Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
dreamseo
FD Üye
Planör, (Fransızca: Planeur, süzülerek uçmak) üzerinde hiçbir güç kaynağı olmadan uçabilen sabit kanatlı hava taşıtı Bazı planörlerin motorlu modelleri de vardır
Kokpiti tek veya çift kişilik olabilir Vinç sistemiyle ya da bir uçağın çekmesiyle havalanırlar Belli bir yükseklikte çekici ile bağlantısını koparıp atmosferdeki hava akımlarından yararlanarak uçabilirler Özellikle düzenlenen yarışmalarda amaç, en kısa zamanda en uzun yolu katetmektir
Otto Lilienthal, bir uçuş denemesi yaparken
Planörün mucidi 1886 yılında bir deneme uçuşu esnasında düşerek ölen Otto Lilienthal'dır Bugün planörcülük birçok ülkede sevilerek yapılan hava sporlarının başında gelmektedir Türkiye'de de en eski hava sporlarından olup, Türk Hava Kurumu Planör Uçuş Okulu 1935 yılında Eskişehir'in İnönü ilçesinde açılmıştır
Günümüzde kullanılmakta olan planörler kontraplak ve fiberglas gibi çok hafif malzemelerden yapılmaktadır Dar gövdesi planörün havayı kolayca yarmasını sağlar, kanatları ise kaldırma kuvvetinden daha fazla faydalanabilmek için ince ve uzun olarak tasarlanmıştır Planörün motoru olmadığından kanat şekilleri havada kalmasına yardım etmelidir
Planörün Tarihi
Planörün tarihi 1800’lü yılların sonlarına kadar uzanıyor 1871 yılında Alphonse Penaud, ilk defa yapısal dengeli bir model uçakla Paris’te 11 saniyede 40 metre uçurarak havacılıkta çığır açtı “Phanophore adını verdiği bu uçak, tarihteki ilk yapısal dengeli motorsuz uçaktır
1886 yılında Alman mühendis Otto Lilienthal, icat etti planör tarzı kanatlarla Berlin yakınlarındaki bir tepe üstünden uçuş denemeleri yaptı Denemelerinin birçoğunda başarılı oldu Bu kanatlarla kilometrelerce uçmayı başaran Lilienthal, havanın yükseltme gücünü kullanarak uçan ilk kişidir Bu bakımdan Lilienthal, “modern planörcülüğün babası olarak anılır Lilienthal, bir deneme uçuşunda düşerek hayatını kaybetmiştir
Amerikalı bisiklet ustaları Orville ve Wilbur Wright kardeşler, 1900’lü yılların başlarında motorlu uçuş denemelerinden önce ön testlerde planör kullandı Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) spor amaçlı planörler yapıldı 1930’lu yıllarda planörlerin sportif kullanımı yaygınlaşmaya başladı İkinci Dünya Savaşı’nda asker taşımak için askeri amaçlarla kullanıldı
Türkiye’de ilk kez, 1935 yılında, Atatürk’ün talimatıyla Türk Hava Kurumu (THK) bünyesinde Planörcülük Okulu açıldı Bu tarihten günümüze kadar THK bünyesinde planör eğitimleri verilmektedir
“Planör kelimesi, Fransızca “süzülerek uçmak anlamındaki bir sözcükten türetilmiştir Eski İngilizcede “glidan olarak adlandırılmıştır
Planörün Özellikleri Nelerdir?
