesen) şu küçük çizgiler de musibetlerdir Bir musibet oku yolunu şaşırarak insana değemese bile, diğer biri değer Bu da değmezse ecel oku değer

Bir gün Hz Muhammed bir çizgi çizer, sonra bu Allah´ın yoludur der Sonra bunun sağına ve soluna çizgiler çizer ve şu açıklamayı yapar: Bunlar çeşitli yollardır Her biri üzerinde (kötülüğe) davet eden şeytan vardır Arkasından da şu ayeti okudu: Şu emrettiğim yol benim dosdoğru yolumdur Hep ona uyun Başka yollara ve dinlere uyup gitmeyin ki sizi onun yolundan saptırıp parçalamasınlar(Kütübi Site)

Sos Psk Efser Selamet
Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız haberhilal
Linkleri sadece kayıtlı üyelerimiz görebilirForumTR üyesi olmak için tıklayınız