Pİr Seyyİd Hasan HÜsamettİn UŞakİ (k.s.a.)

Evliyânın büyüklerinden ve Uşâkîlik tarîkatının kurucusu İsmi Hasan, lakabı Hüsamettin'dir 1475 (H880) senesinde Buhârâ'da doğdu Soyu hazreti Hüseyin'e ulaşır Hacı Teberrük isminde bir tüccarın oğludur Anadolu'ya gelip, Uşak'ta yerleştiği için Uşâkîdenildi Hüsamettin Uşâkî, ilk tahsîlini babasının nezâret ve himâyesinde tamamladı Babasının vefâtı üzerine ticâretle meşgûl olmaya başladı Üzüntü içinde uyuduğu bir gece, rüyâsında ona; Boş yere ticâretin zahmetini çekmek, hakîkat ehli için zarar ve ziyândır Arzun âhiret ticâreti, yâni Allahü teâlâya kavuşmak olsun Gâyen sonsuz sermâyeyi elde etmek ise, dünyâ mallarından yüz çevirip, Anadolu'nun güzel şehirlerinden Uşak'ta oturan Seyyid Ahmedi Semerkandî hazretlerine varıp teslim ol Uzlet köşesine çekilip, dâimâ Rabbin ile bulun!denildi İşte bu mânevî işâretten ve almış olduğu emirden sonra kendinde bir başkalık hisseden Hüsamettin Uşâkî hazretleri, bir an önce bu zâta kavuşmak arzusu ile yanıp tutuşmaya başladı Babasından mîrâs kalan bütün mallarını, servetini ve kurulu ticâret düzenini kardeşi Mahmûd Çelebi'ye bağışlayıp, kalbinden dünyâ sevgisini uzaklaştırdı Durmadan içini yakan aşk ateşinin tesiri ile, yaya olarak Buhârâ'dan ayrılıp yola çıktı Aylarca süren zahmetli ve meşâkkatli yolculuklardan sonra,Erzincan vilâyetine geldi O sırada Erzincan'da bulunan Seyyid Ahmedi Semerkandî hazretleri ile karşılaşıp ona bağlanarak, sâdık bir talebesi oldu Sonra hocası ile birlikte Uşak'a giderek oraya yerleşti Hakîkî rehber olan bu büyük âlime bağlılığının kuvveti sâyesinde kemâle kavuşup, evliyâlığın yüksek derecelerine ulaştı Seyyid Emîr Semerkandî hazretleri, kısa zamanda evliyâlık makâmına yükselen Hüsamettini Uşâkî'ye, aldığı mânevî emir üzerine hilâfetnâme verdi Hocası Seyyid Ahmedi Semerkandî'nin âhirete irtihâlinden sonra, onun yerine geçti ve talebe yetiştirmeye başladı Kısa zamanda ismi güneş gibi parladı ve şöhreti çok uzaklara yayıldı O sırada devrin pâdişâhı, Sultan İkinci Selîm Hân idi Pâdişâhın iki oğlundan biri olan Şehzâde Murâd, Manisa'da vâli idi Şehzâde Murâd, Hüsamettini Uşâkî hazretlerine, kendisinin sultân olup olmayacağını anlamak üzere, bir mektupla hizmetçisini Uşak'a gönderdi Uşak'a varan haberci, doğruca Hüsamettini Uşâkî'ye giderek, huzura kabûl edilmesini ricâ etti Huzûra kabûl edilen haberci, daha mektubu Hüsamettini Uşâkî hazretlerine vermeden ve ziyâreti hakkında bir şey söylemeden, Uşâkî hazretleri ona; Git! Şehzâdeye söyle! Hemen İstanbul'a hareket etsin Filan gün saltanat tahtına oturacaktırdedi Haberci, hemen Manisa'ya dönerek müjdeyi Şehzâde'ye bildirdi Şehzâde Murâd, vakit geçirmeden İstanbul'a hareket etti Balıkesir'e geldiğinde, Vezîri âzam Sokullu Mehmed Paşa'nın gönderdiği elçilerle karşılaştı Elçiler, Sadrâzamın mektubunu Şehzâde'ye verdiler Mektubu okuyan Şehzâde, bu mektuptan babası Sultan İkinci Selîm'in vefât ettiğini, Sadrâzamın ölüm haberini halktan sakladığını ve kendisini tahta çıkarmak üzere dâvet ettiğini öğrendi İstanbul'a giderek, Hüsamettini Uşâkî'nin haber verdiği zamanda, Sultan Üçüncü Murâd Hân nâmıyla tahta geçti Bu hâdiseden sonra, Sultan Murâd Hânın Hüsamettini Uşâkî hazretlerine karşı sevgi ve hürmeti çoğaldı Onun kâmil bir zât olduğuna güveni bir kat daha ziyâdeleşti ve kendisini İstanbul'a dâvet etti Bunun üzerine Hüsamettini Uşâkî, Uşak'tan ayrılıp, İstanbul'a geldiğinde; Pâdişâh, erkânı ve büyük bir halk topluluğu tarafından hürmet ve tâzim ile karşılandı Aksaray civârında oturması için Hüsamettini Uşâkî'ye bir ev tahsis edildi Bir müddet orada kalan Hüsamettini Uşâkî hazretleri, Pâdişâha yakınlığından istifâde etmek isteyenlerin verdiği sıkıntı yüzünden Uşak'a dönmeye karar verdi Yol hazırlıklarının yapıldığını haber alan Pâdişâh, bu büyük zâtın İstanbul'da kalması için ricâda bulundu Uşâkî hazretleri, Sultan Üçüncü Murâd Hânın ricâsını kabûl edip, İstanbul'da kalmağa karar verdi Pâdişâhın emriyle Kasımpaşa civârında Hüsamettini Uşâkî'nin adına bir dergâh inşâ edildi Burada uzun zaman kalarak, çok talebe yetiştirdi Sohbetlerinde çok kimseler kemâle geldi Hilâfet verdiği talebelerini Anadolu'nun çeşitli yerlerine, halka doğru yolu göstermeleri için gönderdi Hasan Uşâkî İstanbul'a geldiği zaman, evliyânın büyüklerinden Ümmî Sinân hazretleriyle görüştü Ümmî Sinân ona Halvetîlik tarîkatında hilâfet verdi Şeyh Ahmedi Semerkandî ise, ona Kübreviyyeve Nûri Bahşiyyeyolunun hilâfetini vermişti Hüsamettin Uşâkî de bu yolları birleştirerek Uşâkîlik tarîkatını kurdu

