Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
PİR SULTAN ABDAL
Pir Sultan Abdal (16 asır), yaşadığı dönemde akıl ve şiirleriyle ayrıca Anadolu halkını etkilemiş, keza de bu halkın bir kesiminin sözcüsü olmuştur Pir Sultan Abdal, Hatayi (Şah İsmail veya I İsmail) ile birlikte AleviBektaşi edebiyatının kurucularındandır Kişiliği, sorunları dile getirişi ve haksızlıklara karşısında yürekli direnişiyle adı efsanelere de karışarak bugüne ulaşmıştır
Aleviler'ce yedi büyük şairden biri olarak kabul edilen Pir Sultan Abdal'ın yaşamına ilişkin bilgiler kendi şiirlerine, insanlar arasında dolaşan efsanelere ve öbür şairlerin yazdıklarına dayanmaktadır Bunlara göre Pir Sultan'ın belli başlı adı Haydar'dır Bugün Sivas'ın Yıldızeli ilçesine emrindeki Çırçır bucağının Banaz köyünde doğmuştur Doğum ve vefat tarihleri bilinmemektedir Ailesinin Horasan'dan İran Azerbaycanı'ndaki Hoy kasabasına, oradan da Anadolu'ya geçen bir Türkmen soyundan olduğu en yaygın görüştür Keza atalarının Yemen'den Sivas'a geldiği de öne sürülmektedir Pir Sultan Abdal'ın nasıl bir eğitim gördüğü bilinmemekle birlikte, Alevi gelenekleri ve tarikat yaşamı içinde yetişip olgunlaştığı anlaşılmaktadır
Yetişme Koşulları
Pir Sultan Abdal, halk arasında Yedi Ulular olarak aşina Yedi Yüce Ozan'dan biridir Alevi gelenekleri ile dergâhın tarikat ortamında Türk dilini kullanarak yetişti Şiirlerinde duru ve yalın bir Türkçe kullandı Belli Başlı konuları, Deyişler, Nefesler, Hakk sevgisi, Ehli Beyt sevgisi, duazimam, ilahi aşk, tasavvuf ve sosyal uyarı niteliğindedir Bazıları her ne değin Pir Sultan'ı başkaldıran asi biri olarak gösterse de sahiden Pir Sultan Abdal'ın yaşadığı Sivas bölgesinde o tarihte hiçbir halk ayaklanmasına rastlanmamaktadır Dolayısıyla bir derviş olarak toplumu irşat (İlimiyle ve aklıyla toplumu bilgilendirmiştir) etmiştir Tekke ve tasavvufun kalıplarını aşıp geniş bir insanlar kesimine seslenebildi Medrese öğrenimini Erdebil'de görmesine karşın, öteki bazı halk şairlerinin tersine, Divan Edebiyatı'ndan hiç etkilenmedi Alevi olan Pir Sultan Abdal Türk diline sahip çıkmıştır Anadolu türkmen alevilerinin en büyük önderlerinden biridir
Şu kanlı zalimin ettiği işler
Gaip bülbül gibi zâreler beni
Yağmur gibi yağar başıma taşlar
Dostun bir fiskesi pareler beni
Bakımlı günümde arkadaş düşmanım bell ’oldu
On derdim var ise hemen ell ’oldu
Ecel fermanı boynuma takıldı
Gerek asa lüzum vuralar beni
Pir Sultan Abdal ’ım can göğe ağmaz
Yargı ’tan emrolmazsa ırahmet yağmaz
Şu ellerin taşı hiç bana değmez
İlle dostun gülü yaraler beni
Alçakta yüksekte yatan erler
Yetişin imdada aldı dert beni
Başım aldı hangi yere gideyim
Gittiğim yerde buldu dert beni
Oturup benimle ibadet kıldı
Yalan söyledi de yüzüme güldü
Yalın kılıç olup üstüme geldi
Çaldı bölük bölük böldü tasa beni
Üstümüzden gelen boran, kış gibi
Yavru şahin pençesinde kuş gibi
Seher sabahında rüya, düş gibi
Çağırta bağırta aldı tasa beni
Abdal Pir Sultan ’ım gönlüm hastadır
Kimseye diyemem gönlüm yastadır
Bilmem deli oldu bilmem ustadır
Şöyle bir sevdaya saldı tasa beni
Seyyah olup şu ölemi gezerim
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Kendi efkârımca okur yazarım
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
İki elim kalkmaz oldu dizimden
Bilmem amelinden bilmem özümden
Akıttım kanlı yaş iki gözümden
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Tekrar boralandı dağların başı
Akıttım gözümden kan ile yaşı
Emaneti alır ol veren kişi
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Bozuk şu cihanın pergeri bozuk
Yazıktır şu geçen ömrüme yazık
Tükendi daneler kalmadı azık
Bir arkadaş bulamadım gün akşam oldu
Pir Sultan ’ım eydür ummana dalam
Gidenler gelmedi haberin alam
Abdal oldum çullar giydim bir süre
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Alçakta Yüksekte Yatan Erenler
Alçakta yüksekte yatan erenler
Yetişin imdada aldı dert beni
Başım alıp hangi yere gideyim
Gittiğim yerlerde buldu tasa beni
Oturup benimle ibadet kıldı
Yalan söyledi de yüzüme güldü
Yalın kılıç olup üstüme geldi
Çaldı bölük bölük böldü dert beni
Üstümüzden gelen boran, kış gibi
Yavru şahin pençesinde kuş gibi
Seher sabahında rüya, düş gibi
Çağırta bağırta aldı dert beni
Abdal Pir Sultan'ım gönlüm hastadır
Kimseye diyemem gönlüm yaştadır
Bilmem çılgın oldu bilmem ustadır