Planör, havadan ağır, motorsuz bir hava aracıdır Ancak kalkacak kadar gücü olan ve gerektiğinde uçuşları uzatmak için kullanılan küçük motorlu planörler de vardır Kanatlarının yapısı, aerodinamik verimliliği, pilot yeri ve kumandaları bakımından farklı türleri bulunuyor Motorsuz planörlerin kalkışı başka bir motorlu uçak tarafından veya pist başındaki makara sistemi sayesinde sağlanıyor Sabit kanatları, yapısı sayesinde kaldırıcı güç oluşturur Uzun kanatları rüzgâr akımlarını yakalar, aracın havalanmasını ve süzülmesini sağlar
Planörün havalanması için uzak bir noktadaki makaralı vince bağlı halatlar, planörü 120 kilometre hızla çekiyor ve planör kanat yapısının yardımıyla havalanıyor Kalkış için bir uçak veya kara aracı da kullanılabiliyor Daha masrafsız olduğu için genellikle vinçle kalkış yöntemi kullanılıyor Sırt kalkış veya termal ısı yöntemleri ile yükselebiliyor Bu sebeple sağlıklı bir uçuş için hava koşulları büyük önem taşıyor Özellikle sıcak hava akımları daha kolay yükselmesini, havada daha çok kalmasını ve daha iyi süzülmesini sağlar
Aracın ağırlığı yaklaşık 500 kilogram Tek veya iki kişilik kapalı bir kokpiti bulunuyor Motoruz olduğu için sessiz bir uçuş keyfi yaşatıyor Planörlerde de, uçaklardaki gibi uçuş kontrol cihazları ve aletleri, iniş takımları ve yükseklik göstergesi (altimetre) gibi parçaları bulunuyor Genellikle fiberglas, plastik ve kontrplak gibi hafif malzemelerden veya alüminyum gibi hafif alaşımlı metallerden üretiliyor Gövdenin altındaki tek tekerlek iniş için yeterli oluyor Yumuşak ve otlak alanlara iniş yapabiliyor Planörler, saat 165 mil hız yapabiliyor Havada kalışı ve ilerlemesi hava fileleri denilen parçalar tarafından sağlanıyor Planörün ileri gidişi pozisyonunda oluşan hava fileleri, kanat üstü profil kesiti sayesinde kanat üstünde türbülans oluşturuyor Kanat altı profil kesiti sebebiyle de hava fileleri kanat altında kaldırıcı güç oluşturuyor Bu şekilde havada kalma ve ilerleme sağlanıyor Kanat özellikleri sebebiyle çok kısa mesafede iniş ve kalkış yapabiliyor Planör, genelde ovaları çevreleyen küçük tepeli bölgelerde daha verimli uçuş imkânı sağlar Ovaları çevreleyen tepeler arasında ısınan bölgeden yükselen hava, soğuk bölgelere doğru akarken planörü iterek havalandırır Bu şekilde uçuş sağlanır
Türkiye’de planör uçuşları için en uygun bölgelerden biri Eskişehir’in İnönü ilçesi İnönü’deki planör sahası, kuzey rüzgârlarının yükseldiği noktada bulunuyor İnönü’de biri 90 metre, diğer 11 metre uzunluğunda iki planör pisti bulunuyor
Planör İle İlgili İlginç Bilgiler
1930 yılında Frank Hawks adlı Amerikalı bir pilot, “Texaco Eaglet adlı planörle 8 günde San Diego’dan New York’a kadar uçtu Hawks’ın bu uçuşu, planör etkinliklerinin yaygınlaşmasına ön ayak oldu
Hava Harp Okulu öğrencileri, her yıl yaz kamplarında planör eğitimi alıyor Geleceğin savaş uçağı pilotları, planörle yere farklı bir açıdan bakıyor ve farklı sorti imkânları buluyor
Bazı planörler uzay aracı olarak, bazıları da askeri amaçlı savaşlarda kullanılmıştır
İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında 1944 yılında bir planör, savaş esirlerinin potansiyel bir kaçış yöntemi olarak gizlice inşa edildi
Usta bir pilot planör ile kilometrelerce uçabilir, kişisel şartlarına göre 2 gün havada kalabilir
