Piyasalar yıkıcı bir çeyreği geride bıraktı

Küresel piyasalar, resesyon endişeleri, petrol fiyatı savaşı ve koronavirüsün etkileriyle 2020 yılına oldukça kötü bir başlangıç yaptı.

Tüm dünyada koronavirüsten kaynaklı şirket kapanmaları ve karantinalar, tedarik zincirlerini ve talebi de bozarak imalat faaliyetlerinin Mart'ta küresel finans krizinden bu yana görülen düşük seviyelere gerilemesine neden oldu.

Hem gelişmiş hem de gelişen piyasalarda hisse senedi endeksleri tarihi düşüşler kaydetti. Pandemi ABD ekonomisini neredeyse resesyona sürüklerken, ABD hisselerinde kayıplar yüzde 33'ü gördü. ABD hisselerinde 11 yıldan fazla süren rekor uzunluktaki boğa piyasası 12 Mart'ta sona erdi. 

Dow Jones Endeksi 1987'den beri en sert çeyreklik düşüşünü, ayrıca 124 yıllık endeksin tarihindeki en kötü ilk çeyreği kaydetti. Daha küçük ABD şirketlerinin yer aldığı Russell 2000 Endeksi yüzde 31 ile 1979'dan bu yana en sert düşüşünü yaptı.

Olası bir resesyonun ardından hızlı toparlanmaya dair iyimserlik azalıyor. Uzmanlar büyüme beklentilerini düşürüyorlar. Goldman Sachs geçen birkaç gün içerisinde ABD ikinci çeyrek büyüme beklentisini eksi yüzde 24'ten eksi yüzde 34'e aşağı revize etti.

Avrupa hisseleri de Mart'ta yüzde 20'den fazla düşerek 2002'den beri en sert kaybını kaydetti. İspanya Borsası yüzde 30 düştü. Küresel çöküşten Asya hisseleri de etkilendi. Çin'de Şanghay Bileşik Endeksi yüzde 10 düşerken Tokyo Topix Endeksi 2008'den beri geçirdiği en kötü üç ayda neredeyse yüzde 20 değer kaybetti.

Piyasalardaki endişeyi yansıtan, korku endeksi olarak da bilinen Cboe Volatilite Endeksi (VIX) Mart ayında ortalama 57 değerini aldı. VIX'in bir önceki on yılda ortalaması bu değerin sadece üçte biri kadar.

Küresel piyasalardaki belirsizlik ve koronavirüs kaynaklı bozulmalar emtia fiyatlarını da vurdu. ABD petrolü yılın ilk çeyreğinde yüzde 67 değer kaybederek gelmiş geçmiş en sert çeyreklik kaybını gerçekleştirmiş oldu. Altının onsu Mart başında 1,700 doları geçti, ancak sonra 200 dolardan fazla geriledi. Değerli metal arka arkaya altı çeyrek yükseldi. Bakır yüzde 23, nikel yüzde 19 düştü. Her iki sanayi metali de 9 yılın en sert kaybını verdi.

Yatırımcıların güvenli varlıklara yönelmesiyle dolar hızla güç kazanırken, ABD Doları'nın önemli paralar karşısındaki değerini ölçen Dolar Endeksi (DXY) Mart ortasında 100 puanı aştı. Sterlin ilk çeyrekte yüzde 6'dan fazla değer kaybederken yen fazla değişmedi.

Güney Afrika Randı dolar karşısında 19 yılın en kötü çeyreğini kaydetti. Meksika Pesosu 15 yılın en sert düşüşünü gerçekleştirdi. Riskli varlıklardan kaçış gelişen piyasa varlıkları ve paralarından sert çıkışı tetikledi. Dolar karşısında ilk çeyrekte en fazla değer kaybeden gelişen piyasa paraları sırasıyla Brezilya Reali, Meksika Pesosu ve Güney Afrika Randı oldu.