Şöyle bir sevdaya saldı tasa beni *
Pir Sultan Abdal (16 asır), yaşadığı dönemde akıl ve şiirleriyle ayrıca Anadolu halkını etkilemiş, keza de bu halkın bir kesiminin sözcüsü olmuştur Pir Sultan Abdal, Hatayi (Şah İsmail veya I İsmail) ile birlikte AleviBektaşi edebiyatının kurucularındandır Kişiliği, sorunları dile getirişi ve haksızlıklara karşısında yürekli direnişiyle adı efsanelere de karışarak bugüne ulaşmıştır
Aleviler'ce yedi büyük şairden biri olarak kabul edilen Pir Sultan Abdal'ın yaşamına ilişkin bilgiler kendi şiirlerine, insanlar arasında dolaşan efsanelere ve öbür şairlerin yazdıklarına dayanmaktadır Bunlara göre Pir Sultan'ın belli başlı adı Haydar'dır Bugün Sivas'ın Yıldızeli ilçesine emrindeki Çırçır bucağının Banaz köyünde doğmuştur Doğum ve vefat tarihleri bilinmemektedir Ailesinin Horasan'dan İran Azerbaycanı'ndaki Hoy kasabasına, oradan da Anadolu'ya geçen bir Türkmen soyundan olduğu en yaygın görüştür Keza atalarının Yemen'den Sivas'a geldiği de öne sürülmektedir Pir Sultan Abdal'ın nasıl bir eğitim gördüğü bilinmemekle birlikte, Alevi gelenekleri ve tarikat yaşamı içinde yetişip olgunlaştığı anlaşılmaktadır
Yetişme Koşulları
Pir Sultan Abdal, halk arasında Yedi Ulular olarak aşina Yedi Yüce Ozan'dan biridir Alevi gelenekleri ile dergâhın tarikat ortamında Türk dilini kullanarak yetişti Şiirlerinde duru ve yalın bir Türkçe kullandı Belli Başlı konuları, Deyişler, Nefesler, Hakk sevgisi, Ehli Beyt sevgisi, duazimam, ilahi aşk, tasavvuf ve sosyal uyarı niteliğindedir Bazıları her ne değin Pir Sultan'ı başkaldıran asi biri olarak gösterse de sahiden Pir Sultan Abdal'ın yaşadığı Sivas bölgesinde o tarihte hiçbir halk ayaklanmasına rastlanmamaktadır Dolayısıyla bir derviş olarak toplumu irşat (İlimiyle ve aklıyla toplumu bilgilendirmiştir) etmiştir Tekke ve tasavvufun kalıplarını aşıp geniş bir insanlar kesimine seslenebildi Medrese öğrenimini Erdebil'de görmesine karşın, öteki bazı halk şairlerinin tersine, Divan Edebiyatı'ndan hiç etkilenmedi Alevi olan Pir Sultan Abdal Türk diline sahip çıkmıştır Anadolu türkmen alevilerinin en büyük önderlerinden biridir
Şu kanlı zalimin ettiği işler
Gaip bülbül gibi zâreler beni
Yağmur gibi yağar başıma taşlar
Dostun bir fiskesi pareler beni
Bakımlı günümde arkadaş düşmanım bell ’oldu
On derdim var ise hemen ell ’oldu
Ecel fermanı boynuma takıldı
Gerek asa lüzum vuralar beni
Pir Sultan Abdal ’ım can göğe ağmaz
Yargı ’tan emrolmazsa ırahmet yağmaz
Şu ellerin taşı hiç bana değmez
İlle dostun gülü yaraler beni
Alçakta yüksekte yatan erler
Yetişin imdada aldı dert beni
Başım aldı hangi yere gideyim
Gittiğim yerde buldu dert beni
Oturup benimle ibadet kıldı
Yalan söyledi de yüzüme güldü
Yalın kılıç olup üstüme geldi
Çaldı bölük bölük böldü tasa beni
Üstümüzden gelen boran, kış gibi
Yavru şahin pençesinde kuş gibi
Seher sabahında rüya, düş gibi
Çağırta bağırta aldı tasa beni
Abdal Pir Sultan ’ım gönlüm hastadır
Kimseye diyemem gönlüm yastadır
Bilmem deli oldu bilmem ustadır
Şöyle bir sevdaya saldı tasa beni
Seyyah olup şu ölemi gezerim
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Kendi efkârımca okur yazarım
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
İki elim kalkmaz oldu dizimden
Bilmem amelinden bilmem özümden
Akıttım kanlı yaş iki gözümden
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Tekrar boralandı dağların başı
Akıttım gözümden kan ile yaşı
Emaneti alır ol veren kişi
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Bozuk şu cihanın pergeri bozuk
Yazıktır şu geçen ömrüme yazık
Tükendi daneler kalmadı azık
Bir arkadaş bulamadım gün akşam oldu
Pir Sultan ’ım eydür ummana dalam
Gidenler gelmedi haberin alam
Abdal oldum çullar giydim bir süre
Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Alçakta Yüksekte Yatan Erenler
Alçakta yüksekte yatan erenler
Yetişin imdada aldı dert beni
Başım alıp hangi yere gideyim
Gittiğim yerlerde buldu tasa beni
Oturup benimle ibadet kıldı
Yalan söyledi de yüzüme güldü
Yalın kılıç olup üstüme geldi
Çaldı bölük bölük böldü dert beni
Üstümüzden gelen boran, kış gibi
Yavru şahin pençesinde kuş gibi
Seher sabahında rüya, düş gibi
Çağırta bağırta aldı dert beni
Abdal Pir Sultan'ım gönlüm hastadır
Kimseye diyemem gönlüm yaştadır
Bilmem çılgın oldu bilmem ustadır
Şöyle bir sevdaya saldı tasa beni *