Planörler, uygun hava koşullarında saatte 280 kilometre hıza ulaşabilir
Türkiye’de THK bünyesinde yapılabilen planörcülük, Amerika ve Avrupa’da çok sayıda amatör kulüp tarafından yapılmaktadır
THK, bünyesindeki kursların haricinde talep halinde bölgesel kurslar da açabiliyor
19 yüzyılında başlarında Trabzon’un Of ilçesinde yaşayan Veli Direko adlı bir medrese hocasının, bir arkadaşı ile bir martının kanadını inceleyerek tahtalardan planör benzeri bir kanat yaptıkları ve Direko’nun bu kanatla 200 metre uçtuğu rivayet edilir
Planör, en iyi süzülen hava aracı olarak bilinir Türbülanslarda kanatları katlanmaz
Planörlerde eğitim alanlar veya tek seferlik uçuş yapmak isteyenler ön koltukta oturabilir Eğitimci arka koltuktan planörü kontrol edebilir
Kokpiti tek veya çift kişilik olabilir Vinç sistemiyle ya da bir uçağın çekmesiyle havalanırlar Belli bir yükseklikte çekici ile bağlantısını koparıp atmosferdeki hava akımlarından yararlanarak uçabilirler Özellikle düzenlenen yarışmalarda amaç, en kısa zamanda en uzun yolu katetmektir
Otto Lilienthal, bir uçuş denemesi yaparken
Planörün mucidi 1886 yılında bir deneme uçuşu esnasında düşerek ölen Otto Lilienthal'dır Bugün planörcülük birçok ülkede sevilerek yapılan hava sporlarının başında gelmektedir Türkiye'de de en eski hava sporlarından olup, Türk Hava Kurumu Planör Uçuş Okulu 1935 yılında Eskişehir'in İnönü ilçesinde açılmıştır
Günümüzde kullanılmakta olan planörler kontraplak ve fiberglas gibi çok hafif malzemelerden yapılmaktadır Dar gövdesi planörün havayı kolayca yarmasını sağlar, kanatları ise kaldırma kuvvetinden daha fazla faydalanabilmek için ince ve uzun olarak tasarlanmıştır Planörün motoru olmadığından kanat şekilleri havada kalmasına yardım etmelidir
Planörün Tarihi
Planörün tarihi 1800’lü yılların sonlarına kadar uzanıyor 1871 yılında Alphonse Penaud, ilk defa yapısal dengeli bir model uçakla Paris’te 11 saniyede 40 metre uçurarak havacılıkta çığır açtı “Phanophore adını verdiği bu uçak, tarihteki ilk yapısal dengeli motorsuz uçaktır
1886 yılında Alman mühendis Otto Lilienthal, icat etti planör tarzı kanatlarla Berlin yakınlarındaki bir tepe üstünden uçuş denemeleri yaptı Denemelerinin birçoğunda başarılı oldu Bu kanatlarla kilometrelerce uçmayı başaran Lilienthal, havanın yükseltme gücünü kullanarak uçan ilk kişidir Bu bakımdan Lilienthal, “modern planörcülüğün babası olarak anılır Lilienthal, bir deneme uçuşunda düşerek hayatını kaybetmiştir
Amerikalı bisiklet ustaları Orville ve Wilbur Wright kardeşler, 1900’lü yılların başlarında motorlu uçuş denemelerinden önce ön testlerde planör kullandı Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Almanya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) spor amaçlı planörler yapıldı 1930’lu yıllarda planörlerin sportif kullanımı yaygınlaşmaya başladı İkinci Dünya Savaşı’nda asker taşımak için askeri amaçlarla kullanıldı
Türkiye’de ilk kez, 1935 yılında, Atatürk’ün talimatıyla Türk Hava Kurumu (THK) bünyesinde Planörcülük Okulu açıldı Bu tarihten günümüze kadar THK bünyesinde planör eğitimleri verilmektedir
“Planör kelimesi, Fransızca “süzülerek uçmak anlamındaki bir sözcükten türetilmiştir Eski İngilizcede “glidan olarak adlandırılmıştır
Planörün Özellikleri Nelerdir?