Şöyle anlatılır: İnsanların kalabalığından rahatsız olan Hüsamettin Uşâkî, Pâdişâhtan hacca gitmek ve Resûlullah efendimizi ziyâret etmek için izin istedi Pâdişâh kendisine izin verdi Sefere çıkmadan önce, oğlu Mustafa Efendiye hanımının hâmile olduğunu söyleyerek; Bizim bu fânî âlemi terketmemiz yakındır O saâdetli oğlumun ismini Abdürrahîm koy ve kendisinin ilim ve terbiyesi ile meşgûl oldiye vasiyette bulundu Hüsamettin Uşâkî, hac farîzasını yerine getirip geri dönerken, Konya'da rahatsızlandı ve 1594 (H1003) senesinde orada vefât ettiCenâze namazı Konya'da kılındı Vasiyeti üzerine İstanbul'a götürülmek üzere yola çıkarıldı Konya vâlisi, yola çıkmadan önce Hüsamettin Uşâkî'nin cesedinin kokmaması için ilâçlatmak istedi Fakat oğulları ve talebeleri buna karşı çıkarak, Uşâkî hazretlerinin kokmıyacağını söylediler ve ilâçlatmadılar Mübârek bedeni, hiç kokmadan İstanbul'a getirildi şimdiki kabrinin bulunduğu yere defnedildi

Şöyle anlatılır: Kasımpaşa'da, Uşâkî hazretlerinin dergâhı yakınlarında Ali Efendi isminde bir zât vardı Ali Efendi misk satıcısı idi Bir şey tartarken, hak geçmesin diye çok dikkat ederdi Ali Efendi, hac farîzasını yerine getirmek için Mekkei mükerremeye gitmiştiHacı olduktan sonra,Resûli ekremin kabri şerîfini ziyâret için Medînei münevvereye gitmek istedi Fakat ayaklarındaki bir hastalıktan dolayı gidemedi Bu duruma çok üzüldü Bir gece rüyâsında Peygamber efendimizi gördüPeygamber efendimiz ona; Ağlama! Kasımpaşa'da evlâdım Hüsamettini Uşâkî'nin kabrini ziyâret et, onu ziyâret etmek, beni ziyâret gibidirbuyurdu Sonra İstanbul'a dönen Ali Efendi, hergün işe giderken Uşâkî hazretlerinin kabrini ziyâret etmeği kendisine vazife ve âdet edinmişti Vefât ederken bunu çocuklarına vasiyet etti

Hüsamettin Uşâkî, çeşitli eserler yazdı Bunlardan bâzıları şunlardır:
1) Evrâdı Kebîr,
2) HizbütTesbîh,
3) Ahzâbı Usbûiye,
4) Şerhu Virdi Settâr

Mahzuru İzale Ediniz : Bir zelzele yüzünden Hüsamettin Uşâkî 'nin türbe ve dergâhı harâb olmuş ve çökmüştü Kabir, sokak zemininden çok aşağı kaymıştı Yağmur suları kabre doluyordu Zamânın Pâdişâhı Sultan İkinci Abdülhamîd Hân bir gece rüyâsında onu gördü Uşâkî hazretleri sultâna; Kabrimdeki mahzuru izâle edinizdedi Sultan uyanınca, hemen yakını Hacı Ali Paşayı huzûruna çağırıp, rüyâsını anlattı Sultan Abdülhamîd Hân, dergâhın yerini bilmiyordu Hacı Ali Paşaya dergâhın ve türbenin yerini bulmasını söyledi Hacı Ali Paşa, Kasımpaşa'da dergâhın ve türbenin yerini araştırarak, buldu Dergâhın zelzeleden ve su baskınından sonra yıkık ve dökük bir hâlde olduğunu sultâna bildirdi Sultânın emri ile, dergâh ve türbe yeniden yaptırılarak şimdiki hâline getirildi