Planör, havadan ağır, motorsuz bir hava aracıdır Ancak kalkacak kadar gücü olan ve gerektiğinde uçuşları uzatmak için kullanılan küçük motorlu planörler de vardır Kanatlarının yapısı, aerodinamik verimliliği, pilot yeri ve kumandaları bakımından farklı türleri bulunuyor Motorsuz planörlerin kalkışı başka bir motorlu uçak tarafından veya pist başındaki makara sistemi sayesinde sağlanıyor Sabit kanatları, yapısı sayesinde kaldırıcı güç oluşturur Uzun kanatları rüzgâr akımlarını yakalar, aracın havalanmasını ve süzülmesini sağlar
Planörün havalanması için uzak bir noktadaki makaralı vince bağlı halatlar, planörü 120 kilometre hızla çekiyor ve planör kanat yapısının yardımıyla havalanıyor Kalkış için bir uçak veya kara aracı da kullanılabiliyor Daha masrafsız olduğu için genellikle vinçle kalkış yöntemi kullanılıyor Sırt kalkış veya termal ısı yöntemleri ile yükselebiliyor Bu sebeple sağlıklı bir uçuş için hava koşulları büyük önem taşıyor Özellikle sıcak hava akımları daha kolay yükselmesini, havada daha çok kalmasını ve daha iyi süzülmesini sağlar
Aracın ağırlığı yaklaşık 500 kilogram Tek veya iki kişilik kapalı bir kokpiti bulunuyor Motoruz olduğu için sessiz bir uçuş keyfi yaşatıyor Planörlerde de, uçaklardaki gibi uçuş kontrol cihazları ve aletleri, iniş takımları ve yükseklik göstergesi (altimetre) gibi parçaları bulunuyor Genellikle fiberglas, plastik ve kontrplak gibi hafif malzemelerden veya alüminyum gibi hafif alaşımlı metallerden üretiliyor Gövdenin altındaki tek tekerlek iniş için yeterli oluyor Yumuşak ve otlak alanlara iniş yapabiliyor Planörler, saat 165 mil hız yapabiliyor Havada kalışı ve ilerlemesi hava fileleri denilen parçalar tarafından sağlanıyor Planörün ileri gidişi pozisyonunda oluşan hava fileleri, kanat üstü profil kesiti sayesinde kanat üstünde türbülans oluşturuyor Kanat altı profil kesiti sebebiyle de hava fileleri kanat altında kaldırıcı güç oluşturuyor Bu şekilde havada kalma ve ilerleme sağlanıyor Kanat özellikleri sebebiyle çok kısa mesafede iniş ve kalkış yapabiliyor Planör, genelde ovaları çevreleyen küçük tepeli bölgelerde daha verimli uçuş imkânı sağlar Ovaları çevreleyen tepeler arasında ısınan bölgeden yükselen hava, soğuk bölgelere doğru akarken planörü iterek havalandırır Bu şekilde uçuş sağlanır
Türkiye’de planör uçuşları için en uygun bölgelerden biri Eskişehir’in İnönü ilçesi İnönü’deki planör sahası, kuzey rüzgârlarının yükseldiği noktada bulunuyor İnönü’de biri 90 metre, diğer 11 metre uzunluğunda iki planör pisti bulunuyor
Planör İle İlgili İlginç Bilgiler
1930 yılında Frank Hawks adlı Amerikalı bir pilot, “Texaco Eaglet adlı planörle 8 günde San Diego’dan New York’a kadar uçtu Hawks’ın bu uçuşu, planör etkinliklerinin yaygınlaşmasına ön ayak oldu
Hava Harp Okulu öğrencileri, her yıl yaz kamplarında planör eğitimi alıyor Geleceğin savaş uçağı pilotları, planörle yere farklı bir açıdan bakıyor ve farklı sorti imkânları buluyor
Bazı planörler uzay aracı olarak, bazıları da askeri amaçlı savaşlarda kullanılmıştır
İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında 1944 yılında bir planör, savaş esirlerinin potansiyel bir kaçış yöntemi olarak gizlice inşa edildi
Usta bir pilot planör ile kilometrelerce uçabilir, kişisel şartlarına göre 2 gün havada kalabilir
Planörler, uygun hava koşullarında saatte 280 kilometre hıza ulaşabilir
Türkiye’de THK bünyesinde yapılabilen planörcülük, Amerika ve Avrupa’da çok sayıda amatör kulüp tarafından yapılmaktadır
THK, bünyesindeki kursların haricinde talep halinde bölgesel kurslar da açabiliyor
19 yüzyılında başlarında Trabzon’un Of ilçesinde yaşayan Veli Direko adlı bir medrese hocasının, bir arkadaşı ile bir martının kanadını inceleyerek tahtalardan planör benzeri bir kanat yaptıkları ve Direko’nun bu kanatla 200 metre uçtuğu rivayet edilir
Planör, en iyi süzülen hava aracı olarak bilinir Türbülanslarda kanatları katlanmaz
Planörlerde eğitim alanlar veya tek seferlik uçuş yapmak isteyenler ön koltukta oturabilir Eğitimci arka koltuktan planörü kontrol edebilir
